Windows 2000



Кіріспе 3

1 Windows 2000 архитектурасы 4
1.1 Драйверлер 6
1.2 Қызметтер (Службы )
2 Windows 2000 операциялық жүйенің нұсқалары 7
2.1 Windows 2000 Server 8
2.2 Windows 2000 Terminal 9
2.3 Windows 2000 Professional 9
2.4 Windows 2000 Advanced Server 10
2.5 Windows 98 немесе Windows 2000
2.6 Windows 95/98 бен Windows 2000.ды салыстыру 10
2.7 Windows 2000.ң файлдық жүйелері:FAT және NTFS 11
2.8 Windows 2000.ң файлдық жүйелеріне шолу 11
2.9 Бірнеше файлдық жүйелермен жұмыс жасау 14
2.10 FATжәне VFAT файлдық жүйелері 19
2.11 Windows 3.1 жүйедегі 32 разрядты жұмыс 20
2.12 NTFS файлдық жүйесі. 21
Қорытынды 24
Қолданылған әдебиеттер 25
WINDOWS 2000 операциялық жүйесі – бұл көптеген функцияларды орындайтын аса күрделі прогаммалық жүйе.
WINDOWS 2000 – көптеген сервистік пайдалану мүмкіндіктері кеңейтілсе де, пайдалануда үлкен қиындықтары бар. WINDOWS NT және WINDOWS 9.x екеуінің мүмкіндіктерін біріктірген операциялық жүйе.
WINDOWS 2000 – толықтай 32-разрядты ОЖ артықшылықтары бар көп есепті, жадында сақтау жұмысының жақсартылған және әуел баста сенімділікті, қорғауды және басқаруды қамтамасыз ететін құралдарымен жобаланған.Бұл ОЖ WINDOWS NT 4.0-дың дамуы болып табылады әрі WINDOWS 9.x жетістігін жүзеге асырады.
WINDOWS 2000 төрт нұсқада шығарылады: WINDOWS 2000 Professional, WINDOWS 2000 Server, WINDOWS 2000 Advanced Server, WINDOWS 2000 Data Center Server.Бұл нұсқалар қызметпен және программамен жабдықтауға кіретін сандарымен, аппараттық жасауды қолдау деңгейлерімен ерекшеленеді. WINDOWS 2000 Professional екі процессорға дейін, Server – төрт процессорға дейін, Advanced Server – сегіз процессорға дейін, ал Data Center Server алпыс төрт процессорға дейін қолдайды.
1 Мэтью Штребе.Windows 2000.Проблемы и решения. Санкт-Петербург:”БХВ-Петербург”,2000.
2 Балапанов. Информатикадан 30 сабақ.Алматы:»Қайнар»,2001.
3.”Microsoft 2000.Шаг за шагом. М: ”Эком”, 2000.

Тақырыбы: Windows 2000

Мазмұны

Кіріспе
3

1 Windows 2000 архитектурасы
4
1. Драйверлер
6
2. Қызметтер (Службы )
1. Windows 2000 операциялық жүйенің нұсқалары
7
1. Windows 2000 Server
8
2. Windows 2000 Terminal
9
3. Windows 2000 Professional
9
4. Windows 2000 Advanced Server
10
5. Windows 98 немесе Windows 2000

6. Windows 9598 бен Windows 2000-ды салыстыру
10
7. Windows 2000-ң файлдық жүйелері:FAT және NTFS
11
8. Windows 2000-ң файлдық жүйелеріне шолу
11
9. Бірнеше файлдық жүйелермен жұмыс жасау
14
10. FATжәне VFAT файлдық жүйелері
19
11. Windows 3.1 жүйедегі 32 разрядты жұмыс
20
12. NTFS файлдық жүйесі.
21
Қорытынды
24
Қолданылған әдебиеттер
25

Кіріспе

WINDOWS 2000 операциялық жүйесі – бұл көптеген функцияларды
орындайтын аса күрделі прогаммалық жүйе.
WINDOWS 2000 – көптеген сервистік пайдалану мүмкіндіктері кеңейтілсе
де, пайдалануда үлкен қиындықтары бар. WINDOWS NT және WINDOWS 9.x екеуінің
мүмкіндіктерін біріктірген операциялық жүйе.
WINDOWS 2000 – толықтай 32-разрядты ОЖ артықшылықтары бар көп есепті,
жадында сақтау жұмысының жақсартылған және әуел баста сенімділікті,
қорғауды және басқаруды қамтамасыз ететін құралдарымен жобаланған.Бұл ОЖ
WINDOWS NT 4.0-дың дамуы болып табылады әрі WINDOWS 9.x жетістігін жүзеге
асырады.
WINDOWS 2000 төрт нұсқада шығарылады: WINDOWS 2000 Professional,
WINDOWS 2000 Server, WINDOWS 2000 Advanced Server, WINDOWS 2000 Data Center
Server.Бұл нұсқалар қызметпен және программамен жабдықтауға кіретін
сандарымен, аппараттық жасауды қолдау деңгейлерімен ерекшеленеді. WINDOWS
2000 Professional екі процессорға дейін, Server – төрт процессорға дейін,
Advanced Server – сегіз процессорға дейін, ал Data Center Server алпыс төрт
процессорға дейін қолдайды.

1 Windows 2000 архитектурасы

Windows 2000 – көптапсырмалы операциялық жүйе, ол бірнеше
тапсырмаларды бір уақытта қатар орындай алады.
Әртүрлі прлцесстерді орындау жоспары – ядроның сфералық қызмет аумағы,
ол сонымен жадыны басқару және енгізу-шығару құрылғыларын қамтамасыз
етеді(IO6 inputoutput).Ядро(kernel) компьютердің үш базалық
компоненттерін басқарады: жады, процессордың жүктелуі және құрылғылардың
енгізу-шығарылуы.
Операциялық жүйенің ядросы – компьютердегі барлық процесстерді
басқаратын және тұрақты түрде оның жедел жадында орналасатын операциялық
жүйенің негізгі бөлігі.
Ядроның базалық қызметтері ntoskrnl.exe атты файлда, ал абстракті
жабдықтар компьютер үшін hal.dll файлдың құрамында болады.Әрбір нақты
жүйелік қызмет пен драйверлер ұйымдастырылатын файлмен жеке
байланысады.Егер бір қызмет басқа бір қызметке байланысты болса, мысалы,
файлдық жүйенің компакт-дискісі cdFS.sys және драйвердің cdrom.sys
құрылғысы драйверге тәуелді модуль қосыла алмаса, онда ол драйер әлі
жүктелмеген.
Қызмет пен драйвер кілттің реестрінде белгіленген және қызметті
басқарады.
Ядро мен барлық драйверлер бірге және сол бір адрестік аймақтың
жадында қолданылады және олар басқа процесстерден сақталған, бірақ бір-
бірінен емес.Бұл аймақ процессі жадыда ядролық режим деп аталады(kernel
mode).Ядроның негізгі бөлігі жүктеле алмайды, ол әрқашан оперативті жадыда
орналасады және ешқашан дискіге тасталмайды.Ал ядроның үлкен бөлігі дискіге
жүктеле алмайды, өйткені кодты құрайды, беттердің ауыстырылуын, дискілердің
драйверлерін басқарады. Орындалатын жүйенің драйверлері мен қызметтері
жадыдан тасымалдануы мүмкін, өйткені олар өте сирек қолданылады.
Ядро бөлек компоненттерге бөлінеді:
- диспетчерлік процесстер;
- үзілістерді өндіру;
- виртуалды жадының диспетчері;
- енгізу-шығарудың драйвері;
- КЭШ-тің диспетчері;
- Plug and Play диспетчері;
- Драйверлер.

• Диспетчерлік процесстер – ағындар мен процесстерді талап бойынша
құрады;
Процесс - қарапайым виртуалдық аймақ, ол бір немесе бірнеше
ағындардан тұрады.
Ағындар – бірінен соң бірі орындалатын командалардың шеңберіндегі
процесс.Ағындар қазіргі команданың көрсеткішінен, пайдаланушылар стегінен,
стектің өзінен және регистр мәндерінің жиынтығынан тұрады.
Стек – ол жадының уақытша аймағы, ағындардың көмегімен есептеу
кезінде мәліметтердің тез сақталуына және шығарылуына қолайлы.Соңынан
келіп – бірінші шығу принципі бойынша ұйымдастырылған мәліметтер
құрылымын сақтайтын компьютер жедел жады түрі.Процедуралар мен функцияларды
қайтара шақыру адресі, берілген параметрлер мен жергілікті айнымалылар
сияқты мәліметтер уақытша стек(тізбекті) сияқты ұйымдастырылатын компьютер
жады аймағы.

•Үзілістерді өндіру – белгілі бір аппараттық жаңалықтармен жұмыс
істейді, мысалы, беттердің қатесін немесе енгізу-шығаруды шақыруда.Ядро
үзілісті өндіруде әрбір мүмкін болар үзілісті орындатады.Кейбір үзілістерді
ядроның өзі өндіреді, ал ядроның аймағында орындалатын үзілістерді
драйверлер өндіреді.

• Виртуалды жадының диспетчері(virtual memory manager) - жады мен диск
арасында парақтарды ауыстыруын басқарады.Қосымша функцияларда мәліметтерді
орындауда барлық қарапайым микропроцессорларда жадыны басқаратын блок
(Memory management unit) деген құрылғы бар.Ол операциялық жүйелердің
архитектурасында маңызды роль атқарады, сонымен қатар Windows 2000-да.
МММ-дың үш функциясы бар:
- беттерді қорғау;
- адрестерді абстракциялау;
- виртуалды жады.
• Енгізу-шығарудың диспетчері – біробразды интерфейсті қамтамасыз етеді
және соған барлық драйверлер қосыла алады. Енгізу-шығарудың диспетчері
жаңалықтарды өндіреді және аналогиялық әдістің көмегі арқылы мәліметтердің
драйверлік құрылғылар арасынан өтуіне мүмкіндік береді.
Драйверлер басқа қызметтердің драйврлеріне деңгейі бойынша тәуелді
болады.Базалық драйверлер құрылғылармен тікелей өзара әсер ететін
құрылғылар драйвері деп аталады.Деңгейі жоғары драйверлер төмен жататын
драйверлерге тәуелді болады.Мысалы, файлдық жүйе мәліметтерді сақтауда
қатты дискінің құрылғылар драйверіне тәуелді.

• КЭШ-тің диспетчері – оперативті жадыда файлдарды сақтайды және
соларға қатынас жиі болып тұрады.КЭШ-тің диспетчері драйверлерге ұқсас
жұмыс істейді.Ол файлдық жүйенің драйвері мен қолданушы деңгейінің процессі
арасында орналасқан.
Қолданушы КЭШ-тегі файлды шақырғанда, КЭШ-тің диспетчері файлды тауып
береді. КЭШ-тің диспетчері виртуалды жадының диспетчерімен тығыз байланыста
жұмыс істейді.Виртуалды жадының диспетчеріне әркез жады керек болған кезде,
ол парақтарды дискіге жазбас бұрын бірінші КЭШ-тің жадын босатады.
• Plug and Play диспетчері - Plug and Play диспетчерлерін басқарады,
командаларды қажет кезінде ғана іске қосады, табады және құрылғыларды
орнатады.

1.1 Драйверлер

Драйверлер құрылғылардың енгізу-шығаруын, қатты дискі сияқты,
тізбектелген порттар және мониторларды басқарады.
Драйверлер Windows 2000-ге енгізу-шығару құрылғыларының кез-келген
типін басқаруға мүмкіндік береді.
Драйверлер әртүрлі төмен деңгейлі қызметтер үшін қолайлы абстракцияны
құрайды, мысалы, файлдық жүйенің драйверлері бір компьютерге бірнеше
құрылымдық мәліметтерді файлға сақтауға мүмкіндік береді және құрылғының
ерекшеліктерін дәлірек көрсетеді.Барлық драйверлердің архитектуралады
ұқсайды, бірақ кейбір драйверлер Windows 2000-мен жұмыс істеуде өте
маңызды:
Құрылғылар драйвері – жабдықтарды тікелей басқарады.Оған қатты
дискінің драйверлері, видео-адаптерлердің драйверлері кіреді және т.б.
Файлдық жүйенің драйверлері – сақталу құрылғыларында сақталатын
құрылымдық мәліметтерді басқарады және мәліметтердің фрагментіне оралуға
мүмкіндік береді.Бұл функцияның орындалуына файлдық жүйенің драйверлері
құрылғыларды сақтау драйверлерін басқарады.

1.2 Қызметтер

Қызметтер – ол қарапайым қызмет түрі, оларды қолданушы интерфейсі жоқ
олар автоматты түрде операциялық жүйе арқылы іске қосылады.
Қызметтің конфигурациясы Control Panel (Басқару панелі)-ден
басқарылады.
Қызметтердің драйверлерден айырмашылығы: олар ядро аумағында
орындалмайды және Windows 2000-тің жұмысына тікелей әсер ете алмайды.Олар
ядроны шақыруды орындайды.
Көптеген қызметтер жүйенің жүктелуі кезінде автоматты түрде іске
қосылады.Ал басқа қызметтер талап бойынша іске қосылады.
Қызметтер Service(Службы) арқылыбасқарылады, олар Computer Management
(Управление компьютером)-ке қосылған.

2. Windows 2000-ың нұсқалары

Microsoft қазіргі уақытта Windows 2000-ың бес версиясын
қолдайды.Олардың төртеуі ғана формальді түрде коммерциялық өнім болып
табылады:
1.Windows 2000 Terminal;
2.Windows 2000 Professional;
3.Windows 2000 Server;
4.Windows 2000 Advanced Server;
5.Windows 2000 Datacenter Server.

1 – кесте. Windows 2000 өнімінің
мүмкіндіктері.
Өнім Жады Процессорлар Кластерлерді қолдау
Terminal Жалпы Жалпы Жоқ
Professional 4 Гбайт 2 Жоқ
Server 4 Гбайт 4 Жоқ
Advanced server 8 Гбайт 8 2 – түйіндік
Datacenter Server64 Гбайт 32 4 - түйіндік

2.1 Windows 2000 Server
Windows 2000 Server – Microsoft фирмасының негізгі серверлік
операциялық жүйесі. Ол кез-келген масштабтағы - кішкентай фирмалардан
бастап үлкен мекемелерде файлдық және терминалдық қызметтерді, web
қызметтерін және баспаға шығару қызметтерін қалыптастырады.
Windows 2000 Server стандартты коммерциялық жабдықтарда жұмыс істеуге
арналған, бірақ міндетті түрде мамандандырылған және жұмыс істеу
станцияларынан еш айырмашылығы жоқ.
Windows 2000 Server Windows NT 4 Server-дің тікелей мұрагері болып
табылады.Ол Microsoft фирмасының бұрынғы ең танымал операциялық жүйесі
болған. Windows NT 4 Server жаңадан шыққанда оның үлесі рынокта тек қана 4%-
ті құрады.Ал Windows 2000 Server шыққанда оның үлесі 50%, ал жаңа
жүйелердің сатылу үлесі 80% болды.
Microsoft фирмасы Linux операциялық жүйесін ұзақ уақыт қарастырды
және Linux істей алатын операцияларды Windows 2000 Server одан да жақсы
істеуді қамтамасыз етті. Windows 2000 Server-дің Windows 2000-ге енгізген
желілік қызметтері өте зор, олар:
Active directory-дың LDAP каталогын қолдау; KERBORS қауіпсіздігінің
аутидентификациясы; желілік адрестердің трансляциясы.
Active directory – ақпараттарды сақтау және конфигурация, желілік
ресурстар, компьютерлер қолданушы туралы мәліметтердің иерархиялық
базасын құрады.

Intellimiror – Microsoft файлдарының репликациялық
қызметі.Intellemiror-дің компоненттері бірнеше компьютерлер арасында
файлдарды және Active directory объектілерін автоматты түрде
репликациялауға мүмкіндік береді, ол ақпараттардың, файлдық мәліметтердің
тарауын автоматтандырады.

Kerbors - аутидентификация механизмі, ол Unix жүйелірінің
қауіпсіздігін күшейту үшін пайда болғпн.
Планетаның кез-келген web бөлшегі сіздің компьютеріңізден
білдірмей парольдарды және жазбаларды алуға болады.
Kerbors аутидентификация сызбасында қолданушыға уақытша жұмыс
істеу кезінде уақыты аз билеттер немесе аутидентификация кілттерін
береді.Олар оның шындығын анықтайды және олардың өмір сүру уақыты аз.Егер
хакерлердің қолына түсіп қалса, онда олар ескірген және қолдануға
болмайды.
Terminal Services. Windows 2000 Server Cetrix Win Frame база
негізінде функционалдық пакет құрылған, олар Windows 2000 Server-ді нағыз
көпқолданушылық операциялық жүйе етеді. Terminal Services (Терминал
қызметтері) Windows-ке серверде қатты дискісіз бір уақытта бірнеше
қолданушылар сеанстарын өткізуге мүмкіндік береді.
Көпқолданушылық операциялық жүйе - бір компьютерге бірнеше
қолданушылар кіре алады.Мэйнфреймдік орталарда немесе Unix-те қолданушылар
мәтіндік терминалдар арқылы компьютер порттарына қосыла алады.Ондай
терминалдар интеллектуалды емес терминалдар(dumb terminal) деп аталады,
олардың оперативті жадыларда немесе дискілерде есептеу мүмкіндіктеріне ие
емес.

2.2 Windows 2000 Terminal
Windows 2000 Terminal – клиенттік аймақ болып табылады.Terminal
Services(Терминал қызметтері)-ке Windows 2000 Server-ді қамтамасыз етеді.Ол
Microsoft Terminal Services-тің клиенттері мен қолданушы клиенттеріне
Windows 2000 Professional-дың аналогиялық қызметтерін қамтамасыз етеді.

2.3 Windows 2000 Professional
Windows 2000 Professional – Microsoft фирмасы деңгейіндегі жұмыс
станцияларына арналған операциялық жүйе.
Windows 2000 Professional-дың маңызды қызметтері мыналар болып
табылады:

File and print sharing(жалпы файлдар және баспа) – file sharing (жалпы
файлдар) желіге қатты дискінің функцияларын орындауға мүмкіндік
береді.Print sharing (жалпы баспа) бірнеше клиенттерден документтерді
желіге жібереді және оларды кезекпен бір-біреуден баспаға шығарады.
Plug and Play – драйверлік құрылғылардың жиыны, ол операциялық жүйеге
компьютердің құрылғыларын басқаруға, қоректенуіне мүмкіндік береді.
Портативті компьютерде жұмыс істегенде, Windows 2000 барлық Microsoft
операциялық жүйелерінің ішінен энергияны ең аз жұмсайды.

2.4 Windows 2000 Advanced Server
Windows 2000 Advanced Server – ол Windows 2000 Server-дің дәл өзі, тек
оның қосымша функциялары бар.Онда екі есе көп процессрлар саны және екі
есе көп жады, екі бөлшекті кластеризациясы және ID-жүктемелерді бөлу.
Егер Windows 2000 Server алға қойылған мақсаттармен жұмыс істей
алмаса, онда Windows 2000 Advanced Server-ді таңдағанымыз жөн.

2.5 Windows 98 немесе Windows 2000?
Windows 98 бен Windows 2000 өте ұқсас.графикалық мүмкіндіктерінде
айырмашылық жоқ.Екі ОЖ-де де жұмыс үстелінде Web-парақтарын орналастыруға
болады, терезелер өлшемін өзгертуге, белгілі уақыт бөлігін кейін жаңартып
тұруға болады.Фондық сурет ретінде ActiveX құралдарын не Java
бағдарламасының құралдарын қолдануға болады.
Бірақ екі ОЖ-нің тұрақтылық дәрежесінде айырмашылық бар. Windows 2000
үзіліссіз интернет пен интражүйелерді ұйымдастыру жұмыстары үшін жасалған,
ал Windows 98 әдетте шағын кәсіпорындарда не үй жағдайында қолданылады.

6. Windows 9598 бен Windows 2000-ды салыстыру
Windows жүйесі пайда болған кезде корпоративті қолданушылар мен шағын
кәсіпорындардың айфрмашылығы аз болады, ал қазір дербес компьютерлер
қолданушылары мамандандырылған есептеу орталарында жұмыс істейді.

2.7 Windows 2000-ның файлдық жүйелері: FAT және NTFS
Windows 2000 үшін қандай жүйені таңдауға болады:NTFS(New Technology
File System) не ескі және танымал FAT(File Allocation Table)?
NTFS жүйесінің FAT-пен салыстырғанда көптеген артықшылықтары бар,
бірақ егер сіздің қатты дискілеріңіздің өлшемі 1ГБ-тан кіші бөлімдерге
бөліесе, онымен FAT жүйесі жылдамырақ жұмыс істейді.Онымен қоса FAT жүйесі
NTFS –тен бөлім мөлшеріне қарамастан дисктен кездейсоқ оқу операцияларының
өнімділігінің жоғарылығымен ерекшеленеді.Жылдамдықпен қоса тағы маңызды
белгілер – тұрақтылық пен қауіпсіздік.
Windows 2000 базалық файлдық жүйенің екі нұсқасын
ұсынады:FATVFAT(Virtual File Allocation Table – файлдарды орналастырудың
виртуалды кестесі ) және NTFS. FAT жүйесінің қамтамасы екі құралдан тұрады:
FAT16 және FAT32. Сол секілді NTFS қамтамасының екі құраушысы бар: NTFS4
және NTFS5.
Файлдық жүйе қамтамасына тағы бір фактор әсер етеді, Windows 9598-
дегідей емес, Windows 2000-да әртүрлі құрал-жабдықтар платформасында жұмыс
істеуге мүмкіндік бар.Осыған байланысты файлдар қамтамасының дәрежесі
таңдалған платформаға байланысты.Alpha процессорлы компьютерлерде FAT-ты
қамтамалау мүмкін емес, сондықтан NTFS-ті қолдану керек болады.
Windows 2000-да форматы FAT дискілерінде ғана емес, өзгелерінде де
файлдардың аты ұзын болуы мүмкін.Мұндай ұзын ат файлдармен DOS командалық
қатарында да Жолсерік терезедегідей қатынас жасауға болады. FAT файлдық
жүйесіне Windows 2000-да қол жеткізу үшін Windows 9598-де қолданылған DLL
кітапханаларының көбі пайдаланылады.Microsoft деректемесінде VFAT термині
қолданылмайды, бірақ Windows 2000-дағы FAT файлдық жүйесінің қамтамасының
дәрежесін солай атаған дұрыс болады. Windows 2000-дағы DOS командалық
қатары термині DOS ортасын білдірмейді, сондықтан файлдың ұзын аттарын DOS
терезесінде қолдануға болады.Егер нағыз DOS ортасын көргіңіз келсе, DOS
жүктеуші дискімен компьютерді қайта жүктеңіз, бірақ бұл жағдайда ұзын аттар
іске аспайды.

8. Windows 2000 файлдық жүйесіне шолу
Windows 2000-ның өзінің файлдық жүйесі – NTFS.Кез-келген файлдық жүйе өз
кезегінде белгілі бір мақсатпен жасалады.Сол секілді FAT файлдық жүйесі шын
мәнінде Unix базасында жасалған. Microsoft корпорациясы DOS жүйесін
жасағанда, ол үшін файлдық жүйе қажет болды – соңында FAT жүйесі дүниеге
келді.Жасау кезінде 12-разрядты орналастыру сызбанұсқасы қолданылып, қатты
диск мөлшері 32МБ-тан асқан кезде қиындық туды. FAT-тың келесі версиясында
16-разрядты кесте элементтері қолданылады да , қолданушы үлкенірек бөлімдер
жасауға мүмкіндік алады, бірақ соңында 16-разрядты жолдар да тым кіші болып
шықты, сондықтан FAT16-дан FAT32-ге өту керек болды.Жаңа нұсқа OSR(OEM
Service Release 2) версиясында көрсетілген.
Windows 98- де FAT32-ні қамтамалау қалыпты жағдайға айналды.Сонымен
FAT-тың 3 әртүрлі сызбаңұсқалары бар: 12-разрядты, 16-разрядты ,32-
разрядты, ал қолданушыға үшеуі жалғыз болып көрінеді.
OS2 жүйесі пайда болғанда, Microsoft компаниясы жылдамырақ жұмыс
істейтін жүйе керектігінен HPFS (Өндіргіштігі жоғары файлдық жүйе) пайда
болды.Диск жайындағы ақпараттың оның соңында ғана жиналатындығы қиындық
тудырды.Дисктің бір жағында ақпаратқа қол жеткізу үшін дискілік құрал-
жабдықты интенсивтірек қолдануға тура келді.Соның әсерінен жалпы өндіргіш
күш әлсіреді.Сонымен қатар тізімнің сызықтық құрылымы разрядты FAT
каталогтары сондай болып табылады.Ақпарат іздеуге ыңғайлы емес. HPFS
файлдық жүйесі каталогтар құрылымы үшін бинарлы бұтақтар түрін
қолданады.Осының арқасында қол жеткізу, іздестіру жылдамдықтары
артады.Бинарлы бұтақ-диспетчерлер мен деректер қоры файлдарында көп
қолданылатын арнайы бағдарламалық құрылым.Сонымен қатар HPFS файлдық
жүйесі жоғарғы дәрежелі сенімділігімен ерекшеленеді.
Windows NT жүйесі(одан соң Windows 2000) Microsoft компаниясының
жаңа файлдық жүйе жасауына түрткі болды. HPFS-тен NTFS файлдық жүйесі өте
күрделі файлдар мен бөлімдерді қамтамалай алатындығымен ерекшеленді.
Windows 9598 жүйелері пайда болған кезде қолданушылар ұзын атты
файлдармен жұмыс жасауға ынталы болды, бірақ Microsoft FAT жүйесін
сақтамақшы болды, сондықтан жаңа VFAT файлдық жүйесі пайда болды. VFAT атты
ұзын файлдармен жұмыс істеуге мүмкіндік береді. Windows 2000-ғы FAT
жүйесінің жұмысы Windows 9598-гі VFAT жұмысына өте ұқсас.
FAT жүйесінің бүгінгі күні де танымал файлдық жүйе болып қала
беруінің себебі ол кез-келген ОЖ-мен қатынас жасай алады.Кез-келген IBM PC
үшін ең қол жеткізу оңай файлдық жүйе - FAT жүйесі.Компьютерде бірнеше ОЖ
орнатып, олардың кез-келгені арқылы FAT-пен жұмыс жасауға болады.
FAT жүйесінің кемшілігі – оның сенімсіздігі.Оның орналастыру кестесі
жалғыз жерде, бөлімнің алғашқы бөлігінде орналасады. FAT кестесімен түпкі
каталог дисктің белгілі бір аумағында орналасуы керек.Осыған байланысты
әрдайым кестені жаңалап тұру қажеттілігі туады.Қазіргі кезде қатты
дисктердің үлкен мөлшерлерін есепке алсақ, мұндай әрекеттер аса көп күш
түсіреді.Кіші дисктер үшін оның айырмашылығы жоқ, ал FAT жүйесі диск
өлшемі бүгінгілерден 500 есе кіші кезде жасалған.
NTFS жүйесінде NTFS каталогы маңында кішірек файлдар болады.Бұл
файлдарды сақтауды ұйымдастырудың интеллектуалды жолының мысалы.Каталог
маңында көптеген кішкентай файлдарды жинау диск фрагментациясы мен
файлдардың өлшеміне қарамастан, бүкіл томға орналастырудан тиімдірек
файлдық жүйесі MFT(файлдардың негізгі кестесі) пайдаланылады, ал MFT –
FAT кестесінің эквиваленті.Деректер қоры секілді жазбаларға бөлінеді және
әрбір файлмен папкаға рәсімдер тізімі мен орналасқан орны бір ғана рәмізі
болып табылатын енуді басқару кестесі меншіктеледі.Егер деректер мөлшері
2КБ-тан кіші болса, Windows 2000 оны файлдар мен папкалардың қалған
рәміздерімен бірге MFT кестесінде сақтайды.Сонымен қатар диск өлшемімен
ондағы файлдармен папкалардың санына қарамастан MFT дискіге бірнеше рет
көшіріледі.
FAT файлдар жүйесі файлдарды жеткіліксіз интеллектуалды
орналастырады.Бұл жүйе дисктегі алғашқы бос орынды таңдап, соны толтырады,
яғни бұл орынның тым кішкентай болуы мүмкін екендігіне қарамайды.Бұл
жағдайда ақпаратты бөліктерге бөлуге тура келеді, ол бөліктерді өзара
байланыстыру керек.Өзге сөзбен айтқанда, жалғыз фактор – жазбаның
тиімділігі, ал файлдар жиынының тиімділігіне назар аударылмайды.Соңында
фрагментациялау қиындықтары туады, жүйелік ресурстарға қосымша күш
түсіріледі.
FAT және NTFS файлдық жүйелерінде файлдарды ұйымдастырудың базалық
бірлігі, кластер, қабылданған. FAT кластерлары тым үлкен, файлда қанша
ақпарат екендігіне қарамастан ол тек бір кластер болады.Егер сіз RAM
сөзінен ғана тұратын мәтіндік файл жасасаңз, ол дискіде те үш байт қана
алады деп ойламаңыз.Диск кеңістігін рационалды емес қолдану қиындығына жаңа
фактор да әсер етеді.Ол фактор – қатты диск мөлшері өскен сайын оның
кластерінің өлшемінің де өсуі.

9. Бірнеше файлдық жүйелермен жұмыс жасау
Егер бірнеше файлдық жүйелермен жұмыс жасау мәселесі шешілсе, әртүрлі
файлдық жүйелердің барлық мүмкіндіктерін толығымен қолдануға болады.Ол үшін
дискті бірнеше бөліктерге бөліп, оларды компьютерде орнатылған әрбір ОЖ-ға
арнау керек.Бұл жүктелу дұрыс жүруі үшін керек.Әрбір бөлік үшінбелгілі ОЖ-
ға сәйкес келетін арнайы файлдар пішіні қолданылады.Осының арқасында ОЖ
және оның қосымша бағдарламалары жаңа файлдық жүйе ұсынатын жоғары дәрежелі
өнімділік пен сенімділікті қолдана алады.Сонымен қатар Сонымен қатар әрбір
ОЖ-ға тән қосымшалардың барлығын арнайы бөліктерге орналастыру керек.
Әрбір ОЖ үшін орын белгіленгеннен кейін орнату керек.Бір ОЖ-ны орнатып
болған соң басқаларының қалай жүктелетінін тексеру керек.ОЖ-лар
орнатылғаннан кейін, қалған бір бөлікке белгі меншіктеп оған барлық
деректер мен қосымшаларды орналастыру керек.Бұл бөлік пішіні FAT
болғандықтан, оған барлық ОЖ-лар қол жеткізе алады.Егер сіз Windows 2000,
Windows 98 ОЖ-ларын қолдансаңыз, Fat32 файлдық жүйесін таңдауға
болады.Егер ұқыпты жұмыс істелген жағдайда Windows-тың System каталогынан
қандай файлдарды қалған System каталогына көшіру керектігі анық
болады.Бұл шешім өте жақсы емес, дегенмен ол жұмыс істейді.
Мысалы сізге қазіргі жүйелердің барлығын тексеру керек болса, яғни
сіздің коипьютеріңізде бірнеше ОЖ орнатылу керек болған жағдайда, жоғарыда
көрсетілген нұсқа Windows 98 не Windows 2000 көмегімен тексеруге ыңғайлы
болады.
Ескерту.Partition Magic бағдарламасы әртүрлі типті бөліктердің орнын
жылдам ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Windows 95, Windows 98, Windows 2000 тарихы
Windows 95/98 бен Windows 2000 — ды салыстыру
Windows 2000 файлдық жүйесіне шолу
Wіndows 2000-ң файлдық жүйелері: FAT және NTFS 1
Microsoft WINDOWS 2000 Professional –дің негізгі мүмкіншіліктері
Windows операциялық жүйелері
Компьютерлік операциялық жүйелер
Windows операциялық жүйесінің бір-бірінен артықшылығы
Операциялық жүйелердің көбісінде
Windows ОЖ
Пәндер