Баға маркетинг жүйесінде
Тауардың бағасы клиентті тартуы да немесе теріс қаратуы да мүмкін. Маркетинг жетістіктерінің кепілдіктерінің бірі болып дү-рыс таңдалынған бағалық стратегия танылады. Тауарды көздеғен түтынушыға жылжыту үшін тауарлық саясатта қандай стратегиялар барын және бұлардың арасынан қалай таңдау жасау керектіғін ше-шіп алу жөн.
Фирманың мақсаттары уақыттар шегіне байланысты қысқа мер-зімді және үзақ мерзімді болып бөлінеді. Нарықтағы оқиғаларға байланысты кейде біріншісі, кейде екінші түрі басымды көрсетеді. қысқа мерзімді мүдделер алыпсатарлық қадамдарға, ал ұзаң мерзімділері күрделі құрылысқа қаржы бөлуге итермелеуі ықтимал. Бағалық сажсат шешім қабылдаушы адамдардың алдында қандай уақыттық шек ашылатынымен анықталады. Маркетинг тәжірибесінде реттелуші обьект болып фирманың нарықтық іс-қимылының ұзақ мерзімді сипаттамалары танылады.
Ұзақ мерзімді пайда түсіру бағалық сажсатты іске асыруды алғы шарт етеді. Маркетингтік қағида үстамаған фирмаларда баға, "шығындардың өзіндік кұны/ және "мөлшерлі пайданың шығындарға сайкес/ қосындысы ретінда анықталады. Маркетинг ұстаған фирмаларда баға сатып алушы не /қанша/ төлеуге дайын екендігімен сәйкес анықталады. Соңғы жағдайда мақсатты шығындар мақсатты бағалар негізінде анықталады және керісінше бола алмайды.
Бағаның сажсат айқындауда тауардың өмірлік циклі маңызды рөл атқарады. Бүйымның циклдің келесі кезеңдерінде өтуі өндіру мен еткізудің жағдайларын өзғертуіне соқтырады, ал бул бағалық сажсатта ескерілуі жөн. Бүдан басқа бағаға нарықтық коньюктура, бәсекелестер, табыстырушылар, делдалдар, алушылар жәке т.б. әсер етөді.
Мақсатты баға, оның деңгейі және өзгеру ізі өнімнің өмірлік циклінің кезеңдерімен және түрлері мен байланысты қалай анықталады? Бүл сұраққа жауап беру үшін өмір цикліне аздап бөл-шектеу кіргізген тиімді, бірақ мұны іске асырмай тұрып екі маңызды түсінік кіргізген жөн.
Өнімнің дүниеге келуі мен кетуінің аралығындағы өмірлік циклінің ұзақтығы /қысқа немесе ұзын/. Мысалы, мүнайшамға жанармай ретінде 19 ғасырдың 70-ші жылдарынан 20 ғасырдың 20-шы жылдарына дейіг пайдалаған.
Фирманың мақсаттары уақыттар шегіне байланысты қысқа мер-зімді және үзақ мерзімді болып бөлінеді. Нарықтағы оқиғаларға байланысты кейде біріншісі, кейде екінші түрі басымды көрсетеді. қысқа мерзімді мүдделер алыпсатарлық қадамдарға, ал ұзаң мерзімділері күрделі құрылысқа қаржы бөлуге итермелеуі ықтимал. Бағалық сажсат шешім қабылдаушы адамдардың алдында қандай уақыттық шек ашылатынымен анықталады. Маркетинг тәжірибесінде реттелуші обьект болып фирманың нарықтық іс-қимылының ұзақ мерзімді сипаттамалары танылады.
Ұзақ мерзімді пайда түсіру бағалық сажсатты іске асыруды алғы шарт етеді. Маркетингтік қағида үстамаған фирмаларда баға, "шығындардың өзіндік кұны/ және "мөлшерлі пайданың шығындарға сайкес/ қосындысы ретінда анықталады. Маркетинг ұстаған фирмаларда баға сатып алушы не /қанша/ төлеуге дайын екендігімен сәйкес анықталады. Соңғы жағдайда мақсатты шығындар мақсатты бағалар негізінде анықталады және керісінше бола алмайды.
Бағаның сажсат айқындауда тауардың өмірлік циклі маңызды рөл атқарады. Бүйымның циклдің келесі кезеңдерінде өтуі өндіру мен еткізудің жағдайларын өзғертуіне соқтырады, ал бул бағалық сажсатта ескерілуі жөн. Бүдан басқа бағаға нарықтық коньюктура, бәсекелестер, табыстырушылар, делдалдар, алушылар жәке т.б. әсер етөді.
Мақсатты баға, оның деңгейі және өзгеру ізі өнімнің өмірлік циклінің кезеңдерімен және түрлері мен байланысты қалай анықталады? Бүл сұраққа жауап беру үшін өмір цикліне аздап бөл-шектеу кіргізген тиімді, бірақ мұны іске асырмай тұрып екі маңызды түсінік кіргізген жөн.
Өнімнің дүниеге келуі мен кетуінің аралығындағы өмірлік циклінің ұзақтығы /қысқа немесе ұзын/. Мысалы, мүнайшамға жанармай ретінде 19 ғасырдың 70-ші жылдарынан 20 ғасырдың 20-шы жылдарына дейіг пайдалаған.
БАҒА МАРКЕТИНГ ЖҮЙЕСІНДЕ
1. Бағалық саясат
Тауардың бағасы клиентті тартуы да немесе теріс қаратуы да мүмкін.
Маркетинг жетістіктерінің кепілдіктерінің бірі болып дү-рыс таңдалынған
бағалық стратегия танылады. Тауарды көздеғен түтынушыға жылжыту үшін
тауарлық саясатта қандай стратегиялар барын және бұлардың арасынан қалай
таңдау жасау керектіғін ше-шіп алу жөн.
Фирманың мақсаттары уақыттар шегіне байланысты қысқа мер-зімді және
үзақ мерзімді болып бөлінеді. Нарықтағы оқиғаларға байланысты кейде
біріншісі, кейде екінші түрі басымды көрсетеді. қысқа мерзімді мүдделер
алыпсатарлық қадамдарға, ал ұзаң мерзімділері күрделі құрылысқа қаржы
бөлуге итермелеуі ықтимал. Бағалық сажсат шешім қабылдаушы адамдардың
алдында қандай уақыттық шек ашылатынымен анықталады. Маркетинг
тәжірибесінде реттелуші обьект болып фирманың нарықтық іс-қимылының ұзақ
мерзімді сипаттамалары танылады.
Ұзақ мерзімді пайда түсіру бағалық сажсатты іске асыруды алғы шарт
етеді. Маркетингтік қағида үстамаған фирмаларда баға, "шығындардың өзіндік
кұны және "мөлшерлі пайданың шығындарға сайкес қосындысы ретінда
анықталады. Маркетинг ұстаған фирмаларда баға сатып алушы не қанша
төлеуге дайын екендігімен сәйкес анықталады. Соңғы жағдайда мақсатты
шығындар мақсатты бағалар негізінде анықталады және керісінше бола алмайды.
Бағаның сажсат айқындауда тауардың өмірлік циклі маңызды рөл
атқарады. Бүйымның циклдің келесі кезеңдерінде өтуі өндіру мен еткізудің
жағдайларын өзғертуіне соқтырады, ал бул бағалық сажсатта ескерілуі жөн.
Бүдан басқа бағаға нарықтық коньюктура, бәсекелестер, табыстырушылар,
делдалдар, алушылар жәке т.б. әсер етөді.
Мақсатты баға, оның деңгейі және өзгеру ізі өнімнің өмірлік
циклінің кезеңдерімен және түрлері мен байланысты қалай анықталады? Бүл
сұраққа жауап беру үшін өмір цикліне аздап бөл-шектеу кіргізген тиімді,
бірақ мұны іске асырмай тұрып екі маңызды түсінік кіргізген жөн.
Өнімнің дүниеге келуі мен кетуінің аралығындағы өмірлік циклінің
ұзақтығы қысқа немесе ұзын. Мысалы, мүнайшамға жанармай ретінде 19
ғасырдың 70-ші жылдарынан 20 ғасырдың 20-шы жылдарына дейіг пайдалаған.
Тауарға суранымның оның бағасына байланысты өзгерілімдігі
эластичность. Бүл тауардың бағасы өзғеруіне сәйкес оған сұраныс қалай,
қанша өзғертетінін көрсетеді. Өзгерілімді және өзгерілмейтін сураныс және
бұған сәйкес өзғерілімді немесе өзгеріл-мейтін тауарларды ажыратуға
боладьғ. Тұзға, сіріңке, арзан тағам-дарға өзгерілмейтін сұраныс бар, осы
себепті оларды өзгерілмей-тін тауарлар деп бөлуге болады.
Аталған түсініктерді қолдана отырып, тауарлардың төрт тобын анықтай
аламыз:
1. Өзгермзлі қысқа циклді;
2. Өзғермелі ұзын циклді;
3. Өзгерілмейтін қысқа циклді^
4. Өзғерілмейтін ұзын циклді*
Қолдағы тауардың қандай топқа жатуына байланысты бағалық
стратегияның басты екі түрінің бірін қолданады: шапқыншыл және бейімделгіш
4-кесте.
4~кесте
Тауардың әртүрлі цикліндегі және әртүрлі өзгеріліміндегі бағалық
стратегиялар.
Тауардың Қысқа цикл Ұзын цикл
өзгерімділігі
өзгермелі бейімделгіш Бейімделгіш
өзгерілмейтін шапқыншыл Бейімделгіш
шапқыншыл
Шапқыншыл саясатқа "бетсіз" баға тағайындау сипатты.Баға мүмкін деғен
пайданың ең жоғары мөлшеріне жеткізетін деңғейде тағайындалада және де
нарықтың таңдамалы сеғмөнтінің сатып алушылық қабілетшек мүмкіндігімен
ғана шектеледі Мүндай, баға тағайындау өте сирек кездеседі және
әдеттегідей өте сәнді. өзінің иесінің мәртебесін көзге түсіре алатындай,
тауарларға
қойылады.
Бейімделгіш саясат тауарлардың негізгі топтарына қолданылады және
клиенттерді бірте-бірте оларды тұтынуға үйрете отырып нарықтың сыйымдалығын
кеңейтуге бағытталады.
Дегенмен кейбір жағдайларда, мысалы бәсекелестерді ығыстыру немесе өзіңнің
сату үлесіңді сақтау керек жағдайларда, түйдек түтынылатын өнімдер
нарығында да шапқыншыл баға тағайьндау қолайлы болуы мүмкін. Бүл жағдайда
шапқыншылық, сәнді мәр-тебелі тауарлар нарығындағы саясатпен
салыстырғанда, бағаның күрт коғаршауы емес, төмендеуімен айқындалады.
Мүндай уақира-лар да жиі кездеспейді, ал фирмалар нарықты жасанды түрлі сег-
менттеу және өзінің нарықтық "қуысыни іздеу арқылы оларда жа-
нап өтуге тырмысады.
Бейімделгіш баға тағайындау принципі сыртқы факторларды ескерумен
және маркетингтің толық комплексін іске асырумен тұ-жырымдалада. Бағалық
стратеғия жасауда қандай сыртқы факторларға назар аудару қажет.
Түтынушьшардың параметрлері:
1.Сатып алушылық қабілеті.
2. Бағаның езгеруіне жауап қимылы.
Мінсіз жағдайда бүған қандай да болса маркетинг маманы талпынуы
қажет нарықтың берілғен сегментіндегі отбасылық кі-рістің шағымды
бөлінісінің қүрылымы және әртүтрлі тауарларды алу үшін әртүрлі табысты
топтардың жұмсайтын отбасылық бюджетінің үлестері белгілі болуы қажет.
Бұған қосымша бағаның өзгеруіне түтынушылардың жауап қимылын білген болсақ,
сатудың көлемін мақсатты өзғертуді және түсімді немесе пайданы көбейтуді
көздей отырып, бағаны не көтеруге, не түсіруге болады
Бәсекенің шиеленістік деңгейі.
с^
1. Бәсекелестердің бағалық стратеғиясы.
2. Бәсекелестердің өндірістік және өткізушілік қызметі.
Мінсіз маркетинг алдан-ала соққылауларды немесе жанап өту қимылдарын
көздейді. Бәсекелестердің ұсынған бүйымының бағасы менн сапасы артық
тартымдық көрсетпеуі керек.
Қүқық жүйесі
1.Үстемдік пен бәсекелестікке заңда шектеулер.
2.Бағаның өзғеруін әкімшілік ережелеу реттеу.
3.Бәсекелестермен келіссөздерде баға талқылаудың орын алған тәртібі.
Шаруашылық қүқықты және бағаны өзғертудің қабылданған тәртібін
білмеу фирмаға үлкен қолайсыздықтар тудыруы мүмкін.
Егер де қолдағы тауар заң бойынша бағасын өзгертуге немесе олардың ауытқу
аралықтары шектелған тауарлар тобына жататын болса, онда қайсібір бағалық
стратегияны қолданамыз деген ойлар негізсіз болады.
Бағалық-ассортиментті араласпа саясат, жасырынды перделенген
бағалық стратегияны іске асыруды көздей қолданылады.
Бұдан тысқары өнімді жаңарту фирманың '''іскерлік тынысын" сақ-
тауға, оның түтынушылар алдандағы беделін жәпе көрнектілігін көтеруге себеп
болады. Жаңа өнімге көшудегі ең қиын кезең болып тұтынушыларды оның дүдәмал
еместігіне сендіру саналады. Бұған "әділетті" болып қабылданатын баға
тағайындау арқылы жетуге болады„ Мысалы, Q1 және Q2, "ескі" және
"жаңа'! тауарлардың түтынушылық қасиеттері, P1 және P2 осыған сәйкес
бағалары деп алайық. Бұл жағдайда тұтынушыға жаңа тауардың бағасы былай
тағайындалса "әділетті" болмақ:
P1=Q1Q2*P2
Жаңа тауар ұсыну фирмаға тұтынымшылдық қасиеттердің өсуі өнімнің
өзіндік құнының өсуінен үстем түскен жағдайда пайдадан ұтыс табуына,
мұнымен қатар өзінің нарықтық сегментін кеңейтуіне, ал жаңа тауардың
өмірлік циклі басталысымен сатудың көлемінің және нақты пайданың сомасы
өсуінің ұзақ фазасы кіруіне мүмкіндік береді.
Іс жүзінде жаңа тауарға көшуге баға тағайъндау бірнеше
түрде өтеді:
- "қаймақ сыпыру" саясаты-бастапқы уақытта баға өте жоғары деңгейде
тағайындалады да, ал бірте-бірте өндіріс аумағы өсумен қатар төмендетіледі
деген мағынаны білдіреді. Мұндай саясат жаңа тауарды сенімді патенттік
қорғаумен қамтамасыз етуді талап
етеді
- "шеп бұзу" "басып кіру" саясаты жаңа тауарларға аса сұраным жоқ және
олар жеңіл ғана көшірме ретінде өндірілетін жағдайларда қолданылады. Осы
саясатқа сәйкес баға бастапқы уақытта төмен деңгейде тағайындалады, ал бқл
сұраным есуіне ұйытқы болады, пайданы өсіреді, бәсеке дамуына кедергі
болады.
- бөліктенген баға саясаты, яғни әртүрлі топтағы алушы-ларға әртү.рлі баға
тағайындау, сатудың барысында және нарықтағы сұраным сиқына байланысты
бағаны өзгерту. Соңғының мысалы ретінде өздерін жоғары табыстылар деп
санайтын алушылар тобы-на "мәртебелі баға" деп аталатын баға тағайындауда
келтіруге болада.
Сұранымды бағалық ынталандыру жандандыру, біріншіден ол толысқан
кезеңіне жетпегенде, екіншіден баға жағынан ықпалға бейімді өзғермелі
болған жағдайларда мүмкін болмақ. Іс жүзінде бағаның абсолютті және
салыстырмалы басқа тауарлармен салыстырғанда арзандауымен қатар алуан
түрлі бағадан кемітпелер қолданылады.
Дүние жүзінде жиырмаға тарта кемітпелер түрі бар.
Жалпы немесе қарапайым кемітпе прейскуранттық бағадан түсіріледі. Ақшадай
есеп айырғанда алушы Сконто кемітпесін "210-нетто 30 деген келісім бойынша
алады. Соңғының мағынасы: төлем 30 күн ішінде орындалуы керек, ал бірақ
алушы "10 күн ішінде төлесе 2% кемітпе алады.
• Бонустық кемітпе - бұл тұрақты сатып алушыларға жыл бойында қолы
жеткен сату айналымы үшін берілетін кемітпе.
• Прогрессивті кемітпе - бұл сатып алушыға сатудың көлемінің белғілі
мөлшерден асқаны үшін берілетін кемітпе.
• Маусымдық кемітпе - бүл сатып алушыларға маусымдақ тауарларды ерте
алғаны үшін қаншалықты ертерек болса, соншалықты кемітпенің проценті
көбірек болады берілетін кемітпе.
• Саудалық кемітпе - өндірушілер тарапынан көтерме және бөлшек
саудагерлерге олардың маркетингтік міндеттер атқаруына демеу ретінде
беріледі. Мысалы, өндіруші келісім шартында кез-деғен бөлшек сауда
бағасын тағайындайды да оған кемітпелер мөлшерін қосады: "100 доллар
-40%-10Ғ ". Мүндағы екінші сан бөлшек саудагерге берілмек кемітпені
(40°с ) көрсетеді, демек ол өндірушіғе тек 60 долл. төлейді. Үшінші
сан 10% ) көтерме саудагерге арналған кемітпе және ол 60 долл.
көтерме сауда бағасынан есептеледі. Сонымөн 100 долл.бөлшек сауда
бағасынан бөлшек сауда фирмасы 40 долл. алады; көтерме сауда 6 долл.
10% 60 доллардаң, ал өндіруші 54 доллар алады.
• Арнайы кемітпелер - мол көлемді сатудың ерекше науқандарыңда "тауарды
жылжытқаны үшін" беріледі 0,5-1% сатудың көлемінен.
Инфляция жағдайларында баға тарайындау ете өзекті проблемаға
айналады. Маркетинг теориясы мен практикасында бағаның жалпы деңгейінің
өсуі нарықтың және өндірістік іс-қимылдың күшті түрақсыздандыру факторы
болып саналады. Бүл жағдайда өндірістік емес түпкі түтынуға жататын
өнімдерді шығаруға маман-даңуға ұсыныс беріледі. Себебі нарықтық коньюктура
айқын емес жағдайларда өндірістік өнімдерге деген сүраным басқа фирмалар
тарапынан өте аз тіпті, күрт төмендеуі ықтимал.
Егер де өңдірілетін өнімнің құрылымын түбегейлі өзгерту қиын болса,
онда өндіруші бағдарламаға кіретін тауарлардың бағасы инфляция қарқынынан
артық өсетін тауарларға ықылас аударады. Дегенмен ұзақ мерзімді мақсаттарға
бағытталған маркеткинг тұрақтылық немесе фирманың нарықтағы сату үлесін
кеңейту, нарыңтьғқ сеғментті кеңейту және т.т. түтынушыға жалпы қымбаттау
жағдайында фирманың өнімінің бағасы тұрақты екен деген көзқарас тудыруды
өзінің мақсаттарының біреуі етіп кіргізгені жөн. Бұл үшін қысқа мерзімді
пайданы пида етуғе немесе басқа арнайлы, мысалы кемітпелер ұсыну, бейтарап
клиенттерге бағалық сыйлың беру және осыған ұқсас тәсілдер колдануға барған
жөн.
Баға ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
1. Бағалық саясат
Тауардың бағасы клиентті тартуы да немесе теріс қаратуы да мүмкін.
Маркетинг жетістіктерінің кепілдіктерінің бірі болып дү-рыс таңдалынған
бағалық стратегия танылады. Тауарды көздеғен түтынушыға жылжыту үшін
тауарлық саясатта қандай стратегиялар барын және бұлардың арасынан қалай
таңдау жасау керектіғін ше-шіп алу жөн.
Фирманың мақсаттары уақыттар шегіне байланысты қысқа мер-зімді және
үзақ мерзімді болып бөлінеді. Нарықтағы оқиғаларға байланысты кейде
біріншісі, кейде екінші түрі басымды көрсетеді. қысқа мерзімді мүдделер
алыпсатарлық қадамдарға, ал ұзаң мерзімділері күрделі құрылысқа қаржы
бөлуге итермелеуі ықтимал. Бағалық сажсат шешім қабылдаушы адамдардың
алдында қандай уақыттық шек ашылатынымен анықталады. Маркетинг
тәжірибесінде реттелуші обьект болып фирманың нарықтық іс-қимылының ұзақ
мерзімді сипаттамалары танылады.
Ұзақ мерзімді пайда түсіру бағалық сажсатты іске асыруды алғы шарт
етеді. Маркетингтік қағида үстамаған фирмаларда баға, "шығындардың өзіндік
кұны және "мөлшерлі пайданың шығындарға сайкес қосындысы ретінда
анықталады. Маркетинг ұстаған фирмаларда баға сатып алушы не қанша
төлеуге дайын екендігімен сәйкес анықталады. Соңғы жағдайда мақсатты
шығындар мақсатты бағалар негізінде анықталады және керісінше бола алмайды.
Бағаның сажсат айқындауда тауардың өмірлік циклі маңызды рөл
атқарады. Бүйымның циклдің келесі кезеңдерінде өтуі өндіру мен еткізудің
жағдайларын өзғертуіне соқтырады, ал бул бағалық сажсатта ескерілуі жөн.
Бүдан басқа бағаға нарықтық коньюктура, бәсекелестер, табыстырушылар,
делдалдар, алушылар жәке т.б. әсер етөді.
Мақсатты баға, оның деңгейі және өзгеру ізі өнімнің өмірлік
циклінің кезеңдерімен және түрлері мен байланысты қалай анықталады? Бүл
сұраққа жауап беру үшін өмір цикліне аздап бөл-шектеу кіргізген тиімді,
бірақ мұны іске асырмай тұрып екі маңызды түсінік кіргізген жөн.
Өнімнің дүниеге келуі мен кетуінің аралығындағы өмірлік циклінің
ұзақтығы қысқа немесе ұзын. Мысалы, мүнайшамға жанармай ретінде 19
ғасырдың 70-ші жылдарынан 20 ғасырдың 20-шы жылдарына дейіг пайдалаған.
Тауарға суранымның оның бағасына байланысты өзгерілімдігі
эластичность. Бүл тауардың бағасы өзғеруіне сәйкес оған сұраныс қалай,
қанша өзғертетінін көрсетеді. Өзгерілімді және өзгерілмейтін сураныс және
бұған сәйкес өзғерілімді немесе өзгеріл-мейтін тауарларды ажыратуға
боладьғ. Тұзға, сіріңке, арзан тағам-дарға өзгерілмейтін сұраныс бар, осы
себепті оларды өзгерілмей-тін тауарлар деп бөлуге болады.
Аталған түсініктерді қолдана отырып, тауарлардың төрт тобын анықтай
аламыз:
1. Өзгермзлі қысқа циклді;
2. Өзғермелі ұзын циклді;
3. Өзгерілмейтін қысқа циклді^
4. Өзғерілмейтін ұзын циклді*
Қолдағы тауардың қандай топқа жатуына байланысты бағалық
стратегияның басты екі түрінің бірін қолданады: шапқыншыл және бейімделгіш
4-кесте.
4~кесте
Тауардың әртүрлі цикліндегі және әртүрлі өзгеріліміндегі бағалық
стратегиялар.
Тауардың Қысқа цикл Ұзын цикл
өзгерімділігі
өзгермелі бейімделгіш Бейімделгіш
өзгерілмейтін шапқыншыл Бейімделгіш
шапқыншыл
Шапқыншыл саясатқа "бетсіз" баға тағайындау сипатты.Баға мүмкін деғен
пайданың ең жоғары мөлшеріне жеткізетін деңғейде тағайындалада және де
нарықтың таңдамалы сеғмөнтінің сатып алушылық қабілетшек мүмкіндігімен
ғана шектеледі Мүндай, баға тағайындау өте сирек кездеседі және
әдеттегідей өте сәнді. өзінің иесінің мәртебесін көзге түсіре алатындай,
тауарларға
қойылады.
Бейімделгіш саясат тауарлардың негізгі топтарына қолданылады және
клиенттерді бірте-бірте оларды тұтынуға үйрете отырып нарықтың сыйымдалығын
кеңейтуге бағытталады.
Дегенмен кейбір жағдайларда, мысалы бәсекелестерді ығыстыру немесе өзіңнің
сату үлесіңді сақтау керек жағдайларда, түйдек түтынылатын өнімдер
нарығында да шапқыншыл баға тағайьндау қолайлы болуы мүмкін. Бүл жағдайда
шапқыншылық, сәнді мәр-тебелі тауарлар нарығындағы саясатпен
салыстырғанда, бағаның күрт коғаршауы емес, төмендеуімен айқындалады.
Мүндай уақира-лар да жиі кездеспейді, ал фирмалар нарықты жасанды түрлі сег-
менттеу және өзінің нарықтық "қуысыни іздеу арқылы оларда жа-
нап өтуге тырмысады.
Бейімделгіш баға тағайындау принципі сыртқы факторларды ескерумен
және маркетингтің толық комплексін іске асырумен тұ-жырымдалада. Бағалық
стратеғия жасауда қандай сыртқы факторларға назар аудару қажет.
Түтынушьшардың параметрлері:
1.Сатып алушылық қабілеті.
2. Бағаның езгеруіне жауап қимылы.
Мінсіз жағдайда бүған қандай да болса маркетинг маманы талпынуы
қажет нарықтың берілғен сегментіндегі отбасылық кі-рістің шағымды
бөлінісінің қүрылымы және әртүтрлі тауарларды алу үшін әртүрлі табысты
топтардың жұмсайтын отбасылық бюджетінің үлестері белгілі болуы қажет.
Бұған қосымша бағаның өзгеруіне түтынушылардың жауап қимылын білген болсақ,
сатудың көлемін мақсатты өзғертуді және түсімді немесе пайданы көбейтуді
көздей отырып, бағаны не көтеруге, не түсіруге болады
Бәсекенің шиеленістік деңгейі.
с^
1. Бәсекелестердің бағалық стратеғиясы.
2. Бәсекелестердің өндірістік және өткізушілік қызметі.
Мінсіз маркетинг алдан-ала соққылауларды немесе жанап өту қимылдарын
көздейді. Бәсекелестердің ұсынған бүйымының бағасы менн сапасы артық
тартымдық көрсетпеуі керек.
Қүқық жүйесі
1.Үстемдік пен бәсекелестікке заңда шектеулер.
2.Бағаның өзғеруін әкімшілік ережелеу реттеу.
3.Бәсекелестермен келіссөздерде баға талқылаудың орын алған тәртібі.
Шаруашылық қүқықты және бағаны өзғертудің қабылданған тәртібін
білмеу фирмаға үлкен қолайсыздықтар тудыруы мүмкін.
Егер де қолдағы тауар заң бойынша бағасын өзгертуге немесе олардың ауытқу
аралықтары шектелған тауарлар тобына жататын болса, онда қайсібір бағалық
стратегияны қолданамыз деген ойлар негізсіз болады.
Бағалық-ассортиментті араласпа саясат, жасырынды перделенген
бағалық стратегияны іске асыруды көздей қолданылады.
Бұдан тысқары өнімді жаңарту фирманың '''іскерлік тынысын" сақ-
тауға, оның түтынушылар алдандағы беделін жәпе көрнектілігін көтеруге себеп
болады. Жаңа өнімге көшудегі ең қиын кезең болып тұтынушыларды оның дүдәмал
еместігіне сендіру саналады. Бұған "әділетті" болып қабылданатын баға
тағайындау арқылы жетуге болады„ Мысалы, Q1 және Q2, "ескі" және
"жаңа'! тауарлардың түтынушылық қасиеттері, P1 және P2 осыған сәйкес
бағалары деп алайық. Бұл жағдайда тұтынушыға жаңа тауардың бағасы былай
тағайындалса "әділетті" болмақ:
P1=Q1Q2*P2
Жаңа тауар ұсыну фирмаға тұтынымшылдық қасиеттердің өсуі өнімнің
өзіндік құнының өсуінен үстем түскен жағдайда пайдадан ұтыс табуына,
мұнымен қатар өзінің нарықтық сегментін кеңейтуіне, ал жаңа тауардың
өмірлік циклі басталысымен сатудың көлемінің және нақты пайданың сомасы
өсуінің ұзақ фазасы кіруіне мүмкіндік береді.
Іс жүзінде жаңа тауарға көшуге баға тағайъндау бірнеше
түрде өтеді:
- "қаймақ сыпыру" саясаты-бастапқы уақытта баға өте жоғары деңгейде
тағайындалады да, ал бірте-бірте өндіріс аумағы өсумен қатар төмендетіледі
деген мағынаны білдіреді. Мұндай саясат жаңа тауарды сенімді патенттік
қорғаумен қамтамасыз етуді талап
етеді
- "шеп бұзу" "басып кіру" саясаты жаңа тауарларға аса сұраным жоқ және
олар жеңіл ғана көшірме ретінде өндірілетін жағдайларда қолданылады. Осы
саясатқа сәйкес баға бастапқы уақытта төмен деңгейде тағайындалады, ал бқл
сұраным есуіне ұйытқы болады, пайданы өсіреді, бәсеке дамуына кедергі
болады.
- бөліктенген баға саясаты, яғни әртүрлі топтағы алушы-ларға әртү.рлі баға
тағайындау, сатудың барысында және нарықтағы сұраным сиқына байланысты
бағаны өзгерту. Соңғының мысалы ретінде өздерін жоғары табыстылар деп
санайтын алушылар тобы-на "мәртебелі баға" деп аталатын баға тағайындауда
келтіруге болада.
Сұранымды бағалық ынталандыру жандандыру, біріншіден ол толысқан
кезеңіне жетпегенде, екіншіден баға жағынан ықпалға бейімді өзғермелі
болған жағдайларда мүмкін болмақ. Іс жүзінде бағаның абсолютті және
салыстырмалы басқа тауарлармен салыстырғанда арзандауымен қатар алуан
түрлі бағадан кемітпелер қолданылады.
Дүние жүзінде жиырмаға тарта кемітпелер түрі бар.
Жалпы немесе қарапайым кемітпе прейскуранттық бағадан түсіріледі. Ақшадай
есеп айырғанда алушы Сконто кемітпесін "210-нетто 30 деген келісім бойынша
алады. Соңғының мағынасы: төлем 30 күн ішінде орындалуы керек, ал бірақ
алушы "10 күн ішінде төлесе 2% кемітпе алады.
• Бонустық кемітпе - бұл тұрақты сатып алушыларға жыл бойында қолы
жеткен сату айналымы үшін берілетін кемітпе.
• Прогрессивті кемітпе - бұл сатып алушыға сатудың көлемінің белғілі
мөлшерден асқаны үшін берілетін кемітпе.
• Маусымдық кемітпе - бүл сатып алушыларға маусымдақ тауарларды ерте
алғаны үшін қаншалықты ертерек болса, соншалықты кемітпенің проценті
көбірек болады берілетін кемітпе.
• Саудалық кемітпе - өндірушілер тарапынан көтерме және бөлшек
саудагерлерге олардың маркетингтік міндеттер атқаруына демеу ретінде
беріледі. Мысалы, өндіруші келісім шартында кез-деғен бөлшек сауда
бағасын тағайындайды да оған кемітпелер мөлшерін қосады: "100 доллар
-40%-10Ғ ". Мүндағы екінші сан бөлшек саудагерге берілмек кемітпені
(40°с ) көрсетеді, демек ол өндірушіғе тек 60 долл. төлейді. Үшінші
сан 10% ) көтерме саудагерге арналған кемітпе және ол 60 долл.
көтерме сауда бағасынан есептеледі. Сонымөн 100 долл.бөлшек сауда
бағасынан бөлшек сауда фирмасы 40 долл. алады; көтерме сауда 6 долл.
10% 60 доллардаң, ал өндіруші 54 доллар алады.
• Арнайы кемітпелер - мол көлемді сатудың ерекше науқандарыңда "тауарды
жылжытқаны үшін" беріледі 0,5-1% сатудың көлемінен.
Инфляция жағдайларында баға тарайындау ете өзекті проблемаға
айналады. Маркетинг теориясы мен практикасында бағаның жалпы деңгейінің
өсуі нарықтың және өндірістік іс-қимылдың күшті түрақсыздандыру факторы
болып саналады. Бүл жағдайда өндірістік емес түпкі түтынуға жататын
өнімдерді шығаруға маман-даңуға ұсыныс беріледі. Себебі нарықтық коньюктура
айқын емес жағдайларда өндірістік өнімдерге деген сүраным басқа фирмалар
тарапынан өте аз тіпті, күрт төмендеуі ықтимал.
Егер де өңдірілетін өнімнің құрылымын түбегейлі өзгерту қиын болса,
онда өндіруші бағдарламаға кіретін тауарлардың бағасы инфляция қарқынынан
артық өсетін тауарларға ықылас аударады. Дегенмен ұзақ мерзімді мақсаттарға
бағытталған маркеткинг тұрақтылық немесе фирманың нарықтағы сату үлесін
кеңейту, нарыңтьғқ сеғментті кеңейту және т.т. түтынушыға жалпы қымбаттау
жағдайында фирманың өнімінің бағасы тұрақты екен деген көзқарас тудыруды
өзінің мақсаттарының біреуі етіп кіргізгені жөн. Бұл үшін қысқа мерзімді
пайданы пида етуғе немесе басқа арнайлы, мысалы кемітпелер ұсыну, бейтарап
клиенттерге бағалық сыйлың беру және осыған ұқсас тәсілдер колдануға барған
жөн.
Баға ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz