Ақпараттық желілер құрудағы дамыған елдердің тәжірибесі, даму мәселелері мен негізгі бет алысы



Ақпараттық қоғам дамудың және қалыптасудың негізі бола отырып, ақпараттық экономика өзінің қасиеті жағынан жахандық сипатқа ие.
Коммуникация және басқаруда басты рөлді орындайтын бұрынғы индустриалды қоғамға өту туралы Д.Белл, П.Друкер, А.Моль және басқа ғалымдардың айтқан болжауы орындалды. Қоғамдық дамудың жаңа қасиеті Ақпараттық қоғам деген терминмен көпшілік қабылдауында айтылып жүрген қоғамның жаңа сипаты көрсетіледі.
Дамып келе жатқан мекемелердің менеджерлері өзінің жұмыс уақытын орташа есеппен алғанда 30 пайызын ақпартты іздестіруге жұмсауға мәжбүр. Э.Дудинск пен М.Мизлдің есептеуінше қазіргі кезде, бұдан он жыл бұрынғыға қарағанда олардың қарамағында арнайы ақпарттың 60 пайызы жинақталған. Бірақ, шешім қабылдауға кеткен уақыт 3 есеге қысқарды.
Ақпараттық және басқа технологиялардың осы заманғы дамуы, шектеусіз әлемдік рынокқа шығу, бүкіл дүние жүзімен сауда жасау мүмкіндігі, әлемдік білім мен ақпараттың негізгі ортасына кез келген өңірден қосылу мүмкіндігі, бүкіл әлем мен еркін байланысқа түсу, басқа елдерден үйрену, өзге халықтардың мәдениетін білу арқылы рухани баю- мұның қазіргі дүниенің бізге беретін нәрсесінің бір бөлігі ғана. Жахандануды әрекетке келтіретін көптеген себептер бар. Субъективтік жәйттерді орынды бағалай отырып, жаханданудың объективті құрамдастарын- ғылыми- техникалық прогресті, жаңа ақпараттық, коммуникациялық, әлемдік экономиканың даму деңгейін, оның субъектілерін және басқа көптеген нәрсені көрмеу мүмкін емес.
Әлемде озық технологиялардың дүниеге келуімен ақпарат кеңісітігі де айтарлықтай ұлғая түсті. Ұлы державалар да өздерінің техникалық және өзге де жетістіктерін пайдаланып, өз ықпалдарын, пәрменділігін жүргізуге ұмтылуда. Әрине, әлемдегі болып жатқан мұндай өзгерістерден табиғи және адами байлығы мол Қазақстан шет қалуы мүмкін емес. Жахандану процесі жүріп жатқан кезеңде ашық қоғам құруға ұмтылып отырған елміз.

Ақпараттық желілер құрудағы дамыған елдердің тәжірибесі
Ақпарат нарығының даму мәселелері мен негізгі бет алысы
Ақпараттық қоғам дамудың және қалыптасудың негізі бола отырып,
ақпараттық экономика өзінің қасиеті жағынан жахандық сипатқа ие.
Коммуникация және басқаруда басты рөлді орындайтын бұрынғы индустриалды
қоғамға өту туралы Д.Белл, П.Друкер, А.Моль және басқа ғалымдардың айтқан
болжауы орындалды. Қоғамдық дамудың жаңа қасиеті Ақпараттық қоғам деген
терминмен көпшілік қабылдауында айтылып жүрген қоғамның жаңа сипаты
көрсетіледі.
Дамып келе жатқан мекемелердің менеджерлері өзінің жұмыс уақытын орташа
есеппен алғанда 30 пайызын ақпартты іздестіруге жұмсауға мәжбүр. Э.Дудинск
пен М.Мизлдің есептеуінше қазіргі кезде, бұдан он жыл бұрынғыға қарағанда
олардың қарамағында арнайы ақпарттың 60 пайызы жинақталған. Бірақ, шешім
қабылдауға кеткен уақыт 3 есеге қысқарды.
Ақпараттық және басқа технологиялардың осы заманғы дамуы, шектеусіз
әлемдік рынокқа шығу, бүкіл дүние жүзімен сауда жасау мүмкіндігі, әлемдік
білім мен ақпараттың негізгі ортасына кез келген өңірден қосылу мүмкіндігі,
бүкіл әлем мен еркін байланысқа түсу, басқа елдерден үйрену, өзге
халықтардың мәдениетін білу арқылы рухани баю- мұның қазіргі дүниенің бізге
беретін нәрсесінің бір бөлігі ғана. Жахандануды әрекетке келтіретін
көптеген себептер бар. Субъективтік жәйттерді орынды бағалай отырып,
жаханданудың объективті құрамдастарын- ғылыми- техникалық прогресті, жаңа
ақпараттық, коммуникациялық, әлемдік экономиканың даму деңгейін, оның
субъектілерін және басқа көптеген нәрсені көрмеу мүмкін емес.
Әлемде озық технологиялардың дүниеге келуімен ақпарат кеңісітігі де
айтарлықтай ұлғая түсті. Ұлы державалар да өздерінің техникалық және өзге
де жетістіктерін пайдаланып, өз ықпалдарын, пәрменділігін жүргізуге
ұмтылуда. Әрине, әлемдегі болып жатқан мұндай өзгерістерден табиғи және
адами байлығы мол Қазақстан шет қалуы мүмкін емес. Жахандану процесі жүріп
жатқан кезеңде ашық қоғам құруға ұмтылып отырған елміз.
Біздің еліміздің ақпараттық кеңістігіндегі модернизация үрдісінің
ерекшелігі, ол адамдардың мәдени- тарихи ерекшелігіне, ұлттық
менталитетіне, мемлекетте қалыптасқан этномәдени және тілдік жағдайға
негізделген.
Ақпаратты қарым- қатынас деңгейі шартты түрде: жергілікті, ұлттық және
жахандық деп үшке бөле отырып, төмендегідей сипаттамаға кезігеміз:
Бірте- бірте жергілікті және ұлттық деңгейдегі ақпараттық қарым-
қатынас салмағының жахандыққа ауысуы.
-Коммуникацияның жергілікті деңгейден ұлттық және жахандыққа өтуі,
жеңіл әрі қарапайым түрде жүзеге асуы.
-Ұлттық шекара және ақпараттық кеңістіктің тұйықтығы әсер етпейтін ірі
трансұлттық коммуникациялық корпорациялардың мәні мен салмағының өсуі.
Бұқаралық ақпарат құралдарындағы жахандану соңғы жылдары белсенді түрде
дамуда. Қазіргі уақытта оның бірнеше бағытын көруге болады:
1. Көптеген БАҚ-тың ақпарттық әсерін әлемнің бірнеше елдеріне тарату
2. БАҚ-тың трансұлттық корпорацияларда жинақталуы, әртүрлі
коммуникациялық жүелердің біртектес желіге қосылуы.
Ақпарат құралдары және коммуникацияның әлемдік өркениет
тарихындағы негізгі даму кезеңдері ақпарат таратудың қағаздық емес
құралдарынан басталып, одан әрі қолжазба дәуірге көшіп, тарихқа тұңғыш
баспа станогын әкелді.
1993 жылы АҚШ-тың вице- призиденті Альберт Гор Америка
мемлекетінің мақсаты ұлттық коммуникациялық инфраструктураның дамуына
тың күш беретін, сонымен қатар, американдықтардың жаңа ақпараттық және
коммуникациялық технологияларға қолын жеткізетін ақпараттық
супермагистрал құру деп атап көрсеткен болатын.
Жоғары деңгейде дамыған ақпараттық технологиялардың арқасында АҚШ
бүгінгі күні әлемдік ақпарат нарығында басты позицияны ұстанып отыр.
Американдық экспортта ақпарат өндіріс жыл сайын 250 млрд. доллармен
өлшеніп, қорғаныс өндірісінен кейінгі екінші орынды алады. Сонымен
қатар, Америка Құрама Штаттары әлемдегі ең ірі ақпарат өнімдерін
өндірушілер мен сатушылар болып табылады.

Желілік, телекоммуникациялық технологиялар

Enternet-жергілікті желілер құрастыру мақсатында өте кең тараған
технология түрі.Oл IEEE 802.3 стандартына негізделіп,мәліметтерді 10 Мбитс
жылдамдықпен тасмалдап отырады. Ethernet-желісіндегі құрылғылар желі
арнасында сигналдың бар екендігін бақылап отырады.Егер арнаны ешбір құрылғы
пайдаланбайтын болса,онда Ethernet құрылғысы мәліметтерді жөнелте
бастайды.Бұл сегменттегі әрбір жұмыс станциясы жергілікті желідегі
мәліметтерді талдап,олардың өзіне бағытталғанын айқындап теріп алады.Бұл
схема тұтынушылар саны аз болып сегменттегі тасмалданатын мәлімет мөлшері
де төмен болғанда,тиімді болып саналады.Тұтынушылар саны ұлғайған кезде бұл
желінің жұмысы тиімсіз бола бастайды.Мұндай жағдайда тұтынушыларды шағын
топтарға бөліп,сегменттер санын арттыр ең тиімді тәсіл болып табылады.Соңғы
кездерде әрбір үстелдегі компьютерлік жүйеге 10Мбитс жылдамдықты арнайы
бөлінген арна беру әісі қалыптасып келеді.Мұндай тенденция онша қымбат емес
Ethernet комутаторларынң бар болуна байланысты қалыптасқан. Ethernet
желісінде тасмалданатын пакеттер әр түрлі көлемде бола береді.Fast
Ethernet желісінде де ағымдағ арнаны бақылай отырып,көп арналы қатынасты
жүзеге асыратын және қайшылықтарды айқындй алатын Ethernet технологиясы
қолданылады.Бұл еі технология да IEEE 802.3 стандартына негізделген.Осыған
орай осы екі типтегі желілерді жасау кезінде бірдей кабель типтерін,ұқсас
желі құрылғыларын және бірыңғай қолданбалы программаларды қолдануға болады.
Fast Ethernet желісінде мәліметтер 100 Мбитс жылдамдықпен
тасмалданады,яғни Ethernet желісіне қарағанда он есе жылдам
жүргізіледі.Қолданбалы прграммалар күрделенгенде және желідегі тұтынушылар
саны артқан кезде мұндай жоғары өткеру мүмкіндігі қысылшаң кездерді
болдырмайтын тәсілдің бірі болып табылады.Соңғы кездерде 10 Мбитс Ethernet
жәнек 100 Мбитс Fast Ethernet шешімдерін қатарластыра үйлестіруді
қамтамасыз ететін жаңа шешім табылды.”Қос жылдамдықты” 10100 Мбитс
Ethernet Fast Ethernet технологиясы-Желілік тақша,концентратор,комутатор
сияқты құрылғыларға жоғарыдағы жлдамдықтың кез келгенімен жұмыс істеуге
мүмкндік береді.10100 Мбитс Ethernet Fast Ethernet желілік тақшашы бар
дербес копьютерді 10 Мбитс концентратор портымен байланыстырылғанда ол 10
Мбитс жылдамдықпен жұмыс істейді.Егер де оны 10100 Мбитс жылдамдықты
концентратор портымен байланыстырсақ,ол автоматты түрде 100 Мбитс
жылдамдықпен жұмыс істей бастайды.Бұл тәсіл біртіндеп жоғары жұмыс
өнімділігііне көшу ісін жүзеге асыра алады.Оған қоса,мұндай тәсіл серверлер
мен клиенттердің желілік жабтықтарын қарапайым күйде сақтап,желілік
құрылғылар мен тасымалдау арналарының өткеру алабын өте кең пайдаланатын
жаңа программаларды пайдалануға мүмкіндік береді.
Gigabit Ethernet желілері Ethernet және Fast Ethernet желілерінің
инфрақұрылымымен үйлеседі,оның үстіне олар Fast Ethernet желілеріне
қарағанда 10 есе артық,яғни 1000 Мбитс жылдамдықпен жұмыс істей алады.
Gigabit Ethernet желілері негізгі желілердің қысылшаң орындарын
болдырмайтын мықты шешім болып саналады. Қысылшаң
Орындар тасмалдацу арналарының өткеру алабына сезімтал қолданбалы
программаларға байланысты және интражелілер мен мультимедиалық
программалардың трафиктері ағынының шамадан тыс ұлғаюына қарай туындайды.
Gigabit Ethernet желісі Ethernet және Fast Ethernet жұмыс топтарын
біртіндеп жаңа тнхнологияға көшіру тәсілі болып табылады.Мұндай тәсіл-
олардың жұмыстарына өте аз әсер етіп,жоғары жұмыс өнімділігіне тез қол
жеткізу мүмкіндігі.
АТМ немесе асинхронды тасмалдау режимі –бұл мәлімет алмасу үшін тұрақты
ұзындықты ұялар қолданылатын коммутация технологиясы.Үлкен жылдамдықпен
жұмыс істей алатын АТМ желілері біріктірілген мәлімет жиындарын-
сөзді,қозғалыстағы бейнелер мен жай мәліметтерді бір арнамен тасмалдау ісін
жүзеге асыра отырып,жергілікті және аймақтық тармақталған желі рөлдерін
атқара алады.Бұлардың жұмысы Интернет қызметі түрлерінен айрықша
құрылып,арнайы инфрақұрылымның болуын талап ететіндіктен,олар желі
сегіменттерін бір-бірімен біріктіріп байланыстыратын магистральдық желі
ретінде қолданылады.
Сақиналық архитектура технологиясы болып саналатын Token Ring және FDDI
технологиялары маркерлік қатынас құруға ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Экономикалық жүйелердегі кластерлерді құрудың теориялық негіздері
Қазақстан Республикасындағы жеке кәсіпкерлік және оның ерекшеліктері
Жаңа жібек жолы экономикалық белдеуі
Ақпараттық технологиялар және әлемдік саясат
Электрондық үкіметтің әлемдік тәжірибесі және оның Қазақстандағы қалыптасуы (салыстырмалы саяси талдау)
Ақпараттық технологиялар, интернет және саясат
Қазақстан Республикасындағы арнайы экономикалық аймақтар
Қазақстандағы инфрақұрылым түрлерінің қазіргі даму жағдайы
Желіні дамыту проблемалары
Тактикалық басқаруға арналған ақпараттар
Пәндер