Биохимия негіздері

B2 витаминінің тағамдық өнімдердегі мөлшері
Ол витаминді шошқаға,тауықтарға және итке беру қажет. B2 витаминінің жетіспеуін ірі қара,жылқы,қой мен ешкі онша сезінбейді,өйткені ол витаминді бұл аталған жануарлардың асқорыту жолында микроағзалар синтездеп жасайды.
В3 витамині пантотен қышқылы.Бұл витамин 1933 жылыдан белгілі витаминнің жалпы формуласы С9Н17NO5,сары түсті,суда ,спиртте ериді.
B3 витамині барлық жан-жануарлар мен өсімдіктер жасушаларының құрамына кіреді.В3 витамині ағзадағы өте қажетті әрі ерекше органикалық қосылыс-коэнзим А-ның активті түрі.В3 витамині көмірсулар мен майлардың аласуына қажет барлық ферменттердің құрамына енеді.Бұл витамин жок болса,майлар мен көмірсулар алмасуынан пайда болған ағзадағы сірке қышқылының одан әрі бөлшектеніп,қорытыуы тоқтатылады.В3-авитаминозына тән құбылыс-жас ағзалардың өсуі тоқтайды,терісі зақымдалады,шаш ағарады,нерв жүйесінің ,асқазан-ішек жолының жұмысы бұзылады.Адамда В3-авитаминозы сирек кездеседі.В3 жануарлар ұлпасында және мүшерінде көп.Ол витаминге бай көздер:балық уыдырығы,балауыз,ашытқы,бауыр,тауық жұмыртқасы,балық еті,өсімдіктер көгі.
РР витамині (В5 витамині,никотин қышқылы,антипеллагрлік витамин.)Никотин қышықылы –барлық витаминнің ішіндегі құрылымы ең қарапайым қосылыс ,ол карбоксил тобы бар пиридин сақинасынан құралады,мұндағы карбоксил тобы үшінші жағдайда тұрады.
РР-витаминінің аты “Pellagra preventing”-деген ағылшын сөздерінің бас әріптерінен құралған.
Биологиялық тұрғыдан активті және ферменттің құрылымына кіретін никотин қышқылының өзі емес ,оның амиді-никотинамид.Сондықтан да кейде никотин қышқылын провитамин ретінде қарастырады.Никотин қышқылы суда нашар ериді де,ал спирт ,глицерин мен эфирде жақсы ериді.жарыққа,тоқтықтырғыштарға және қыздыруға тұрақты келеді.Қышқылтым дәмі бар.РР витаминінің биологиялық қызметі оның НАД және НАДФ коферменттердің құрамына кіруімен байланысты (Ферменттер бөлімін қараңыз).
Бұл коферменттер тиісті апоферменттермен қосылып ,күрделі ферменттер-пиридин дегидрогеназаларын түзеді.Ол күрделі ферменттер сутегін,электрондар мен протондарды бөліп шығару жолымен субстраттың тотығуын катализдейді.Жалпы никотинамид қатысатын реакциялардың саны қырықтан астам.
РР-авитаминозына тән белгілі пеллагра –терінің жарылып терпіленуі.Пелагра сырқаты кезінде терінің ашық жерлері қабынады,ауыз ойылып стоматит болады,тіс ауырады,ол семіп,жансызданады,асқорыту жүйесі бұзылады.Сол сияқты нерв жүйесі зақымданады,адам есінен айырылады.Пеллагра сырқаты көбінесе тұрмысы нашар ,негізгі азық-түлігі жүгері өнімдері мен шошқаның майы болатын елдерде( АҚШ-тың оңтүстік аудандары,Италия,Оңтүстік Африка байқалады)Мынадай жағдай анықталған:егер азық-түлік өнімдеріндегі белокта тирптофан амин қышқылы көп болса,онда адамның және жануарлардың ағзасында РР витамині синтезделеді.Жүгері белогында триптофан өте аз болады.