Жұмыссыздықтың экономикалық мәнінің теориялық негіздері

Кіріспе

Жұмыссыздық бұл нарықтық экономиканың феномені. Ол белгі бір елдің жалпы спецификасының көрнекті түрде сипатталады. Бұл өзінің мазмұны бойынша тек экономикалық құтылыс қана емес. Яғни экономиканың саясатының сол қоғамның идеологиясы мен моралінің синтезі болып табылады.
Жергілікті деңгейде, әсіресе, ұлттық территорияда жұмыссыздықтың қалыптасуына жергілікті әдеп ғұрыптар және әлеуметтік экономикалық дамуының ерекщелігі үлкен әсер етеді. Еңбек нарығы автономды емес. Оның жұмыс істеуі басқа нарықтарда өтіп экономикасын көптеген процестерге байланысты. Сонда да жұмыссыздық еңбек нарығындағы тұлғаның іс қимылының ерекшеліктерімен ғана туындаған жергілікті құбылыс болып қарастырылмайды.
Жұмыссыздық шараларының механикалық функциялануының салдары болды, ал ол нарықтық экономиканың ішкі қайшылықтарымен туындалады. Нарықтың шаралық жүйесіне өтуге байланысты еңбек нарығы және жұмыспен қамту мәселесі алдыңғы қатарда. Жұмыссыздық дегеніміз экономикалық тұрғыдан белсенді халықтың бір бөлігінің еңбек нарығында қажет болмай қалуына байланысты әлеуметтік экономикалық құбылыс. Ал жұмыссыздар дегеніміз жұмысы, табысы жоқ, лайықты жұмыс іздеп жүрген және оған кірісіп кетуге әзір, еңбекке жарамды жастағы адамдар. Жұмыссыз қалу материалдық жағдайды төмендетіп қана қоймайды, сондықан ақ болашаққа сенімсіздік туғызады. Адам өзін өмірге жарамсыз деп тсінеді. Жұмыссыздық еңбекке қабілетті адамның жұмыс істемеуі. Еңбекке қабілетті адамдар жұмыс істейтін және істемейтін жұмысшының жалпы саны.

Пән: Экономика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Жұмыссыздықтың экономикалық мәнінің теориялық негіздері
Жұмыссыздық бұл нарықтық экономиканың феномені. Ол белгі бір елдің
жалпы спецификасының көрнекті түрде сипатталады. Бұл өзінің мазмұны бойынша
тек экономикалық құтылыс қана емес. Яғни экономиканың саясатының сол
қоғамның идеологиясы мен моралінің синтезі болып табылады.
Жергілікті деңгейде, әсіресе, ұлттық территорияда жұмыссыздықтың
қалыптасуына жергілікті әдеп ғұрыптар және әлеуметтік экономикалық дамуының
ерекщелігі үлкен әсер етеді. Еңбек нарығы автономды емес. Оның жұмыс істеуі
басқа нарықтарда өтіп экономикасын көптеген процестерге байланысты. Сонда
да жұмыссыздық еңбек нарығындағы тұлғаның іс қимылының ерекшеліктерімен
ғана туындаған жергілікті құбылыс болып қарастырылмайды.
Жұмыссыздық шараларының механикалық функциялануының салдары болды, ал
ол нарықтық экономиканың ішкі қайшылықтарымен туындалады. Нарықтың шаралық
жүйесіне өтуге байланысты еңбек нарығы және жұмыспен қамту мәселесі алдыңғы
қатарда. Жұмыссыздық дегеніміз экономикалық тұрғыдан белсенді халықтың бір
бөлігінің еңбек нарығында қажет болмай қалуына байланысты әлеуметтік
экономикалық құбылыс. Ал жұмыссыздар дегеніміз жұмысы, табысы жоқ, лайықты
жұмыс іздеп жүрген және оған кірісіп кетуге әзір, еңбекке жарамды жастағы
адамдар. Жұмыссыз қалу материалдық жағдайды төмендетіп қана қоймайды,
сондықан ақ болашаққа сенімсіздік туғызады. Адам өзін өмірге жарамсыз деп
тсінеді. Жұмыссыздық еңбекке қабілетті адамның жұмыс істемеуі. Еңбекке
қабілетті адамдар жұмыс істейтін және істемейтін жұмысшының жалпы саны.
Қазақстанда жұмыссыздық даусыз және ресми түрде танылған құбылыс
ретінде 90 жылдың басында нарыққа өту кезінде өндірістің құлдырауы, басқару
құрылымының қайта ұйымдастырылуы және тағы басқа себепке байланысты пайда
болады.
Елбасы Назарбаев өзінің жолдауында: бізге Республикада тұрақты
негізде жұмыс істей алатын жоғары білікті және кәсіпқой жұмысшыларды
тартудың тетіктерін әзірлеу керек. Бұл ретте біз өзіміздің отандық
жұмысшыларды тәрбиелеп, олардың біліктілігі мен кәсіпқойлығын арттыруды
естен шығармауымызға тиіспіз деген. Елдегі жұмыссыздықты төмендету және
жұмыспен қамтуды қамтамасыз ету стратегиясы оның ары қарай белсенді болуын
қарастырады.

Жұмыссыздық және оның түрдері мен нышандары
Жоғарыда айталған мәселелер қазіргі кезде күрделене түсуде,
жұмыссыздықтың сетептерін анықтау, еңбек нарығында қазіргі кезде
қалыртасқан тенденцияларды зерттеу, жұмыссыздықтың қоғамға, экономикаға
әсерін талдау, экономикалық ғылымның өзекті мәселесі болып отыр.
Жұмыссыздық кезінде экономикалық белсенді халықтың бір бөлігі,
мәжбүрлі түрде жұмыс істемейді. Қалыпты кезде көптеген экономистер
жұмыссыздықты тұрақты қалыптың әлеуметтік экономикалық құбылыс деп санайды.
Пайда болу себептеріне қарай фриксондық құрылымдық және циклдік
жұмыссыздықтың түрлері бар. Ең көп тараған түрі фрикциялық жұмыссыздық.
Экономикалық өсу кезінде де бір жұмыс орнынан басқа жұмыс орнына
ауыстыратын бір қаладан екіншіге көшетін. Мектепті бітіргеннен кейін немесе
контракт келісімі бойынша жұмыстан босаған адамдаржатады.
Маусымдық жұмыссыздық белгілі өндірістің кейбір түрі маусымдық сипатта
болатыны байланысты жылдың белігілі бір кезеңінде жұмыс күніне деген
сұраныс біршама аз болады.

Құрылымдық жұмыссыздық сұраныс пен ұсыныстың құрылымдық сәйкес
келмеуі және өндіріс технологиясы сұраныстың құрылғысы базалық ауысымдар
негізі пайда болады. Құрылымдық жұмыссыздықты жоққа шығару немесе алдын алу
мүмкін емес. Ол тиімді экологияға обьективті түрде тән. Дамыған елде
жұмыстан босатудың 40 % құрылымның факторымен кәсіпорындар қызметі
профилінің өзгеруімен байланысты.
Циклдік жұмыссыздық бұл әдетте өндірісітің баяулауымен, төмендеуімен
сипатталады. Дағдарыс немесе экономикалық бәсеңдеу ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.