Ақшаның пайда болу тарихы

Кіріспе 2
1 тарау. Ақшаның шығу тегі 5
1.1. Ақшаның даму тарихы 5
1.2. Ақшаның эволюциясы 7
2 тарау. Ақшаның қажеттілігі 13
2.1. Ақшаның жалпы эквивалент ретіндегі түсінігі 13
2.2. Ақша . экономикалық категория 17
2.3. Қазіргі заманғы ақшаның түрлері 19
Қорытынды 27
Қолданылған әдебиеттер тізімі 28

Экономиканың даму тарихы, сонымен қатар, тауар өндірісі мен тауар айналымының тарихы болып табылады. Бұнда өндірушілердің бір-бірімен байланыстары бір тауарды басқа тауарға айырбастау арқылы жүзеге асып отырған. Тауардың белгілі бір пропорцияда басқа тауарлармен айырбастала алатын қасиеті, оның айырбас құнын құрайды. Алғашқы даму сатысында айырбас кездейсоқ сипатта болған, ақшаның көмегінсіз жүрген. Айырбастың осындай ыңғайсыз жағдайы аз болмаған. Айырбастың бұл сатысына құнның жәй, кездейсоқ формасы сәйкес келеді. Жеке тауардың құны басқа бір тауар арқылы тек кездейсоқ түрде бейнеленген.
Қоғамдық өндіріс дамыған сайын, айырбас операцияларын жүргізуге көмектесетін жалғыз тауардың бөлініп шығуының қажеттігі пайда болды. Ақшаның тұңғыш формалары дүниеге келді. Әр халықтарда, әр географиялық аймақтарда олар әр түрлі болды.
Бара – бара ақшаны майдалап айырбастаушылар алтын, күміс кесектеріне оның салмағын көрсететін таңба басатын болған. Осылай куәландырған алтын, күміс кесіндісі монета деп аталған. Жер әлемінің көптеген халықтарында монета заңды айырбас және төлем құралы болып табылған. Бірте – бірте ол айырбаста қолайлы дөңгелектенген форма алып монетадағы металдың салмағын және сынамасын мемлекет өзінің белгілі мөрімен растап отырған. Міне осылай, тарихи даму барысында металдық ақша айналымы жүйесі қалыптасқан.

1. Әубакіров Я.Ә., “Экономикалық теория” – Оқу құралы, Алматы: Қазақ университеті – 1999 жыл, 32 – 48 беттер;
2. Әкімбеков С., Баймұхаметова А.,Жанайдаров У., “Экономикалық теория” Оқу құралы – Алматы: Кенже – Пресс, 2001жыл, 37 – 41 беттер;
3. Булатов А.С., “Экономическая теория” – Москва: “Юристь”, 2002жыл, 447 – 449 беттер;
4. Видяпин В.И., Журавлева Г.П., “Экономическая теория” – Москва: Инфра-М, 1997жыл, 71 – 80 беттер;
5. Көшенова Б.А., “Ақша, несие, банктер” Валюта қатынастары – Алматы: Экономика, 2000жыл, 8 – 16 беттер;
6. Лаврушин О.И., “Деньги, кредит, банки” – Москва: “Финансы и статистика”, 2003жыл, 9 – 12 беттер;
7. Макыш С., “Ақша айналысы және несие” 2004жыл, 248 бет;
8. Орманбаев А.Ж., Өмірбаев С.М., Есенгельдин Б.С., “Ақша. Қаржы және несие” – Қарағанды: Болашақ-Баспа, 1997жыл, 6 – 13 беттер;
9. Свиридов О.Ю., “Деньги, кредит, банки” – Ростов-на-Дону: “Феникс”, 2001жыл, 8 – 13 беттер;
10. Сейітқасымов Ғ.С., “Ақша, несие, банктер” – Алматы: Экономика, 2001жыл, 8 – 12, 28 – 46 беттер;
11. Чепурин М.Н., Киселева Е.А., “Курс экономической теории” – Киров: “Аса”, 2001жыл, 84 – 88 беттер.