Қағаз өндірісі

Пән: Өнеркәсіп, Өндіріс
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Қағаз бұл кеңінен таралған, жиі қолданылатын басуға арналған негіз. Оны 105 жылы Қытайда тапты және 100 жылдардарда қағаз батыста қолданыла бастады. Бұл жағдай және басу формаларының қолданылуы қатынас түрлеріне үлкен әсерін тигізді.

Қағазды ойлап тапқанша жерорта теңіз әлемі жазу негізінде балшықтан жасалған тақтайларды (месопотамия) және жұқа бірінің үстіне бірі қойылған жолақтардан тұратын папирусты (Египет, кейінгі Грек-Римдік өркениеті) қолданды. Ол Ефрат, Ніл өзендерінің жағасында, ылғалды субтропикалық және жерорта теңіз аймақтарында өсетін «Ciperus Papirus» өсімдігінің өзекшесінен алынатын.

Орта ғасырлардың басында папирус, көптеген Европалық тілдерде «қағаз» сөзі осыдан шыққан (франц. «papier», ағыл. «paper», неміс. «papier» т. б. ) пергаментпен алмастырылған, яғни жануарлардың терлерімен, теріні жазуға ыңғайлы болатындайетіп, өңделген жұқа рулондар тәріздес жасады. Пергаменттен қазіргі кездегі кітаптарға ұқсас алғашқы кітаптар жасалған. Келе-келе, экономикалық жағдайларға және басу мен жазу үшін оңай қолданылуына байланысты, пергамент орнына қағаз келеді.

Техникалық-тауартану көзқарастан, қағазды өсімді (целилюлоза) талшықтарданн және толықтырғыштардан тұратын войлок деп анықтауға болады. «Войлок» термині өсімді атлшықтарды жалғастыратын байланыстар өзінің табиғаты бойынша физика-химиялық екендігін білдіреді.

Өсімдіктер, талшықты өнімнің көздері

Целиюлоза - бұл табиғи полимер, ол басқа нақышты және қыстырушы заттармен араластырылып, өсімдіктердің негізгі құраушысы болып табылады. Сондай-ақ, целюлоза жоғарғы таза күйінде мақтада болады, яғни өсімдік тұқымдарын жабатын ақ талшықтарда.

Өткен ғасырдың ортасына дейін қағаз дайындауда қолданылатын алғашқы өсімді талшықты өнімді мақтадан не конопиядан алған. Целиюлоза сұраныстың өсуіне байланысты оны ағаштан химиялық әдіспен ала бастады, бұл жерде ол 50 % құрайды.

Сонымен қатар ағаш (целиюлозаның бөлуінсіз) химиялық әдіссіз де қолданылады, яғни ол қағаз қоспасында тек механикалық өңдеуден ғана қолданылады. Химиялық өңдеудің мақсаты - целиюлозаны нақышты заттардан, негізінен менгиннен (табиғи полимер), бөліп алу. Менгин - нақтыанықталмаған химиялық құрамынынң аморфті заты - каустикалық соданың (натри гидроқышқылы), целиюлозаны ерітпейтін сульфит пен биосульфиттердің ертінділерінде басқа нақышты заттармен бірге жеңіл ериді. Целиюлозаны менгиннен және басқа нақышты заттардан бөлу процесі осы ерігіштікке негізделген.

Целиюлозаны алатын ағаш түрін таңдау түрлі критерийлерге байланысты: өнімнің бағасы (ағаш өңдеу қажеттіхимиялық реактивтер) және целиюлозаның керекті түрі.

Целиюлозаны бөлетін ағашты түрлі өсімдіктерден алады: қылқанды, жапырақты және біржылдық өсімдіктер.

Қылқанды. Оларға әртүрлі ағаштар жатады, жиі қолданылатындар - қарағай мен шырша, қылқанды ағаштар ең жақсы техникалық целиюлозаны береді: қылқанды ағаш құрамына 50 % целиюлоз, 30 % мегнин, 15 % гемицилиюлоза және 5 % басқа заттар кіреді. Қылқандылар «ұзынталшықты» целиюлоза береді.
Жапырақтылар. Негізгілер - терек, қайың, жөке, қоңыр жапырақтылардан алынған қырыққұлақ алынған целиюлоза «қысқатаишықты» деп аталады. Көп уақыт бойы бұл ағаш қылқанды ағашты алмастыратын сапасы төмен деп саналады, бірақ бұндай көзқарастар өзгерді, өйткені оның механикалық мықтылығы төмен болғанымен, ол жұмсақ, иілгіш және мөлдір емес.
Біржылдық өсімдіктер. Целиюлозаны көп шығару үшін ерекше процестерді қолданғанымен, бұлар қылқандылар мен жапырақтылардың сапасы төмен сурогаттары болып саналады. Ең көп қолданылатындар: дәнді дақылдардың (бидай, күріш) шөбі, манильды конопия мен конопия, және жұттың талшықтары.

Бұдан басқа қағазға қажетті талшықтардың көзі - мақталы қыл-қыбыр, яғни дәндерге жалғанатын ең қысқа талшықтар (бұдан ұзындары тігу өндірісінде қолданылады), және де макулатура.

Орман. Орманның отырғызылуы мен кесілуі.

Солтүстік аймақтарда ылғалды климаттқа қолайлы жер мен халыққа байланысты үлкен жапырақты және қылқанды ормандар біздің күнге дейін сақталға. Бірақ та ағашты құрылыс пен басқада жерлерде, әсіресе қағаз алуда қолданылуысолтүстікте де үлкен жаман жағдайларға әкелді. Сондықтан кесілген ймақтарда үнемі отырғызулар болып жатады.

Солтүстік аймақтарда орман кесілуі кезінде ағаштар өзен ағысымен целюлозаны шығыратын фабрикаларға жеткізіледі. Қоймаларда ағаш сабақтарын кептіреді және сақтайды.

Қолданар алдында ағаш арнайы дайындықтан өту керек. Бірінші операция- кесу. Сабақтарды белгілі бір өлшемде кеседі, машина құрамдарының талаптарына сай ұзындық алады.

Окорка

Екінші операция - ағаш қабығын алып тастау. Құрамында целюлозасы ждоқ, бірақ тығын мен тапинге бай ағаш қабығы ағаш массасының целлюлоза тазалығына кедергі келтіреді.

Қазіргі кезде әр түрлі автоматты окорокты станоктары қолданылады ; ең көп тарағандар -окорокты барабандар, металды каркастар мен бірнеше киепкалары бар үлкен целиндрлер; олар ақырын айналып, суға 1/3 бөлігі түсірілген. Айналу барысында ағаштар бір-біріне не үйкеліп ағаш қабығын жоғалтады, оны жинап, жояды. Ондай білеулер байанс деп аталады.

2. Целлюлоза немесе химиялық ағашты массалар

Ағаштан целлюлозаны алу мақсатындығы химиялық өңдеулер алдында ағаштан ағаш қабығын алып тастап сәйкес механизмдерде ұнатқтарды (ұнатақтау машиналары- . . . ), ағаш бөліктерін алу үшін (бөлшектер қалыңдығы бірнеше миллиметр, ұзындығы бірнеше сантиметр, көлемдері біркелкі болу керек) .

Химиялық өңдеуде щепы автоклавтарда жасалады, бұл жерде ағаш немесе өсімдігі масса жоғары температурада (таңдалған прцеске байланысты 50 С-ден 180 с-ге дейн) және концентрлік сулы ерітінді түріндегі реактивпен қысым арқылы өңделеді. Автоклав улкен кәстрол- жеделпісірілгеш тәріздес, ол сұйықтық қайналмай және бу жоғалмайтындай етіп жоғары температураға жете алады.

Пісіруден кейін сұйықты массаны шайғыш фильтрлерге апарады, бұл жерде талшықты масса щелоктан бөлінеді содан кейін сәйкес дірлторда бұтақтар алынады, қорытылмаған щепа және басқа да қоспалар алынап тасталады.

Истощенный щелок («черный щелок») және қатты қалдықтар регенерация мақсатында түрлі өңдеуге ұшырайды; ал талшықты масса (целиюлоза) көп уақыт тазартаудан кейін ағарту операциясынан өтеді.

Енді егер қағазжасау фабрикасы целиюлозды фабрикасына сәйкес болса, келесі өңдеуде целиюлозаны сулы суспензия ретінде қолдануға болады, бұл басқа жағдайда (бұл жиі болады) дегидратация өткізеді, яғни кептіру немесе матада дренирования (үзіліссіз әрекет машинадағы қағаз жасауға ұқсас операция) және целиюлозді парақтың кептіруін, немесе вакумдағы суды жоюды (тез кептіру - flash drying) операцияларын өткізеді.

Енді целиюлозаны алудың ең көп қолданылатын екі процеске тоқталып өтеміз.

2. 1. Сульфатты процесс. Бұл сілтілі процесс. Сілті құрамында натрий гидроксиді

(NaOH) және натрий сульфиді (NaS) және аз мөлшердегі натрий сульфаты

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.