Халықты әлеуметтік қорғау жүйесі туралы

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Негізгі бөлім ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1. Халықты әлеуметтік қорғаудың шетелдік модельдері ... ... ... ... ... ... ... .
2. Қазақстан Республикасындағы халықты әлеуметтік қорғау жүйесінің қазіргі жағдайы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
Қолдынылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..

Нарықтық экономика механизмдерін қалыптастыру мәселелерінің арасында халықтың белгілі бір топтарын әлеуметтік қорғаудың сенімді және тиімді жүйесін жасау шаралары аса маңызды орындардың бірінде тұр, өйткені әлеметтік “беріктік” резервінің шексіз болуы мүмкін емес. Әңгіме халықты әлеуметтік қорғаудың және халыққа кепілдік берудің қазіргі механизмдерімен салыстырғанда принципті жаңа механизмдері жайында болып отыр. Барлық деңгейлерде: республикалық, аймақтық, еңбек ұжымдары мен жеке адам деңгейінде әлеуметтік кепілдіктердің принципті жаңа жүйесін қалыптастыру қажет /1, 59б./. Бұл жағдайда әлеуметтік қорғау шараларының жүйелігі мен кешендігі ерекше маңызды.
Нарыққа өту жағдайларында халықтың әлеуметтік қорғалуын қолдау мен нығайтуға бағытталған мемлекеттік шаралар жүйесі қажет. Дұрыс қабылданған әлеуметтік саясат – тұрақтылықтың кепілі, ал саясат негізінде әлеуметтік қорғау жүйесі жатыр. Егер елімізде әлеуметтік тұрақтылық болмаса, халық өз тұрмысына риза болмай жиі-жиі ереуілденіп тұратын болса, сөйтіп әлеуметтік сілкіністердің еліне айналатын болсақ, басқа мәселелердің барлығы бос әңгіме болып қалмақ /2, 6б./. Сондықтан қазіргі кезде Елбасының соңғы жолдауында Қазақстан әлеуметтік экономикаға нысандауы тиіс деп белгіледі. Сөйтіп, әлеуметтік қорғау нысаналы сипат алып, халықтың әлеуметтік-демографиялық және басқа да сипаттамалары бойынша өздерін жарамды тұрмыс деңгейімен қамтамасыз етуге қамтамасыз етуге кабілетсіз топтарына ғана бағытталуға тиіс.
Жоғарыда айтылғандарды ескере отырып, таңдалған бітіру жұмыстың тақырыбы “Қазақстандағы халықты әлеуметтік қорғау жүйесі” бүгінгі күні өзекті болып табылатығына күмән жоқ.
Әлеуметтік қорғау нысаналы сипат алып, халықтың әлеуметтік-демографиялық және басқа да сипаттамалары бойынша өздерін жарамды тұрмыс деңгейімен қамтамасыз етуге қабілетсіз топтарына ғана бағытталуға тиіс.
Қоғамның әлеуметтік араласуын күшейту және ондағы қарама-қайшы процестерді дамыту әлеуметтік кепілдіктердің сенімді жүйесін жасауды қажет етеді, ол мына процестердің дамытылуына негізделетін болуға тиіс:
1) адамның өндірістегі, бөлу мен тұтынудағы құқықтарын қамтамасыз ететін әлеуметтік кепілдіктер түрлерін сақтау және оның меншікті, одан алынатын табысты иелену құқығы, меншік түрлеріне еңбек ақысының сараланған ең төменгі мөлшерін алу құқығы, жұмыссыздыққа байланысты жәрдемақы алу құқығы, ақшалай табысты индекстеу механизмі сияқты жаңа түрлерін қалыптастыру;
2) халықтың экономикалық тұрғыдан ең осал топтарына көп балалы және толық емес отбасыларына, зейнеткерлерге, уақытша жұмыс істемейтіндерге, студенттерге, қызметкерлердің төмен жалақы алатын топтарына әлеуметтік қолдау көрсету.
Басты кепілдіктердің бірі әрбір еңбеккердің белсенді және өнімді еңбек етуі үшін жағдайлар жасау кепілдігі болуға тиіс, оның өзі шаруашылық жүргізуші кез келген тұлғаға экономикалық қызметпен және кәсіпкерлікпен шұғылдану бостандығының берілуін көздейді.

1. Карибжанов А.С. Социальная защита населения.– Алматы: “Экономика”, 1999 год, 455 с.
2. Назарбаев Н.А. 2003 жылға ішкі және сыртқы саясаттың негізгі бағыттары туралы ел президентінің Қазақстан халқына жолдауы//Егемен Қазақстан. – 2002 жыл, 30 сәуір.
3. Алимбаев А.А., Алпысбаев С.Н., Ниязбекова Р.К. и др. Формирование модели социально ориентированной экономики в Казахстане (региональный аспект).– Караганда: ПК Алем. – 2001 г.
4. Экономикалық теория негіздері. Оқулық.–Алматы, 1998ж. Авторлар ұжымы.
5. Бабакумаров А.Г. Социальная политика государства. – Алматы, 1999 год.
6. Пемехонов Ю. Социальная защита населения в условиях рыночной экономики//Проблемы теории и практики управления. –№3.– 1993 год, 4 с.
7. Алимбаев А.А. Государственое регулирование экономики – Алматы, 1999 год.
8. Парамонов В.В. Экономика Казахстана. Алматы. – 2000 г. –98 б.
9. Антропов В. Модели социальной защиты в странах ЕС//Мровая экономика и международные отношения. – 2005 год. – №11.– 70 с.
10. Сансызбаева Г.Н. Система социальной защиты населения. – Алматы: “Экономика”, 1999 год.
11. Кепелбаева Г.П. Социальная защита – правовые проблемы системы соцобеспечения. Предприниматель и право.– №7.– 1999 год, 15 с.
12. Концепция социальной защиты населения РК: Постановление правительства РК от 26 июня 2001 года.
13. Зейнетақылық қамтамасыз ету туралы Заңы. – 1998 жыл, 1 қаңтар