Delphi (дерек қормен жұмыс)



КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4

1. ЖАЛПЫ БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .5
1.1 Жұмыстың мақсаты ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 11
1.2 Жұмыстың анализі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .11

2. АРНАУЛЫ БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...12
2.1. Есептің қойылымы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 12
2.1.1.Есептің тағайындалуы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 12
2.1.2 Есептің технико.математикалық формуляры ... ... ... ... ... ... 12
2.1.3 Программамаға талаптар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .17
2.1.3.1.Функционалдық мінездемеге талаптар ... ... ... ... ... ... ... . 17
2.1.3.2 Беріктілікке талаптар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 17
2.1.2.3 Техникалық құралдардың құрамына және параметріне қойылатын талаптар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..18
2.2 Алгоритмнің сипатталуы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 18
2.3 Программаның листипгі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .18
2.4 Программаның процессін тексеруілін баяндау ... ... ... ... ... ... 19

Қортынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 20

Қолданылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 21

Қолданба 1 Программаның терезелері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..22
Қолданба 2 Программаның листингі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 25
60-70-ші жылдардың басынан бастап ірі өнеркәсіп орталықтарында компьютерлендіру ұдайы дамып жатты.80-ші жылдарға қарай компьютерлер оқу орындарында пайда бола бастады, «Информатика» пәніне көп көңіл бөле бастады. Delphi, C++ сияқты программалау тілдері пайда бола бастады.
Ары қарай Delphi де программалау және дерекқор туралы сөз болады. Borland Delphi Қазақстанда 1993 жылдың аяғында пайда бола бастады және бірден үлкен әйгілілікке ие болды.
Қазір жаңа версиялары жыл сайын шығады десек болады. Оларда жаңа программалау компоненттер, технологиялары және жаңа мастерлер орналасқан.
1. Delphi 5.0, учебный курс, ФароновВ.В.
2. Delphi 6.0, Полное рукводство, Архангельский А.Я.
3. Delphi 6.0, Справочное пособие, Архангельский А.Я.

Тақырыбы: DELPHI(дерек қормен жұмыс)

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ...4

1. ЖАЛПЫ
БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
..5
1.1 Жұмыстың
мақсаты ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .11
1.2 Жұмыстың
анализі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..11

2. АРНАУЛЫ
БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..12
2.1. Есептің
қойылымы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..12
2.1.1.Есептің
тағайындалуы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .12
2.1.2 Есептің технико-математикалық формуляры ... ... ... ... ... ... 12
2.1.3 Программамаға
талаптар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..17
2.1.3.1.Функционалдық мінездемеге талаптар ... ... ... ... ... ... ... .. 17
2.1.3.2 Беріктілікке
талаптар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 17
2.1.2.3 Техникалық құралдардың құрамына және параметріне қойылатын
талаптар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...18
2.2 Алгоритмнің
сипатталуы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ...18
2.3 Программаның
листипгі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ...18
2.4 Программаның процессін тексеруілін баяндау ... ... ... ... ... ... 19

Қортынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... 20

Қолданылған әдебиеттер
тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ...21

Қолданба 1 Программаның
терезелері ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... .22
Қолданба 2 Программаның
листингі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .25

КІРІСПЕ

60-70-ші жылдардың басынан бастап ірі өнеркәсіп орталықтарында
компьютерлендіру ұдайы дамып жатты.80-ші жылдарға қарай компьютерлер оқу
орындарында пайда бола бастады, Информатика пәніне көп көңіл бөле
бастады. Delphi, C++ сияқты программалау тілдері пайда бола бастады.
Ары қарай Delphi де программалау және дерекқор туралы сөз болады.
Borland Delphi Қазақстанда 1993 жылдың аяғында пайда бола бастады және
бірден үлкен әйгілілікке ие болды.
Қазір жаңа версиялары жыл сайын шығады десек болады. Оларда жаңа
программалау компоненттер, технологиялары және жаңа мастерлер орналасқан.

1. ЖАЛПЫ БӨЛІМ

Шынында, Delphi де жұмыс орындалу процессі оңайлатылған. Біріншіден
ол интерфейс жасауға қатысты,оған программа жасау уақыттың 80 пайызы
кетеді. Онда сіз керек компонентті оңай Windows-терезеде(Delphi де оны
кескін дейді) орнатасыз және оның қасиеттерін арнаулы құралмен қоя аласыз
(Object Inspector). Оның сұрыптық кодымен осы компонеттердің қасиеттерін
байланыстыра аласыз(батырманы басу,тізімнен элементті тышқан көмегімен
таңдау т.б)-және осымен жай қолданба дайын болады. Оған қоса жасаушы өте
күшті қолданбаны тексеру қорларын аласыз(командалардың қадамдық
орындалуына дейін), ыңғайлы контекстік анықтамалық жүйе(Microsoft API қоса
алғанда), жобалауға коллективтік жұмыс құралдарын, оның барлығын тізіп
айта алмаймыз. Сіз ActiveX компонентерін Microsoft IDL пайдаланбай-ақ
жасай аласыз, web-сервердің мүмкіндіктерін кеңейте аласыз(сервер жағындағы
шиқылды), HTML, XML және ASP туралы ештеме білмей-ақ бөлінген қосымшаларды
COM және CORBA базасында, Интернет және интранет-қолданбаларды, Borland
Data Base Engine, ODBС немесе Microsoft ADO драйверлерін пайдаланып дерек
қорға қатынас жасауға болады. Delphi 3 бастап, пайда болған көпжақты
қамтама технологиялық рұқсаты дерекке (multi-tiеred) масштабталған
қосымшаларды(әлсіз БД тәуелді серверлерге қатысты) информацияларды өңдеудің
тәсілдерін орта жерге ауыстырудың арқасында жасауға болады.
Жоғарыда айтқандай Delphi-де Object Pascal программалау тілі
пайдаланады, оны үнемі Borland компаниясы кеңейтіп және толықтырып отырады.
Бұл тіл барлық сұранымдарды қанағаттандырады, обьектілі-бағытталған
программалауда қойылатын талаптарды қолдайды. Типтелген тілдерге тиісті
класстары тек жай мұрагерлікті қамтамасыз етеді, ал бірақ интерфейстер
бірден бірнеше түптеріне ие бола алады. Тілдің ерекшеліктеріне сонымен
қатар ерекше жағдайларды өңдейтін, сондай-ақ тәсілдер мен ішкі
программаларды С++ стиліндегі қайта жүктеуді келтіруге болады. Сәтті
қасиеттеріне WideChar мен AnsiChar ұзын қатарлар форматын қолдау жатады.
Соңғы (AnsiString) типі жадыда ақпаратты динамикалық орналаструдың барлық
қолдануға мүмкіндік береді, ал қалдықтарды жинауды Delphi автоматты түрде
жасайды. Еркін программалау стилін колданушыларға жадыда кез-келген
мәліметтерды орналастыру мен әр түрлі типтерді араластыруға мүмкіндік
беретін ашық массивтер, варианттар мен вариантты массивтер бар.
Сіз өз компоненттеріңізді, ОСХ – компоненттерді импорттауға, жоба
шаблондары мен ұсталар, жобаның дайындықтарын жасауға мүмкіндік
береді. Бұдан басқа, жобалаушыға Delphi сіздің программанызды интеграциялық
Delphi(IDE) қабықшасымен (сыртқы программалар) байланыстыруға мүмкіндік
береді.
Сонымен, сіз Delphi 2-3 сағат кететін қарапайым қолданбаларды
жасауға, сондай-ақ оншақты мен жүздеген қолдануш жұмыс істейтін күрделі
коорпоративті жобаларды жасауға пайдалануға болады. Сонымен қатар бұл үшін
аз уақыт пен күш жүмсап компьютерлік технологиялар әлеміндегі соңғы
жаңғырық тарды пайдалануға болады. Inprise соңғы жаңалықтарының ішінде
жақын болашақта Delphi жасалған қолдабаларды Linux платформасына көшіруге
болады. Нақтырақ Delphi туралы мәліметтерді www.inprise.com және
www.inprise.ru сайтарынан алуға болады. Delphi арналған көптеген сайттар
бар, мысалға: www.delphi.vitpc.com, www.torry.ru және тағы басқалары. Ал
егер сіз Delphi бұрыннан таныс болсаңыз онда www.brainbench.com сайтында
Delphi программалаушысы ретінде тегін тестінен өтіп, почта арқылы
сертификат алуыңызға болады.
Delphi дерек қормен жұмысының қуаттылығы мен икемділігі Borland
Database Engine қор процессоры - төмендеңгейлі дерек қор ядросына
негізделген. Оның қолоданбалы программалары бар интерфейсі Integrate
Database Application Programming Interface(IDAPI). Қазіргі кезде оларды
айырып қарамайды, оларды синоним ретінде қарастырады. BDE мәліметтерге
қатынасты дәстүрлі record-бағытталған (навигациялық) әдісті, сонымен қатар
SQL сервер дерек қорларында пайдаланылатын, set-бағытталған әдістіде
пайдалануды жүзеге асырады. BDE басқа, Delphi мәліметтерге қатынасты
Microsoft фирмасының Open DataBase Connectivity (ODBC) технологиясын
қолдана жүзеге асырады. Бірақ, практика көрсеткендей, BDE қолданатын
жүйелердің өнімділігі, ODBC қолданатын жүйелердің өнімділігінен жоғары
болады. ODBC драйверлері өздерін BDE қосуға мүмкіндік беретін арнайы ODBC
socket арқылы жұмыс істейді. Borland барлық құралдық дерек қор жүйелері -
Paradox, dBase, Database Desktop - BDE қолданады. Paradox пен dBase
барлық ерекшеліктерін BDE мұрагерленеді, сондықтан ол ерекшеліктерге
Delphi де иелік етеді.
Кесте дерек қорда сақталады. Кейбір ДҚБЖ-да дерек қорды жеке бірнеше
файл ретінде сақтайды, өздерімен кестелер болып келетін (негізінен,барлық
локальді ДҚБЖ-лар), ал сол кезде басқалары бір файлдан тұрады, ондағылар
өздерінде барлық (InterBase) таблицалары мен индекстерін сақтайды. Мысалы,
Paradox және dBase кестелері дискіде бөлек файлда сақталады. Құрамында
Paradox.DB файлы және dBase.DB файлы бар каталогты-дерек қор ретінде
қарастырады. Басқаша айтқанда, құрамында Paradox немесе dBase
форматындағы файлы бар кез-келген каталогты Delphi біріңғай дерек қор
ретінде қарастырады. Басқа дерек қорға ауысу үшін басқа каталогқа ауысу
керек. Жоғарыда нұсқағандай, InterBase барлық таблицаларды, .GDB кеңейтілуі
бар бір файлда сақтайды, сондықтан осы файл InterBase дерек қоры болып
табылады. Дерек қор кестелеріне қатынас жолын көрсетуден гөрі оны
ауыстыратын алиас деп аталатын - лақап есімді қолдану ыңғайлы. Ол дискіде
еркін алынған жерде жеке конфигурациялы файлда сақталады және программадан
дерек қорға тікелей нұсқау жолдарын ығыстыруға мүмкіндік береді. Мұндай
әдіс программаны қайта компиляцияламайақ мәліметтерді кез-келген жерде
орналастыруға болады. Қатнас жолынан басқа алиасыда дерек қордың типі,
тілідік драйвер және көптеген басқару ақпараттары көрсетіледі. Сондықтан
алиасты пайдаланып локальді дерек қордан SQL-серверлік базасына (егер,
қолданбаның клиенттік және серверлік бөлікке бөліну талаптары орындалған
жағдайда) оңай өте аламыз.
Алиасы құру үшін BDE динамикалық кітапханасында орналасқан BDE
конфигурациялы утилитін (bdeadmin.exe программасы) жүктеу керек.
1-суретте BDE утилитінің қасиеттерін таңдау бас терезесі көрсетілген.
Алиасты жасау үшін Object меню ішіндегі New пунктін таңдау
қажет. Пайда болған диалогты терезеде дерек қор драйверінің атын таңдау
керек. Алиас типі dBase немесе Paradox форматты локальді қормен жұмыс істеу
үшін стандарты (STANDARD) болуы мүмкін немесе SQL - сервер (InterBase,
Sybase, Informix, Oracle, SQLServer және тағы басқалар) атына сейкес болу
керек.

1 - сурет. BDE утилитасы конфигурациясының басты терезесі.

2 - сурет. Диалогты терезеде дерек қор драйверінің атын таңдау.

Жаңа алиас жасалған соң оған атау беру керек. Бұны Object
менюіндегі Rename пукнтін таңдау арқылы жүзеге асыруға болады. Алайда жай
ғана алиасты жасау жеткілікті болиайды. Сізге дерек қор типіне байланысты
қосымша мәлметтерді енгізі керек болады. Мысалға: dBase немесе Paradox
типті дерек қор үшін мәліметтерге қатынас жолын, драйвер атын және сандарды
екілік-ондық форматта ауыстыру ENABLE BCD көрсеткішінің мәнін беру қажет.

3 – сурет. Алиастың парметрлерін беру.

InterBase SQL – серверлер және басқа да дерек қор типтері көптеген
параметрлерді нұсқауды қажет етеді, олардың көбісін бастапқы орнатылған
күйінде қалдыруға болады.
BDE утилитасы конфигурациясының жүйелік ақпараты. Сонымен, біз BDE
утилитасының алиастарды жасау мен өзгерту, дерек қорға қатынас
параметрлерін енгізу мүмкіндігімен таныстық. Алайда BDE утилитасы тек
алиастарды ғана емес, сонымен қатар дереку қорға қатынас беретін
драйверлерді де, алиастардың операциялық ортасын құратын мәләметтерді де
ерекшелендіруге жағдай жасайды. Мысалға Paradox драйверінің жүйелік
ақпаратын қарастырайық:
NET DIR – бұл параметр желілік басқару файлының каталогы орналасқан
жерін сақтайды. Бұл Paradox кестесіне желілік дискіден қатынас жасау үшін
керек.
VERSION – драйвер нұсқасының номері.
TYPE – драйвер типі.
LANGDRIVER – тілдік драйвер, болуы мүмкін символдар жиынын анықтайды.
BLOCK SIZE – дискідегі блок мөлшері, бір жазбаны сақтау үшін
қолданылады.
FILL FACTOR – ағымдағы дискідегі блоктын пайызын сақтайды. Бұл
параметр индексті файлдарды құру үшін керек.
LEVEL – параметрі уақытша кестелер жасау үшін қолданылатын кестелер
форматының типін анықтайды.
STRICINTEGRITY – байланыс бүтінділігі қолдану параметрі. Егер ол TRUE
болса, байланыс бүтінділігі бар кестені өзгерте алмайсыз, ал егер FALSE
болса, онда мәліметтердің бүтінділігі бұзу қаупі туады.
Жоғарыда айтылғандай BDE конфигурациялау утилитасы барлық ақпаратты
IDAPI.CFG файлында сақтайды. Бұл файл драйверлерге алдын ала орнатылған
байланыстары бар және кейбір стандартты алиастармен DELPHI орнату кезінде
құрылады. Бұдан басқа, ол BDE редистрибуция файлын(дәлірек айтқанда BDE ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Салық және басқа да міндетті төлемдердің бюджетке түсуін талдауң ақпараттық жүйесінің концептуалды схемасы
Сұлулық салонының жұмысын автоматтандыру
ЖШС кәсіпорынының қаржылық жағдайының аж -н құру
Проектілерді басқаруға арналған ақпарат жүйесін тұрғызу
Мамандар бөлімінің басқару жұмыстарының қызметі
Салық және басқа да міндетті төлемдердің бюджетке түсуін талдаудың ақпараттық жүйесін тұрғызуды негіздеу
Проектілерді басқарудың ақпараттық жүйесін тұрғызу
Нефте банкі аақ-ның қаржылық сенімділігін бағалаудың ақпараттық жүйесін жобалау
Қазақстан Республикасының әлеуметтік салымдары және зейнетақы төлемдерін есепке алудың ақпараттық жүйесін тұрғызу
Мамандар бөлімінің менеджерінің ақпараттық жүйесін тұрғызу
Пәндер