Сұраныстың теориялық негіздері

Пән: Экономика
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Сұраным және Ұсыным теориясы.

Кіріспе

1. Сұраныстың теориялық негіздері

2. Ұсыныстың теориялық негіздері

Қолданылған әдебиеттер

Кіріспе.

Бұл тақырып бір-бірімен бәсекелес көптеген сатушылар мен сатып алушылар болатын нарықтың қызмет істеу механизмін талдауға арналады. Сатылатын тауар стандартты және тауардың әр данасы бірдей бағамен сатылады. Тауардың бағасын жеке адам белгілей алмайды, ол нарықтағы сатушылармен сатып алушылардың өзара бәсекеге түсмуі нәтижесінде тағайындалады. Бәсеке жағдайында бағаның қалыптасу механизмін түсіну үшін сұраныс және ұсынысқа талдау жасау керек. Сұраныс және ұсыныс бүкіл экономикалық жүйенің ырғақты жұмыс жасауын көрсететін басты тұтқа болып табылады. Нарық өндірушілер мен тұтынушыларды өзара байланыстыратын ерекше нысан ретінде өндіріспен тұтыну арасында болатын белгілер тепе-теңдікті қажет етеді. Сұраныспен ұсыныс өндірушілермен тұтынушылар арасындағы қатынасты көрсететін ерекше нарықтық нысан. Тауарға сұраныс мөлшері тұрғындардың ақшалай табыстық деңгейіне тура пропорционал, ал баға кері пропорционалды. Баға неғұрлым жоғары болса, соғұрлым тауарға сатып алушылардың тарапынан болатын сұраным азаяды.

Сұраныс пен ұсынысқа талдау жасау кезінде сатылатын және сатып алынатын тауарлардың көлемі мен бағаларының арасындағы байланысқа көп көңіл бөлу керек, сонымен қатар тауарлардың бағасымен көлеміне басқа да факторлардың қалай әсер ететінін қарастырады. Құн тұрғысында сұраныс қажетті тауарлар бағасының саласы. Тауардың нарықтық бағасы мен сұраныс мөлшерінің арасында барлық уақытты да белгілі бір арақатынас болады.

Сұраныс жағдайына көптеген оның ішінде экономикалық, аймақтық, психологиялық демографиялық, кәсібилік, ұлттық діни сипаттағы және басқада факторлар әсер етеді.

1. Сұраныстың теориялық негіздері

Сұраныс деп - тұтынушылардың белгілі бір өнімді таңдау және сатып алу қабілетін айтады. Тауардың бағасы мен көлемінің арасындағы тікелей байланысты көрсетеді. Олардың бірнеше баламалы мүмкіндіктерін айтып көрсетуге болады.

Сұранысқа әсер ететін басқа да маңызды, бірақ кей уақытта анықталмайтын фактор тұтынушылардың талғамы мен қалауы болып табылады. Талғам-сатып алушы үшін әрбір тауарда болатын өзіне тартымдылық көрсеткіші және бұл көрсеткіш моданың өзгеруінен немесе жаңа ақпараттың пайда болуынан өзгеруі мүмкін.

Талғам өзгеруі - бұл сұранысты өзгертетін себептердің бірі. Кейде адамдар талғамы тез уақыт аралығында өзгереді. Ал кейбір уақытта жайлап өзгереді. Егер адамдар денсаулығын ойлап, оны күтсе, онда шылымға, өте майлы тағамдарға деген сұраныс азайып, сұраныс қисығы солға жылжыр еді, ал жеңіл тағамдарға, спорт киімдеріне деген сұраныс қисығы оңға жылжыр еді.

Бағаның өзгеруін күту - бұл фактор да сұраныс қисығына әсер етеді. Егер адамдар бір себептермен тауардың бағасы өседі деп күтсе, онда сол тауарға деген сұраныс көбейіп, ал сұраныс қисығы оңға қарай жылжиды немесе керісінше.

2. Ұсыныстың теориялық негіздері

Ұсыныс деп - тауардың бағасы мен сатушылардың белгілі бір уақыт аралығында сатқысы келетін заттарының көлемі арасындағы байланысты айтамыз. Ұсыныс заңы мынадай тұжырымды негіздейді: тауардың бағасы қымбаттаған сайын сатушылардың сату ынтасы арта түседі.

Тауардың бағасы мен сатушылар ұсынатын тауар көлемінің арасындағы байланысты кестелік әдіспен бейнелеуге болады. Ұсыныс көлемі дегеніміз ұсыныс кестесіндегі әр бағаға сәйкес келетін тауардың саны.

Мәліметтер ұсыныс заңы(қосымша ә) бейнелейді, шұжықты ұсыну көлемі оның бағасы өскен сайын көбейіп тұр. Енді осы көрсеткіштің арасындағы байланысты кестедегі берілген деректер арқылы график түрінде көрсетуге болады.

Ұсыныс қисығы белгілі бір уақыттағы баға мен ұсыныс көлемінің арасындағы байланысты көрсетіп тұр. Шұжықтың 1 кг-ның бағасы 300 теңге болғанда, оны ұсыну көлемі 2 тонна болды, ал баға 600 теңгеге дейін жоғарылағанда ұсыныс көлемі 5 тоннаға дейін жоғарылады. Бағаның жоғарылауы ұсыныс көлемін көбейтеді.

Ұсыныс қисығы баға (P) мен тауардың ұсынылатын көлемінің арасындағы тура пропорционалды қатынасты көрсетеді. Енді осы айтылған байланысты функция түрінде бейнелесек, онда мынадай формуламен жазуға болады:

Q _s =f (p)

Q _s - ұсыныс көлемі, m, кг

Р-тауардың бағасы, теңге.

Ұсыныс концепциясы тауардың бағасы мен сатушылардың сатуға ұсынған осы тауардың көлемі арасындағы қатынасты қарастырады. Әрине, бағадан басқа ұсыныс көлеміне әсер ететін басқа да факторлар бар. Оған жататындар: еңбектің бағасы, тауарды өндіруге қажетті материалдар мен шикізаттардың бағасы, қолданылатын технология түрі, тура сондай ресурстардың көмегімен өндірілген ұқсас тауарлардың бағасы және нарықтағы сатушылардың саны.

Мысалы, жанармайға бағаның өсуі таксидің шығынын жоғарылатады, нәтижесінде бұл такси иелерінің өз қызметін ұсынуын төмендетеді.

Тауар өндірісінің технологиясы сатушылардың нарыққа шығуына әсер етеді. Технологиядағы жеткен жетістіктер тауардың белгілі бір санын өндіру үшін қажетті еңбекті және басқа да ресурстарды төмендетеді. Егер өнімнің белгілі көлемін өндірудегі ресурстар мөлшері азайса, онда шығындар да төмендеп, бұл тауар өндірісінің тиімділігін жоғарылатады.

Мысалы, ет өңдейтін технологияның жақсаруы шұжықтың әрбір кг-ын өндірудегі шығынды төмендетеді.

Бірдей ресурстардың көмегімен өндіруге болатын тауардың бағасы өзгеруінің ұсынысы, талданатын тауар өндірісінің балама құнына әсер етеді.

Мысалы, жүгеріге деген бағаның жоғарылауы фермерлердің нарықта бидайды ұсынуын азайтады. Өйткені, олар жер бөлігінің көбіне жүгері егіп, аз бөлігіне бидай егуге бейімделеді.

Осы айтылғандарды ескере отырып, ұсыныс функциясының жалпы түрін былай жазуға болады:

Q _s =f ( P, P _a , P _b , …. . P _n , T, К, F)

Мұнда, Q s- ұсыныс көлемі,

Р-зерттеліп отырған тауардың бағасы,

Р а, Р в-осы тауарды өндіруде қолданылатын материалдар мен шикізаттар бағасы,

P n- бірдей ресурстар көмегімен өндіруге болатын тауардың бағасы,

Т-салық мөлшері,

К-қолданылатын технология тәсілі,

F-нарықтағы осы тауарды сатушылар саны. [8, 104б. ]

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.