Адамгершілік қарым-қатынас мектебі (1930-1950)

І Кіріспе
ІІ Негізгі бөлім
2.1. Адамгершілік қарым.қатынас мектебіне экокномикалық шолу
ІІІ Қорытынды
ІV Пайдаланған әдебиеттер тізімі

М. Х. Мескон, М. Альборт, Х. Хедоури «Менеджмент негіздері: басқарудағы ой пікірдің дамуы» кітабында мектептің төрт түрін белгіледі: ғылыми басқпрудың мектебі, әкімшілік мектебі, псиохология және адамдар қарым-қатынасының мектебі және басқару ғылымының мектебі (немесе сандық мектеп). Мектептің төртке бөлінуіне байланысты төрт түрлі тәсілге бөлінеді. Мұнда басқару төрт түрлі көзқараста қарастырылады.
Процестік тәсілде басқару өзара байланысты басқару функциясының үздіксіз сериясы ретінде қарастырылады.
Жүйелік тәсілде атап көрсетілетіні: басшылар ұйымдастыруды адамдар, құрылым, міндеттер мен технология секілді өзара байланысты элементтердің жиынтығы ретінде қарастыруы, сөйтіп өзгермелі сыртқы орта жағдайында алуан түрлі мақсатқа жетуді көздеуі тиіс.
Ситуациялық (жағдай) тәсілінде басқарудың әртүрлі әдістерінің жарамдылығы нақты жағдайға қарай анықталады. Ұйымдастырудың өзінде де, қоршаған ортада да сан алуан факторлар болатындықтан, өндірісті басқарудың біріңғай, «таңдаулы» әдісі болмайды.
Ғылыми басқару (1856-1920)
Ғылыми менеджменттің пайда болуы Фредрик Уинслоу Тейлордың (1856-1915) есімімен байланысты. Оның басты еңбектері – «Фабриканы басқару» (1903). «Ғылыми менджмент принциптері» (1911), «Конгрестің арнайы комиссиясы алдында көрсету» (1912). Филадельфиядағы оның зиратының басына «Ғылыми менеджмент атасы» деп жазылған. 1880 жылдары өздігінен инжинерлік білім алған американдық Фредерик В. Тейлор еңбек рроцесін зертей бастады. Тейлор еңбек процесін өздігінен жүзеге асатын ісретінде қарастырмай, оған терең деп қойып, зерттей бастаған тұңғыш адам болды.

1. Қ.Қ.Ілиясов, С.Құлпыбаев «Қаржы» Алматы, 2005 ж., 550 бет.
2. А.Есентүгенов «Менеджмент» Алматы, 1994 ж., 480 бет.
3. К.Бердалиев «Менеджмент» Лекциялар курсы. Алматы, 2005 ж., 240 бет.

Пән: Валеология
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Жоспар
І Кіріспе
ІІ Негізгі бөлім
2.1. Адамгершілік қарым-қатынас мектебіне экокномикалық шолу
ІІІ Қорытынды
ІV Пайдаланған әдебиеттер тізімі

Кіріспе
М. Х. Мескон, М. Альборт, Х. Хедоури Менеджмент негіздері:
басқарудағы ой пікірдің дамуы кітабында мектептің төрт түрін белгіледі:
ғылыми басқпрудың мектебі, әкімшілік мектебі, псиохология және адамдар
қарым-қатынасының мектебі және басқару ғылымының мектебі (немесе сандық
мектеп). Мектептің төртке бөлінуіне байланысты төрт түрлі тәсілге бөлінеді.
Мұнда басқару төрт түрлі көзқараста қарастырылады.
Процестік тәсілде басқару өзара байланысты басқару функциясының
үздіксіз сериясы ретінде қарастырылады.
Жүйелік тәсілде атап көрсетілетіні: басшылар ұйымдастыруды адамдар,
құрылым, міндеттер мен технология секілді өзара байланысты элементтердің
жиынтығы ретінде қарастыруы, сөйтіп өзгермелі сыртқы орта жағдайында алуан
түрлі мақсатқа жетуді көздеуі тиіс.
Ситуациялық (жағдай) тәсілінде басқарудың әртүрлі әдістерінің
жарамдылығы нақты жағдайға қарай анықталады. Ұйымдастырудың өзінде де,
қоршаған ортада да сан алуан факторлар болатындықтан, өндірісті басқарудың
біріңғай, таңдаулы әдісі болмайды.
Ғылыми басқару (1856-1920)
Ғылыми менеджменттің пайда болуы Фредрик Уинслоу Тейлордың (1856-1915)
есімімен байланысты. Оның басты еңбектері – Фабриканы басқару (1903).
Ғылыми менджмент принциптері (1911), Конгрестің арнайы комиссиясы
алдында көрсету (1912). Филадельфиядағы оның зиратының басына Ғылыми
менеджмент атасы деп жазылған. 1880 жылдары өздігінен инжинерлік білім
алған американдық Фредерик В. Тейлор еңбек рроцесін зертей бастады. Тейлор
еңбек процесін өздігінен жүзеге асатын ісретінде қарастырмай, оған терең
деп қойып, зерттей бастаған тұңғыш адам болды.
1856 жылы филадельфиялық адвокаттың отбасында дүиеге келген Фредерик
В. Тейлор жасынан талапкер, ізденгіш болып өсті. Әуелі көзі уақытша нашар
көргендіктен, Гарвард университетінде оқуды тоқтатып, Тейлор
Филодельфиядағы шағын шеберханаға қарапайым жұмысшы болып орналасты.
Төрт жылдың ішінде ол модельді (үлгіші) және миханик мамандықтарын
меңгерді. Кейіннен Тейлор Филодеьфиядағы Миндвейл Стил Воргста жұмыс
істеп, түнге қарай инжинер-миханик мандығын оқып үйренді. Тейлор
Мидвейльдің басқарушысы болғанда өнер кәсіп практикасындағы
берекесіздікке қайран қалды. Ол басқарушы мен жұмысшы арасындағы ешқандай
ынтымастықты көое алмады. Берекесіздік пен ысырапшылдық етек алған еді.
Жұмысшылардың өнім өндіруінің шектеулі кең етек алған. Мұны Тейлор ұдайы
әскери қызмет деп атады. Нашар жабдықталған, әрі жеткілікті үйретілмеген
жұмысшыларға ешбір талғасыз кез келген жұмыс тапсырылды. Осыдан бастап
Тейлор, ғылыми менеджменттің атасы таңдаулы жол іздеуге құлшына кірісті.
Тейлордың ғылыми менеджментті ұдайы бақылау, экспериментеу және логикалық
топшылау арқылы анықталған нормативтер көмегімен бизнесті жандандыратын
менеджмент түрі болып саналады. Медвейлде, кейінен бетлехем Стилде
жұмыс істеген кезде Тейлор ғылыми менеджментті төрт салада танытты:
номалау, уақыт пен міндетті зерттеу, ұдайы сұрыптау, уақыт пен міндетті
зерттеу, ұдайы сұрыптау және баулу, ақшалай ынталандыру.
Тейлордың пікірінше, еңбек өнімділігінің артыруы қожайынға, жұмысшыға
да молшылық әкелді. Ол үшін қожайынның да, жұмысшының да психилогиясын
түбегейлі өзгерту қажет. Екі жағыда қосымша өнімді өзара бөлуге назар
аудармай, бар күш – жігерін оны молайтуға жұмсауы тиіс. Тейлор өз теориясын
тұжырымдай отырып, мынадай тоқтамаға келді: Дәстүрлі әдістің орына ғылым;
қарама-қарсылықтың орнына үйлесімділік; дербес жұмыстың орнына
ынтымақтастық; еңбек өнімділігін щектеудің орнына еңбек өнімділігін барынша
арттыру; әрбір жұмышының еңбек өнімділіг барыша арттыру, оларға барынша
қолайлы жағдай жасау.

Адамгершілік қарым-қатынас мектебі (1930-1950)
Ғылыми басқару мектебі мен класикалық мектеп, психология жаңадан
дамыған кезде жарық көрді, сондықтанда, осы мектептің авторлары адам
факторының маңызын мойындай тұрса да, олардың пікір таласы ақыны әділ
төлеу, экономикалық ынталандыру және формальды қызмет қарым-қатынасын
орнату секелді мәселелермен шектеледі. Адамгершілік қарым қатынас жөніндегі
қозғалыс, ұйымының негізі тиімді элементі ретінде адам факторын толық
мойындай алмауына жауар ретінде туындаған еді. Оның өзі класикалық
көзқарастағы кемшілікті шешу мақсатында пайда болғандықтан, адамгершілік
қарым-қатынас мектебін кейде неокласикалық мектеп деп те атайды.
Мори Паркер Фоллет пен Элтон Мфйо фдфмгершілік қарым-қатынас
мектебінің жаңа бағытта дамуының негізін салушылар деп есептелінеді. Мисс
Фоллет менеджментті тұңғыш рет басқа адамдардың көмегімен жұмыстың
орындалуын қамтамасыз етуші деп анықтама береді.
Мэйо Уестерн электрок компани фирмасымен шартқа тырып, Хоторнс
каласында адам еңбегінің тиімділігіне психологиялық факторлардың ықпалын
зерттеді. Бұл жұмыс кезінде бүкіл АҚШ-қа әйгілі болған Хоторенстік
эксперимент деп аталды.
1926 жылы Фонд Рокфеллер қаржысына Гарвард университетінде
өнеркәсіптік зерттеу білімі ашылып, 1927 жылдан бастап Мэйо жұмысын
дамытты. 1933 жылы Мэйо Индустриялдық өркениеттегі адамгершершілік
қарымқатынастар кітабын шығарды. Бұл кітаптағы басты идея – еңбек
тиімділігі үшін психологиялық жағдай және жұмысшылардың жақсы көңіл күйінің
қажеттігі туралы. Бақытты жұмысшы дегеніміз тиімді жұмысшы, деп
тұжырымдайды Мэйо. Басқаша айтқанда, жұмысшылардың еңбек өнімділігін
барынша арттыру үшін, оны бақытты ету қажет. Демек, жақсы меңгеруші тек
өндіріспен еңбекті ұйымдастыру техникасы туралы ғана емес, жұмыстың
психологиялық жағдайларын да, жұмысшылардың көңіл-күйін де ойластыруы тиіс,
мұның өзі еңбек тиімділігінің елеулі факторларының бірі. Меңгеру ұжымдағы
жұмыс істейтіндердің кейбіреуін айрықша қамқорлыққа алуы тиіс.
Адамгершілік қарым-қатынас мектебінің көрнекті өкілдері К. Арджерис,
Ф. Ферцберг, Р. Ликатт, Д. Макгрегор, Р. Блейк т.б.
Бұл ағыттың негізгі қағидасы ресми емес шағын ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.