Word мәтіндік редактор



MS WORD мәтіндік құжаттарда дайындауға, түзетуге және қағазға басып шығаруға арналған WINDOWS жүйесінің қосымша программасы. Ол мәтіндік және грфикалық информацияларды өңдеу барысында жүзден аса операцияларды орындай алатын ең кең тараған мәтін редакторларының бірі.
Word-пен жұмыс істеуді бастау үшін Windows жүйесінің басқа программалары сияқтыоны бастапқы нұсқалақ дискеттерден немесе компакт дискіден компьютерге жазып орналастыру қажет.
Орналастырылған Word редакторын іске қосу бірнеше тәсілмен жүзеге асырылады:
1. Басқару тақтасындағы іске қосу (Пуск) менюінің орындау (Выпонить) командасының көмегімен, бұл тәсіл редактордың қосымша параметрін іске қосуға арналған.
2. Программалардың Microsoft office тобындағы Word шартбелгісінде тышқанды екі рет шерту арқылы.
3. Windows жүйесінің сілтеуіш (Проводник) терезесін пайдалану арқылы.
4. Word редакторына дайындалған құжаттық шартбелгісіне тышқан курсорын жеткізіп, оны екі рет шерту арқылы.
Редактормен жұмысты аяқтау кез-келген стандартты тәсілмен жүзеге асырылады:
Файл → Шығу (Выход) меню командасын таңдау арқылы;

Word терезесінің жүйелік менюіндегі Жабу (Закрыть) командасын таңдау;
Тышқан курсоры терезе тақырыбы аумағында тұрғанда курсорды сол жақ шеттегі жүйелік меню белгісіне алып барып тышқанды екі рет шерту немесе батырманы бір рет басып, менюдің Жабу(Закрыть) комндасын таңдау.

Word мәтіндік редактор
MS WORD мәтіндік құжаттарда дайындауға, түзетуге және қағазға басып
шығаруға арналған WINDOWS жүйесінің қосымша программасы. Ол мәтіндік және
грфикалық информацияларды өңдеу барысында жүзден аса операцияларды орындай
алатын ең кең тараған мәтін редакторларының бірі.
Word-пен жұмыс істеуді бастау үшін Windows жүйесінің басқа
программалары сияқтыоны бастапқы нұсқалақ дискеттерден немесе компакт
дискіден компьютерге жазып орналастыру қажет.
Орналастырылған Word редакторын іске қосу бірнеше тәсілмен жүзеге
асырылады:
1. Басқару тақтасындағы іске қосу (Пуск) менюінің орындау
(Выпонить) командасының көмегімен, бұл тәсіл редактордың қосымша
параметрін іске қосуға арналған.
2. Программалардың Microsoft office тобындағы Word шартбелгісінде
тышқанды екі рет шерту арқылы.
3. Windows жүйесінің сілтеуіш (Проводник) терезесін пайдалану
арқылы.
4. Word редакторына дайындалған құжаттық шартбелгісіне тышқан
курсорын жеткізіп, оны екі рет шерту арқылы.
Редактормен жұмысты аяқтау кез-келген стандартты тәсілмен жүзеге
асырылады:
Файл → Шығу (Выход) меню командасын таңдау арқылы;

Word терезесінің жүйелік менюіндегі Жабу (Закрыть)
командасын таңдау;
Тышқан курсоры терезе тақырыбы аумағында тұрғанда курсорды
сол жақ шеттегі жүйелік меню белгісіне алып барып тышқанды екі рет шерту
немесе батырманы бір рет басып, менюдің Жабу(Закрыть) комндасын таңдау.
Тікелей Alt+F4 пернелерін басу.
Егер программамен жұмысты аяқтау барысында өзгертіліп, бірақ дискіге
жазылмаған құжат бар болса, онда редактор экранға қосымша сұхбаттасу
терезесін шығарып, өзгертілген құжатты дискіге жазу (Иә - Да)
керегін, ал жазбасаңыз (Жоқ – Нет), оны да растап беруін өтінеді.
Қалауыңыз бойынша, редакторда ары қарай жұмыс істей беруіңізге болады,
осы жағдайда Болдырмау – Отмена командасын таңдайсыз.

Меню жолы

Файл (файл), Түзету (правка), Түр (вид), Қою (вставка), Пішін (формат),
Сервис(сервис), Кесте (таблица), Терезе (окно), Көмек (справка) тізімінен
тұрады.
Меню келесі қызметтерді атқарады:
Файл — файлмен жұмыс
Түзету — құжатты түзету
Түр — экранды өзгерту
Қою — түрлі объектілерді (бет номерлерін, символды, тақырыппен
көрсеткіштерді, файлдарды, кадр, сурет, деректер қорын және т.б.) құжатқа
қою
Пішін — символ, абзац кестені түрлі стилде пішіндеу
Сервис — құжаттыы көркемдеп, қатесін тексеріп баспаға дайындау
Кесте — кестелермен жұмыс
Терезе — терезелермен жұмыс
Көмек — қысқаша мәліметтер
Меню командалардан тұрады. Меню қызмет атын білдіреді, командалар сол
қызметке байланыстынақты әрекеттер рындайды. Курсорды менюге апарып
шертсек, командалардан тұратын тік меню шығадыкоманданы таңдау үшін команда
атында көрсетілген әріпті теруге немесетышқан көрсеткішін қойып шертуге
болады.

Саймандар тақтасы

Саймандар тақтасын іске қосу үшін Тур ( саймандар тақтасы
Саймандар тақтасы — Word амалдарының анағұрлым жалпы амалдарын
орындауға арналған батырмалар жинағы.
Келесі төрт саймандар тақтасының қызметімен танысайық:
“Стандартты”
“Пішіндеу”
“Жиектеу”

“Сурет”

Стандартты(Стандартная) саймандар тақтасы

“Стандартты” саймандар тақтасы құжатты шақыру, сақтау, түзету,
мөлшерін өзгерту, баспаға шығару, түсініктеме алу т.б. мақсаттарда
қолданылады.
Жаңа құжат құру;
Дискіде сақтаулы файл-құжатты ашу;
Екпінді құжатты ашылған атымен дискіге сақтау;
Құжат баспасын басқару;
Құжаттың баспаға шығар түрін көру;
Құжаттық жазу емлесін тексеру (орыс тіліндегі);
Мәтіннің белгіленген бөлігін ауысу буферіне сақтап
көшіру;
Мәтіннің белгіленген бөлігін алмасу көшіру;
Курсор тұрған орынға ауысу буферінде сақталған бөлікті
қою;
Таңбалар пішімдерін көшіру;
Соңғы амалды доғару;
Соңғы доғарылған амалды қайталау;
Мәтінді стиль бойынша автоматты пішіндеу;
Жеке адрестік кітаптан мекен жайын қою;
Кестені курсор тұрған орынға қою;
Курсор тұрған орынға Мicrosoft Excel парағын қою ;
Құжаттарға бағаналар санын өзгерту ;
Сурет саймандар тақтасын ңске қосу;
Мәтінге арнайы символдар қосу;
Экрандағы құжат бейнесінің өлшемін тағайындау;
Түсініктеме шеберін шақыру
Экран элементтері туралы анықтама шақыру.

Форматтау

“Форматтау” саймандар панелі бір параметрдің нақты мәнін жылдам
өзгертеді. Ол үшін белгілі бір абзацты белгілеп алып, әрекетке
байланысты бір батырманы басу керек. Дегенмен бұл панель мүмкіндігі
“Абзац” сұхбат терезесіне қарағанда төмендеу екені түсінікті.
Саймандар панеліндегі алғашқы үш элемент — стиль, шрифти
және шрифт мөлшері өрістердің оң жақтағы бағыттауыш түріндегі батырмаларын
басқанда үш түрлі ашылатын тізім шығады, олардың ішінен
шрифт түрлері мен оның мөлшерін таңдап алуға болады.
Қарайтылған, курсив және асты сызылған атты батырмалар
арқылы жиі қолданатын әріптердің сызылу бейнелерін егізуге
болады. Оардан кейін орналасқан элемент — түсі көлемімен
берілген текст фрагментінің фонының түсін өзгертіп ала аламыз.
Форматтау кезінде текст фрагментін белгілеп алып, артынан бір
батырманы басу арқылы оның керекті параметрлерін енгіземіз.
Мұндайда тек белгіленген фрагменттің ғана шрифт параметрлері
өзгереді. Осындай тәсілмен текст абзацтарын белгілеп алып,
саймандардың келесі орналасқан элементтері арқылы оларды сол
жақ, оң жақ шеттерін немесе екі шеттерін де туралап,
тақырыптарды ортаға жылжытып та қоя аламыз.
Егер “Форматтау ” саймандары экранда жоқ болса, оны
көрінетін ету үшін Түр ( саймандар панелі (Вид ( панель
инструментов) командаларын орнату керек.
Жиектеу (Оформление) саймандар тақтасы
“Жиектеу” саймандар тақтасы мәтін элементтерін өрнектеу үшін
қолданылады.
➢ Мәтін элементтерін өрнектеу сызығының түрін тағайындаймыз
➢ Жоғарыдан жиектеу
➢ Төменнен жиектеу
➢ Сол жағынан жиектеу
➢ Оң жағынан жиектеу
➢ Ішкі сызықтармен жиектеу
➢ Жанжағынан жиектеу және т.б.

Сурет (“Рисование”) саймандар тақтасы
Сурет саймандар тақтасы суреттер салу және оларды басқару үшін
қолданылады
❑ Сызық сызу
❑ Тіктөртбұрыш және квадрат сызу
❑ Эллипс немесе шеңбер сызу
❑ Қисық сызық сызу т.б.
қызметтерді атқарады.

Жаңа құжатты даярлау
Word іске қослған соң, экранда 1-құжат (Документ-1) деген бос
терезе пайда болады. Құжаттың бұлай аталу себебі Word
программасы іске кіріскен бастап, бұл сіздің құжатыныңыз
болып саналады. Келесі құжат 2-номерлі, одан кейінгісі 3-
номерлі болып, тағы да сол сияқты болып әрбір келесі
құжат номері осылай өсіп отырады. Егер ашылған бірінше
құжат жабылса да, осы тереземен жұмыс істеп отырғанда
(осы сеанс кезінде) даярланған келесі мәтін 2-құжат болып
номерленеді.
Жаңа құжат ашарда Word оны құру үшін белгілі бір
шаблонды (нұсқаны пайдаланады). Нұсқа жаңа құжатты фораттау параметрлерін
анықтайды. Бұл параметрлерге шрифттегі тағбалар сызылымы, парақ айналасында
бос қалдырылатын өрістер (поля) мәні, табуляция символдары және
т.б. жатады. Нұсқалардың мұнан да басқа мынандай элементтері
болуы мүмкін:
- мәтін ( мысалы, жоғарғы және төменгі колонтитулдар немесе
бет номерлері );
- кестелер (таблицалар);
- төрт бұрышты жақттаулар (керегелер);
- графикалық бейнелер;
- кейбір арнайы құралдар ( макрокомандалар, батырмалар, айта берсек
Аспаптар тақтасы) және т.б.
Алдаын ала келісім бойынша, жаңадан ашылған құжат
“Кәдімгі” нұсқа (шаблон “Обычный”) бойынша жасалады.

Құжатты баспаға шығару
Әдетте құжатпен жұмысты аяқтаған соң, оны баспаға жібереміз,
яғни мұндай Word терезесіндегі ағымдағы құжатты шығаруды жүзеге
асырамыз. Ал егер сіз құжатты толық жөндегеніңізге сенімді
болсаңыз, онда Word терезесін ашпай-ақ, тіпті Word-ті іске қоспай-
ақ, басып шығара аламыз.
Ағымдағы құжатты баспаға шығару үшін келесі әрекеттерді
орындаңыз.
1) Қажетті құжатты экранға шығарыңдар (ашылады);
2) Файл ( Баспаға шығару командасын орындаңдар немесе Ctrl+Alt+F12
пернелер комбинациясын басыңыз, сонда экранда “Баспа” сұхбат
терезесі пайда болады.
3) Ок батырмасын басыңыз.
Бұл жағдайда құжаттың басынан аяғына дейінгі барлық
беттері бір дана болып басылып шығады, ал оның параметрлері
алдын ала келісілген мәтіндерде немесе осының алдындағы
баспаға шығару сеансы үшін баспаға шығарудың екінші тәсілі
ретінде аспаптар стандартты тақтасындағы баспа батырмасын басыңыз. Құжатты
баспаға шығарудан бас тарту үшін Esc пернесін басыңыз.
Баспаға шығару кезінде Windows жүйесінің есептер тақтасында
принтерің шарт белгісі бейнеленіп тұрады. Баспаға
шығарудан бас тартудың екінші тәсілі тышқанды принтер шарт
белгісіне қойып, оны екі рет шерту. Соның нәтижесінде экранға
сұхбат терезесі шығады. Содан кейін Құжат ( Баспаға шығаруды
болдырмау (Документ ( Отменить печать) командасын орындаңыз. Баспаға
шығару терезесін жабу үшін Принтер ( Жабу (Принтер ( Закрыть)
командасын таңдаңыз.
Енді құжаттың баспаға шығаруды басқаратын қалған
басқа да опцияларына көңіл бөлейік. Бұл опйиялар “Параметрлер” сұхбат
терезесінің “Баспа” (Печать) қосымшасында орналасқан. Бұл қосымшада
экранға тікелей “Баспа” сұхбат терезесінен (Параметрлер батырмасы)
немесе Файл ( параметрлер командасын таңдау арқылы қатынас құруға болады.

Өзгеріс енгізу
Windows жүйесінде кез-келген программа терезе ішінде
орындалады, сол себепті тереземен атқарылатын амалдарды
(көлемін өзгерту, экран бетінде жылжыту, терезені үлкейту және
кішірейту) орындай білу қажет. Онда біз Windows жүйесінде терезе арқылы
орындалатын негізгі іс-әрекеттерді қарастырамыз.

Терезенің аумағын өзгерту
Терезенің аумағын өзгерту үшін тышқан курсорын
терезенің төрт жақтауының кез-келгеніне, мысалы, сол жақ шекарасына
апарыңыз. Тышқан курсоры өзінің сыртқы бейнесін өзгерісімен, яғни
екі жақты көлденең тіл сызыққа (() айналысымен терезенің енін
өзгерте аламыз. “Тышқанның” сол жақ батырмасын басып тұрып,
терезенің жақтауын солға не оңға жылжыту керек. “Тышқанның”
батырмасын жібергеннен кейін терезенің өзгерісіне көз жеткізуге
болады.
Ал терезенің ұзындығы мен енін қатар өзгерту үшін,
тышқан курсорын терезенің төрт бұрышының біріне, яғни қабырға сызықтары
қиылысқан жеріне апару керек. Бұл кезде курсор екі
жақты көлбеу тілдің түріне келеді де, ол өз кезінде
терезе аумағын алыңғы айтылған тәсілмен бірден екі
бағытта өзгерту мүмкіндігін береді.

Форматтау операторы
Шрифттерді және абзацтарды форматтау
Қаріптермен жұмыс істеуге арналған оператордың толық жиынтығын
“Қаріп” сұхбат терезесі ұсынады. Бұл терезе кез-келген қаріп типін
таңдауға мүмкіндік береді.
Жұмы терезесінде пернелік командалардың, контексттік менюдің
және аспаптар тақтасының батырмаларының көмегімен қаріптердің параметрлерін
өзгертуге және толықтыруға болады.
“Қаріп” сұхбат терезесін ашу үшін мына әрекеттердің бірін орындау
керек.
• Формат ( Қаріп (Шрифт) командасын таңдау
• Құжаттың жұмыс аумағында тышқанның оң жақ батырмасын басу. Сонда
экранда пайда болған контесттік менюден қаріп командасын таңдасыз.
Осы әрекеттің нәтижесінде шыққан терезенің екі парағы
бар:
“Қаріп” және “Интервал”.
Енді “Қаріп” парағының жағдайын қарап шағамыз.
... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
«Мәтіндік редакторды» оқыту әдістемесі
HTML редакторлары және конвертерлері
Windows операциялық жүйесінің стандартты бағдарламалары. Үлкен қолданбалы бағдарламалар
Word мәтіндік редакторы
WORD 97, WORD 2000 Мәтіндік редакторлар
MS Word бағдарламасын оқытудың әдістері
ҚОЛДАНБАЛЫ ПРОГРАММАЛЫҚ ЖАБДЫҚТАМАНЫҢ ЖАЛПЫЛАМА СИПАТТАМАСЫ
Windows операциялық жүйесі туралы
Функцияның парамерлерін енгізу
Мәтіндік редактор және баспалық жүйелер
Пәндер