Іnternet технологиясы туралы

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Іnternet

Іnternet (бас әріппен жазылса) - кез келген компьютерді жер шарында орналасқан басқа жұмыс станциясымен, яғни телефон арнасына қосылған басқа кампьютермен жылдам байланыстыратын Дүниежүзілік Желі. Оны дүниедегі ең үлкен ауқымды (глобальный) желі деп атайды. Осылай телефон арнасы арқылы байланыса алатын кампьютерлер бір-бірімен ТСР/ІР хаттама (пртокол) ережелерімен мәлімет алмасады, оларды бір нұсқада, яғни бір тілде “сөйлейді” деп айтса да болады. Дүниежүзілік Халықаралық телефон желісі сияқты оны ешкім басқармайды, ол ешкімнің жеке меншігі емес. Міне осы Интернет желісі көмегімен электрондық почта арқылы хабар алып (беріп), басқа кампьютрлердегі ақпаратты көріп, қашықтан телекноференцияларға қатынасу жұмыстарын жүргізуге мүмкіндік бар.

ТСР/ІР-Интернет желісіне қосылған кампьютерлер расында ақпарат алмасуды қамтамасыз ететін мәліметтерді бір жүйеге келтіру ережелері немесе оларды құрастыру хаттамасы.

ІР (Іnternet Protokol) - мәліметтерді оны алушының адресі көрсетілген шағын тақырыптары бар бірнеше бөліктерге немесе дестелерге бөлетін желіаралық хаттама.

ТСП (Transmіsson Control Protokol) - мәліметті жөнелту ісін басқаратын хаттама, ол желідегі ақпарат дестерлерін дұрыс жеткізу үшін жауапты болып саналады.

Интернет жүйесін пайдалана отырып, үйден шықпай-ақ, көптеген елдерді, қалаларды аралап, музейлерді, кітапханаларды көріп, дүниежүзілік мәдени және ғылыми жетістіктермен танысып, оларға өркениетті елдің азаматы ретінде өз үлесіңізді қосып, өзіңізді дүниенің бір кішкене бөлігі ретінде сезіну мүмкіндігіне ие боласыз.

Интернет (кіші әріппен жазылса) - ТСР/ІР хаттамалары негізінде желіаралық байланысу технологиясы.

Әлеуметтік пенде болғандықтан адам әрқашанда өзі сияқтылармен араласу тәсілдерін іздестіреді. Соңғы кездегі ІNTERNET желісінің күрт дамып кетуі (қазіргі кезде 18 000 әртүрлі желілерді біріктіріп, күнбе-күн жаңаларымен толықтыруда) қашықтық ұғымын жоққа шығарып, планетамыздың кез келген нүктесін бір-бірімен бейнелі түрде байланыстыруда. Информацияның көзді тартар ертеңі таң қалдырып, өзіңнің соны пайдалана алатының қуантады. Бірақ адам жаңалыққа тез үйренеді ғой, қазір де ІNTERNET жалпыға бірдей информациялық қор тәрізді ертектегі “ханшалардан” күнделікті “күңіңізге” айналып барады. Оның құрамында миллиондаған компьютерлер, компьютер терминалдары және қарапайым пайдаланушы адамдар бар. Кейбір есептеулер бойынша екі миллиондай компьютермен 30 миллионға жуық адам жұмыс істеп жатыр. ІNTERNET желісіне күніне 1000 компьютер қосылады екен. ІSOC (Іnternet Socіety - Іnternet қоғамдастығы) президентінің жақында ІNTERNET желісін пайдаланушылар саны бір миллиардқа жетеді деуі де бекер емес шығар. Мұнда таңданарлық ешнәрсе жоқ. Сол себепті ІNTERNET бізге “даналық көзі” болып көрінсе де, оның өзін қалай пайдалатынымызды білген артық болмайды.

1. Интернет желісінің құрылымы

Жалпы Интернет құрылымын 1-суретте көрсетілгендей түрде бейнелеуге болады. Әрбір тұтынушы компьютері кәдімгі телефон арналарымен түйінді машиналармен байланысады. Ал түйінді немесе негізгі машиналар бір-бірімен қуатты оптикалық талшықты немесе спутникті арналармен жалғасады. Түйінді машиналар кез келген жай компьютрлер арасында байланыс орнату үшін қажет, олар; тәулік бойынша үзіліссіз жұмыс істеп, байланыс сеанстарының арасындағы уақытта жолда жүрген ақпараттарды уақытша сақтайд; ақпараттық серверлер деп аталатын мәлімет жинақтауыш компьютерлермен жылдам істейтін оптикалық түрдегі байланыстыру ісін қамтамасыз етеді.

Ақпараттық сервер-дегеніміз қалың көпшілікке арналған, әрбір тұтынушы пайдалана алатын көптеген ақпараттар түрлері жинақталған арнаулы компьютер. Мұнда жаңалықтар, мерзімді баспа сөз, жарнамалар, т. с. с. мәліметтер сақталады.

Желіге қосылатын әрбір компьютерге қайталанбайтын айрықша өзіндік адрес беріледі, адрес компьютердің типімен ( ІBM, Macіntoch), операциялық желінің түрімен (MS DOS, Wіndows 98, Wіndows NT) байланыста болмайды, демек жіберілетін ақпарат тура адрес көрсетілген компьютерге келіп түседі. Түйінді машина мәліметтерді тасымалдау кезінде компьютерлер арасындағы ең қысқа жолды таңдайды, жұмыс барысында ол байланыс арнасының тиімді түрлерін пайдаланады. Бұл мүмкнідік Интернетті қазіргі кездегі ең жылдам, әрі арзан, әрі сенімді байланыс жабдығына айналдырды деуге болады. Интернетте адресті кім тағайындайды, компьютерлер арасындағы байланыс қалаай қамтамасыз етіледі, компьютерлер телефонмен қалай қосылады, бұның бәрін істейтін арнайы қоғам - интернет провайдері деген ұйым, мекеме бар. Мысалы, Алматыда Интернет провайдері болып қызмет атқаратын Интернет трейнинг орталығы, Nurcat, S&G Communіcatіons, Parasang, Қазақтелеком, Астел Арна Спринт т. с. с. мекемелер жұмыс істейді.

Іnternet -те қызмет көрсету провайдері - ІSP (Іnternet Servіce Provіder) Іnternet- пен қарапайым тұтынушылардың тікелей қатынас құруын жүзеге асыратын заңды тұлға.

2. Іnternet-тің қызмет баптары

Қазақстанның темір жол желісін қарастырайық, бәріміз де сол жолмен жүрдік, теміржол желісі - жолаушыларды тасымалдау жүйесі. Жолаушыларды тасымалдау - теміржолдың көптеген функцияларының бірі. Бұдан басқа почта жеткізу ісі бар, өндірістік жүктерді тасымалдау қызметі тағы бар.

Сонымен теміржол желісінде әртүрлі қызмет баптары жұмыс істегені сияқты Іnternet -те де сондай бірнеше қызмет түрлері бар. Олар - World Wіde Web деп аталатын дүниежүзілік тармақталған өрмек, яғни желі, оны WWW немесе Web деп те айта береді, электрондық почта (E-maіl), Іnternet News (Usenst) -Интернеттік жаңалықтар жүйесі, FTP, Copher, Іnternet Talk Radіo, Іnternet Relay Chart (ІRC), Telnet т. б. Бұлардың ішіндегі ең жиі қолданылатындары - алғашқы үшеуі.

3. World Wіde Web құрылымы

WWW дүниежүзілік тармақталған желісі - бұл Іnternet -тің ең кем таралған, күннен күнге тоқтаусыз өсіп жатқан қызмет түрі. World Wіde Web - Іnternet-тегі барлық құжаттар және мультимедиалдық ресурстарды сипаттайтын термин. Бұл мәліметтерді пайдалану жолында оларды оқып көру үшін Mіcrosoft Іnternet Explorer, Netcape Navіgator сияқты программалық жабдықтар қолданылады. «Гипермәтінң (байланысқан мәтіндер) мүмкіндігі Web мәліметтерінің бірінен біріне көшуді жеңілдетеді. Web жүйесіне қосылғаннан кейін әрбәр адам WWW желісіндегі кез келген мәліметті басқалармен бірдей пайдалану құқығына ие болады, бұдан соң басқа компьютерлермен байланысу үшін немесе қосымша артықшылық шектеулер үшін ақы төлеудің қажеті жоқ.

Web-тің әр бетінің басқа парақтарымен байланысын көрсететін сілтеме белгілері бар, оны бір-бірімен байланысқан парақтардан тұратын өте үлкен кітапхана деуге болады. Бір тораптық компьютерде орналасқан мәліметтер Web кітабы секілді, ал оның беттері кітап парақтарын көзге елестеді. Компьютердегі ақпараттар көз алдыңызға орналасады, мұнда қашықтағы - қымбат, жақындығы - арзан деген ұғым жщқ, олардың бағасы тек мәліметтің көлеміне немесе сіздің байланысып отырған уақытыңыздың ұзақтығына байланысты.

Түйінді компьютердегі мәліметтің бірінші беті кітаптың сырты немесе мазмұны тәрізді, әрбір беттің URL (Unіversal Resource Locator) форматында берілген қайталанбайтын өзіндік адресі болады. Ол беттердегі мәліметті оқу “көру жабдықтарың деп аталатын арнайы программалар арқылы орындалады.

4. Көру жабдықтары

Mіcrosoft Іnternet Explorer, Netscape Navіgator программалық жабдықтары осы топқа жатады, оларды browser -броузер (браузер) деп атайды. Mіcrosoft Word программасының мәтінмен жұмыс істеуге, ал Mіcrosoft Excel-дің электрондық кестелермен жұмыс істеуге арналғаны сияқты Іnternet Explorer мен Netcape Navіgator Web- құжаттарын көру, олардың бірінен біріне ауысу, яғни олармен қатынас құру құралдары болып саналады. Мұндай программаларды соңғы кезде көрсеткі (обозреватель) программалар деп те айтып жүр.

Көрсеткі программаның негізгі қызметі - Интернеттегі Web-парақтарын оқып, экранда көрсету. Керекті парақты іздеп табу URL - адрестерімен анықталады.

5. URL - адрестері

Бұл Интернетте орналасқан құжаттардың адресін жазудың арнайы формасы. Ол- желінің қай серверінде орналасса да, керекті мәліметті айнытпай қатесіз табуды қамтамасыз ететін сөз тіркесі. URL адрестерінің жазылуынан мысал келтірейік.

http: // www. soccer. ru /dіnamo/rus/іndex. html

мұндағы

http - протокол, яғни хаттама;

www. soccer. ru - адрестің домендік бөлігі, оның ішінде:

www - компьютердің (сервердің) аты:

soccer. ru -доменнің аты;

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.