Жастардың нашақорлығы әлеуметтік мәселе ретінде және оны шешу жолдары туралы

Пән: Социология, Демография
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 21 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ

ТҰРАР РЫСҚҰЛОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ЭКОНОМИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

«Экономиканы мемлекеттік реттеу»

кафедрасы

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы: Жастардың нашақорлығы әлеуметтік мәселе ретінде және оны шешу жолдары.

Оқытушы: Бердімұратова К. К.

аға оқытушы

Студент: Мағауина Е. К.

Мамандығы: Әлеуметтік жұмыс

Тобы: 212

Алматы 2008

Жоспар

I. Кіріспе . . . 4-6

II. Негізгі бөлім

2. 1. Жастар нашақорлығы қоғамдық дерт ретінде . . .

2. 2 Жастар ортасындағы нашақорлану факторлары

2. 3. Жастар нашақорлығын профилактикалауда отбасының, оқу орындарының рөлі.

2. 4. Жастар ортасындағы нашақорлықты профилактикалау бойынша социономның жұмысы

III. Қорытынды . . . 18

Қосымша . . . 19

Пайдаланылған әдебиеттер . . . 24

Кіріспе.

Нашақорлық - жастар ортасындағы девианттық мінез-құлықтың ең қауіпті нысандарының бірі. Осыдан бірер жыл бұрын есірткілер экзотика сияқты естілген, егер баспасөз бетінде ол туралы жазылса, ол буржуазиялық қоғамның « шіруінің » белгісі ретінде қабылданды. Қазір бұл қасірет қазақ жеріне де келіп жетті. Батыс елдерінде есірткімен күрес бағдарламалары үшін мол қаржы бөлінеді де, олардағы жағдай біршама тұрақтанған, кейбір жерлерде нашақорлардың « қартаюы » байқалып та қалады. Ал Қазақстанда, басқа да ТМД елдерінде сияқты керісінше, нашақорлыққа жастарды тарту, соның ішінде жасөспірімдерді тарту процесі өріс алып келеді.

Ғылыми деректердің қорытындысына қарағанда, адамдардың жұмыс қабілеті 110-120 жасқа дейін сақталып, жасы орта есеппен 140-160 қа жетуі керек екен. Өмірде аз да болса 110, 120, 140, 170 одан да көп жасап отырған адамдар бар екені барлығымызға да мәлім. Олай болса, адам баласының ұзақ өмір сүре алатынына бұл жағдайдың өзі де дәлел болады.

1795 жылы Токио қаласына, бірінші министірдің шақыруы бойынша Жапонияда ең ұзақ жасаған шаруа Мампэ келеді. Оның жасы 194- те екен, ал әйелі 173- те, баласы 153-те, немересі 105- те болған.

Англияда Фома Карне 207 жасқа келіп, он екі ағылшын королін көрген.

Әзірбайжанда өмір сүрген 168 жастағы Шерәлі баба Муслимов туралы газет журналдардың беттерінде жарияланғандағы мәлім.

Сондай-ақ, әлемге әйгілі ақын Жамбыл атамыз 100жыл өмір сүрген.

Жоғарыда айтқанымыздай, адам баласы ұзақ жасай алатынын дәлелдеп отырған болсақ, не себептен олар табиғи биологиялық 150 жасына жете алмайды ? Бұған көп жағдайда өзіміз кінәліміз. Өйткені бұған тұрмыс, әлеуметтік жағдай, табиғат апаттары, эпидемиялық аурулардан басқа, дене және мінез-құлық тәрбиелерінің дұрыс қалыптаспауы, сондай-ақ зиянды әдеттерге бой ұруымыз себепші болады.

Дұрыс өсіп, дамып келе жатқан ағзаның негізгі қасиеттерінің бірі- сыртқы және ішкі ортаға бейімделіп отыруы болып отыруы есептеледі. Сыртқы және ішкі ортаға ағза өз мүшелерінің қызметін жетілдіру кезінде белгілі шартты рефлекстерді қалыптастырып, бейімделіп отырады. Ағза бір жағдайға бейімделген соң сол ортаны қажет етіп тұрады. Мысалы, үнемі бір жерден сусын ішіп тұратын болса, ол жерге келгенде шөлдемесе де су ішкісі келеді. Осындай әдеттену темекі мен шарапқа, көкнәр менапиынға да пайда болады.

Тіркелген қылмыстар саны.

Барлық тіркелген қылмыс

2001

2002

2003

2004

2005

Барлық тіркелген қылмыс: Соның ішінде қасақана кісі өлтіру және кәсә өлтіруге оқталу

2001: 152. 2

2002: 135. 2

2003: 118. 5

2004: 143. 6

2005: 146. 3

Барлық тіркелген қылмыс: Денсаулыққа қасақана зиян келтіру

2001: 2. 2

2002: 2. 0

2003: 2. 0

2004: 2. 1

2005: 1. 8

Барлық тіркелген қылмыс: Зорлау

2001: 2. 3

2002: 2. 2

2003: 2. 2

2004: 2. 3

2005: 2. 2

Барлық тіркелген қылмыс: Қарақшылық

2001: 1. 5

2002: 1. 3

2003: 1. 3

2004: 1. 5

2005: 1. 6

Барлық тіркелген қылмыс: Тонау

2001: 9. 0

2002: 8. 3

2003: 7. 4

2004: 11. 5

2005: 13. 1

Барлық тіркелген қылмыс: Ұрлық

2001: 59. 8

2002: 49. 1

2003: 43. 0

2004: 62. 0

2005: 63. 0

Барлық тіркелген қылмыс: Бұзақылық

2001: 8. 6

2002: 9. 2

2003: 7. 9

2004: 10. 1

2005: 10. 6

Барлық тіркелген қылмыс: Есірткіге байланысты қылмыстар

2001: 17. 4

2002: 13. 0

2003: 11. 6

2004: 9. 3

2005: 9. 3

Құқық бұзушылық.

Бөлімде Қазақстан Республикасы Бас Прокуратурасының Құқықтық статистика және арнайы есепке алу комитетінің қылмыстылық жағдайы туралы, соның ішінде аса ауыр және кең таралған қылмыстардың жекелеген түрлеі бойынша деректері бар. Қылмыс жасаған адамдар туралы ақпарат, олардың жынысы, жасы, әлеуметтік жағдайы жөнінде сипаттама келтіріледі. Сотталғандар саны, олардың құрамы, жазалаудың негізгі шаралары бойынша сотталғандарды бөлу туралы ақпарат берілген.

Қылмыстылық - белгілі уақыт кезеңі ішінде нақты аумақта жасалған, сандық және сапалық көрсеткіштермен сипатталатын қылмыстар жататын әлеуметтік құқықтық құбылыс.

Тіркелген қылмыс- ашылған және ресми түрде еепке алынған, оған қылмыстық заңнамада жауапкершілік көзделген қоғамға қауіті іс-әрекет.

Жеке адамға қарсы қылмыс- жеке жынысы, жасы, соттар тағайындаған жазалау шаралары, жасаған қылмыс түрлері бойынша бөлу. адамның өміріне, денсаулығына, бостандығы мен абыройына қиянат жасайтын қылмыс.

Ауыр қылмыс- Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексінде көзделген, қоғамға өте қауіпті болып табылатын қасақана әрекеттер.

Экономикалық қылмыс - тауарлар мен қызметтерді өндіру, бөлу және тұтыну аясында жасалған, соның ішінде қызмет мәртебесін заңсыз пайдаланумен байланысты ( иемдену жолымен жасалған талан-тараж, ысырап ету, қызмет бабын теріс пайдалану, түтынушыларды алдау, сауда ережелерін бұзу, мемлекеттік баға тәртібін бұзу, салық төлеуден жалтару, қауіпсіздік талаптарына жауап бермейтін тауарлар сату және шығару, қызметтер көрсету) қылмыстық жазалауға жататын іс әрекеттер.

Кәмелетке толмағандар қылмыстылығы- 14 жастан 18 жасқа дейінгі жасөспірімдер жасаған қылмыстар жиынтығы.

Қылмыс жасағандығы анықталған адамдар саны- ішкі ісиер органдары ресми түрде есепке алған, оларға қылмыстық іс ашылған адамдар саны.

Сотталғандар- сотта заңды күшіне енген айыптау үкімі шығарылған адамдар.

Сотталғандар құрамы- сотталғандардың жалпы құрамын

Сотталғандар құрамы.

Қылмыс жасаған адамдар саны, барлығы

103. 5

96. 4

80. 9

73. 9

80. 2

Қылмыс жасаған адамдар саны, барлығы: Соның ішінде мына жастағылар

103. 5:

96. 4:

80. 9:

73. 9:

80. 2:

Қылмыс жасаған адамдар саны, барлығы: 14-17

103. 5: 8. 3

96. 4: 8. 5

80. 9: 6. 5

73. 9: 6. 8

80. 2: 7. 6

Қылмыс жасаған адамдар саны, барлығы: 18-29

103. 5: 50. 2

96. 4: 45. 2

80. 9: 39. 2

73. 9: 35. 3

80. 2: 40. 7

Қылмыс жасаған адамдар саны, барлығы: 30 жас және одан асқандар

103. 5: 45. 0

96. 4: 42. 7

80. 9: 35. 7

73. 9: 30. 7

80. 2: 30. 9

Қылмыс жасаған адамдар саны, барлығы:

Қылмыс жасаған адамдардың жалпы санынан:

әйелдер

103. 5: 13. 2

96. 4: 12. 8

80. 9: 10. 3

73. 9: 8. 6

80. 2: 8. 7

Қылмыс жасаған адамдар саны, барлығы: Жұмысшылар

103. 5: 9. 7

96. 4: 9. 9

80. 9: 9. 1

73. 9: 7. 5

80. 2: 7. 9

Қылмыс жасаған адамдар саны, барлығы: Мемлекеттік қызметшілер

103. 5: 4. 0

96. 4: 3. 5

80. 9: 2. 6

73. 9: 2. 1

80. 2: 2. 5

Соттың жекелеген қылмыс түрлері бойынша заңдық күшіне енген үкімімен сотталғандар саны

Сотталғандар барлығы. одан:

2001

70. 9

2002

64. 8

2003

50. 3

2004

41. 8

2005

38. 4

2006

37. 9

2007

35. 6

Сотталғандар барлығы. одан:: Қасақана кісі өлтіргені және өлтіруге оқталғаны үшін

200170. 9: 1. 6

200264. 8: 1. 5

200350. 3: 1. 5

200441. 8: 1. 6

200538. 4: 1. 5

200637. 9: 1. 5

200735. 6: 1. 6

Сотталғандар барлығы. одан:: Денсаулыққа қасақана ауыр зиян келтіргені үшін

200170. 9: 1. 6

200264. 8: 1. 7

200350. 3: 1. 7

200441. 8: 1. 8

200538. 4: 1. 8

200637. 9: 1. 7

200735. 6: 1. 7

Сотталғандар барлығы. одан:: Зорлағаны үшін

200170. 9: 0. 6

200264. 8: 0. 9

200350. 3: 0. 8

200441. 8: 0/8

200538. 4: 0. 7

200637. 9: 0. 8

200735. 6: 0. 7

Сотталғандар барлығы. одан:: Алаяқтығы үшін

200170. 9: 2. 0

200264. 8: 2. 0

200350. 3: 1. 6

200441. 8: 1. 8

200538. 4: 2. 0

200637. 9: 1. 6

200735. 6: 1. 8

Сотталғандар барлығы. одан:: Тонағаны үшін

200170. 9: 4. 2

200264. 8: 4. 5

200350. 3: 4. 1

200441. 8: 3. 9

200538. 4: 3. 9

200637. 9: 4. 0

200735. 6: 3. 9

Сотталғандар барлығы. одан:: Ұрлық жасағаны үшін

200170. 9: 27. 6

200264. 8: 24. 5

200350. 3: 13. 1

200441. 8: 10. 5

200538. 4: 9. 4

200637. 9: 9. 5

200735. 6: 9. 3

Сотталғандар барлығы. одан:: Есірткіге байланысты қылмыстары үшін

200170. 9: 12. 6

200264. 8: 8. 8

200350. 3: 9. 5

200441. 8: 7. 5

200538. 4: 6. 7

200637. 9: 6. 5

200735. 6: 6. 0

Сотталғандар барлығы. одан:: Бұзақылығы үшін

200170. 9: 3. 7

200264. 8: 4. 1

200350. 3: 3. 0

200441. 8: 2. 2

200538. 4: 2. 0

200637. 9: 1. 9

200735. 6: 1. 8

Өлу себептерінің негізгі жіктелімі бойынша өлім - жітім

1000 адамға

Барлық себептерден өлгендер

2001

995. 24

2002

1005. 33

2003

1041. 50

2004

1014. 12

2005

1037. 31

2006

1056. 3

2007

1071. 2

Барлық себептерден өлгендер: Қатерлі жаңа өскіндерден

2001995. 24: 19. 1

20021005. 33: 18. 9

20031041. 50: 18. 7

20041014. 12: 18. 4

20051037. 31: 18. 4

20061056. 3: 18. 4

20071071. 2: 18. 3

Барлық себептерден өлгендер: Қан айналымы жүйесінің ауруларынан

2001995. 24: 495. 28

20021005. 33: 508. 91

20031041. 50: 538. 01

20041014. 12: 518. 62

20051037. 31: 535. 49

20061056. 3: 523. 4

20071071. 2: 518. 2

Барлық себептерден өлгендер: Тыныс органдарының ауруларынан

2001995. 24: 65. 48

20021005. 33: 66. 13

20031041. 50: 69. 11

20041014. 12: 58. 30

20051037. 31: 58. 69

20061056. 3: 59. 0

20071071. 2: 59. 2

Барлық себептерден өлгендер: Уланудан ( есірткі) және жарақаттанудан

2001995. 24: 146. 17

20021005. 33: 140. 90

20031041. 50: 143. 02

20041014. 12: 147. 39

20051037. 31: 147. 90

20061056. 3: 150. 0

20071071. 2: 153. 1

Тұрғындардың ішімдік пен нашақорлық пен ауру деңгейі 1000 адамға шаққандағы

2002

2003

2004

2005

2006

: Аурулардың бірінші белгіленген диагнозы бойынша саны

2002: 419. 7

2003: 424. 6

2004: 404. 1

2005: 426. 6

2006: 398. 3

: Психоактивті заттарды тұтыну нәтижесіндегі психикалық және іс әрекеттік ауытқушылықтары барлығы

2002: 419. 7

2003: 424. 6

2004: 404. 1

2005: 426. 6

2006: 398. 3

: Соның ішінде.

2002:

2003:

2004:

2005:

2006:

: Ішімдікті тұтыну нәтижесіндегі ауытқушылықтар

2002: 349. 1

2003: 363. 6

2004: 347. 7

2005: 354. 3

2006: 328. 1

: Опиоидтарды тұтыну негізіндегі ауытқушылықтар

2002: 39. 2

2003: 32. 7

2004: 28. 8

2005: 34. 5

2006: 37. 1

: Каннабиоидтарды тұтыну нәтижесіндегі ауытқушылықтар

2002: 17. 1

2003: 13. 4

2004: 12. 0

2005: 16. 9

2006: 15. 4

: Ұшпалық қасиетке ие ерітінділерді тұтыну негізіндегі ауытқушылықтар

2002: 4. 3

2003: 5. 1

2004: 6. 0

2005: 6. 0

2006: 5. 3

: Медициналық мекемелерде тіркеуде тұратын аурулар саны. Соның ішінде:

2002: 1921. 8

2003: 1983. 0

2004: 1994. 7

2005: 1992. 1

2006: 1961. 6

: Ішімдікті тұтыну нәтижесіндегі ауытқушылықтар

2002: 1587. 2

2003: 1644. 4

2004: 1651. 3

2005: 1634. 7

2006: 1603. 3

: Опиоидтарды тұтыну негізіндегі ауытқушылықтар

2002: 223. 1

2003: 223. 9

2004: 226. 0

2005: 232. 9

2006: 233. 7

: Каннабиоидтарды тұтыну нәтижесіндегі ауытқушылықтар

2002: 78. 1

2003: 75. 8

2004: 74. 9

2005: 74. 9

2006: 72. 1

: Ұшпалық қасиетке ие ерітінділерді тұтыну негізіндегі ауытқушылықтар

2002: 8. 7

2003: 11. 0

2004: 14. 2

2005: 16. 3

2006: 16. 4

Қазақстан Республикасында нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы

күрестің 2006-2008 жылдарға арналған бағдарламасы туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2006 жылғы 5 сәуірдегі № 240 Қаулысы

(2007. 11. 04. берілген өзгерістер мен толықтыруларымен )

«Қазақстан Республикасында нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы күрестің 2006 - 2014 жылдарға арналған стратегиясын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2005 жылғы 29 қарашадағы № 1678 Жарлығына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасында нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы күрестің 2006 - 2008 жылдарға арналған бағдарламасы (бұдан әрі - Бағдарлама) бекітілсін.

2. Орталық және жергілікті атқарушы органдар, өзге де мемлекеттік органдар Бағдарламада көзделген іс-шаралардың тиісінше және уақтылы орындалуын қамтамасыз етсін және жыл сайын 30 маусымға және 30 желтоқсанға қарай Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігіне олардың орындалуы жөнінде ақпарат ұсынсын.

3. Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі жыл сайын 10 шілдеге және 10 қаңтарға қарай Қазақстан Республикасының Үкіметіне Бағдарламаның орындалу барысы туралы жиынтық ақпарат ұсынсын.

4. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының

Премьер-Министрі: Премьер-Министрі

Д. Ахметов: Д. Ахметов

Қазақстан Республикасы

Үкіметінің

2006 жылғы 5 сәуірдегi

№ 240 қаулысымен

Бекітілген

Қазақстан Республикасында нашақорлыққа және

есірткі бизнесіне қарсы күрестің 2006 - 2008 жылдарға

арналған бағдарламасы

ҚР Үкіметінің 2007. 11. 04. № 288 Қаулысымен паспорт өзгертілді (бұр. ред . қара)

1. Бағдарламаның паспорты

Атауы: Атауы

Қазақстан Республикасында нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы күрестің 2006 - 2008 жылдарға арналған бағдарламасы: Қазақстан Республикасында нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы күрестің 2006 - 2008 жылдарға арналған бағдарламасы

Атауы: Әзірлеу үшін негіздеме

Қазақстан Республикасында нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы күрестің 2006 - 2008 жылдарға арналған бағдарламасы: «Қазақстан Республикасында нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы күрестің 2006 - 2014 жылдарға арналған стратегиясын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2005 жылғы 29 қарашадағы № 1678 Жарлығы

Атауы:

Әзірлеуге жауапты мемлекеттік

орган Бағдарламаның мақсаты

Қазақстан Республикасында нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы күрестің 2006 - 2008 жылдарға арналған бағдарламасы: Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігi Есірткіні теріс пайдаланудың және олардың заңсыз айналымының өсуін тоқтату, есірткілердің таралуын қоғамға барынша аз қауіп келтіретін деңгейге дейін дәйектілікпен қысқарту үшін жағдай жасау

Атауы: Бағдарламаның міндеттері

Қазақстан Республикасында нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы күрестің 2006 - 2008 жылдарға арналған бағдарламасы: Қазақстан Республикасында есірткіге қарсы қызметтің субъектілері арасындағы өзара іс-қимылды одан әрі дамыту Әлеуметтік салада есірткіге қарсы қызметтi реттейтін нормативтік құқықтық базаны әзірлеу Есірткі құралдарының, психотроптық заттар мен прекурсорлардың заңсыз айналымына қарсы іс-қимыл жасау тетігін жетілдіру Есірткіге қарсы насихатты жетілдіру, салауатты өмір салтының дағдыларын сіңіру Психикалық белсенді заттарға тәуелдi адамдар профилактикасының, диагностикасының, оларды емдеудің, оңалтудың, қайта әлеуметтендірудің қазіргi заманғы технологияларын әзірлеу Наркологиялық емдеу-алдын алу мекемелерінің құрылымын, технологиясын, штаттық кестесін және материалдық-техникалық базасын қазіргi заманғы наркологиялық көмек көрсетудi ұйымдастырудың заңнамада бекітілген стандарттарына сәйкес келтіру Автоматтандырылған психологиялық тестілеудің мамандандырылған бағдарламаларын, есірткіге қарсы мектеп және отбасылық бейнеқорды құру және енгізу Жабайы өсетін құрамында есірткі бар өсімдіктерге қарсы күрестің ғылыми технологияларын әзірлеу ТМД-ға қатысушы-мемлекеттердің осындай жүйелеріне кейіннен ықпалдасу мақсатында жедел, статистикалық, есепке алу және өзге де мәліметтер алмасудың ведомствоаралық автоматтандырылған жүйелерін құру Мемлекеттік шекараның бүкіл периметрi бойынша шекаралық бақылауды күшейту.

Атауы:

Iске асыру мерзімі Қаржыландыру

көздері және көлемдері

Қазақстан Республикасында нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы күрестің 2006 - 2008 жылдарға арналған бағдарламасы:

2006 - 2008 жылдар

2006 жылдан 2008 жылға дейінгі мерзімге 2 млрд. 620 млн. 350 мың теңге сомасындағы мемлекеттік бюджет қаражаты, оның ішінде республикалық бюджеттен 1 млрд. 873 млн. 272 мың теңге және жергілікті бюджеттерден 747 млн. 078 мың теңге.

Атауы: Күтілетін нәтиже

Есірткіні теріс пайдаланатын адамдарды анықтауды арттыру және олардың санын қысқарту Мемлекеттік шекарада есірткіні заңсыз өткізуге қарсы бақылауды күшейту Есірткі құралдары, психотроптық заттар мен прекурсорлар айналымын мемлекеттік бақылау жүйесін жетілдіру Есірткінің заңсыз айналымымен байланысты істер бойынша сот ісін жүргізудің сапасын жақсарту Есірткіге сұранысты қысқарту, есірткіге тәуелді адамдарды емдеу және оңалту, есірткінің заңсыз айналымының жолын кесу нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы күрес жөніндегі арнайы бөлімшелер қызметкерлерінің біліктілік деңгейін көтеру саласындағы перспективалық бағдарламаларды әзірлеу мен енгізуде техникалық көмек көрсету үшін халықаралық

ұйымдар мен донор елдердің назарын аудару жолымен есірткінің заңсыз айналымын бақылау саласындағы тығыз халықаралық ынтымақтастық Нашақорлықпен ауыратын адамдар профилактикасына, оларды емдеуге және оңалтуға, сондай-ақ есірткі қылмысына қарсы күрес жөніндегі құқық қорғау органдарының қызметіне жұмсалатын шығындарды оңтайландыру Нашақорлықпен ауыратын адамдарды емдеу және оңалту әдістемелерін жетілдіру Жастар арасында нашақорлықтың алдын алу технологиясын және дене шынықтыру-алдын алу жұмысының ұйымдастырушылық-басқару модельдерін әзірлеу және сынап байқау жөніндегі өңіраралық дене шынықтыру-спорт орталықтарын, сондай-ақ оңалту орталықтарының есірткіні теріс пайдаланатын балалар мен жасөспірімдерге арналған бөлімшелерін құру және олардың

жұмыс істеуін қамтамасыз ету Түрлі өнеркәсіп өнімдері мен медициналық препараттар алу мақсатында құрамында есірткі бар өсімдіктерді қайта өңдеу .

2. Кіріспе

Қазақстан Республикасы Президентінің «Қазақстан - 2030. Барлық қазақстандықтардың өсіп-өркендеуі, қауіпсіздігі және әл-ауқатының артуы» атты Қазақстан халқына Жолдауына сәйкес нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы күрес «Қазақстан азаматтарының денсаулығы, білімі мен әл-ауқаты» атты 4-ұзақ мерзімді басымдықтың құрауышы болып табылады. Осыған байланысты, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Президентінің 2005 жылғы 29 қарашадағы № 1678 Жарлығымен бекітілген іске асырылуы үш кезеңге бөлінген Қазақстан Республикасында нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы күрестің 2006 - 2014 жылдарға арналған стратегиясының негізгі ережелерін басшылыққа ала отырып, Қазақстан Республикасында нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы күрестің 2006 - 2008 жылдарға арналған бағдарламасы (бұдан әрі - Бағдарлама) әзірленді, онда нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы іс-қимылдың бірінші кезеңдегі негізгі бағыттары баяндалған.

Бағдарлама нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы күрес саласындағы бұрын қолданыста болған бағдарламаларға қатысы бойынша сабақтастық қағидаты сақтала отырып әзірленді.

3. Проблеманың қазіргі жай-күйін талдау

Географиялық орналасуы, көлік инфрақұрылымының қарқынды дамуы, көптеген шектес мемлекеттермен шекараның «ашықтығы» және біздің мемлекетіміздің ішіндегі әлеуметтік-экономикалық тұрақты жағдай Қазақстанның Оңтүстік-Батыс, Оңтүстік-Шығыс Азия елдерінен Ресейге, одан әрі қарай Еуропаға есірткі құралдары мен психотроптық заттардың транзиті үшін «көлік дәлізі» болуына ықпал етті.

Қолданылып отырған шараларға қарамастан, республикадағы есірткі ахуалы күрделі күйінде қалуда және тұрақты келеңсіз серпінмен сипатталады.

Қазіргі уақытта Қазақстан Республикасында нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы күрестің 2001 - 2005 жылдарға арналған стратегиясының үш кезеңі іске асырылды.

Бірінші кезең 2000 - 2001 жылдарды қамтыды, оның қорытындысы Қазақстан Республикасы Президентінің 2000 жылғы 16 мамырдағы № 395 Жарлығымен екітілген Қазақстан Республикасында нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы күрестің 2000 - 2001 жылдарға арналған бағдарламасын іске асыру арқылы елде нашақорлыққа қарсы күрес жүйесінің негізгі буындарын құру болды.

Мәселен, құқық қорғау және басқа да мемлекеттік органдар республикалық бюджеттен 260 млн. теңгеге жуық сомаға техника, жабдық, материалдар түрінде нақты қолдау алды.

Бұрын болған консультативтік-кеңесші орган - Есірткіге бақылау жасау жөніндегі мемлекеттік комиссияның орнына кейіннен уәкілетті мемлекеттік орган - Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы күрес комитеті болып қайта ұйымдастырылған Қазақстан Республикасы Нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы күрес агенттігі құрылды.

Әр облыста, Астана және Алматы қалаларында әкімдердің орынбасарлары басқаратын Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы күрес комитетіне есеп беретін нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы күрес жөніндегі өңірлік комиссиялар жұмыс істей бастады, бұл жергілікті жерлерде есірткіге қарсы жұмысты жолға қоюға мүмкіндік берді.

Екінші кезең Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2002 жылғы 8 шілдедегі № 736 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасында нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы күрестің 2002 - 2003 жылдарға арналған бағдарламасын іске асыру арқылы бұрын құрылған буындарды нығайтуға бағытталды.

Мемлекеттік және үкіметтік емес ұйымдардың қызметін талдау Қазақстан Республикасының Үкіметі қойған мақсаттар мен міндеттердің орындалғанын, нәтижесінде белгілі бір оң нәтижелерге қол жеткізілгенін көрсетті.

Осылайша, республика өңірлерінде наркологиялық қызметтерді жетілдіру жөніндегі жұмыстар жалғастырылды, нашақорлықтың таралуының жаңа үрдістері ескеріле отырып, наркологиялық диспансерлердің құрылымында кәмелетке толмағандарды емдеуге арналған стационарлық бөлімшелер құрылды, нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы күрес проблемаларына арналған мерзімді журнал шығарылуда және өтеусіз негізде таратылуда, Қазақстан Республикасындағы нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы күрес саласына халықаралық ұйымдар мен донор елдердің қаражаты айтарлықтай белсенді түрде тартылды, арнайы бөлімшелерді, кинологиялық қызметтерді ұйымдастыру және материалдық-техникалық нығайту жалғасты.

Үшінші кезең Қазақстан Республикасында нашақорлықтың және есірткі бизнесінің одан әрі таралуына қарсы тиімді мемлекеттік және қоғамдық іс-қимылдың толық ауқымды жүйесін қалыптастыруға бағытталды, оны іске асыру үшін Қазақстан Республикасы Yкіметінің 2004 жылғы 13 сәуірдегі № 411 қаулысымен Қазақстан Республикасында нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы күрестің 2004 - 2005 жылдарға арналған бағдарламасы бекітілді.

2004 жылғы бірінші тоқсанда Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің Есірткі бизнесіне қарсы күрес және есірткі айналымын бақылау комитеті (бұдан әрі - Комитет) құрылды оған барлық мемлекеттік органдар мен мемлекеттік емес құрылымдардың есірткіге қарсы қызметін үйлестіру жөніндегі функциялар жүктелді. Өңірлік деңгейде нашақорлыққа қарсы қызметті әкімдіктер жанындағы өңірлік комиссиялардың басшылығымен барлық мемлекеттік органдар мен қоғамдық институттар жүзеге асырылады. Олардың көпшілігінің құрамына Төраға орынбасары деңгейінде облыстардың, Астана және Алматы қалаларының Ішкі істер департаменттері Есірткі бизнесіне қарсы күрес басқармаларының бастықтары енгізілді.

Қазақстан Республикасында нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы күрестің әсіресе соңғы жылдары шиеленісе түскен проблемалары Азия мен Еуропада жүріп жатқан әскери-саяси сипаттағы жаhандық процестерге де, сондай-ақ түрлі елдердегі қылмыстық күштердің жеке әлеуметтік проблемаларды есірткінің заңсыз саудасының, діни фанатизм мен экстремизмнің, халықаралық терроризмнің арандатушылықтары желісін кеңейту арқылы шешуге өсіп отырған ұмтылысына да байланысты.

Есірткінің заңсыз айналымының көлемі мен Қазақстанда оларды теріс пайдалану ауқымы халықтың денсаулығына қатер төндіріп қана қоймай, сонымен бірге экономикалық, саяси және әлеуметтік жағдайға, мемлекет жүргізіп отырған экономикалық реформалар процесіне теріс әсер ете отырып, өсе түсуде.

2005 жылғы 1 қаңтарда "нашақорлық" диагнозымен 47 мың 903 адам есепте тұрды. Нашақорлықтың жастар арасында таралуы ерекше алаңдаушылық туғызады. Әйелдер арасында есірткіге тәуелділердің саны өсуде.

Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасы Құқықтық статистика және арнайы есеп комитетінің деректері бойынша (2006 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша) есірткілерді теріс пайдаланатын 53577 адам есепте тұрады, оның ішінде 4940 әйел, 4843 кәмелетке толмағандар (қоса алғанда 14 жасқа дейінгілер - 1233) .

Тұтастай алғанда, 1991 жылдан бастап есірткіге тәуелділердің саны 4, 5 есе дерлік көбейді.

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Салауатты өмір салтын қалыптастыру проблемалары ұлттық орталығы жүргізген зерттеу деректері бойынша 2002 - 2003 жылдары елде есірткі тұтынушылардың нақты саны 200 000-нан астам адамды немесе жалпы халық санының 1, 3%-ын, немесе еңбекке қабілетті халықтың 2, 06%-ын құрады.

Ересек халықтың арасында есірткіге тәуелділікті анықтаудың ең жоғары көрсеткіштері Алматы қаласында, Қарағанды, Жамбыл, Оңтүстік Қазақстан облыстарында, ал балалар мен жасөспірімдер арасында - Алматы және Қарағанды облыстарында, Астана қаласында тіркелді.

Есірткіге тәуелділерге арналған "Кездесу" қоғамы" (Амелия қаласы, Италия) әлеуметтік-оңалту орталығы әзірлеген нашақорлық профилактикасы және оның алдын алу, салауатты өмір салтын қалыптастыру жөніндегі шетелдік оң тәжірибе Ақмола облысының Раздольное ауылында орналасқан Есірткіге тәуелділерді әлеуметтік оңалту орталығын құру және оның жұмысын ұйымдастыру кезінде пайдаланылды.

Қалыптасқан жағдайдың күрделілігі мен оның маңыздылығын Қазақстанның барлық облыстарында, Астана және Алматы қалаларында жүргізілген, 18 жастан асқан 12 мың адам қатысқан әлеуметтік сауалнамалардың нәтижелері де көрсетті. Қазақстандықтардың көпшілігі нашақорлық пен есірткі бизнесінің таралуын заманымыздың ең елеулі қаупі деп санайды. Атап айтқанда, сұралғандардың 30, 3%-ы нашақорлық пен есірткі бизнесі проблемасы бүгінгі күні басқалармен қатар "Қазақстан үшін ең өткір проблемалардың бірі" болып табылады деп санайды.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.