Алғашқы қауымдық және дәстүрлі өнер дегеніміз не?



Алғашқы қауымдық және кейбір халықтарда осы уақытқа дейін сақталған «жабайы», немесе дәстүрлі өнер деп аталатын өнер территория жағынан барлық континенттерді, ал хронологиялық жағынан — hоmо saріеns өмір сүріп келе жатқан заманды түгел қамтиды. Алғашқы қауымдық өнер тарихы өнердің туу проблемасын қамтиды және палеолит дәуірінің бізге мәлім көркем туындыларының ішінен ең көнелерінен бастап оның осы таяу уақытқа дейін мәдени және әлеуметтік-экономикалық дамудың алғашқы қауымдық сатысында болып келген осы аймандағы кейбір халықтардың өнер ескерткіштеріне дейінгі бірнеше ондаған мың жыл бойғы дамуының кезеңдерін алып қарастырады. Басқаша айтқанда, бұл өнердің дамуындағы таптар пайда болғанға дейінгі кезеңнің тарихы; бұл кезеңде біздің көркем творчество деп атайтынымыз әлі кәсіби еңбек қызметінің дербес түріне айнала қойған жоқты. Цивилизация заманындағы өнерден өзгешелігі, алғашқы қауымдық өнер мәдениеттің бөлек бір дербес саласын құрамайды. Алғашқы қауымдық қоғамда көркемдік қызмет мәдениеттің сол кезде бар формаларының бәрімен: мифологиямен, дінмен тығыз байланысып, қат-қабат келіп жатады. Көркемдік қызмет булармен ажырағысыз бірлікте болады да, алғашқы қауымдық біртұтас мәдени комплекс деп аталатынды құрайды.
Алғашқы қауымдық қоғамда рухани қызметтің барлық түрлері түгел дерлік өнермен байланысты болды және өнер арқылы көрінді. Алғашқы қауым адамының еңбек қызметі үшін үшкірленген тас — оның өміріндегі барлық жағдайда бірдей пайдаланылған осынау әмбебап құрал қандай болса, дамудың бұл сатысында өнер де рухани мәдениеттің дәл сондай аса мәнді аспабы болды.
Алғашқы қауымдағы өнерде айналадағы дүние туралы бастапқы ұғымдар дамытылды. Бұл ұғымдар алғашқы білімдер мен дағдылардың санаға сіңіп, жалғастық табуына жәрдемдеседі, адамдардың бір-бірімен қарым-қатынас жасау құралы болып табылады. Материалдық дүниені қайта өзгертетін еңбек адамның қаз-қалпы табиғатпен мақсатты күрес жүргізуінің құралына айналды. Айналадағы дүние туралы ұғымдар жүйесін тәртіппен, әлеуметтік және психикалық процестерді реттеп, бағыттап отыратын өнер адамның өз басындағы және адамзат қоғамындағы хаоспен күресу құралы ретінде қызмет етті.

Пән: Жалпы тарих
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:   
АЛҒАШҚЫ ҚАУЫМДЫҚ ЖӘНЕ ДӘСТҮРЛІ ӨНЕР ДЕГЕНІМІЗ НЕ?

Алғашқы қауымдық және кейбір халықтарда осы уақытқа дейін сақталған
жабайы, немесе дәстүрлі өнер деп аталатын өнер территория жағынан барлық
континенттерді, ал хронологиялық жағынан — hоmо saріеns өмір сүріп келе
жатқан заманды түгел қамтиды. Алғашқы қауымдық өнер тарихы өнердің туу
проблемасын қамтиды және палеолит дәуірінің бізге мәлім көркем
туындыларының ішінен ең көнелерінен бастап оның осы таяу уақытқа дейін
мәдени және әлеуметтік-экономикалық дамудың алғашқы қауымдық сатысында
болып келген осы аймандағы кейбір халықтардың өнер ескерткіштеріне дейінгі
бірнеше ондаған мың жыл бойғы дамуының кезеңдерін алып қарастырады. Басқаша
айтқанда, бұл өнердің дамуындағы таптар пайда болғанға дейінгі кезеңнің
тарихы; бұл кезеңде біздің көркем творчество деп атайтынымыз әлі кәсіби
еңбек қызметінің дербес түріне айнала қойған жоқты. Цивилизация заманындағы
өнерден өзгешелігі, алғашқы қауымдық өнер мәдениеттің бөлек бір дербес
саласын құрамайды. Алғашқы қауымдық қоғамда көркемдік қызмет мәдениеттің
сол кезде бар формаларының бәрімен: мифологиямен, дінмен тығыз байланысып,
қат-қабат келіп жатады. Көркемдік қызмет булармен ажырағысыз бірлікте
болады да, алғашқы қауымдық біртұтас мәдени комплекс деп аталатынды
құрайды.
Алғашқы қауымдық қоғамда рухани қызметтің барлық түрлері түгел дерлік
өнермен байланысты болды және өнер арқылы көрінді. Алғашқы қауым
адамының еңбек қызметі үшін үшкірленген тас — оның өміріндегі барлық
жағдайда бірдей пайдаланылған осынау әмбебап құрал қандай болса, дамудың
бұл сатысында өнер де рухани мәдениеттің дәл сондай аса мәнді аспабы болды.
Алғашқы қауымдағы өнерде айналадағы дүние туралы бастапқы ұғымдар
дамытылды. Бұл ұғымдар алғашқы білімдер мен дағдылардың санаға сіңіп,
жалғастық табуына жәрдемдеседі, адамдардың бір-бірімен қарым-қатынас жасау
құралы болып табылады. Материалдық дүниені қайта өзгертетін еңбек адамның
қаз-қалпы табиғатпен мақсатты күрес жүргізуінің құралына айналды.
Айналадағы дүние туралы ұғымдар жүйесін тәртіппен, әлеуметтік және
психикалық процестерді реттеп, бағыттап отыратын өнер адамның өз басындағы
және адамзат қоғамындағы хаоспен күресу құралы ретінде қызмет етті.
Адамды адам еткен — еңбек. Еңбек адамға жер бетіндегі барлық басқа
мақұлықаттардан даусыз басымдылық әперді — бұл басымдылық қисапсыз көп
жүздеген мыңжылдықтар бойына адамзат баласының тіршілік етіп, түр ретінде
сақталуының кепілі болды. Соңғы деректер бойынша, адамзат ұрпағы екі
миллион жылға жуық өмір сүруде, ал адамның қазіргі түрі (һо мо sapien s) нe
бары қырық мың жылдай деп есептелінеді. Адам баласының қазіргі түрі
жаратылғаннан кейін өндіргіш күштер мен қоғамдық қатынастар үрдіс дамыды,
мұның алдындағы кезеңмен салыстырғанда бұл даму ондаған, жүздеген есе
жеделдеді. Әлбетте, бұл бірден бола қалған жоқ. Homo sapiens-тің тастан
жасап алған алғашқы құралдарын оның алдында өмір сүрген неандертальдықтың
жасаған құралдарынан тек маман адам ғана ажырата алады. Homo sapiens тасты
өңдеу әдісін жетілдіреді, жаңа материалдарды — сүйек пен мүйізді көбірек
пайдаланады. Өндірісті дамытудағы бұл елеулі түрле ілгері басушылықтың
барлығы, археологиялық материалдар дәлелдеп отырғанандай, рухани және
материалдық мәдениет саласында нендей бір елеулі сапалық өзгерістер
болғанын — оның алдындағы кезеңмен салыстырғанда кейінгі кезеңдердегі
орасан зор секіріс үшін трамплин боларлық өзгерістер жасалғанын әсте
көрсетпейді.
Адам баласының жаңа биологиялық түрімен бірге пайда болатын бірден-бір
сапалық жағынан жаңа археологиялық материал — мүсінделген графикалық,
бейнелер, кескіндеме іспеттес геометриялық таңбалар, сондай-ақ табиғатта
бар заттарға ұқсатып жасалған суреттер болып табылады.
Адам баласының біз шартты түрде көркем творчество деп атай алатын
қызметтің осы жаңа түрімен шұғылдануын өзімің мүмкіндіктері жағынан алғанда
тарихта, бәлкім, теңдесі жоқ асқан ұлы жаңалық болды деп бағалау керек.
Әлбетте, бұл мүмкіндіктердің өзінен-өзі ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Мәдениет және өркениет: өзара байланысы мен ерекшелігі
Әлемдік өркениеттегі қазақ мәдениетінің орны
«Мәдениеттану» пәні бойынша оқулық
Теориялық дінтану
Көне Қытайдың мәдениеті
Ежелгі Үнді мәдениеті. Ежелгі Шығыс мәдениеті
Мәдениет теориясы пәнінен дәрістер кешені
Мәдениет ұғымы және оның мәні
Совет дәуіріндегі казақ философиясы
Алғашқы қауымдық немесе қарабайыр өнер
Пәндер