Әкімшілік жазалау түрлері



Жоспар:

Кіріспе

1. Әкімшілік жазалау түрлері.
2. Әкімшілік жазалау ұғымы.

Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер
1. Әкімшілік жазалау түрлері. Әкімшілік жазалау ұғымы
Әкімшілік жаза — әкімшілік терісқылық жасаған тұлғаға заңның негізінде судья, мемлекеттік органдары (лауазымды тұлғалар) қолданатын мемлекеттің мәжбүрлеу (әсер ету) шарасы болып табылады.
Әкімшілік жазалаудың мақсаттары:
> әкімшілік нормаларында көрсетілген іс-қимылдар үшін жауаптылық шарасы;
> құқық бұзушыны тәрбиелеу және қайта тәрбиелеу;
> әкімшілік құқық бұзушылықтың жасалуын алдын ала ескерту.
Әкімшілік жазалау жанға күйзеліс келтіру мен қадыр-касиетке нұқсан келтіруді максат етпейді. Әкімшілік жазалау жойқын сипатқа ие, өйткені әкімшілік құқық субъектілерін белгілі бір құқықтарынан айырады немесе заң арқылы анықталған айыппұлдық міндеттерді оларға жүктейді, мысалы, лицензиядан айыру және т.б.
Жазалаудың төмендегідей түрлері бар:
> ескерту;
> әкімшілік айыппұл;
> әкімшілік құқық бұзушылық жасау құралы немесе әкімшілік кұкық бұзушылықтың тікелей объектісі болған заттың өтемін төлетіп алу;
> әкімшілік құқық бұзушылық жасау құралы немесе әкімшілік құқық бұзушылықтың тікелей объектісі болған затты, әкімшілік құкық бұзушылықты жасау нәтижесінде алынған кірістерді, ақшаларды және бағалы қағаздарды тәркілеу;
> арнайы құқықтан айыру;
> лицензиядан, арнайы құқықтан, біліктілік аттестатынан (куәліктен) айыру немесе оның қолданылуын (оны) белгілі бір қызметке немесе белгілі бір іс-әрекеттердің (іс қимылдардың) жасалуын тоқтата тұру;
> өз бетінше тұрғызып жатқан немесе тұрғызылған құрылысты ықтиярсыз бұзу;
> әкімшілік қамауға алу;
> шетелдіктерді немесе азаматтығы жоқ тұлғаларды Қазақстан Республикасы шегінен әкімшілік жолмен кетіру.
Пайдаланылған әдебиеттер:
1.А. Ибраева, Г. Әлібаева, Қ.Айтхожин «Құқықтану» Алматы 2006 ж.
2.Баянов «Мемлекеттік құқық негіздері» Алматы 2003ж.
3.Құнқожаев «Құқық негіздері»

Пән: Құқық, Криминалистика
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 12 бет
Таңдаулыға:   
Жоспар:

Кіріспе
1. Әкімшілік жазалау түрлері.
2. Әкімшілік жазалау ұғымы.
Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер

1. Әкімшілік жазалау түрлері. Әкімшілік жазалау ұғымы
Әкімшілік жаза — әкімшілік терісқылық жасаған тұлғаға заңның негізінде
судья, мемлекеттік органдары (лауазымды тұлғалар) қолданатын мемлекеттің
мәжбүрлеу (әсер ету) шарасы болып табылады.
Әкімшілік жазалаудың мақсаттары:
әкімшілік нормаларында көрсетілген іс-қимылдар үшін жауаптылық
шарасы;
құқық бұзушыны тәрбиелеу және қайта тәрбиелеу;
әкімшілік құқық бұзушылықтың жасалуын алдын ала ескерту.
Әкімшілік жазалау жанға күйзеліс келтіру мен қадыр-касиетке нұқсан
келтіруді максат етпейді. Әкімшілік жазалау жойқын сипатқа ие, өйткені
әкімшілік құқық субъектілерін белгілі бір құқықтарынан айырады немесе заң
арқылы анықталған айыппұлдық міндеттерді оларға жүктейді, мысалы,
лицензиядан айыру және т.б.
Жазалаудың төмендегідей түрлері бар:
ескерту;
әкімшілік айыппұл;
әкімшілік құқық бұзушылық жасау құралы немесе әкімшілік кұкық
бұзушылықтың тікелей объектісі болған заттың өтемін төлетіп алу;
әкімшілік құқық бұзушылық жасау құралы немесе әкімшілік құқық
бұзушылықтың тікелей объектісі болған затты, әкімшілік құкық бұзушылықты
жасау нәтижесінде алынған кірістерді, ақшаларды және бағалы қағаздарды
тәркілеу;
арнайы құқықтан айыру;
лицензиядан, арнайы құқықтан, біліктілік аттестатынан (куәліктен)
айыру немесе оның қолданылуын (оны) белгілі бір қызметке немесе белгілі бір
іс-әрекеттердің (іс қимылдардың) жасалуын тоқтата тұру;
өз бетінше тұрғызып жатқан немесе тұрғызылған құрылысты ықтиярсыз
бұзу;
әкімшілік қамауға алу;
шетелдіктерді немесе азаматтығы жоқ тұлғаларды Қазақстан
Республикасы шегінен әкімшілік жолмен кетіру.
Ескерту шамалы (азғантай) әкімшілік терісқылық жасаған тұлғаларға
қолданылады. Психологиялык тұрғыдан алып қарағанда, ол адамгершілік
сипатына ие және кінәлі тұлғаны адамгершілікпен құқық нормаларына сай
тәрбиелеуге бағытталған. Қаулы қабылдау жолымен жазбаша түрде шығарылады.
Ауызша арыздар жазалау болып танылмайды.
Құқық бұзушыға жасалған құкық бұзушылықтың құқыққа қарсы екендігі,
ұқсас әрекеттердің жасалуына тыйым салынатындығы және құқық бұзушының ісі
қайталанған жағдайда аса қатал шаралар қолданылуы мүмкін екендігі
ескеріледі.
Әкімшілік айыппұл — әкімшілік жазалау әкімшілік құқық бұзушылық
мезетінде колданыста болған айлық есептік көрсеткіштің сомасына сәйкес
болатын мөлшерде төленетін акшалай жаза. Айыппұл мемлекеттік бюджеттің
кірісіне төленеді. Егер кінәлі тұлға жұмыс істемесе, немесе тұрақты
жалақысы болмаса, онда борышқордың мүлкіне төлем айналу жолымен соттық-
орындау тәртібімен жүргізіледі.
Жеке тұлғаға төленетін айыппұл мөлшері айлық есептік көрсеткіштің
оннан бірінен кем емес және айлык есептік көрсеткіштің екі жүз есесінен
аспайтын, лауазымды тұлғаны айлық есептік көрсеткіштің бесеуінен кем емес
және айлық есептік көрсеткіштің төрт жүз есесінен аспайтын, заңды тұлғанікі
айлық есептік көрсеткіштің жиырмасынан кем емес және айлық есептік
көрсеткіштің екі мың есесінен аспайтын болуы керек.
Әкімшілік құқық бұзушылықты жасау құралы немесе оның тікелей объектісі
болған затты өтемін төлеп алып қою дегеніміз— ондай затты ықтиярсыз алу
және басқа біреуге сатып, одан түскен ақшаның алынған затты сатқанда шыққан
шығынды өтегеннен кейінгі сомасын бұрынғы иесіне қайтарып беру. Затты ақы
төлеп алып қоюды судья жүзеге асырады. Аңшылык қаруды, оқ дәрілерді және
аңшылықтың өзге қару-жарақтарын алып қою аңшылық күн көрістің негізгі
қайнар көзі болып табылатын тұлғаларға қолданылмайды.
Тәркілеу — әкімшілік құқық бұзушылықты жасау кұралдары немесе оның
тікелей обьектілері болған заттарды, сондай-ақ әкімшілік кұкык бұзушылықты
жасау нәтижесінде алынған кірістерді, ақшаларды және бағалы қағаздарды
мемлекет меншігіне мәжбүрлі түрде ақысыз айналдыру. Құқық бұзушының меншігі
ғана больып табылатын затты тәркілеуге болады.
Аңшылық қаруды, оқ дәрілерді және аңшылықтың өзге де рұксат етілген
қару жарақтарын тәркілеу, аңшылық пен балықшылық күн көрістің негізгі
қайнар көзі болып табылатын тұлғалар қолданылмайды.
Арнаулы құқықтан айыру — өрескел түрде, немесе әлсін-әлсін осы құқықты
қолдану тәртібін бұзғаны үшін нақты тұлғаға қолданылады. Арнаулы құқықтан
айыру мерзімі бір айдан кем және екі жылдан көп болмауы тиіс.
Көлік құралын баскаруға арналған арнаулы құкыктан айыру — мас күйінде
көлік баскарған, мас күйін куәландыруды анықтаған тәртіптен бас тарткан
кездерден, сонымен катар өзге де занда көрсетілген жағдайларды коспағанда,
мүгедектігіне байланысты осы құралдарды қолданатын тұлғаларға
колданылмайды.
Аң аулау, балық аулау, аңшылық қару-жарақты сақтау және ұстау арнаулы
құқығы аңшылық (балықшылық) негізгі күн көріс көзі болып табылатын
тұлғаларға колданылмайды, егер осы құқықты өрескел түрде бұзбаса.
Жеке кәсіпкерлерді немесе заңды тұлғаларды лицензиядан, арнаулы
рұқсаттан, біліктілік аттестатынан (куәліктен) айыру немесе оның
қолданылуын (оны) белгілі бір кызмет немесе белгілі бір іс-әрекеттердің
жасалуын тоқтата тұруды судья шешімі жүргізеді. Белгілі бір қызметке немесе
белгілі бір іс-әрекеттердің жасалуына лицензияның колданылуын тоқтату
немесе арнаулы құқықтан, біліктілік аттестатынан (куәліктен) уақытша айыру
алты ай мерзімге белгіленеді.
Жеке кәсіпкердің немесе заңды тұлғаның қызметін тоқтата тұру не тыйым
салу әкімшілік құқыкқ бұзушылық туралы істі карауға уәкілді лауазымды
тұлғаның (органның) арызы бойынша тек сотта қарау арқылы жүзеге асады.
Өз бетінше тұрғызып жатқан немесе тұрғызылған құрылысты ықтиярсыз бұзу
сот арқылы жүзеге асырылады.
Әкімшілік қамауға алу ерекше жағдайларда 15 тәулік мерзімге дейін, ал
төтенше жағдай режімі талаптарын бұзғаны үшін 30 тәулікке дейін
белгіленеді. Судья ғана қолданады. Әкімшілік қамауға жүкті әйелдер және он
төрт жасқа дейінгі балалары бар әйелдер, кәмелеттік жаска толмағандар, I
және II топтағы мүгедектер, сонымен катар 58 жастан асқан әйелдер мен 63
жастан асқан ерлер алынбайды.
Шетелдіктерді және азаматтығы жоқ тұлғаларды ҚР шегінен әкімшілік
жолмен кетіру — әкімшілік құқык бұзушылық жасаған шетел азаматтарына және
азаматтығы жоқ адамдарға қатысты судъя шешімі арқылы қолданылады.
Әкімшілік жазаны орындау тәртібі
Әкімшілік құқык бұзушылық үшін жаза әкімшілік құқык бұзушылык туралы
заңнамалардың қатаң сақталуы негізінде жүзеге асады.
Әкімшілік жаза тағайындау кезінде жасалған құқық бұзушылықтың сипаты,
құкық бұзушының жеке басы, оның кінәсінің дәрежесі, мүліктік жағдайы,
жауапкершілігін жеңілдететін және ауырлататын жағдайлар ескеріледі.
Бір тұлғаның екі не одан да көп әкімшілік құкық бұзушылық жасағанында,
әрқайсысы үшін жеке-жеке жаза қолданылады.
Егер тұлға бірнеше әкімшілік құкық бұзушылық жасаған болса, онда іс
бір-ақ сотта, органда (лауазымды тұлғада қаралады, тұлғаға бір текті жаза
қолданылған жағдайда ең жоғарғы мөлшердің үш есесінен аспауы тиіс.
Әкімшілік жазаны тағайындау (осы әкімшілік жазаны туғызған) әкімшілік
құқык бұзушылық жасаған тұлғаны міндеттемелерден босатпайды.
Әкімшілік жаза азаматқа мынадай түрде тағайындалуы мүмкін:
әкімшілік құқық бұзушылық жасалған күннен бастап екі айдан (кем
емес) кешіктірмей;
қоршаған ортаны қорғау саласындағы әкімшілік құқык бұзушылық
жасалған күннен бастап алты айдан (кем емес) кешіктірмей;
салық салу саласындағы құқық бұзушылықты жеке тұлға жасаған
болса — жасалған күннен бастап бір жылдан кешіктірмей, ал заңды тұлға үшін
— жасалған күннен бастап үш жылдан кешіктірмей;
созылмалы әкімшілік құқық бұзушылық анықтаған мезеттен бастап
екі айдан кешіктірмей.
Егер әкімшілік жазаға тартылған тұлға, жаза өтелген мезеттен бастап
бір жылдың ішінде жаңа әкімшілік құқық бұзушылық жасамаса, онда тұлға
әкімшілік жазаға тартылмаған болып есептелінеді.
"Әкімшілік кұқық бұзушылық туралы" Кодекстің 61 және 62-баптарында
жауапкершілікті ауырлататын және жеңілдететін жағдайлар көрсетілген.
Сонымен, әкімшілік жаза дегеніміз — әкімшілік құкық бұзушылық
жасалғаны үшін колданылатын жауапкершілік шарасы. Әкімшілік құқык бұзушылық
үшін тағайындалатын жаза әкімшілік құқық бұзушылық туралы заңнамаларға
сәйкес болуы керек.
Әкімшілік жазаларды тағайындау құқығы уәкілді органдар мен лауазымды
тұлғалардың бірталайына берілген.
Республикада қоғамдық тәртіпті, басқару тәртібін орнату, азаматтардың
құқықтары мен бостандықтарын жүзеге асыру, азаматтардың демалу мен еңбек
етуі үшін колайлы жағдайлар туғызу мақсатында сақталуы кажетті болатын
ережелер өте көп. Ондай ережелерге жолда жүру, санитарлық, мал дәрігерлік,
өртке қарсы, кедендік, кауіпсіздік, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Кәмелетке толмағандарды жазалаудың тиімділігі
Әкімшілік мәжбүрлеу шаралары
Қылмыстық теріс қылық ұғымдары
Әкімшілік жазаларды қолдану ережелері
Жол қозғалысы саласындағы құқық бұзушылықтардың өзекті мәселелері
Қылмыс жасаушылардың қылмыстық жауаптылығы мен жазасынан босатылу мәселелері
Қылмыстық құқықтық міндеттері
Қылмыстық жазаның ұғымы
Қылмыстық теріс қылық үшін жауаптылық
Жазаның белгілері
Пәндер