ДСҰ және оның Қазақстан үшін маңызы

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3

1 ДСҰ ЖӘНЕ ОНЫҢ ҚАЗАҚСТАН ҮШІН МАҢЫЗЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
1.1 ДСҰ туралы түсінік ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...4
1.2 ДСҰға кірудің Қазақстан үшін маңыздылығы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...7

2 ҚАЗАҚСТАННЫҢ ДСҰ.ҒА КІРУ АЛДЫНДАҒЫ ПРОБЛЕМАЛАРЫ ЖӘНЕ БОЛАШАҒЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..13
2.1 Қазақстанның ДСҰ.ға кіру алдындағы проблемалары және қазіргі жағдайы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..13
2.2.ДСҰ.ға кіргеннен күтілетін нәтижелер. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...30

ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...32

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...34

Қазіргі таңда Қазақстанның Дұниежүзілік Сауда Ұйымына (ДСҰ) кіруі ең бір актуалды мәселелердің бірі болып отыр. Қазақстан Республикасының (ҚР) президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың Қазақстан халқына жолдауында айтқандай: “Қазақстан үшін қолайлы шарттармен ДСҰ-ға кіруі − біз қол жеткізуге міндетті мақсат”.[1-3бет]. Өйткені өркениетке ұмтылған, жаһандануға бет бұрған осы бiр нарық заманында оқшауланып өмiр сүру мүмкiн емес. Сонымен қатар халықтың әл-ауқатын, әлемнің дамыған елдерімен бәсекелестік қабілетін, экономикалық тиімділікті арттыруда, өнімнің сапасын жақсартуда және отандық өнімнің әлемдік стандарттарға сәйкестендіруде Қазақстанның ДСҰ-ға кіруі өте маңызды болып табылады.
Курстық жұмыстың мақсаты − Қазақстанның ДСҰ-ға кіру мүмкіндіктерін, пайдасы мен зиянын, оның жалпы ел экономикасының дамуына, ауылшаруашылығына, экономиканың өзге де салаларына әсерін талдап, оның маңыздылығы өзектілігін ашып көрсету.
Және де курстық жұмыстың міндеті:
−жалпы ДСҰ түсінігіне жалпы мәлімет беру;
−ДСҰ-ға кірудегі Қазақстан алдында тұрған проблемалар мен тосқауылдарды атап өту;
−қалыптасқан проблемалардың шешілу жолдарын ұсыну;
−қазіргі экономикалық жағдайына сипаттама беру;
−ДСҰ-ға кіргеннен кейінгі күтілетін нәтижелерді ашып қарастыру. Курстық жұмыстың құрылымына тоқталатын болсақ, жұмыс кіріспе бөлімнен, негізгі бөлімнен,яғни “ДСҰ және оның Қазақстан үшін маңыздылығы”, “Қазақстанның ДСҰ-ға кіру проблемалары және болашағы” деген екі тараудан, қорытынды бөлімнен және қолданылған әдебиеттер тізімінен тұрады. Кіріспе бөлімде біз жалпы курстық жұмыстың мақсатына, міндетіне, құрылымына тоқталып өттік. Негізгі бөлімнің бірінші тарауында жалпы ДСҰ-ның құрылуы, оның негізгі қағидалары және құрамы туралы мәлімет беріп, оның Қазақстан үшін маңызын ,яғни неге Қазақстан ДСҰ-ға кіруді қажет етеді деген сұрақтарға, ал екінші тарауында ДСҰ-ға кірудегі Қазақстан алдында тұрған проблемалар мен тосқауылдарды атап, оларды жою үшін не істеу керек деген сұрақтарға жауап беріп және ДСҰ-ға кіргеннен кейінгі күтілетін нәтижелерді ашып қарастырдық. Және соңғы қорытынды бөлімде осы курстық жұмысты жаза отырып, қандай қорытындыға келгеніміз туралы жаздық.
Бұл курстық жұмысты жазу үшін АльПари, ҚазҰУ Хабаршысы, Ақиқат сияқты журналдарды, “Айқын газетін”, ҚР президентінің Қазақстан халқына жолдауын және “Қазақстанның әлемдегі бәсекеге барынша қабілетті 50 елдің қатарына кіру стратегиясын”, интернет желісін, ҚР Статистика Агенттігін пайдаландық.

1. Қазақстан Республикасының президенті Н. Ә. Назарбаевтың Қазақстан халқына жолдауы,2007жыл.
2. www.kz.goverment.kz
3. Вступление Казахстана в ВТО:возмжные последствия для финансового рынкаКазахстана.//ҚазҰУ хабаршысы,2004,№1(41),77-83бет.
4. На пути вступления Казахстана в ВТО серъзные преграды есть.//АльПари,2005,№2(42),3-9бет.
5.www.aikyn.kz
6. ҚР-ның президентінің “Қазақстанның әлемдегі бәсекеге барынша қабілетті 50 елдің қатарына кіру стратегиясы”.
7. www.gazeta.kz
8. www.dmk.kz
9. Аграрлык сала келесі рекордын жария етті.// “Айкын”, 2006,29 қараша.
10. ҚР Статистика Агенттігі,2006 ж

Пән: Экономика
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 27 бет
Таңдаулыға:

ЖОСПАР

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3

1 ДСҰ ЖӘНЕ ОНЫҢ ҚАЗАҚСТАН ҮШІН МАҢЫЗЫ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... 4
1.1 ДСҰ туралы
түсінік ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ..4
1.2 ДСҰға кірудің Қазақстан үшін
маңыздылығы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...7

2 ҚАЗАҚСТАННЫҢ ДСҰ-ҒА КІРУ АЛДЫНДАҒЫ ПРОБЛЕМАЛАРЫ ЖӘНЕ
БОЛАШАҒЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ...13
2.1 Қазақстанның ДСҰ-ға кіру алдындағы проблемалары және қазіргі
жағдайы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. ...13
2.2.ДСҰ-ға кіргеннен күтілетін нәтижелер.
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...30

ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... .32

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...34

КІРІСПЕ

Қазіргі таңда Қазақстанның Дұниежүзілік Сауда Ұйымына (ДСҰ)
кіруі ең бір актуалды мәселелердің бірі болып отыр. Қазақстан
Республикасының (ҚР) президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың Қазақстан
халқына жолдауында айтқандай: “Қазақстан үшін қолайлы шарттармен ДСҰ-ға
кіруі − біз қол жеткізуге міндетті мақсат”.[1-3бет]. Өйткені өркениетке
ұмтылған, жаһандануға бет бұрған осы бiр нарық заманында оқшауланып өмiр
сүру мүмкiн емес. Сонымен қатар халықтың әл-ауқатын, әлемнің дамыған
елдерімен бәсекелестік қабілетін, экономикалық тиімділікті арттыруда,
өнімнің сапасын жақсартуда және отандық өнімнің әлемдік стандарттарға
сәйкестендіруде Қазақстанның ДСҰ-ға кіруі өте маңызды болып табылады.
Курстық жұмыстың мақсаты − Қазақстанның ДСҰ-ға кіру
мүмкіндіктерін, пайдасы мен зиянын, оның жалпы ел экономикасының дамуына,
ауылшаруашылығына, экономиканың өзге де салаларына әсерін талдап, оның
маңыздылығы өзектілігін ашып көрсету.
Және де курстық жұмыстың міндеті:
−жалпы ДСҰ түсінігіне жалпы мәлімет беру;
−ДСҰ-ға кірудегі Қазақстан алдында тұрған проблемалар мен
тосқауылдарды атап өту;
−қалыптасқан проблемалардың шешілу жолдарын ұсыну;
−қазіргі экономикалық жағдайына сипаттама беру;
−ДСҰ-ға кіргеннен кейінгі күтілетін нәтижелерді ашып қарастыру.
Курстық
жұмыстың құрылымына тоқталатын болсақ, жұмыс кіріспе бөлімнен, негізгі
бөлімнен,яғни “ДСҰ және оның Қазақстан үшін маңыздылығы”, “Қазақстанның ДСҰ-
ға кіру проблемалары және болашағы” деген екі тараудан, қорытынды бөлімнен
және қолданылған әдебиеттер тізімінен тұрады. Кіріспе бөлімде біз жалпы
курстық жұмыстың мақсатына, міндетіне, құрылымына тоқталып өттік. Негізгі
бөлімнің бірінші тарауында жалпы ДСҰ-ның құрылуы, оның негізгі қағидалары
және құрамы туралы мәлімет беріп, оның Қазақстан үшін маңызын ,яғни неге
Қазақстан ДСҰ-ға кіруді қажет етеді деген сұрақтарға, ал екінші тарауында
ДСҰ-ға кірудегі Қазақстан алдында тұрған проблемалар мен тосқауылдарды
атап, оларды жою үшін не істеу керек деген сұрақтарға жауап беріп және ДСҰ-
ға кіргеннен кейінгі күтілетін нәтижелерді ашып қарастырдық. Және соңғы
қорытынды бөлімде осы курстық жұмысты жаза отырып, қандай қорытындыға
келгеніміз туралы жаздық.
Бұл курстық жұмысты жазу үшін АльПари, ҚазҰУ Хабаршысы, Ақиқат
сияқты журналдарды, “Айқын газетін”, ҚР президентінің Қазақстан халқына
жолдауын және “Қазақстанның әлемдегі бәсекеге барынша қабілетті 50 елдің
қатарына кіру стратегиясын”, интернет желісін, ҚР Статистика Агенттігін
пайдаландық.

1 ДСҰ ЖӘНЕ ОНЫҢ ҚАЗАҚСТАН ҮШІН МАҢЫЗЫ

1.1 ДСҰ туралы түсінік

1948-1995жж ГАТТ (Генеральное соглашение по тарифам и торговле)
жалғыз халықаралық-құқықтық ұйым болып келді. ГАТТ келіссөздері саудалары
раундтары шеңберінде жүргізілген сол раундтарының соңғысы – Уругвайлік –
ДСҰ- ның құрылуымен аяқталды.
Дүниежүзілік сауда ұйымы – мемлекеттер арасындағы сауданың
ғаламдық ережелерімен айналысатын және тауарлар мен қызметтер және
интелектуалды меншік саудасын реттеуші жалғыз халықаралық ұйым. Бұл реттеу
халықаралық саудада мемлекеттердің іс-әрекеттерінің келісілген
қағидаларының орыдалуына негізделеді.
Оның негізгі мақсаты – сауда тосқауылдары мен кемсітушіліктерді
азайту арқылы сауда ағымдарын барынша тиімді әрі еркін дәрежеге жеткізу,
болжалдылық пен ашықтықты күшейту.
ДСҰ Екінші дүние жүзілік соғыстан кейінгі халықаралық сауда
жүйесінің көптеген аспектілерінің негізін қалаған Тарифтер мен Сауда
жөніндегі бас келісімнің негізінде, Мароккодағы Марракеш қаласында
1994 жылы көпжақты сауда келісімдерінің Уругвайлік раунді бітуі
нәтижесінде, Маррокештік келісім негізінде 1995 жылы құрылған болатын.
”.[2]. ДСҰ-ның құрылуы туралы келісім 29 құқықтық құжаттардан және сауда
жүйесі шеңберіндегі мемлекеттердің құқықтары мен міндеттерін анықтайтын 25
министрлік декларациялардан тұрады. Қазіргі “ГАТТ 1994”деген атаумен
белгілі 1947 жылы өзгерістер мен толықтыруларға қол қойылған ГАТТ құжаты
ДСҰ негізінде жатқан құқықтық құжаттар қатарына кіреді.
Бұл ұйымда кез келген көпжақты келісім қабылдау үшін немесе кез келген
мемлекетті оның міндеттерінен босату үшін ұйым мүшелерінің ¾-сінің келісімі
талап етіледі. Ал ұйымға жаңа мүшелер қабылдау туралы шешім министрлік
конференциясында ұйым мүшелерінің ⅔-сінің дауысымен қабылданады. ДСҰ
шеңберінде кез келген шешім “бір ел – бір дауыс” негізінде қабылданады,
бірақ кейбір жағдайларда көпшілік дауысымен де қабылдануы мүмкін. [3, б 77-
83]
ДСҰ- ның штаб пәтері Швейцариядағы Женева қаласында орналасқан.
Дүниежүзілік сауда ұйымына кіру ұлттық заңнама, қолданыстағы өнім
стандарттары, техникалық регламенттер мен сәйкестілікті растау рәсімдерінің
арасындағы үйлесімділікті күшейту жөніндегі шараларды қажет етеді. Бұл
Саудадағы техникалық тосқауылдарға және Фитосанитарлық шараларға
енгізілген. Осыған қол жеткізу үшін Қазақстан түрлі мақсаттарға бағытталған
реттеудің бұрынғы жүйесін жаңа заңдар, түрлі өнім стандарттарын қабылдау
арқылы сәйкестендіруі және сәйкестілікті растау рәсімдерін қайтадан
қарастыруы тиіс.
ДСҰ-ның негізгі қағидаттары “Барынша қолайлы жағдай жасау режимінің”
саудалық мәртебесін (ол бойынша барлық мүше мемлекеттер бірін-бірі тең
дәрежеде қарастырады), Ұлттық режимді (мемлекеттен тысқары компаниялар үшін
тең режимді талап етеді) және Саудадағы Техникалық тосқауылдарды (СТТ)
азайтуды қамтиды. Осы қағидаттарды қолдану халықаралық сауданың
тәуелсіздігі мен бәсекелігін арттыра түседі, экономикалық тиімділікті,
өнімнің сапасын және өнімнің стандартталуын күшейтеді. Өндірілетін өнімнің
стандарттарға сәйкес келтіру жөніндегі талаптар да тұтынушылардың игілігін
қамтамасыз етеді. 2.
Халықаралық сауда ұйымы құрылатын неғұрлым маңызды қағидалар мыналар:
• Дискриминациясыз сауда – әрбір мемлекет сауда режимін барлық
елдерге және ұлттық тауарлармен қатар шетелдік тауарларға да тең
дәрежеде ұсынуы тиіс. ДСҰ шеңберінде ГАТТ-қа сәйкес елдер
арасында екіжақты неғұрлым жағымды сауда режимін ұсыну
қарастырылады. ДСҰ-да бір елге көрсетілген артықшылықтарды басқа
да елдерге көрсету керектігін білдіретін неғұрлым қолайлы жағдай
режимін (РНБ) ұсыну керек.
• Халықаралық сауданы либерализациялау (ырықтандыру) – кедендік
тарифтерді түсіру және халықаралық сауда жүргізу жолындағы
кедергілерді жою жөнінде халықаралық келіссөздер жүргізу.
• Тек қана ДСҰ ережелері негізінде импортты шектейтін шаралар
қолдану – елдердің протекционизмді сауда саясаты ретінде
қолданудан бас тартуы. Алайда сауда либерализациясы бұл
мемлекеттердің керек жағдайларда өзінің ішкі нарығын қорғаудың
заңды мүмкіншіліктерінен толық айырылады дегенді білдірмейді.
Қайта ДСҰ ережелерімен қарастырылған ішкі нарықты қорғау
арсеналы айтарлықтай ауқымды. Оған қорғау шаралары,
антидемпингтік баж салығы, компенсациялық баж салығы жатады.
• Сауда саясатының болжамдылығы – сауда саясатының қабылданған
ережелерге сәйкес жүргізілуі және жүктелген міндеттердің
біржақты бұзылуын болдырмау. Инвесторлар, елдер, корпорациялар
тарифтердің, тарифтік емес шектеулердің және өзге де сауда
саясаты құралдарының ДСҰ ережелеріне сійкес екендігіне сенімді
болуы керек. Сауда саясатының болжамдылығын қамтамасыз ететін
негізгі механизм болып тарифтерді байланыстыру, елдердің
импорттық тарифтерді шектен асырмау туралы міндеттеме алуы
табылыды.
• Бәселестіктегі үйлесімділік – ДСҰ-ның бұл қағидасы елдердің
демпинг (әділетті нарық бағаларынан төмен бағалармен
экспорттау), экспорттық субсидиялар сиқты сауда саясатындағы
әділетсіз әдістерді қолданудан бас тартуды білдіреді.
Егер мемлекеттер ДСҰ-ға кіру туралы оның негізгі құжаттарына қол
қойса, онда осы мемлекеттер оның жоғарыда аталған негізгі қағидаларын
ұстануға міндеттеледі.
Уругвайлік раунд нәтижесінде қол қойылған қызмет саудасы туруалы
Басты келісім (ГТУ) – жалпы алғанда халықаралық қызмет саудасын және
ішінара қаржы нарығын реттейтін ең негізгі халықаралық құжат болып
табылады.
Қазіргі таңда ДСҰ-ға 148 ел мүше. Олар мынлар: ТМД елдері
(Грузия, Қырғызстан, Молдаия), ЕО елдері, Монғолия, Хорватия, Қытай,
Египет, Эстония, Армения, Австралия, Словения, Корея, Греция, Италия,
Канада, Финляндия, Индия, Иднонезия, Латина Америка елдері (Бразилия,
Чили), Шығыс Еуропа елдері (Болгария, Польша және Словакия), және тағы
басқалары. ДСҰ-ға кіруге ниет еткен мемлекеттер де бар, олар: Ресей,
Қазақстан, Беларусия, Украина, Өзбекстан, Әзірбайжан, Тәжікстан және тағы
басқалары.[3, б 78-79]

1.2 ДСҰға кірудің Қазақстан үшін маңыздылығы

Қазақстанның ДСҰға кіруінің қажеттілігі бірқатар маңызды
себептермен түсіндіріледі. Мысалыға, ауыл шаруашылығы субсидиялауды қажет
етеді, қызмет көрсету саласы-бәсекелесуді және тағы басқалар.
ДСҰға кіру түрғысынан РГП “экономикалық зерттеулер Институты”
жүргізген талдаудағы басым көрсеткіштерге сәйкес Қазақстан соңғы жылдары
қолайлы жағдайда тұр. [4, б 3]
Қазақстанның ДСҰ-ға кіруінің тиімді жақтары:
• Вице-премьер Кәрім Мәсімовтің парламенттік тыңдауда айтуынша, ДСҰ-ға
кіру арқасында біз қазақстандық өнімдерге осы ұйым мүшелері тарапынан
қатаң квота бекіту сияқты сауда кедергілерінен құтыламыз. Кейбір елдер
қазақстандық металл өнімдерін импорттауға квота қойып отырады, ал біз
мүше болсақ, бұндайлар бірден құқықтық негізден айырылады және одан әрі
мүлде енгізілмейтін болады!
• Сауда таластары туған шақта Қазақстан оны ДСҰ аясында тең құқылы әріптес
негізінде шешудің нақты мүмкіндігіне қол жеткізбек.
• Егер Қазақстан ДСҰ-ға кірсе, ұйымға мүше көрші елдердің теміржол
көлігімен тасымалдау кезінде қазақстандық тауарлар “көліктік тарифтің
ұлттық режиміне” қол жеткізеді.
Ал Қазақстан көк мұхитқа шығар жолы жоқ ел болғандықтан, көршілес елдер
арқылы құрғақ жолдармен тауар жеткізу құнының төмендеуі сіз бен біз үшін
зор маңызға ие. Біздің есебімізше, ДСҰ-ға енісімен, тек жалғыз Ресей
аумағы арқылы жүк тасымалдауда көлік тарифінің ұлттық режиміне ие
болсақ, біз жүздеген миллион доллар қаржыны жыл сайын үнемдейді екенбіз!
• ДСҰ-ға кіру – сыртқы сауда режимін ДСҰ нормаларына сәйкестендіру. Бұл
процедуралардың айқындылығын арттырып, коррупциялық қарекеттерге жол
ашатын мүмкіндіктерді шектейді.
• Кеден кодексін ДСҰ нормаларына сәйкестендіру серый импорт аталатын
кеселді қысқартып, бюджеттік түсімдерді ұлғайтуға қызмет етпек.
• Еліміздің бірқатар заңнамаларына өзгертулер мен толықтырулар
енгізіліп,жетілдіріледі.
• ҚР-ның қаржы нарығында шетелдік субъектілер қызмет ете бастайды, ал ол
үлттық қаржы және несие жүйелері сапасының жоғарылауына қол жеткізбек.
Қазақстанның ДСҰ-ға кіруінің тиімсіз жақтары:
• Қазіргі таңда металлургия саласының басыбайлы жатжұрттықтардың жетегінде
екендігін, Қазақ жерінің қойнындағы асыл тас қазыналарымыздың қызығын
солар көріп жатқандығы ескергенде, ДСҰ-ға кіру–бар болғаны үндіс
мультимиллиардері мен оңтүстіккорейлік алпауыттың қалтасына құйылатын
қаржыны ұлғайту мүмкіндігі ғана сияқты.
• Шенеуніктердің ұқыпсыздығынан, өз жұмысына жауапсыздығынан, тіпті
әлдебіреулердің мүддесі үшін лобби жүргізуі кесірінен Қазақстанның өз
мойнына алған міндеттемелері орындалмай қалуы мүмкін. Түптеп келгенде,
ДСҰ-ның қысымынан әлгі шенеуніктердің қылы да қисаймайды, ұйым енгізген
санкциялардан ел ғана сорлайды...
• Төменгі палата вице-спикері Сергей Дьяченконың айтуынша, тіпті егер
еліміз ДСҰ-ға енсе, елде жаппай жұмыссыздық жайлауы мүмкін. Дамуы
жағынан артта қалып тұрған және тиісті деңгейде қолдау көре алмай отырған
қазақстандық ауыл шаруашылығы секторы сыртқы басқыншылық-экспансияға
төтеп бере алмай қалады! Мысалы ЕО елдері өздерінің фермерлік
шаруашылықтарын 5,5 миллиард евродан артық қаржыға субсидиялап, қуатты
қолдаумен қамтамасыз етуде. Ал біз ше? Бізде ауыл шаруашылығын
қаржыландыру 2000 жылдағымен салыстырғанда, 2006 жылы 2,5 есе артқан,
бірақ соның өзінде еліміздің ішкі жалпы өнімінің (ІЖӨ-нің) 0,7 пайызынан
аса алмауда.

1 Кесте - Қазақстандағы жұмыссыздар деңгейі, % [20, б. 18-20]

Алдын-Болжам-дық1
ала.
20012002 2003 2004 20052006 2007
(Пайызбен өзгерістер)
Нақты экономика
Нақты ЖІӨ 13,59,8 9,3 9,6 9,7 10,6 9,5
ТБИ (кезеңнің аяғында) 6,4 6,6 6,8 6,7 7,5 8,4 8,5
(ЖІӨ-нің пайызымен)
Қазақстан. Жекелеген экономикалық көрсеткіштер
Алдын-Болжам-дық1
ала.
20012002 2003 2004 20052006 2007
(Пайызбен өзгерістер)
Мемлекеттік қаржы
Мемлекеттік кірістер және 25,722,5 25,4 24,6 28,127,9 27,6
гранттар
Мемлекеттік шығыстар 23,021,0 22,6 22,1 22,320,4 23,4
Мемлекеттік басқару секторының 2,7 1,4 2,7 2,5 5,8 7,5 4,3
сальдосы 2
Төлем балансы
(Пайызбен өзгерістер)
Сауда балансы3 5,3 8,1 11,9 15,7 18,118,2 13,3
Ағымдағы операциялар -5,4-4,2 -0,9 0,8 -1,9-2,2 -3,3
есебінің сальдосы 3
(Пайызбен өзгерістер)
Айырбас бағам
Теңгенің АҚШ долларына 3,8 3,3 -8,0 -9,3 2,9 -5,1 ...
(кезеңнің аяғында)
Теңгенің Ресей рубліне -3,0-2,1 -0,8 -4,0 -0,43,7 ...
(кезеңнің аяғында)
Нақты тиімді айырбас бағамы 0,9 -3,8 -3,6 5,8 3,1 7,7 ...
(кезең үшін орташа) 4
Дерек көздері: Қазақстандағы билік иелерінің деректері, ХВҚ қызметкерлерінің
бағалары мен болжамдары.
1 ХВҚ қызметкерлерінің болжамдары.
2Осы айқындамаға сәйкес мемлекеттік басқару секторының сальдосы,
Дерек көздері: Қазақстандағы билік иелерінің деректері, ХВҚ қызметкерлерінің
бағалары мен болжамдары.
жекешелендіруден түскен түсімдер қаржыландыру баптарына жатқызылады және
статистикалық айырмашылықтарды қоса алғанда, қаржыландырудан шығара отырып,
соның шеңберінде өлшенеді.
3 Есептілікте көрсетілген 2001 жылғы цифрлар ХВҚ қызметкерлерінің экспорт
сомаларын төмендету бағасын ескере отырып түзетілген.
4 Плюс белгісімен бағамның нығаюы белгіленеді.

2006 жылғы қаңтар-ақпанда Қазақстанның сыртқы сауда айналымы
(Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі Кедендік бақылау комитетінің
деректері, ұйымдаспаған сауданы есепке алмағанда) 6981,2 миллион АҚШ
долларына жетіп, 2005 жылғы қаңтар-ақпанмен салыстырғанда 20,8 %-ға өсті,
соның ішінде экспорт – 4481,1 миллион АҚШ доллары (22,8 %-ға өсті), импорт
– 2500,1 миллион АҚШ долларын (17,5 %-ға өсті) құрады.
ҚР Қаржы министрлігінің жедел деректері бойынша мемлекеттік
бюджетке түскен табыстар көлемі 2006 жылғы наурыздың 1-іне 1381,2 млрд.
теңгені құрады, бұл 2005 жылғы сәйкес мерзімдегіден 36,1 %-ға көп, ал шығын
236,8 млрд. теңге (68,1%) болды.
Ұлттық Банкінің деректері бойынша екінші деңгейдегі банктердің
экономика салаларына құйған несиелік салымдары ағымдағы жылдың наурызының 1-
інде 2665,3 миллиард теңгеге жетіп, өсудің тұрақтылығын байқатты. [12]

Қазақстан Республикасы Президенті жанындағы Инвесторлар кеңесінің
14-ші жалпы отырысында ел экономикасына инвестия салушы ірі шетелдік
компаниялардың басшылары ДСҰ-ға кіруге деген ықыласына қолдау білдірді.
Еуропалық Қайта құру және даму банкінінің президенті Жан Лемьер өз
сөзінде Қазақстан тәуелсіздік жылдарында қол жеткізген табыстарды әлемдік
нарықтағы ықпалдастықпен күшейту қажет екенін атап өтті.
- Президент мырза, Сіздің басшылығыңызбен Қазақстан үлкен табыстарға қол
жеткізді және әлемдік аренадағы аса маңызды әрі қарқынды дамып келе жатқан
серіктеске айналды. Енді Қазақстан үшін ДСҰ-ға кіру аса маңызды, - деп атап
өтті Ж.Лемьер.
Би Джи Групп бас атқарушы директоры Фрэнк Чапмэн Біз бұл елдің
жарқын болашағына сенеміз, сондықтан Қазақстан басшылығымен қоян-қолтық
жұмыс істеуге дайын екендігін жеткізді.
- Мені Қазақстанның Дүниежүзілік сауда ұйымына кіруі жөніндегі
келіссөздердің сәтті жүргізілуі туралы жаңалық қатты қуантты, - деді ол.
Шеврон корпорациясының атқарушы вице-президенті Джордж Киркланд
өз сөзінде Қазақстанның өңірдегі көшбасшылығын атап өтті және Қазақстан
нарықтық экономикаға икемделген ел ретінде танылғаннан кейін ДСҰ-ға кіру
өте орынды екенін атап көрсетті.
- Президент мырза, Сіз және Сіздің еліңіз Қазақстанның және бүкіл осы
өңірдің халықаралық сауда жүйесіне толық ықпалдасуына жетуде негізгі роль
атқарып отыр, - деді Дж. Киркланд.
Ел экономикасындағы ірі инвесторлардың бірі, Миттал Стил Ко
компаниясының бас атқарушы жетекшісі Лакшми Миттал да Қазақстанның ДСҰ-ға
кіру ниетіне қолдау білдірді және біздің елімізді экономикалық даму
қарқыны бойынша әлемдік көшбасшылардың бірі деп атады.
Дойче Банктің Орталық және Шығыс Еуропа жөніндегі Бас Атқарушы
директоры Питер Тильс сөйлеген сөзінде Қазақстанның ДСҰ-ға кіруге дайын
дамыған қаржылық секторын атап өтті.
Эксесс Индастриз, Инк компаниясының президенті Леонард
Блавитник алдағы Қазақстанның ДСҰ-ға кіруін Қазақстанда тәуелсіздік
жылдарында жүргізілген дұрыс экономикалық және саяси реформалардың
үйлесімі деп атады.
Мицубиши корпорэйшн интэрнэшнл компаниясының президенті Хидето
Накахара Қазақстан экономикасының әсерлі даму қарқынын атап өтті және
қол жеткен табыстар мен ел басшысының оң реформаларға деген ұстанымы елдің
ДСҰ-ға кіруге деген шешімділігін көрсетеді, - деп атап көрсетті.
Кореялық Самсунг корпорэйшн компаниясының президенті Ву Тэк
Чанг:
- Қазақстанға әр келген сайын осы елдің жарқын болашағын қамтамасыз ететін
таңғажайып өзгерістерді байқаймын. Мен осының бәрі Қазақстанды жақын арада
Еуразия орталығы ететініне кәміл сенемін, - деді.
Abn Amro Bank-тің атқарушы вице-президенті Фрэнк Кайларс:
- Қазақстанның мүшелігі ДСҰ-ға ұдайы өсу нарығының даму маңыздылығын
айқындайтын аса өкілетті ұйым болуға мүмкіндік береді, - деп атап көрсетті.
Эни корпорациясының барлау және өндіру жөніндегі өндірістік бас
директоры Стефано Као ДСҰ Қазақстан секілді маңызды елді қолдайтынына
сенім білдірді.
- Біз Қазақстанда бірінші жыл жұмыс істеп отырған жоқпыз және қарқынды
экономикалық өзгерістерді, сондай-ақ адамдардың жақсы әл-ауқатының артқанын
көріп отырмыз. Мұндай жағдайлар бұрынғы Кеңестер Одағының басқа елдерінде
байқалмайды, - деді ол.
Тоталь компаниясының атқарушы вице-президенті Кристофа де
Маржери өз сөзінде ДСҰ-ға ықпалдасу арқылы Қазақстан даму сатысында
кезекті қадам жасап отырғанына назар аударды.13.
Қазақстан аталған ұйымға мүшелікке қабылдау туралы өтінішті 1996
жылы берген. Және сарапшылардың болжамдары бойынша біздің ел ДСҰ-ға келесі
жылы өтеді.
2007 жылдың қаңтарының үшінші жұлдызындағы мәліметтерге сүйенсек
Қазақстанның Дүниежүзілік сауда ұйымына кіруіне байланысты Жұмыс
тобына мүше 39 елдің бүгінге дейін 16-сымен арада рынокқа тауарлар мен
қызметтер енгізу жөніндегі екі жақты келіссөздер аяқталды. Олардың ішінде
Қырғызстан, Грузия, Пәкістан, Түркия, Қытай, Корея, Оман, Япония, Куба,
Мексика, Норвегия, Гондурас, Болгария, Доминикан Республикасы, Швейцария
және Египет бар. Мұндағы келісөздер ДСҰ-ның тариф және сауда жөніндегі Бас
келісімінде белгіленген талаптардың ауқымында жүргізіліп, соған сәйкес
мемлекеттер үшін коммерциялық мүддені көздейтін тауарларға импорттық кеден
алымдарын (баж) орайластыру деңгейлері келісілді. Ал отандық рынокқа
қызметтер енгізуге байланысты Қазақстанның міндеттемелері ДСҰ-ның
қызметтерді сату туралы Бас келісімінің негізінде жасалды. Сөйтіп, жалпы
алғанда аталған елдермен арадағы келіссөздер өзара тиімді шарттар негізінде
аяқталды.
Мәселен, біздің елдің Дүниежүзілік сауда ұйымына кіруіне
байланысты Қазақстан-қытай екі жақты келіссөздері 2005 жылғы ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.