Мәліметтерді талдау және модельдеудегі Шампан түріндегі шарапты талдау әдісі
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3.
1.1 Шампан классификациясы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..4
1.2 Сусын өндіру технологиясы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..5
ІІ. Математикалық әдістерді талдау
2.1 Динамикалық қатардың түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..14
2.2 Динамикалық қатар кезеңдерінің өзгерісінің көрсеткіштері ... ... ... ... 14
2.3 Динамикалық қатардалардағы орташа көрсеткіштерді есептеу ... ... ...17
2.4 Фурье қатарын талдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 18
2.5 Динамикалық қатардың маусымдық ауытқуы ... ... ... ... ... ... ... ...22
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 27
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..29
1.1 Шампан классификациясы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..4
1.2 Сусын өндіру технологиясы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..5
ІІ. Математикалық әдістерді талдау
2.1 Динамикалық қатардың түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..14
2.2 Динамикалық қатар кезеңдерінің өзгерісінің көрсеткіштері ... ... ... ... 14
2.3 Динамикалық қатардалардағы орташа көрсеткіштерді есептеу ... ... ...17
2.4 Фурье қатарын талдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 18
2.5 Динамикалық қатардың маусымдық ауытқуы ... ... ... ... ... ... ... ...22
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 27
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..29
Кейбір қатарларда кезеңдер абсолюттік шама (жылдық мұнай өндіру) ретінде, ал екіншілерінде орташа (ҚР-ғы жылдық дәнді-дақылар өнімділігі) немесе салыстырмалы шама (жылдық рентабельдік деңгей) ретінде сипатталуы мүмкін. Динамикалық қатарлар түрлеріне қарай абсолюттік, салыстырмалы, орташа шама болады. Абсолюттік шама қатары белгілі бір көрсеткіштің өсу қарқынын сипаттауы мүмкін.
Динамикалық қатар кезеңдері уақыттың белгілі бір моментіне немесе периодына байланысты болады. Мысалы, фермерлік шаруашылықтардың жылдық көлемі. Ал жылдық мұнай өндіру берілген период ішіндегі қорытынды көрсеткіш болып табылады. Сондықтан қатарлар моменттік және интервалдық болады.
Моменттік деп кезеңдері жағдайына қарай көрсеткіш мәнін және белгілі бір уақыт моментін сипаттайтын қатарларды айтады.
Интервалдық деп кезеңдері белгілі бір период ішінде жеткен көрсеткіш мәнін сипаттайтын қатарларды айтады. Олардың кезеңдерін бөлуге және көбейтуге болады. Мысалы, мұнай өндірудің айлық көрсеткіштерін біле отырып, кварталдық немесе жылдық көлемін алуға болады. Күн бойынша жол жөндеу километрмен берілген болса, декада немесе ай бойынша жөнделген жол көлемін анықтауға болады.
Динамикалық қатар кезеңдері уақыттың белгілі бір моментіне немесе периодына байланысты болады. Мысалы, фермерлік шаруашылықтардың жылдық көлемі. Ал жылдық мұнай өндіру берілген период ішіндегі қорытынды көрсеткіш болып табылады. Сондықтан қатарлар моменттік және интервалдық болады.
Моменттік деп кезеңдері жағдайына қарай көрсеткіш мәнін және белгілі бір уақыт моментін сипаттайтын қатарларды айтады.
Интервалдық деп кезеңдері белгілі бір период ішінде жеткен көрсеткіш мәнін сипаттайтын қатарларды айтады. Олардың кезеңдерін бөлуге және көбейтуге болады. Мысалы, мұнай өндірудің айлық көрсеткіштерін біле отырып, кварталдық немесе жылдық көлемін алуға болады. Күн бойынша жол жөндеу километрмен берілген болса, декада немесе ай бойынша жөнделген жол көлемін анықтауға болады.
1. Дүйсенбаев К.Ш, Төлегенов Э.Т. «Кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдау» // Оқу құралы/ Алматы, Экономика 2001.
2. Белгібаева Қ.Қ. «Әлеуметтік-экономикалық статистика» / Оқу құралы/ Алматы, Қазақ Университеті, 2006.
3. Әміреұлы Ы., Киіков Е.М., Оспанова Б.Х. «Әлеуметтік-экономикалық статистика бойынша есептер жинағы» / Алматы, Экономика 2002.
4. Елемесова А.М. Киіков Е.М., Мұханбетова С.М. «Ұлттық есеп жүйесі» Оқу құралы/ Алматы, Экономика 2000.
5. Мананов Б.Б., Молдақұлова Ғ.М. «Халықаралық экономикалық статистика» // Оқу құралы/ Алматы, Экономика 2004.
6. Кескінбайұлы О.,Ахментайтегі М. «Статистикалық жалпы теорияның түсіндірме сөздігі» Алматы 1991.
7. Рощин С. Ю. Разумова Т. О. Экономика труда:
Экономическая
теория труда. Учебное пособие. – М: ИНФРА – М, 2000
8. Сәлімбаев Б.Қ. Досхожаев Д.Т Еңбекті мөлшерлеу /Оқу
құралы.- Алматы: Экономика, 2001
9. Гилева Н.Некоторые вопросы регулирования
трудовых отношении по новому закону о труде. /
Труд в Казахстане, 2000, №6.
Закон РК «О коллетивных договорах»/ Вопросы
труда, 1997, №4.
2. Белгібаева Қ.Қ. «Әлеуметтік-экономикалық статистика» / Оқу құралы/ Алматы, Қазақ Университеті, 2006.
3. Әміреұлы Ы., Киіков Е.М., Оспанова Б.Х. «Әлеуметтік-экономикалық статистика бойынша есептер жинағы» / Алматы, Экономика 2002.
4. Елемесова А.М. Киіков Е.М., Мұханбетова С.М. «Ұлттық есеп жүйесі» Оқу құралы/ Алматы, Экономика 2000.
5. Мананов Б.Б., Молдақұлова Ғ.М. «Халықаралық экономикалық статистика» // Оқу құралы/ Алматы, Экономика 2004.
6. Кескінбайұлы О.,Ахментайтегі М. «Статистикалық жалпы теорияның түсіндірме сөздігі» Алматы 1991.
7. Рощин С. Ю. Разумова Т. О. Экономика труда:
Экономическая
теория труда. Учебное пособие. – М: ИНФРА – М, 2000
8. Сәлімбаев Б.Қ. Досхожаев Д.Т Еңбекті мөлшерлеу /Оқу
құралы.- Алматы: Экономика, 2001
9. Гилева Н.Некоторые вопросы регулирования
трудовых отношении по новому закону о труде. /
Труд в Казахстане, 2000, №6.
Закон РК «О коллетивных договорах»/ Вопросы
труда, 1997, №4.
Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Министрлігі
Т.Рысқұлов атындағы
Қазақ Экономикалық Университеті
Қолданбалы математика кафедрасы
Курстық жұмыс
Тақырыбы:
Мәліметтерді талдау және модельдеудегі
Шампан түріндегі шарапты талдау әдісі
Тексерген:ЕжебековМ.А
оқытушы
Орындаған: Қазыбаев Е.
Мамандығы: Экономика
Топ: 303
Алматы 2008
Мазмұны;
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3.
1.1 Шампан классификациясы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..4
1.2 Сусын өндіру
технологиясы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ..5
ІІ. Математикалық әдістерді талдау
2.1 Динамикалық қатардың
түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..1 4
2.2 Динамикалық қатар кезеңдерінің өзгерісінің
көрсеткіштері ... ... ... ... 14
2.3 Динамикалық қатардалардағы орташа көрсеткіштерді есептеу ... ... ...17
2.4 Фурье қатарын талдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 18
2.5 Динамикалық қатардың маусымдық ауытқуы ... ... ... ... ... ... ... ...22
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ..27
Пайдаланылған
әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... 29
ІІ Математикалық әдістер
2.1 Динамикалық қатардың түрлері.
Кейбір қатарларда кезеңдер абсолюттік шама (жылдық мұнай өндіру)
ретінде, ал екіншілерінде орташа (ҚР-ғы жылдық дәнді-дақылар өнімділігі)
немесе салыстырмалы шама (жылдық рентабельдік деңгей) ретінде сипатталуы
мүмкін. Динамикалық қатарлар түрлеріне қарай абсолюттік, салыстырмалы,
орташа шама болады. Абсолюттік шама қатары белгілі бір көрсеткіштің өсу
қарқынын сипаттауы мүмкін.
Динамикалық қатар кезеңдері уақыттың белгілі бір моментіне немесе периодына
байланысты болады. Мысалы, фермерлік шаруашылықтардың жылдық көлемі. Ал
жылдық мұнай өндіру берілген период ішіндегі қорытынды көрсеткіш болып
табылады. Сондықтан қатарлар моменттік және интервалдық болады.
Моменттік деп кезеңдері жағдайына қарай көрсеткіш мәнін және белгілі
бір уақыт моментін сипаттайтын қатарларды айтады.
Интервалдық деп кезеңдері белгілі бір период ішінде жеткен көрсеткіш
мәнін сипаттайтын қатарларды айтады. Олардың кезеңдерін бөлуге және
көбейтуге болады. Мысалы, мұнай өндірудің айлық көрсеткіштерін біле отырып,
кварталдық немесе жылдық көлемін алуға болады. Күн бойынша жол жөндеу
километрмен берілген болса, декада немесе ай бойынша жөнделген жол көлемін
анықтауға болады.
2.2 Динамикалық қатар кезеңдерінің өзгерісінің көрсеткіштері.
Құбылыстардың уақыт бойынша дамыту жылдамдығының анализі деңгейлерінің бір-
бірімен өзара салыстыру нәтижесінде пайда болатын статистикалық
көрсеткіштер көмегімен сипатталады. Оларға абсолютті өсімше, өсу қарқыны
және өсім қарқыны, өсімшенің 1 % - ның абсолюттік мәні.
Абсолютті өсімше (∆у) қатардың екі кезеңі арасындағы айырма арқылы
есептеледі. Салыстырулар базаға байланысты тізбектік немесе базистік
болады. егер k=1, онда кезеңі берілген қатарға, ал кезең
өзгерісінің абсолютті өсімшелері тізбектік болады.
Өсу қарқыны – салыстырмалы көрсеткіш, қатардың екі кезеңінің қатынасы
арқылы есептеледі. Деңгейлердің интенсивтілігі есепті кезеңнің базистік
кезеңге қатынасы арқылы есептеледі және өсу коэффициенті мен өсу қарқыны
арқылы сипатталады. Өсу коэффициенті қатардың берілген кезеңі базистік
кезеңнен қанша есе артық екенін көрсетеді. Зерттеулер мақсатына байланысты
базистік кезең ретінде барлық кезең үшін тұрақты кез келген көрсеткішті
алуға болады.
базистік өсу қарқыны немесе тізбектік өсу қарқыны
Өсім қарқыны – берілген кезеңнің басқа кезеңнен қанша есе артық екенін
көрсететін салыстырмалы көрсеткіш. Екі түрмен есептеуге болады:
немесе
Жыл 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005
Өзге де 109137 153071 181636 252221 288615 345675 467521
алкогольсыз
сусындар, мың
литр
Абсолюттік өсімше
Тізбектік 43934 28565 70585 36394 57060 121846
Базистік 1999 ж 43934 72499 143084 179478 236538 358384
Өсу
қарқыны
базистік
1999 ж
коэффициент
процент 140,3 166,4 231,1 264,5 316,7 428,4
Өсу
қарқыны
тізбектік
коэффициент 1,4 1,2 1,4 1,1 1,2 1,4
процент
Өсімше
қарқыны, %
Тізбектік 40,3 18,7 38,9 14,4 19,8 35,2
Базистік 1999 ж 40,3 66,4 131,1 164,5 216,7 328,4
Жыл 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005
Өзге де 109137 153071 181636 252221 288615 345675 467521
алкогольсыз
сусындар, мың
литр
Абсолюттік
өсімше
Көріп отырғанымыздайдай, 2000-2003 жылдары аралығында өндірілген өнім
көлемі азая бастады. Ал 2004 және 2005 жылдары өндірілген нан көлемі
көбейді.
2.3 Динамикалық қатарлардағы орташа көрсеткіштерді есептеу.
Динамикалық қатар жалпы сипаттамасы ретінде, ең алдымен, У қатарының
орташа кезеңі бола алады. Ол орташа хронологиялық деп аталады. Динамикалық
қатардың әрбір түріне орташа кезең әрқалай есептелінеді.
Периодтары бірдей абсолюттік шамалардың интервалдық қатарында орташа деңгей
қатар кезеңдері ішіндегі орташа жай арифметикалық шама ретінде есептеледі.
Мысалы:
256839,429
Яғни, 1999 жыл және 2005 жыл аралығында өндірілген нанның орташа
хронологиялық көлемі 533198 тонна болды.
Орташа шамалар қатарының орташа деңгейі де осылай анықталады. Бірақ бұл
дұрыс емес. Моменттік қатарлар үшін орташа деңгей сәл басқаша анықталады.
Моменттердің аралықтары бірдей n кезеңдері бар моменттік қатар үшін орташа
деңгей ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Т.Рысқұлов атындағы
Қазақ Экономикалық Университеті
Қолданбалы математика кафедрасы
Курстық жұмыс
Тақырыбы:
Мәліметтерді талдау және модельдеудегі
Шампан түріндегі шарапты талдау әдісі
Тексерген:ЕжебековМ.А
оқытушы
Орындаған: Қазыбаев Е.
Мамандығы: Экономика
Топ: 303
Алматы 2008
Мазмұны;
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3.
1.1 Шампан классификациясы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..4
1.2 Сусын өндіру
технологиясы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ..5
ІІ. Математикалық әдістерді талдау
2.1 Динамикалық қатардың
түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..1 4
2.2 Динамикалық қатар кезеңдерінің өзгерісінің
көрсеткіштері ... ... ... ... 14
2.3 Динамикалық қатардалардағы орташа көрсеткіштерді есептеу ... ... ...17
2.4 Фурье қатарын талдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 18
2.5 Динамикалық қатардың маусымдық ауытқуы ... ... ... ... ... ... ... ...22
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ..27
Пайдаланылған
әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... 29
ІІ Математикалық әдістер
2.1 Динамикалық қатардың түрлері.
Кейбір қатарларда кезеңдер абсолюттік шама (жылдық мұнай өндіру)
ретінде, ал екіншілерінде орташа (ҚР-ғы жылдық дәнді-дақылар өнімділігі)
немесе салыстырмалы шама (жылдық рентабельдік деңгей) ретінде сипатталуы
мүмкін. Динамикалық қатарлар түрлеріне қарай абсолюттік, салыстырмалы,
орташа шама болады. Абсолюттік шама қатары белгілі бір көрсеткіштің өсу
қарқынын сипаттауы мүмкін.
Динамикалық қатар кезеңдері уақыттың белгілі бір моментіне немесе периодына
байланысты болады. Мысалы, фермерлік шаруашылықтардың жылдық көлемі. Ал
жылдық мұнай өндіру берілген период ішіндегі қорытынды көрсеткіш болып
табылады. Сондықтан қатарлар моменттік және интервалдық болады.
Моменттік деп кезеңдері жағдайына қарай көрсеткіш мәнін және белгілі
бір уақыт моментін сипаттайтын қатарларды айтады.
Интервалдық деп кезеңдері белгілі бір период ішінде жеткен көрсеткіш
мәнін сипаттайтын қатарларды айтады. Олардың кезеңдерін бөлуге және
көбейтуге болады. Мысалы, мұнай өндірудің айлық көрсеткіштерін біле отырып,
кварталдық немесе жылдық көлемін алуға болады. Күн бойынша жол жөндеу
километрмен берілген болса, декада немесе ай бойынша жөнделген жол көлемін
анықтауға болады.
2.2 Динамикалық қатар кезеңдерінің өзгерісінің көрсеткіштері.
Құбылыстардың уақыт бойынша дамыту жылдамдығының анализі деңгейлерінің бір-
бірімен өзара салыстыру нәтижесінде пайда болатын статистикалық
көрсеткіштер көмегімен сипатталады. Оларға абсолютті өсімше, өсу қарқыны
және өсім қарқыны, өсімшенің 1 % - ның абсолюттік мәні.
Абсолютті өсімше (∆у) қатардың екі кезеңі арасындағы айырма арқылы
есептеледі. Салыстырулар базаға байланысты тізбектік немесе базистік
болады. егер k=1, онда кезеңі берілген қатарға, ал кезең
өзгерісінің абсолютті өсімшелері тізбектік болады.
Өсу қарқыны – салыстырмалы көрсеткіш, қатардың екі кезеңінің қатынасы
арқылы есептеледі. Деңгейлердің интенсивтілігі есепті кезеңнің базистік
кезеңге қатынасы арқылы есептеледі және өсу коэффициенті мен өсу қарқыны
арқылы сипатталады. Өсу коэффициенті қатардың берілген кезеңі базистік
кезеңнен қанша есе артық екенін көрсетеді. Зерттеулер мақсатына байланысты
базистік кезең ретінде барлық кезең үшін тұрақты кез келген көрсеткішті
алуға болады.
базистік өсу қарқыны немесе тізбектік өсу қарқыны
Өсім қарқыны – берілген кезеңнің басқа кезеңнен қанша есе артық екенін
көрсететін салыстырмалы көрсеткіш. Екі түрмен есептеуге болады:
немесе
Жыл 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005
Өзге де 109137 153071 181636 252221 288615 345675 467521
алкогольсыз
сусындар, мың
литр
Абсолюттік өсімше
Тізбектік 43934 28565 70585 36394 57060 121846
Базистік 1999 ж 43934 72499 143084 179478 236538 358384
Өсу
қарқыны
базистік
1999 ж
коэффициент
процент 140,3 166,4 231,1 264,5 316,7 428,4
Өсу
қарқыны
тізбектік
коэффициент 1,4 1,2 1,4 1,1 1,2 1,4
процент
Өсімше
қарқыны, %
Тізбектік 40,3 18,7 38,9 14,4 19,8 35,2
Базистік 1999 ж 40,3 66,4 131,1 164,5 216,7 328,4
Жыл 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005
Өзге де 109137 153071 181636 252221 288615 345675 467521
алкогольсыз
сусындар, мың
литр
Абсолюттік
өсімше
Көріп отырғанымыздайдай, 2000-2003 жылдары аралығында өндірілген өнім
көлемі азая бастады. Ал 2004 және 2005 жылдары өндірілген нан көлемі
көбейді.
2.3 Динамикалық қатарлардағы орташа көрсеткіштерді есептеу.
Динамикалық қатар жалпы сипаттамасы ретінде, ең алдымен, У қатарының
орташа кезеңі бола алады. Ол орташа хронологиялық деп аталады. Динамикалық
қатардың әрбір түріне орташа кезең әрқалай есептелінеді.
Периодтары бірдей абсолюттік шамалардың интервалдық қатарында орташа деңгей
қатар кезеңдері ішіндегі орташа жай арифметикалық шама ретінде есептеледі.
Мысалы:
256839,429
Яғни, 1999 жыл және 2005 жыл аралығында өндірілген нанның орташа
хронологиялық көлемі 533198 тонна болды.
Орташа шамалар қатарының орташа деңгейі де осылай анықталады. Бірақ бұл
дұрыс емес. Моменттік қатарлар үшін орташа деңгей сәл басқаша анықталады.
Моменттердің аралықтары бірдей n кезеңдері бар моменттік қатар үшін орташа
деңгей ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz