Адам құқықтарының жалпыға ортақ декларациясы
БҰҰ-ның Бас ассамблеясы 1948 жылы "Адам құқықтарының жалпыға ортақ декларациясын" қабылдаған болатын. Қазір бұл құжат өркениетті адамзат түгел мойындаған, адам атаулының бәріне бірдей, дүние жүзінің прогресшіл күштері түгел таныған, адам құқықтары туралы негізгі құжат болып табылады.
Декларация мәтінінен орын алған адам құқықтарын сипатына қарай үш топқа жіктеуге болады. Бірінші топқа адамдардың табиғи және айырғысыз құқықтары жатады. Адамның өмір сүру құқығы, оның жеке басының бостандығы, құлдықтан азат болу құқықтары осының мысалдары. Әр адамның туылғаннан пешенесіне жазылған, қасиетті және қастерлі құқықтарына ешкімнің қол сұғуға құқысы жоқ. Адамды азапқа салуға, оған өрескел қаталдық көрсетуге немесе оның намысын қорлайтын шаралар қолдануға, оның жеке өміріне қол сұғуға тыйым салынады. Адамның арына, абыройына тиетін әрекеттерге, оның тұрғын орнына басып кіруге, мүлкіне қол сұғура жол берілмеуі тиіс.
Екінші топқа азаматтыққа байланысты құқықтар мен бостандықтар жатады. Бұлар — адамның азаматтық алу, еркін жүру, тұрғылықты жерін таңдап алу, некеге отыру, отбасын құру, баспана иесі болу, ұждан бостандығы; шерулерге қатысу; мемлекет істерін басқаруға қатысу құқықтары.
Үшінші топқа — экономикалық, әлеуметтік және мәдени құқықтар жатады. Бұлар — адамның еңбек ету, өз қалауы бойынша жұмыс таңдау, еңбегіне сай ақы алу, меншік иесі болу, кәсіптік одақтарға бірігу, қоғамдық бірлестіктердің жұмысына қатысу, демалу, білім алу, адамға лайық тұрмыс құру құқықтары.
Декларация мәтінінен орын алған адам құқықтарын сипатына қарай үш топқа жіктеуге болады. Бірінші топқа адамдардың табиғи және айырғысыз құқықтары жатады. Адамның өмір сүру құқығы, оның жеке басының бостандығы, құлдықтан азат болу құқықтары осының мысалдары. Әр адамның туылғаннан пешенесіне жазылған, қасиетті және қастерлі құқықтарына ешкімнің қол сұғуға құқысы жоқ. Адамды азапқа салуға, оған өрескел қаталдық көрсетуге немесе оның намысын қорлайтын шаралар қолдануға, оның жеке өміріне қол сұғуға тыйым салынады. Адамның арына, абыройына тиетін әрекеттерге, оның тұрғын орнына басып кіруге, мүлкіне қол сұғура жол берілмеуі тиіс.
Екінші топқа азаматтыққа байланысты құқықтар мен бостандықтар жатады. Бұлар — адамның азаматтық алу, еркін жүру, тұрғылықты жерін таңдап алу, некеге отыру, отбасын құру, баспана иесі болу, ұждан бостандығы; шерулерге қатысу; мемлекет істерін басқаруға қатысу құқықтары.
Үшінші топқа — экономикалық, әлеуметтік және мәдени құқықтар жатады. Бұлар — адамның еңбек ету, өз қалауы бойынша жұмыс таңдау, еңбегіне сай ақы алу, меншік иесі болу, кәсіптік одақтарға бірігу, қоғамдық бірлестіктердің жұмысына қатысу, демалу, білім алу, адамға лайық тұрмыс құру құқықтары.
"Адам құқықтарының жалпыға ортақ декларациясы". БҰҰ-ның Бас ассамблеясы
1948 жылы "Адам құқықтарының жалпыға ортақ декларациясын" қабылдаған
болатын. Қазір бұл құжат өркениетті адамзат түгел мойындаған, адам
атаулының бәріне бірдей, дүние жүзінің прогресшіл күштері түгел таныған,
адам құқықтары туралы негізгі құжат болып табылады.
Декларация мәтінінен орын алған адам құқықтарын сипатына қарай үш топқа
жіктеуге болады. Бірінші топқа адамдардың табиғи және айырғысыз құқықтары
жатады. Адамның өмір сүру құқығы, оның жеке басының бостандығы, құлдықтан
азат болу құқықтары осының мысалдары. Әр адамның туылғаннан пешенесіне
жазылған, қасиетті және қастерлі құқықтарына ешкімнің қол сұғуға құқысы
жоқ. Адамды азапқа салуға, оған өрескел қаталдық көрсетуге немесе оның
намысын қорлайтын шаралар қолдануға, оның жеке өміріне қол сұғуға тыйым
салынады. Адамның арына, абыройына тиетін әрекеттерге, оның тұрғын орнына
басып кіруге, мүлкіне қол сұғура жол берілмеуі тиіс.
Екінші топқа азаматтыққа байланысты құқықтар мен бостандықтар жатады.
Бұлар — адамның азаматтық алу, еркін жүру, тұрғылықты жерін таңдап алу,
некеге отыру, отбасын құру, баспана иесі болу, ұждан бостандығы; шерулерге
қатысу; мемлекет істерін басқаруға қатысу құқықтары.
Үшінші топқа — экономикалық, әлеуметтік және мәдени құқықтар жатады.
Бұлар — адамның еңбек ету, өз қалауы бойынша жұмыс таңдау, еңбегіне сай ақы
алу, меншік иесі болу, кәсіптік одақтарға бірігу, қоғамдық бірлестіктердің
жұмысына қатысу, демалу, білім алу, адамға лайық тұрмыс құру құқықтары.
Адам құқықтары және мемлекет. Адам құқықтары мен бостандықтарын
мейлінше толық және дәйекті көрсететін негізгі заңды құжат Конституция
болып табылады.
Адам мен азаматтың Конституцияда жазылған құқықтары мен бостандықтары
олардың мемлекеттегі, қоғамдағы жағдайын айқындайды. Ол құқықтар мен
бостанлықтарды пайдалану азаматтардың өздері үшін де, қоғам үшін де бірдей
қажет. Азаматтардың өз құқықтары мен бостандықтарын толымды түрде пайдалана
алуына мемлекет те мүдделі болуы тиіс.
Қос азаматтық. Қазақстан мемлекетінің әлеуметтік негізін онымен тұрақты
саяси және құқықтық байланысы бар азаматтар құрайды. Белгілі бір
жағдайларда Қазақстан азаматы басқа бір мемлекеттің азаматтығын қатар алуы
мүмкін. Адамның мұндай жағдайы қос азаматтың деп аталады. Қазақстан
Республикасының Конституциясы республика азаматының басқа бір мемлекетке
азамат болғанын мойындамайды. Соған қарамастан, азаматтықтың пайда болуы
жөніндегі өзге мемлекеттердің заңдарынан туындап жататын жағдайларға
байланысты қос азаматтың пайда болуы мүмкін.
Екінші азаматтық жұрттың бәріне бірдей беріле бермейді, оны алу үшін
елеулі себептер болуы керек. Мемлекет, алдымен өзінің азаматтарына
қамқорлық жасауға тиіс. Егер мемлекетте қос азаматтығы бар адамдар көп
болса, онда ол басқа мемлекетті Отаным деп есептейтін адамдардын ауыр жүгін
арқалаған болар еді. Мемлекетті басқару ісіне тек оның өз азаматтары ғана
қатынасады. Бұл жағдай халықаралық құқықтық құжаттар арқылы анықталған.
Қос азаматтығы бар адамдар Парламент немесе жергілікті билік
органдарының депутаттарын сайлауға немесе өздері сайлануға қатысқан
жағдайда екі ұшты ахуалға түскен болар еді. Өйткені олардың әрқайсысы
дербес саясат жүргізетін екі мемлекеттің азаматы. Ал ол мемлекеттердің
мүдделері қайшы келіп қалуы мүмкін. Сонда осы екі мемлекеттің екеуінің де
азаматы болып саналатын азаматтың алдында екі елдің бірін ғана қалау
мәселесі туындайды.
Қос азаматтыққа қатысты тағы бір күрделі мәселе әскери қызмет атқаруға
қатыстылықтан туындайды. Бипатрид (қос азаматгығы бар адам) өз Отанын
қорғауға міндетті. Ал оның отаны — екеу. Егер өзі азаматы болған екі ел бір-
бірімен жауласар шақ туса, сонда ол осы екі елдің біреуінің ғана жағына
шығуы керек. Мұндай ахуал қос азаматтығы бар адамның алдына елеулі
мәселелер тартуы мүмкін. Бұдан шығар қорытынды: қос азаматтық әр адамның
өзінің жеке басына ыңғайсыз.
Қазақстан Республикасының азаматтығын алу және азаматтықтан шығу.
"Қазақстан Республикасының азаматтық туралы" Заңы бойынша: осы заң күшіне
енген 1992 жылдың 1 наурызынан бастап Республика аумағында тұрақты тұратын
адам Қазақстан Республикасының азаматы болып танылады.
Қазақстан Республикасынан тыс жерде тұратын, азаматтығы жоқ адамдар
өзінің өтініші бойынша Қазақстан Республикасының азаматтығын қабылдай
алады. Азаматтық алу үшін Қазақстанда кемінде бес жыл тұрақты тұруы тиісті.
Қазақстан азаматының жақын туысқандары өтініш берісімен-ақ Қазақстан
азаматтығына қабылданады. Қазақстан Республикасының азаматтығына қабылдау
туралы өтінішті президент қарайды.
Қазақстан Республикасының азаматтығын алу үшін өтініш мынадай
жағдайларда қабылданбайды:
— халықаралық құқықта қаралған, адамзатқа қарсы қылмыс жасағандар;
— Қазақстан Республикасының тәуелсіздігіне саналы түрде қарсы
шыққандар;
— Қазақстан Республикасы аумағының біртұтастығын бұзуға шақырғандар;
— халықтың денсаулығына, мемлекеттің қауіпсіздігіне қатысты заңды
бұзғандар;
— мемлекетаралық ұлтаралық және діни өшпенділік отын тұтатқандар;
— Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілінін атқаратын жұмысына
қарсы шыққандар;
— террорлық әрекеті үшін сотталғандар;
— сот ерекше қауіпті деп таныған ауыр қылмыстылар;
— басқа мемлекетте азаматтығы барлар.
Азаматтықты куәландыратын құжат — куәлікпен төлқұжат болып табылады.
Адам 16 жасқа толғанға дейін оның азаматтығы әкесі мен шешесінің біреуінің
төлқұжатымен және өзінің тууы туралы куәлігімен расталады.
Қазақстан Республикасының Конституциясы бойынша әр адам өзінің тұратын
елін, соған байланысты азаматтығын өз қалауымен айқындау құқығы бар. Осы
құқығын пайдалана отырып, әр адам Қазақстан Республикасының азаматтығынан
шығуы мүмкін. Азаматтықтан шығарылған адамның азаматтығы тоқтатылады.
Белгілі бір себептерге байланысты азаматтықтан шығуға рұқсат берілмеуі
мүмкін.
Құқықтық мемлекет. Қазақстан Республикасы мемлекеттік тәуелсіздігін
алғаннан кейін өзінің даму стратегиясындағы басты нысаналарының бірі
ретінде құқықтық мемлекет құру бағытын жариялады. Құқықтық мемлекет ұзақ
тарихи ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
1948 жылы "Адам құқықтарының жалпыға ортақ декларациясын" қабылдаған
болатын. Қазір бұл құжат өркениетті адамзат түгел мойындаған, адам
атаулының бәріне бірдей, дүние жүзінің прогресшіл күштері түгел таныған,
адам құқықтары туралы негізгі құжат болып табылады.
Декларация мәтінінен орын алған адам құқықтарын сипатына қарай үш топқа
жіктеуге болады. Бірінші топқа адамдардың табиғи және айырғысыз құқықтары
жатады. Адамның өмір сүру құқығы, оның жеке басының бостандығы, құлдықтан
азат болу құқықтары осының мысалдары. Әр адамның туылғаннан пешенесіне
жазылған, қасиетті және қастерлі құқықтарына ешкімнің қол сұғуға құқысы
жоқ. Адамды азапқа салуға, оған өрескел қаталдық көрсетуге немесе оның
намысын қорлайтын шаралар қолдануға, оның жеке өміріне қол сұғуға тыйым
салынады. Адамның арына, абыройына тиетін әрекеттерге, оның тұрғын орнына
басып кіруге, мүлкіне қол сұғура жол берілмеуі тиіс.
Екінші топқа азаматтыққа байланысты құқықтар мен бостандықтар жатады.
Бұлар — адамның азаматтық алу, еркін жүру, тұрғылықты жерін таңдап алу,
некеге отыру, отбасын құру, баспана иесі болу, ұждан бостандығы; шерулерге
қатысу; мемлекет істерін басқаруға қатысу құқықтары.
Үшінші топқа — экономикалық, әлеуметтік және мәдени құқықтар жатады.
Бұлар — адамның еңбек ету, өз қалауы бойынша жұмыс таңдау, еңбегіне сай ақы
алу, меншік иесі болу, кәсіптік одақтарға бірігу, қоғамдық бірлестіктердің
жұмысына қатысу, демалу, білім алу, адамға лайық тұрмыс құру құқықтары.
Адам құқықтары және мемлекет. Адам құқықтары мен бостандықтарын
мейлінше толық және дәйекті көрсететін негізгі заңды құжат Конституция
болып табылады.
Адам мен азаматтың Конституцияда жазылған құқықтары мен бостандықтары
олардың мемлекеттегі, қоғамдағы жағдайын айқындайды. Ол құқықтар мен
бостанлықтарды пайдалану азаматтардың өздері үшін де, қоғам үшін де бірдей
қажет. Азаматтардың өз құқықтары мен бостандықтарын толымды түрде пайдалана
алуына мемлекет те мүдделі болуы тиіс.
Қос азаматтық. Қазақстан мемлекетінің әлеуметтік негізін онымен тұрақты
саяси және құқықтық байланысы бар азаматтар құрайды. Белгілі бір
жағдайларда Қазақстан азаматы басқа бір мемлекеттің азаматтығын қатар алуы
мүмкін. Адамның мұндай жағдайы қос азаматтың деп аталады. Қазақстан
Республикасының Конституциясы республика азаматының басқа бір мемлекетке
азамат болғанын мойындамайды. Соған қарамастан, азаматтықтың пайда болуы
жөніндегі өзге мемлекеттердің заңдарынан туындап жататын жағдайларға
байланысты қос азаматтың пайда болуы мүмкін.
Екінші азаматтық жұрттың бәріне бірдей беріле бермейді, оны алу үшін
елеулі себептер болуы керек. Мемлекет, алдымен өзінің азаматтарына
қамқорлық жасауға тиіс. Егер мемлекетте қос азаматтығы бар адамдар көп
болса, онда ол басқа мемлекетті Отаным деп есептейтін адамдардын ауыр жүгін
арқалаған болар еді. Мемлекетті басқару ісіне тек оның өз азаматтары ғана
қатынасады. Бұл жағдай халықаралық құқықтық құжаттар арқылы анықталған.
Қос азаматтығы бар адамдар Парламент немесе жергілікті билік
органдарының депутаттарын сайлауға немесе өздері сайлануға қатысқан
жағдайда екі ұшты ахуалға түскен болар еді. Өйткені олардың әрқайсысы
дербес саясат жүргізетін екі мемлекеттің азаматы. Ал ол мемлекеттердің
мүдделері қайшы келіп қалуы мүмкін. Сонда осы екі мемлекеттің екеуінің де
азаматы болып саналатын азаматтың алдында екі елдің бірін ғана қалау
мәселесі туындайды.
Қос азаматтыққа қатысты тағы бір күрделі мәселе әскери қызмет атқаруға
қатыстылықтан туындайды. Бипатрид (қос азаматгығы бар адам) өз Отанын
қорғауға міндетті. Ал оның отаны — екеу. Егер өзі азаматы болған екі ел бір-
бірімен жауласар шақ туса, сонда ол осы екі елдің біреуінің ғана жағына
шығуы керек. Мұндай ахуал қос азаматтығы бар адамның алдына елеулі
мәселелер тартуы мүмкін. Бұдан шығар қорытынды: қос азаматтық әр адамның
өзінің жеке басына ыңғайсыз.
Қазақстан Республикасының азаматтығын алу және азаматтықтан шығу.
"Қазақстан Республикасының азаматтық туралы" Заңы бойынша: осы заң күшіне
енген 1992 жылдың 1 наурызынан бастап Республика аумағында тұрақты тұратын
адам Қазақстан Республикасының азаматы болып танылады.
Қазақстан Республикасынан тыс жерде тұратын, азаматтығы жоқ адамдар
өзінің өтініші бойынша Қазақстан Республикасының азаматтығын қабылдай
алады. Азаматтық алу үшін Қазақстанда кемінде бес жыл тұрақты тұруы тиісті.
Қазақстан азаматының жақын туысқандары өтініш берісімен-ақ Қазақстан
азаматтығына қабылданады. Қазақстан Республикасының азаматтығына қабылдау
туралы өтінішті президент қарайды.
Қазақстан Республикасының азаматтығын алу үшін өтініш мынадай
жағдайларда қабылданбайды:
— халықаралық құқықта қаралған, адамзатқа қарсы қылмыс жасағандар;
— Қазақстан Республикасының тәуелсіздігіне саналы түрде қарсы
шыққандар;
— Қазақстан Республикасы аумағының біртұтастығын бұзуға шақырғандар;
— халықтың денсаулығына, мемлекеттің қауіпсіздігіне қатысты заңды
бұзғандар;
— мемлекетаралық ұлтаралық және діни өшпенділік отын тұтатқандар;
— Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілінін атқаратын жұмысына
қарсы шыққандар;
— террорлық әрекеті үшін сотталғандар;
— сот ерекше қауіпті деп таныған ауыр қылмыстылар;
— басқа мемлекетте азаматтығы барлар.
Азаматтықты куәландыратын құжат — куәлікпен төлқұжат болып табылады.
Адам 16 жасқа толғанға дейін оның азаматтығы әкесі мен шешесінің біреуінің
төлқұжатымен және өзінің тууы туралы куәлігімен расталады.
Қазақстан Республикасының Конституциясы бойынша әр адам өзінің тұратын
елін, соған байланысты азаматтығын өз қалауымен айқындау құқығы бар. Осы
құқығын пайдалана отырып, әр адам Қазақстан Республикасының азаматтығынан
шығуы мүмкін. Азаматтықтан шығарылған адамның азаматтығы тоқтатылады.
Белгілі бір себептерге байланысты азаматтықтан шығуға рұқсат берілмеуі
мүмкін.
Құқықтық мемлекет. Қазақстан Республикасы мемлекеттік тәуелсіздігін
алғаннан кейін өзінің даму стратегиясындағы басты нысаналарының бірі
ретінде құқықтық мемлекет құру бағытын жариялады. Құқықтық мемлекет ұзақ
тарихи ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz