Access ортасындағы деректер базасы



I. Негізгі бөлім.
1.1. АCCESS 97, 2000 ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 2
1.2 ACCESS.ТІ ІСКЕ ҚОСУ. ДЕРЕКТЕР ҚОРЫН ҚҰРУ. ДҚ ТЕРЕЗЕСІ ... 4

II.Негізгі бөлім.
2.1 КЕСТЕЛЕР АРАСЫНДА БАЙЛАНЫС ОРНАТУ ... ... ... ... ... ... ... ... ... 7
2.2 СҰРАНЫС ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 8
2.3 ФОРМАЛАР ШЕБЕРІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 9

III Қорытынды бөлім.
3.1 ACCESS . ТИІМДІ ПРОГРАММАЛАРДЫН БІРІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... 11

ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..12
ACCESS мәліметтер қоры деп - ақпаратты сақтауға және жинақтауға арналған ұйымдасқан құрылымды айтамыз.
Мәліметтер қорын басқару жүйесі деп- жаңа мәліметке қорын құруға оны мәліметпен толтыруға, оларды реттеуге безендіруге және баспа құрылғысына шығаруға арналған программалық құралдар кешені. Мәліметтер өріс - бағаннан және жазба жолдан тұрады.
Мәліметтер құру үшін - өрістердің мынадай қасиеттері болуы керек.
1. Өріс атауы – кесте бағандарының тақырыптарын жазуға болады.
2. Өріс типі – бұл өрістегі мәліметтер типін анықтайды.
3. Өріс өлшемі – бұл өрісте енгізілетін символ ұзындығы кішкентай символ.
4. Кілттік өріс – бұл мәлімет қорын автоматты түрде нөмірлеу
5. Индекстелген өріс – бұл жазбаларды сұрыптауға арналған.
Деректер қоры. Реляциялық деректер қорын басқару жүйелері
Өндірісте, ауыл шаруашылығы мен оқу орындарында, коммерциялық мекемелерде және т.б. салаларда түрлі берілгендерді дайындау, оларды өндеу, сақтау жиі кездеседі. Мысалы: жоғарғы оқу орындарында дайындалатын мәліметтер:
- түрлі бөлімдерде жұмыс істейтін адамдардың тізімі /фамилиясы, аты, білімі, адресі, үй телефоны, т.б./;
- факультеттер, олардың құрамындағы кафедралар мен кафедра қызметкерлерінің тізімдері;
- студенттер жөнінде мәліметтік тізімдер, т.б.
Оларды сақтаудың көп тараған әдісі – компьютерде деректер қоры түрінде сақтау. Деректер қоры –құрылымы берілген тәсіл бойынша ұйымдастырылған арнайы форматтағы файл кейде берілгендер қоры.
1. Байжұманов М.Қ. Жапсарбаева Л.Қ- Информатика оқу құралы – Астана, 2004, 232 б*
2. Балапанов Е.Қ., Бөрібаев Б., Инфоматикадан 30 сабақ. Алматы, Джагамбек,2005
3. Камардинов О. Инфоматика.Оқу құралы Алматы 2006- 360 б

ҚАзақстан республикасы білім және ғылым министірлігі.
Тұрар Рысқұлов атындағы Қазақ
экономикалық университі.

Р е ф е р а т.

Тақырыбы: Access ортасындағы деректер базасы.
Кесте.Форма. Конструктор режимі.

Тексерген: Абилханонова Ж.Н.
Орындаған: Жакупова Гүлім.
Экономика -101 группа.

Алматы 2007ж.

I. НЕГІЗГІ БӨЛІМ.

1.1 Access 97 , 2000

Access мәліметтер қоры деп - ақпаратты сақтауға және жинақтауға
арналған ұйымдасқан құрылымды айтамыз.
Мәліметтер қорын басқару жүйесі деп- жаңа мәліметке қорын құруға оны
мәліметпен толтыруға, оларды реттеуге безендіруге және баспа құрылғысына
шығаруға арналған программалық құралдар кешені. Мәліметтер өріс - бағаннан
және жазба жолдан тұрады.
Мәліметтер құру үшін - өрістердің мынадай қасиеттері болуы керек.
1. Өріс атауы – кесте бағандарының тақырыптарын жазуға болады.
2. Өріс типі – бұл өрістегі мәліметтер типін анықтайды.
3. Өріс өлшемі – бұл өрісте енгізілетін символ ұзындығы кішкентай символ.
4. Кілттік өріс – бұл мәлімет қорын автоматты түрде нөмірлеу
5. Индекстелген өріс – бұл жазбаларды сұрыптауға арналған.

Деректер қоры. Реляциялық деректер қорын басқару жүйелері

Өндірісте, ауыл шаруашылығы мен оқу орындарында, коммерциялық мекемелерде
және т.б. салаларда түрлі берілгендерді дайындау, оларды өндеу, сақтау жиі
кездеседі. Мысалы: жоғарғы оқу орындарында дайындалатын мәліметтер:
- түрлі бөлімдерде жұмыс істейтін адамдардың тізімі фамилиясы, аты,
білімі, адресі, үй телефоны, т.б.;
- факультеттер, олардың құрамындағы кафедралар мен кафедра
қызметкерлерінің тізімдері;
- студенттер жөнінде мәліметтік тізімдер, т.б.
Оларды сақтаудың көп тараған әдісі – компьютерде деректер қоры түрінде
сақтау. Деректер қоры –құрылымы берілген тәсіл бойынша ұйымдастырылған
арнайы форматтағы файл кейде берілгендер қоры. Д.Қ-да сақталатын
берілгендер кесте түрінде дайындалады. Яғни дисклік файл –деректер қоры,
оғын енгізілген кесте –ДҚ құрамында сақталушы обьект. Деректердің
байланысты элементтер тобын жазба деп атайды.
Деректерді және олардың арасындағы байланыстарды ұйымдастырудың
түррлі типтері бар: иерархиялық, реляциялық және тораптық.
Иерархиялық ДҚ-ында жазба элементтері реттеліп жазылады да, оның бір
элементі негізгі, қалғандары бағыныңқы элементтер деп есептеледі. Мұнда
элементтер нақты тізбек бойынша сатылы түрде реттеліп қойылады. Онда
берілгендерді іздеп табу саты бойынша төмен бағытта жүргізіледі. Мысалы:
Norton Comander программасындағы каталогтар, білім жүйесіндегі
иерархиялық кластар тізімі,т.б.
Реляциялық ДҚ-кесте түрінде дайындалған берілгендер. Ол ең көп тараған
берілгендер қоры, кестелер арасындағы байланыстар – жиі пайдаланылатын ең
маңызды ұғым . Деректер қорында жазба үшін кесте жолы түсініледі, кестеде
қайталанытын бірдей типті етіп құрылады, мысалы, сандық не символдық. Бұл
– реляциялық деректер қорының Excel –ден негізгі айырмашылығы Excel -де
бір өріс элементттері түрлі типті бола береді және ол тек бір
пайдаланушыға ғана арналған, ал реляциялық ДҚ-мен көптеген адамдар жұмыс
істей береді. Мұндай ДҚ-да естелерді байланыстырып, олардың кейбір
өрістері арқылы түрлі жаңа кестелер құруға да болады. Мұндай кестелерді
сұраныстар деп атайды.
ДҚ кестесінде деректер адресі, Excel –дегі сияқты, жолдар мен бағандар
қиылысы арқылы анықталады. Бағанды өріс (поле) деп, жолды жазу және жазба
(запись) деп атайтыны жоғарыда ескерілген. Кестенің өріс құрлымы жөнінде
ескеретін жайттар:
- Өріс атаулары бірегей (қайталанбайтын) болуы тиіс. Атау үшін (нүкте),
!(леп белгісі), [ , ] (ашу, жабу квадрат жақшалары) символдарынан
басқа саны 64-ке дейін символдар тізбегін алуға болады.
- Әр өрісте бір типті ғана берілгендерді енгізу мүмкін. Типтер мәтіндік
(текстік), сандық, дата уақыт логикалық, ақшалық болып бірнеше түрге
бөлінеді. Мәтіндік өріс ұяшығына 256-ға дейін символдар тізбегін
енгізуге болады. Қалған типті берілгендерді енгізу тәсілі олардың тип
атауларынан белгілі.
- Түрлі өріс түрлі қасиетті (қасиет- өріс типі, өріс ұзындығы,т.б.)
- Кейбір жағдайларда Access-те ДҚ кестесінің бірінші өрісі етіліп
автоматты түрде Код тақырыбы меншіктелген өріс қосылып қойылады. Оны
Есептегіш (Счетчик) типті өріс деп атайды. Егер кестеде мұндай өріс
бар болса, әр жазу енгізілген сайын оның реттік нөмері осы өріске
кірістіріліп қойылады.

1.2 Access-ті іске қосу. Деректер қорын құру. ДҚ терезесі
Access-ті іске қосу үшін Windows жұмыс үстелі арқылы Іске қосу
–Программалар Microsoft Access командасын беру жеткілікті. ДҚ құруға өту
не оны ашуға арналған сұқбаттық терезе көрінеді. Оның астыңғы қабатында
Access-тің көмескі түрде (белсендірілмеген) өз терезесі байқалады.
Жаңа ДҚ құру үшін бейнеленген терезенің Жаңа ДҚ ауыстырып, қосқышын
орнатып, ОК түймесін шерту. Қор терезесінді БҚ құрамындағы алты қондырма
бет бар: Кестелер, Сұраныстар, Формалар, Есептер, Макростар, Модульдер.
Олардың алғашқы төртеуі негізгі объектілер.
Деректер қоры терезесінің оң жағында үш командалық түйме орналасқан: Ашу,
Контруктор, Құру.
Ашу түймесі қондырмадан таңдалған обьктіні ашады.
Конструктор түймесі қондырмадан таңдалған обьект құрылымын ашып, оны
түзету, бапқа келтіру үшін пайдаанылады.
Құру түймесінің іс-әрекеті:жаңа обьект құру үшін пайдаланылатын сұхбаттық
терезені ашу.

Конструктор режимі. Өрісті кілттік ету. Өріс қасиеттері.
Кесте конструкторын түрлі әрекеттер үшін пайдалануға болады:
-өріс атауын өзгерту; өріс типін өзгерту;
-өріс өлшемі мен форматын қайта орнату;
-жаңа өріс қосу;өрісті кілттік ету,
-жаңа кесте құру; өрісті индекстік ету және т.б.
Конструктор терезесін ашу үшін ДҚ терезесінің Кестелер қондырмасынан кесте
атауын таңдап, Конструктор түймесін шерту керек.
Кестенің өріс типін өзгерту үшін осы терезесінің Деректер типі
бағанынан өріс қатарында орналасқан ұяшықты таңдау керек. Оның он жағында
тілсызық түймесі пайда болады. Оны шертіп, ашылған тізімнен қажетті типті
таңдасы болғаны. Конструктор режимі терезесінде Нөмір, Математ, Физика,
Информатика өрістерін Access мәтіндік тип түрінде сипаттауы мүмкін. Оларды
сандық типке алмастыруға болады.
Өрісті кілттік ету үшін көрсеткішті атауының үстіне әкелеіп, тышқанның оң
түймесін шерту керек. Көрінген жанама мәзірден Кілттік өріс қатарын шерту
жеткілікті. Кілтттік етілген өріс атауының сол жағында (шетттік бағанға)
кілт белгісі орнатылып қойылады.
Датауақыт және Ақшалық типті өріс қасиеттерін орнату тәсілдері де
жоғарыдағы сияқты.
Ескерту. 1. Конструктор терезенің Сипаттау бөлімін толтыру міндетті емес.
2. Конструктор режимі арқылы Жаңа кесте құру үшін терезенің Өріс атауы
бағанына сәйкес тақырыптарды енгізу керек.
3. Кестеге жаңа өріс қосу қажет болса да, тақырыбын Өріс атауы бағанына
енгізу жеткілікті.
4. Жаңа кесте құру үшін Кестелер-Конструктор командасының берілуі тиіс.

Кесте шебері

Кесте құрудың келесі әдісі – Кесте шебері ішкі программасы арқылы автоматты
түрде құру. Құру жолы:
1. Жаңа кесте терезесін ашып, Кесте шебері қатарын екі рет шерту (оны
және ОК түймесін шертуге де болады). Программа іске қосылып, оның төрт
қадамдық терезесінің бірінші қадам сұхбаттық терезесі көрінеді.
2. Терезеде :
a) Жеке не Жұмыста қолдану ауыстырып қосқыштарының
қажеттісін орнату (әдетте соңғысы орнатылады).
b) Кесте үлгілері панелінен кесте типін таңдау. Оның өріс
атаулары Өріс үлгілері панеліне кірістіріліп қойылады.
c) Өріс үлгілері ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Деректер базасының сервері
Деректер қорының реляциялық кестесі
Деректер базасы жүйесінің компоненттері
Деректер базасының архитектурасы
Дерекқорлар мен Ақпараттық жүйелер
Деректер қорын үйлестіру
«Есік-терезе» құрылыс дүкені деректер қорын құру
ДЕРЕКТЕР ҚОРЫН ЖОБАЛАУ
Деректер базасының кестесін компонентпен байланыстыру
Мәліметтер қорымен жұмыс режимі
Пәндер