Биологиялық қару туралы

Кіріспе
Қолданылған әдебиеттер

Адамзат дамуының тарихында өркениеттің жетекші күштері болып тарих және алға ұмтылу болып табылады. Ғылым жаңалықтары қоғам дамуының түрткісі болса, ал этикалық келтірулер ашылған жаңалықтарды жүзеге асыратын сілтемелер ретінде болып келген.Ғылымның арқасында адам өз иелігіне бу машинасын, ядролы реакторды, компьютер және пенициллинді алды. Қаруды сол ғалымдар, сол зертханаларда ашқан. Кез-келген ғылыми жетістіктер екілі технологиялар, жақсылық пен жамандықты көздеуші құралдар ретінді бағаланулары мүмкін. Солардың бірі адамдардың биологиялық қаруды ойлап тауып, оларды пайдалануын айтсақ болады.
Адамзат дамуының қолданбалы тұрақты модельдерін құрастыру терииториялардың кеңейтілу мәселелерін, ұдайы өсу ретімен байқалатын ресурсты-демографиялық кризиспен және тағы басқа факторлармен байқалады. Бұл факторлардың көбісі адамдардың табиғи ресурстарды пайдалануда шектеулерге, нәрестелердің дүниеге келулеріне, халықтың білім алуына және т.б. әсерін тигізеді. Мұндай шешілмеген жағдайлар адамзатқа кері әсерін тигізетін биоагрессиялар, биотерроризм және «экологиялық соғыстарға» әкеліп соғады. Мысалы, биологиялық терроризм ресми түрде АҚШ ұлттық қауіпсіздігінің потенциалды қаупі болып табылады. Мұндай шешімге келу бұл мемлекетте болған террористік акциялардан кейін, сондай-ақ биология және биотехнология ғылымдарының жоғыры дәрежеде дамуы себеп болып отыр.

http://u3036.04.spylog.com/cnt?cid=303604&f=3&p=1&rn=0.6727197733142453http://u3036.04.spylog.com/cnt?cid=303604&f=3&p=1&rn=0.6727197733142453
© Центр по изучению проблем разоружения, энергетики и экологии при МФТИ, 2003г.

Пән: Биология
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 12 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

Қ.И.Сәтбаев атындағы
Қазақ ұлттық техникалық университеті

Еңбек және тіршілік қауіпсіздігі кафедрасы

РЕФЕРАТ
Тақырыбы: Биологиялық қару

Орындаған:
Тексерген:

Алматы 200

1. КІРІСПЕ
Адамзат дамуының тарихында өркениеттің жетекші күштері болып тарих
және алға ұмтылу болып табылады. Ғылым жаңалықтары қоғам дамуының
түрткісі болса, ал этикалық келтірулер ашылған жаңалықтарды жүзеге
асыратын сілтемелер ретінде болып келген.Ғылымның арқасында адам өз
иелігіне бу машинасын, ядролы реакторды, компьютер және пенициллинді
алды. Қаруды сол ғалымдар, сол зертханаларда ашқан. Кез-келген ғылыми
жетістіктер екілі технологиялар, жақсылық пен жамандықты көздеуші
құралдар ретінді бағаланулары мүмкін. Солардың бірі адамдардың
биологиялық қаруды ойлап тауып, оларды пайдалануын айтсақ болады.
Адамзат дамуының қолданбалы тұрақты модельдерін құрастыру
терииториялардың кеңейтілу мәселелерін, ұдайы өсу ретімен байқалатын
ресурсты-демографиялық кризиспен және тағы басқа факторлармен
байқалады. Бұл факторлардың көбісі адамдардың табиғи ресурстарды
пайдалануда шектеулерге, нәрестелердің дүниеге келулеріне, халықтың
білім алуына және т.б. әсерін тигізеді. Мұндай шешілмеген жағдайлар
адамзатқа кері әсерін тигізетін биоагрессиялар, биотерроризм және
экологиялық соғыстарға әкеліп соғады. Мысалы, биологиялық терроризм
ресми түрде АҚШ ұлттық қауіпсіздігінің потенциалды қаупі болып
табылады. Мұндай шешімге келу бұл мемлекетте болған террористік
акциялардан кейін, сондай-ақ биология және биотехнология ғылымдарының
жоғыры дәрежеде дамуы себеп болып отыр.

2. ТЕРМИНДЕР ЖӘНЕ АНЫҚТАМАЛАР
Биологиялық қауіп
Кез-келген деңгейлі және шығу тегі әртүрлі(микроағзалар және
приондардан бастап, көпұлпалы паразиттерге дейін) биологиялық
патогендердің медициналы-әлеуметтік, технологиялық, ауылшаруашылық және
коммуналды сфераларға тигізетін кері әсері.
Биологиялық қауіпсіздік
Биолого-әлеуметтік төтенше жағдайлардың көзі әсерінен туындайтын
қауіптерден адамдардың, ауылшаруашылық жануарлар мен өсімдіктердің ,
қоршаған ортаның қорғану жағдайы.
Биологиялық терроризм
Саяси және материалды сипатта көзделген мақсаттарға жету үшін
адамдардың өмірі мен денсаулығына зиян келтіретін қауіпті биологиялық
агенттерді қолдану.
Биорегуляторлар
Ағзада өтетін процесстерге әсерін тигізетін шығу тегі биологиялық
болып келетін заттар (мысалы, токсиндер).
Генетикалық модификацияланған ( құрастырылған) ағзалар
Ағзаның қасиеттерін өзгертетін геномы жасанды түрде өзгертілген микро-
және макроағзалар.
Биологиялық қауіптің көздері
Адамдар мен жануарлардың өмірі мен денсаулығына зиян келтіретін
табиғи және техногенді биологиялық факторлардың қосындысы.
Биологиялық қауіпсіздікті қамтамасыздандыру
Заң нормаларын сақтау, санитарлы-гигиеналық және санитарлы-эпидемиялық
ережелерді ,технологиялық және ұйымды-техникалық талаптарды орындау,
сондай-ақ заңды, санитарлы-гигиеналық, санитарлы-эпидемиологиялық, ұйымдық
және техникалық шараларды адамдардың, жануарлардың және өсімдіктердің
жұқпалы аурулардан сақтану мақсатында өткізу.
Экопатогендер
Қоршаған орта объектілерін зиян келтіретін шығу тегі табиғи және
техногенді факторлардың қосындысы.
Қауіпті биологиялық агенттер
Адамдар, жануарлар және өсімдіктер ауруларын шақыратын, қоршаған ортаны
бүлдіретін патогенді микроағзалар, токсиндер және паразитті ағзалар.
Биологиялық қару агенттері және биотерроризм құралдары ретінде
қолданылатын биоагенттер туралы 1 және 2 Қосымшада келтірілген.
Бактериологиялық (биологиялық) қару
Қарсыласты, ауылшаруашылық жануарларын, ауылшаруашылық дақылдарды
тірідей құрту үшін қолданылатын биологиялық құралдармен снарядталған
арнайы қару және жеткізу құралдары бар соғыс приборлары.
Токсинді қару
Шығу тегі әртүрлі токсиндердің қасиеттерін құртатын биологиялық
қарудың бір түрі.
Токсиндер
Микроағзалардың токсинді өнімдері, жануарлы және өсімдікті табиғи улар
немесе химиялық синтез арқылы алынған олардың аналогтары, биологиялық
активтілігі жоғары және жоғарғы жануарлар үшін төтенше
токсикалық(рицин, дифтириялық токсин, ботулиникалық токсин және т.б.)
ақуыздар.
Генетикалық қару
Генетикалық модификацияланған микроағзалардың қасиеттерін және нуклеин
қышқылының арнайы құрастырылған молекулаларын құртуға арналған
биологиялық қарудың бір түрі.

3. БИОҚАУІПСІЗДІК МӘСЕЛЕЛЕРІНІҢ ПАЙДА БОЛУ ТАРИХЫ

Ауру тарататын микроағзаларды қару құралдары ретінде пайдалану
идеясы инфекциялы аурулардың әсерінен көптеген адамдар қаза болып, ал
соғыс шаралары әсерлерінен пайда болатын эпидемиялар әскер сандарын
қысқартатынынан туды. Мысалы, 1741 жылы Мексика және Перуді жаулап алу
операциясына қатынсқан 27 мың ағылшын әскерилерінің 20 мың әскері сары
ауру лихорадкасына шалдыққан. 1733 – 1865 ж.ж. Еуропада болған соғыстар
нәтижесінде 8 млн. Адам қаза болған, олардың ішінде 6,5 млн. адам
инфекциялы аурулардың нәтижесінде қаза болған. (Е.И. Смирнов. Войны и
эпидемии. М., 1984).
Соғыс жағдайында тыныштық жерлердегі эпидемиялар әсерінен
өнеркәсіптер, көлік, тіпті мемлекеттік аппарат таратылатын жағдайда
болған.
Қазіргі таңда инфекциялы аурулар соғыс қимылдарына айтарлықтар
қиындықтар, әсерін тигізуі мүмкін. Мысалы, американ солдаттарының
Вьетнамға қарсы соғыс кезіндегі шараларында инфекциялы аурулардың
әсерінен қаза болған әскерлерге қарағанда 3 есе көп әскер соғысқа
жарамсыз болып қалған.
Ең алғашқы мақсатты бағытталған және мұндай қарудың жүйелі түрде
дайындалуы ХХ ғасырдың басында басталған болатын. Оған биологиялық
ғылымдардың жоғарғы дәрежедегі жетістігі және патогенді
микроағзалардың таралу жолдарының түбегейлі зерттелгендігі негіз болды.
Бірінші дүниежүзілік соғыс кезінде Германия биологиялық құралдардың
пайдалануын жүзеге асырды.
Екінші дүниежүзілік соғыс жылдары биологиялық қаруды құруда
мелитаристік жапондар айтарлықтар жұмыстар жүргізді. Оккупацияланған
Манчужурия территориясында жапондар екі ірі ғылыми-зерттеу орталықтарын
(№ 731 және №100 отрядтары) құрып, зерттеу және өндірістік бөлімдерімен
ғана айналыспай, биологиялық құралдардың тек жануарларда ғана емес,
сондай-ақ қамаудағы тұтқындар мен Қытайдың бейбіт халқында жүргізетін
тәжірибелік полигондары болған.
1941 жылдан бастап, АҚШ-да биологиялық қаруды соғыста қолдануға
байланысты зерттеулер мен жұмыстар жүргізілді, арнайы әскери ғылыми-
зерттеу бөлімі құрылды, ірі зерттеу лабораториялары салынды, Миссипипи
штатында тәжирибелік лаборатория, Арканзас штатында биологиялық
құрылғыларды өндіретін және сақтайтын өнеркәсіптер, Юта штатында полигон
және т.б. объектілер салынды.
Биологиялық қаруды құру жөніндегі жұмыстардың көбісі жабық түрде
және жасырын түрде жүргізілді.
Бірінші дүниежүзілік соғыс кезінде империалистік ммлекеттердің
биологииялық және химиялық қаруды қолданылуы көпшілік назарына теріс
әсерін тигізді. 1925 жылдың 17 маусымында Женева қаласында соғыста улы
және басқа да типтес газдарды, бактериологиялық құрылғыларды
пайдалануға тиым салынған Протоколға қол қойылды.
Прогрессивті күштердің айтарлықтай жеңісі болып, 1972 жылы
бактериологиялық (биологиялық) және токсинді қаруларды өндіруге,
шығаруға, сақтауға және оларды жоюға қол қойылған Конвекция болып
келді.
4. БАКТЕРИОЛОГИЯЛЫҚ (БИОЛОГИЯЛЫҚ) ЖӘНЕ ТОКСИНДІ ҚАРУЛАРДЫ ӨНДІРУГЕ,
ШЫҒАРУҒА, САҚТАУҒА ТИЫМ САЛУ ЖӘНЕ ОЛАРДЫ ЖОЮ ТУРАЛЫ КОНВЕКЦИЯ.
Аталған конвекция 3 данада орыс, ағылшын, испан, қытай және француз
тілдерінде толтырылып, 10 сәуір 1972 жылы депозитарий – мемлекеттер
қол қойды.
1975 жылы КСРО Жоғарғы Кеңесімен ратификацияланған.
Қазіргі таңда Конвекцияға Израиль, Мысыр, Танзания, Сомали, Непал және
басқа бірқатар мемлекеттерді қоспағанда 148 мемлекеттер кірген.
Конвекция мәтіні 15 баптан тұрады.
Бірінші бап – биологиялық қаруды өндіруге, шығаруға, сақтауға және
жинақтауға тиым салады.
Екінші бап – Конвекцияға кіретін мемлекеттер биологиялық қару қорларын
жоюға міндетті.
Үшінші бап – мемлекетті биологиялық қару технологиясын басқаларға
бермеуіне міндетті.
Конвекция мерзімсіз және олардың нәтижелері әр 5 жыл сайын
Халықаралық конференцияларда талқыланады.
5. БИОЛОГИЯЛЫҚ ҚАУІПТІҢ НЕГІЗГІ КӨЗДЕРІ
1. Инфекциялы аурулардың пайда болуы және эпидемиялары
2. Эпизоотиялар
3. Эпифитотиялар
4. АБиологиялық қауіпті жерлердегі авариялар және диверсиялар
5. Патогенді микроағзалардың нақты резервтері
6. Экожүйеге қауіпті флора мен фауна өкілдерінің патогенді
микроағзалардың шекараралық тасымалдануы
7. Биологиялық терроризм
8. Биологиялық қаруды қолдану
Қазіргі таңда дәлелденген жоспарланған және болған биотеррористік акт
туралы мәліметтер 3 Қосымшада келтірілген.

6. ҚАУІПТІ ЖҰҚПАЛЫ АУРУЛАРДЫҢ ТАРАУЫНА БАЙЛАНЫСТЫ КҮРЕСУ ӘДІСТЕРІ МЕН
Биоқауіпсіздікті қамтамасыздандыратын арнайы шараларға келесілер
жатады:
Экожүйелердің, шаруашылық және биологиялық маманданудың, табиғи қорлар
мен биологиялық объектілердің мониторингі; оценка и прогнозирование
биологической обстановки;
Қорғану қорларын жасау мен сақтау;
Халықты және арнайы құрылымдарды төтенше жағдайлардың салдарларына
оқыту және жаттықтыру;
Карантинді және мерзімді-шектелген шаралар.
Медициналық шараларға жататындар:
Санитарлы-гигиеналық;
Эпидемияға қарсы;
Емдеу-профилактикалық;
Дизинфекциялы, дератизационды және дезинсекционды;
Емдеу-қалпына келтіру.
Ветеринарлы шараларға жататындар:
Ветеринарлы-профилактикалық;
Тамақ өнімдері және фураж экспертизасы;
Дизинфекциялы, дератизационды және дезинсекционды.
Көрсетілген шараларды өткізу үшін, арнайы құралдардың үлкен тізімі
керек. Олар пайдалануы бойынша төрт үлкен топтарға бөлінеді.
Бірінші топқа жалпы қолданысы бар құралдар жатады:
Қошаған орта монитрингінің құрылғылары;
Биологиялық жағдайдың жағдайы мен бағасы;
БПА индикациясы мен идентификациясы;
Арнайы транспорттық құрылғылар және жылжымалы лабораториялар;
Жеке және топтық қорғаныс құрылғылары.
Екінші топқа жататын медициналық құрылғылар :
Төтнше және медициналық профилактика;
Диагностикалық тестер мен құралдар;
Емдік препараттар;
Стерилдеу және дезинфекциялау құралдары;
Емдік мекемелер мен лабораториялар үшін медициналық құралдар мен
құрылғылар.
Үшінші топқа медициналық құралдар типтес болып келетін жануарларды
емдеуге, профилактикасын жасауға және өнімдер сапасы мен фуражды
тексеруге арналған ветеринарлық құралдар.
Төртінші топқа өсімдіктерді қрғау құралдары жатады.
Биологиялық ауруларды диагностикалау мен идентификация жасау үшін,
иммунофермент анализі, полимерлі тізбекті реакция, иммунофлюоресценция
реакцияларының көмегімен агенттерді табуға және идентификациялауға
болатын реагенттердің және құрылғылардың арнайы тобы пайдаланылады..

Қосымшалар

Қосымша 1
Биоагенттердің биологиялық қару түрінде пайдалану ықтималдылығының
критерилер* бойынша рейтингті жүйесі
(жүйе отандық ғалымдармен анықталған )
I группа II группа III группа
(қолданудың жоғарғы (қолдануы мүмкін, (қолдану ықтималдылығы
рейтингісі, рейтинг** 15)рейтинг 10-14) аз, рейтинг 10)
Инфекцияның Рейтинг ВозбудитеРейтинг Возбудитель Рейтинг
көзі ль инфекции
инфекции
Оспа 26 Бруцеллез13 Құтыру 8
Чума 23 Жапон 13 Брюшной тиф 7
энцефалит ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.