Беттік активті заттар

Беттік активті заттар өндірістің түрлі салаларында, сонымен қатар күнделікті тұрмыста да үлкен қолданысқа ие. Бұл заттардың көмегімен беттік фазааралық қабаттың қасиеттерін айтарлықтай өзгертуге және соның нәтижесінде фазалар шекарасындағы өтетін процестерге әсер етуге болады. БАЗ-ды қосу арқылы материалдың беріктігін төмендетуге, бетонды қоспалар мен керамикалық композициялардың иілімділігін арттыруға болады. БАЗ-ды металдарды коррозиядан қорғауда, мұнай өндірісін сапаландыруда, рудаларды байыту кезінде флотацияда, өрт сөндіруге қажет көбіктерді алуда, т.с.с. салаларда пайдаланады.
Сонымен қатар, БАЗ әмбебап әсерге ие синтетикалық жуғыш заттардың негізі болып табылады. Дәл осы бағытта өндірілетін БАЗ-дың көп мөлшері жұмсалады. Жуғыш әсердің механизмі бірнеше кезеңдерден тұрады. БАЗ ерітіндінің беттік керілуін төмендетеді, бұл кірленген заттардың жібітілуін және ерітіндінің тар жерлерге енуін жақсартады. БАЗ-дың кір бөлшектеріне және өңделіп жатқан бетке адсорбциялануы сол бөлшектердің беттен бөлінуін және ерітіндіде қалуын қамтамасыз етеді. Түзілген көбік кірлерді әкетуге көмектеседі. Майлы кірлерді тазалау солюбилизация нәтижесінде іске асады. Солюбилизация деп коллоидты БАЗ ерітіндісінде жай сұйықтықтарда ерімейтін заттардың коллоидты еруін айтады.

1. Фролов Ю.Г. «Курс коллоидной химии» Поверхностные явления и дисперсные системы. М.: Химия, 1988.
2. Воюцкий С.С. «Курс коллоидной химии». М.: Химия, 1976.
3. Щукин Е.Д., Перцов А.В., Амелина Е.А. «Коллоидная химия». М.: ВШ, 1992