АҚШ пен НАТО: ланкестікпен күрес
Солтүстік Атлантикалық Келісім Ұйымы (НАТО) АҚШ-тың халықаралық ланкестікке қарсы күрестегі негізгі одақтастарының бірі болып табылады. Қазіргі кезде бұл ұйымның құрамында Солтүстік Америка мен бүкіл Европа территориясындағы 26 мемлекет мүше болып отыр. Бұл территориядағы халық саны 850 млн. адамнан асады. Сондықтан да НАТО-ның қамтитын аймағының ауқымдылығы мен құрылым жағынан әскери ұйым екендігін ескерер болсақ, оның әлемдегі саяси және әскери ықпалын танып білу қиын емес.
НАТО-ның алғашқы кезде Кеңес Одағының әскери және саяси кеудемсоқ саясатына қарсы ұйым ретінде құрылғандығын еске алып, оны қазіргі кездегі ұйымның жағдайымен салыстырсақ көп өзгеріске түскенін көреміз. Кеңес Одағының ыдырауы мен «қырғи қабақ соғыстың» аяқталуынан соң, НАТО басшыларының ұйымның болашағы мен оның мақсаты туралы мәселені қайта қарауына тура келді. Нәтижесінде ұйымның мақсаты мен міндеттері кеңейтіліп, НАТО-ның өзін-өзі стратегиялық қайта бағалау үрдісі орын алды.Ұйымның бұл өзгерістері іс жүзінде оның шығыс Европа және Балтық теңізі елдеріне қатысты шығысқа кеңеюіне алып келді.
Ал НАТО-ның белсенділігі мәселесіне келер болсақ, ол бүкіл әлемді қамтып отыр. М.Лаумулин атап өткендей, НАТО қазіргі таңда өзінің саясатын Балқан түбегі, Оңтүстік-Шығыс Европа, Жер орта теңізі аймағы, Солтүстік және Орталық Африка, Таяу және Орта Шығыс, Қара теңіз, Шығыс Европа (ТМД), Кавказ, Орталық Азия, Ауғанстан, Азия-Тынық мұхиты аймағы мен Оңтүстік-Шығыс Азия аймақтарында белсенді жүргізіп отыр. «Солтүстік Атлантикалық альянс өз белсенділігінде әскери операциялар, бейбітшілік орнату шаралары, шұғыл бақылау, стратегиялық жоспарлау, шұғыл жағдайдағы әскери кезекшілік, тактикалық және стратегиялық барлау секілді шараларды орындауда.
НАТО-ның алғашқы кезде Кеңес Одағының әскери және саяси кеудемсоқ саясатына қарсы ұйым ретінде құрылғандығын еске алып, оны қазіргі кездегі ұйымның жағдайымен салыстырсақ көп өзгеріске түскенін көреміз. Кеңес Одағының ыдырауы мен «қырғи қабақ соғыстың» аяқталуынан соң, НАТО басшыларының ұйымның болашағы мен оның мақсаты туралы мәселені қайта қарауына тура келді. Нәтижесінде ұйымның мақсаты мен міндеттері кеңейтіліп, НАТО-ның өзін-өзі стратегиялық қайта бағалау үрдісі орын алды.Ұйымның бұл өзгерістері іс жүзінде оның шығыс Европа және Балтық теңізі елдеріне қатысты шығысқа кеңеюіне алып келді.
Ал НАТО-ның белсенділігі мәселесіне келер болсақ, ол бүкіл әлемді қамтып отыр. М.Лаумулин атап өткендей, НАТО қазіргі таңда өзінің саясатын Балқан түбегі, Оңтүстік-Шығыс Европа, Жер орта теңізі аймағы, Солтүстік және Орталық Африка, Таяу және Орта Шығыс, Қара теңіз, Шығыс Европа (ТМД), Кавказ, Орталық Азия, Ауғанстан, Азия-Тынық мұхиты аймағы мен Оңтүстік-Шығыс Азия аймақтарында белсенді жүргізіп отыр. «Солтүстік Атлантикалық альянс өз белсенділігінде әскери операциялар, бейбітшілік орнату шаралары, шұғыл бақылау, стратегиялық жоспарлау, шұғыл жағдайдағы әскери кезекшілік, тактикалық және стратегиялық барлау секілді шараларды орындауда.
АҚШ пен НАТО: ланкестікпен күрес
Солтүстік Атлантикалық Келісім Ұйымы (НАТО) АҚШ-тың халықаралық
ланкестікке қарсы күрестегі негізгі одақтастарының бірі болып табылады.
Қазіргі кезде бұл ұйымның құрамында Солтүстік Америка мен бүкіл Европа
территориясындағы 26 мемлекет мүше болып отыр. Бұл территориядағы халық
саны 850 млн. адамнан асады. Сондықтан да НАТО-ның қамтитын аймағының
ауқымдылығы мен құрылым жағынан әскери ұйым екендігін ескерер болсақ, оның
әлемдегі саяси және әскери ықпалын танып білу қиын емес.
НАТО-ның алғашқы кезде Кеңес Одағының әскери және саяси кеудемсоқ
саясатына қарсы ұйым ретінде құрылғандығын еске алып, оны қазіргі кездегі
ұйымның жағдайымен салыстырсақ көп өзгеріске түскенін көреміз. Кеңес
Одағының ыдырауы мен қырғи қабақ соғыстың аяқталуынан соң, НАТО
басшыларының ұйымның болашағы мен оның мақсаты туралы мәселені қайта
қарауына тура келді. Нәтижесінде ұйымның мақсаты мен міндеттері кеңейтіліп,
НАТО-ның өзін-өзі стратегиялық қайта бағалау үрдісі орын алды.Ұйымның бұл
өзгерістері іс жүзінде оның шығыс Европа және Балтық теңізі елдеріне
қатысты шығысқа кеңеюіне алып келді.
Ал НАТО-ның белсенділігі мәселесіне келер болсақ, ол бүкіл әлемді қамтып
отыр. М.Лаумулин атап өткендей, НАТО қазіргі таңда өзінің саясатын Балқан
түбегі, Оңтүстік-Шығыс Европа, Жер орта теңізі аймағы, Солтүстік және
Орталық Африка, Таяу және Орта Шығыс, Қара теңіз, Шығыс Европа (ТМД),
Кавказ, Орталық Азия, Ауғанстан, Азия-Тынық мұхиты аймағы мен Оңтүстік-
Шығыс Азия аймақтарында белсенді жүргізіп отыр. Солтүстік Атлантикалық
альянс өз белсенділігінде әскери операциялар, бейбітшілік орнату шаралары,
шұғыл бақылау, стратегиялық жоспарлау, шұғыл жағдайдағы әскери кезекшілік,
тактикалық және стратегиялық барлау секілді шараларды орындауда. Оның бүл
шаралары негізінен бүкіл әлемді, оның ішінде әсіресе ұйымның стратегиялық
және тактикалық мүдделері бағытталған Европа мен Евразия аймағында
жүргізілуде. Осылайша, НАТО жүргізіп отырған шаралар АҚШ- тың әлемдегі
өзінің геосаяси және стратегиялық мақсатарына жетуіне мүмкіндік береді.
АҚШ пен НАТО байланыстарының негізгі бағыттарының бірі әлемдік ланкестікпен
күрес мәселесі. АҚШ президенті Дж.Буштың сыртқы саясатының негізгі бағыты
ланкестікке қарсы жаһандық күрес жүргізу екенін білеміз. Сондықтан да НАТО
Вашингтонның стратегиялық ойларын іске асырудағы негізгі құрал болып отыр.
Осылайша Солтүстік Атлантикалық альянс АҚШ-тың ланкестікке қарсы екі
компаниясына да қатысты. НАТО Ауғанстанда қауіпсіздікті қамтамасыз (ISAF)
ету шараларымен айналысса, Ирак жерінде Құрама Штаттар басшылығындағы
коалиция күштері құрамындағы көпұлтты поляк дивизиясына көмек көрсетуде.
Ауғанстандағы НАТО-ның қызметі. НАТО өзінің әскери күшін ұйымның ортақ
жауына қарсы операцияда байқап көруіне 2001 жылы жағдай туды. 2001 жылғы 11
қыркүйектегі ланкестік әрекеттен соң, алғашқы рет альянс мүшелері Солтүстік
Атлантика келісімі жарғысының 5 бабын жүзеге асыруға шешім қабылдады. Бұл
бапта, Келісімге қол қойған мемлекеттердің Солтүстік Америкада немесе
Европада біреуіне немесе бірнешеуіне шабуыл жасалса, бұл шабуыл жасаушылық
келісімге келген тараптарға ортақ жау әрекеті деп саналады және де осындай
жағдай орын алған болса жеке немесе ортақ қорғану құқығын жүзеге асыра
отырып, (Біріккен ҰлттарҰйымының Жарғысының 51 бабына сәйкес), шабуыл
жасалған тарапқа немесе тараптарға келісімге сәйкес бірден жеке немесе
бірігіп көмек көрсетуге әрекеттену, қажет болған жағдайда Солтүстік
Атлантика аймағының қауіпсіздігін қамтамасыз ету мен қалпына келтіру үшін
әскери күш қолдану жүзеге асырылады ... .. Нәтижесінде НАТО 11 қыркүйектегі
ланкестік әрекетке жауап ретінде Ауғанстан жерінде Бүркіттің көмегі
(Operation Eagle Assist) және Белсенді әрекет (Operation Active Endeavor)
шараларын жүзеге асырды. Осылайша, НАТО алғаш рет өз тарихында өзінің
дәстүрлі жауапты аймағы Европа мен Америкадан тыс жерде әрекет етті.
НАТО қазіргі кезде де Құрама Штаттарға Ауған жеріндегі ланкестікке қарсы
шараларды іске асыруға көп көмек көрсетуде.Ұйымның Ауғанстан жеріндегі
негізгі қызметі осы мемлекеттегі тұрақтылықты қамтамасыз ету мен Х.Карзай
билігіне қолдау көрсету болып отыр. Сонымен қатар, НАТО соғыс кезіндегі
бұзылған инфрақұрылымды қалпына келтіру мен тиімді мемлекеттік басқаруды
орнатуға көмек көрсетті. Альянс басшылары НАТО үшін Ауғанстан мәселесі
басым саясат екендігін айтқан. НАТО-ның бас хатшысы Яаап де Хуп Схеффердің
мәлімдеуінше, НАТО-ның Ауғанстандағы қызметі альянстың осы күнге дейінгі
жүргізген шаралары ішіндегі ең маңыздысы және де бұл ұйымның халықаралық
қауіпсіздікке қосқан зор үлесі болған деп көрсетеді. Шындығында да,
Ауғанстан мәселесі НАТО үшін өз тарихындағы ең ауқымды сынақ болғаны мәлім
және де ISAF қызметінің халықаралық қауіпсіздікті нығайтқаны да шындық.
Ауғанстан жеріндегі АҚШ-тың іс-шараларына қаншама сын айтылғанына
қарамастан, НАТО секілді ұйымның бұл елде өз әскерін орналастыруы жаһандық
қауіпсіздікті нығайтпағанмен де аймақтағы тыныштықтың тұрақтануына әсер
еткені даусыз мәселе. Біріншіден, Орталық Азия аймағы елдері үшін қарым-
қатынас орнатуға талибандардан қарағанда Ауғанстанның қазіргі өкіметі
тиімді. Екіншіден, Батыстың және АҚШ-тың тиянақты және ұзақ мерзімге
негізделген саясаты негізінде Ауғанстанның бейбіт те, тұрақты дамуға көшуі
мүмкін. Ауғанстанның географиялық орналасу жағдайы Оңтүстік және Орталық
Азия елдері арасындағы сауданың дамуына қолайлы жағдай тудырады. Сонымен
қатар, Орталық Азиядан Оңтүстік аймаққа Ауғанстан жері арқылы тартылатын
бірнеше газ құбырларына қатысты жобалардың бар екендігін айтып өткен жөн.
Әрине, бұл мәселелерді шешу үшін Ауғанстан жерінде әскери - саяси
тұрақтылықтың болғаны қажет.Осыны мақсат тұтқан НАТО өзінің одақтастары
арқылы тұрақтылық пен қауіпсіздік шараларын жүргізіп отыр.
Ресми мәлімдемелер бойынша НАТО Ауғанстанда негізінен үш бағытта жұмыс
атқаруда:
1. Халықаралық күштердің қауіпсіздікті орнатуын жүзеге асыру (ISAF) -
әлемнің 40 елінен келген 52 700 адамнан тұратын әскери контингент
жергілікті инфрақұрылымды қалпына келтіру мен тұрақтылықты қамтамасыз ету
арқылы ауған басшылығына олардың халық арасындағы беделін көтеру мен
билігін орнықтыруға қатысты қолдау көрсетуде. ISAF 2001 жылдың
желтоқсанында құрылды, ал НАТО олса оған 2003 жылдың тамызынан бері
басшылық ете отырып, өзінің осы елдегі беделін көтеруде. Қазіргі кезде
саяси басшылық пен шараларды жүйелеу-жоспарлау жұмысымен Солтүстік
Атлантикалық Кеңес айналысады. ISAF-NATO 2006 бастап шығыс Ауғанстан
жеріндегі халықаралық әскери күштерге басшылық ете бастады. Бұл кезге дейін
халықаралық коалицияға АҚШ жеке басшылық етіп келген еді. Нәтижесінде, НАТО
бұрындары ауған территориясының 50 пайызында ғана (батыс пен солтүстік
аймақтар) ғана қауіпсіздікті қамтамасыз еткен болса, қазіргі кезде оның
бақылауына бүкіл Ауғанстан жері өтіп отыр.
2. Бас азаматтық өкіл қызметі (Senior Civilian Representative) НАТО-ның
ауғанстан жеріндегі іс-шараларының әскери-саяси бағыттарын жетілдендірумен
айналысады. НАТО-ның Бас азаматтық өкіл қызметі 2003 жылы альянстың Ауған
жеріндегі саяси мүдделері үшін жасалынды. Бұл өкілді тікелей НАТО-ның бас
хатшысы тағайындайды. Оның өкілеттілігі уақытпен шектеліп, Ауғанстан
жеріндегі саяси жағдайға байланысты жаңартылып отырады. Бас азаматтық өкіл
ISAF- пен бірігіп жұмыс ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Солтүстік Атлантикалық Келісім Ұйымы (НАТО) АҚШ-тың халықаралық
ланкестікке қарсы күрестегі негізгі одақтастарының бірі болып табылады.
Қазіргі кезде бұл ұйымның құрамында Солтүстік Америка мен бүкіл Европа
территориясындағы 26 мемлекет мүше болып отыр. Бұл территориядағы халық
саны 850 млн. адамнан асады. Сондықтан да НАТО-ның қамтитын аймағының
ауқымдылығы мен құрылым жағынан әскери ұйым екендігін ескерер болсақ, оның
әлемдегі саяси және әскери ықпалын танып білу қиын емес.
НАТО-ның алғашқы кезде Кеңес Одағының әскери және саяси кеудемсоқ
саясатына қарсы ұйым ретінде құрылғандығын еске алып, оны қазіргі кездегі
ұйымның жағдайымен салыстырсақ көп өзгеріске түскенін көреміз. Кеңес
Одағының ыдырауы мен қырғи қабақ соғыстың аяқталуынан соң, НАТО
басшыларының ұйымның болашағы мен оның мақсаты туралы мәселені қайта
қарауына тура келді. Нәтижесінде ұйымның мақсаты мен міндеттері кеңейтіліп,
НАТО-ның өзін-өзі стратегиялық қайта бағалау үрдісі орын алды.Ұйымның бұл
өзгерістері іс жүзінде оның шығыс Европа және Балтық теңізі елдеріне
қатысты шығысқа кеңеюіне алып келді.
Ал НАТО-ның белсенділігі мәселесіне келер болсақ, ол бүкіл әлемді қамтып
отыр. М.Лаумулин атап өткендей, НАТО қазіргі таңда өзінің саясатын Балқан
түбегі, Оңтүстік-Шығыс Европа, Жер орта теңізі аймағы, Солтүстік және
Орталық Африка, Таяу және Орта Шығыс, Қара теңіз, Шығыс Европа (ТМД),
Кавказ, Орталық Азия, Ауғанстан, Азия-Тынық мұхиты аймағы мен Оңтүстік-
Шығыс Азия аймақтарында белсенді жүргізіп отыр. Солтүстік Атлантикалық
альянс өз белсенділігінде әскери операциялар, бейбітшілік орнату шаралары,
шұғыл бақылау, стратегиялық жоспарлау, шұғыл жағдайдағы әскери кезекшілік,
тактикалық және стратегиялық барлау секілді шараларды орындауда. Оның бүл
шаралары негізінен бүкіл әлемді, оның ішінде әсіресе ұйымның стратегиялық
және тактикалық мүдделері бағытталған Европа мен Евразия аймағында
жүргізілуде. Осылайша, НАТО жүргізіп отырған шаралар АҚШ- тың әлемдегі
өзінің геосаяси және стратегиялық мақсатарына жетуіне мүмкіндік береді.
АҚШ пен НАТО байланыстарының негізгі бағыттарының бірі әлемдік ланкестікпен
күрес мәселесі. АҚШ президенті Дж.Буштың сыртқы саясатының негізгі бағыты
ланкестікке қарсы жаһандық күрес жүргізу екенін білеміз. Сондықтан да НАТО
Вашингтонның стратегиялық ойларын іске асырудағы негізгі құрал болып отыр.
Осылайша Солтүстік Атлантикалық альянс АҚШ-тың ланкестікке қарсы екі
компаниясына да қатысты. НАТО Ауғанстанда қауіпсіздікті қамтамасыз (ISAF)
ету шараларымен айналысса, Ирак жерінде Құрама Штаттар басшылығындағы
коалиция күштері құрамындағы көпұлтты поляк дивизиясына көмек көрсетуде.
Ауғанстандағы НАТО-ның қызметі. НАТО өзінің әскери күшін ұйымның ортақ
жауына қарсы операцияда байқап көруіне 2001 жылы жағдай туды. 2001 жылғы 11
қыркүйектегі ланкестік әрекеттен соң, алғашқы рет альянс мүшелері Солтүстік
Атлантика келісімі жарғысының 5 бабын жүзеге асыруға шешім қабылдады. Бұл
бапта, Келісімге қол қойған мемлекеттердің Солтүстік Америкада немесе
Европада біреуіне немесе бірнешеуіне шабуыл жасалса, бұл шабуыл жасаушылық
келісімге келген тараптарға ортақ жау әрекеті деп саналады және де осындай
жағдай орын алған болса жеке немесе ортақ қорғану құқығын жүзеге асыра
отырып, (Біріккен ҰлттарҰйымының Жарғысының 51 бабына сәйкес), шабуыл
жасалған тарапқа немесе тараптарға келісімге сәйкес бірден жеке немесе
бірігіп көмек көрсетуге әрекеттену, қажет болған жағдайда Солтүстік
Атлантика аймағының қауіпсіздігін қамтамасыз ету мен қалпына келтіру үшін
әскери күш қолдану жүзеге асырылады ... .. Нәтижесінде НАТО 11 қыркүйектегі
ланкестік әрекетке жауап ретінде Ауғанстан жерінде Бүркіттің көмегі
(Operation Eagle Assist) және Белсенді әрекет (Operation Active Endeavor)
шараларын жүзеге асырды. Осылайша, НАТО алғаш рет өз тарихында өзінің
дәстүрлі жауапты аймағы Европа мен Америкадан тыс жерде әрекет етті.
НАТО қазіргі кезде де Құрама Штаттарға Ауған жеріндегі ланкестікке қарсы
шараларды іске асыруға көп көмек көрсетуде.Ұйымның Ауғанстан жеріндегі
негізгі қызметі осы мемлекеттегі тұрақтылықты қамтамасыз ету мен Х.Карзай
билігіне қолдау көрсету болып отыр. Сонымен қатар, НАТО соғыс кезіндегі
бұзылған инфрақұрылымды қалпына келтіру мен тиімді мемлекеттік басқаруды
орнатуға көмек көрсетті. Альянс басшылары НАТО үшін Ауғанстан мәселесі
басым саясат екендігін айтқан. НАТО-ның бас хатшысы Яаап де Хуп Схеффердің
мәлімдеуінше, НАТО-ның Ауғанстандағы қызметі альянстың осы күнге дейінгі
жүргізген шаралары ішіндегі ең маңыздысы және де бұл ұйымның халықаралық
қауіпсіздікке қосқан зор үлесі болған деп көрсетеді. Шындығында да,
Ауғанстан мәселесі НАТО үшін өз тарихындағы ең ауқымды сынақ болғаны мәлім
және де ISAF қызметінің халықаралық қауіпсіздікті нығайтқаны да шындық.
Ауғанстан жеріндегі АҚШ-тың іс-шараларына қаншама сын айтылғанына
қарамастан, НАТО секілді ұйымның бұл елде өз әскерін орналастыруы жаһандық
қауіпсіздікті нығайтпағанмен де аймақтағы тыныштықтың тұрақтануына әсер
еткені даусыз мәселе. Біріншіден, Орталық Азия аймағы елдері үшін қарым-
қатынас орнатуға талибандардан қарағанда Ауғанстанның қазіргі өкіметі
тиімді. Екіншіден, Батыстың және АҚШ-тың тиянақты және ұзақ мерзімге
негізделген саясаты негізінде Ауғанстанның бейбіт те, тұрақты дамуға көшуі
мүмкін. Ауғанстанның географиялық орналасу жағдайы Оңтүстік және Орталық
Азия елдері арасындағы сауданың дамуына қолайлы жағдай тудырады. Сонымен
қатар, Орталық Азиядан Оңтүстік аймаққа Ауғанстан жері арқылы тартылатын
бірнеше газ құбырларына қатысты жобалардың бар екендігін айтып өткен жөн.
Әрине, бұл мәселелерді шешу үшін Ауғанстан жерінде әскери - саяси
тұрақтылықтың болғаны қажет.Осыны мақсат тұтқан НАТО өзінің одақтастары
арқылы тұрақтылық пен қауіпсіздік шараларын жүргізіп отыр.
Ресми мәлімдемелер бойынша НАТО Ауғанстанда негізінен үш бағытта жұмыс
атқаруда:
1. Халықаралық күштердің қауіпсіздікті орнатуын жүзеге асыру (ISAF) -
әлемнің 40 елінен келген 52 700 адамнан тұратын әскери контингент
жергілікті инфрақұрылымды қалпына келтіру мен тұрақтылықты қамтамасыз ету
арқылы ауған басшылығына олардың халық арасындағы беделін көтеру мен
билігін орнықтыруға қатысты қолдау көрсетуде. ISAF 2001 жылдың
желтоқсанында құрылды, ал НАТО олса оған 2003 жылдың тамызынан бері
басшылық ете отырып, өзінің осы елдегі беделін көтеруде. Қазіргі кезде
саяси басшылық пен шараларды жүйелеу-жоспарлау жұмысымен Солтүстік
Атлантикалық Кеңес айналысады. ISAF-NATO 2006 бастап шығыс Ауғанстан
жеріндегі халықаралық әскери күштерге басшылық ете бастады. Бұл кезге дейін
халықаралық коалицияға АҚШ жеке басшылық етіп келген еді. Нәтижесінде, НАТО
бұрындары ауған территориясының 50 пайызында ғана (батыс пен солтүстік
аймақтар) ғана қауіпсіздікті қамтамасыз еткен болса, қазіргі кезде оның
бақылауына бүкіл Ауғанстан жері өтіп отыр.
2. Бас азаматтық өкіл қызметі (Senior Civilian Representative) НАТО-ның
ауғанстан жеріндегі іс-шараларының әскери-саяси бағыттарын жетілдендірумен
айналысады. НАТО-ның Бас азаматтық өкіл қызметі 2003 жылы альянстың Ауған
жеріндегі саяси мүдделері үшін жасалынды. Бұл өкілді тікелей НАТО-ның бас
хатшысы тағайындайды. Оның өкілеттілігі уақытпен шектеліп, Ауғанстан
жеріндегі саяси жағдайға байланысты жаңартылып отырады. Бас азаматтық өкіл
ISAF- пен бірігіп жұмыс ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz