Алкандар физикалық қасиеттері
Метан және оның құрылысы. Заттардың алкандарға жататыны олардың құрылысына қарай анықталады. Алдымен қарапайым көмірсутек – метенның құрылысын қарастырайық.
Метан СН - түссіз және иіссіз газ, ауадан екі еседей жеңіл. Ол табиғатта өсімдіктер және жануарлар ағзалары қалдықтарының ауа жеткіліксіз жерде ыдырауы нәтижесінде түзіледі. Сондықтан ол, мысалы, батпақты суларда, тас көмір шахталарында кездеседі. Метан қазір тұрмыста және өндірісте кең қолданылатын табиғи газда едәуір мөлшерде болады.
Метан молекуласындағы сутегі атомының көміртегі атомымен химиялық байланысы ковалентті сипат алады. Егер байланыс түзу кезінде жұптасып қаптасқан электрон бұлттарын екі нүктемен немесе валенттік сызықшамен белгілейтін болсақ, метанның құрылысын мынадай формуламен көрсетуге болады.
Органикалық химияда молекулалардың кеңістіктің құрылысы жөніндегі ілім дами бастағанда метан молекуласы біз қағаз бетінде құрылымдық формуласы түрінде бейнелеп жүргеніміздей жабық емес, шындығынды тетраэдр пішінді екені анықталды.
Метан СН - түссіз және иіссіз газ, ауадан екі еседей жеңіл. Ол табиғатта өсімдіктер және жануарлар ағзалары қалдықтарының ауа жеткіліксіз жерде ыдырауы нәтижесінде түзіледі. Сондықтан ол, мысалы, батпақты суларда, тас көмір шахталарында кездеседі. Метан қазір тұрмыста және өндірісте кең қолданылатын табиғи газда едәуір мөлшерде болады.
Метан молекуласындағы сутегі атомының көміртегі атомымен химиялық байланысы ковалентті сипат алады. Егер байланыс түзу кезінде жұптасып қаптасқан электрон бұлттарын екі нүктемен немесе валенттік сызықшамен белгілейтін болсақ, метанның құрылысын мынадай формуламен көрсетуге болады.
Органикалық химияда молекулалардың кеңістіктің құрылысы жөніндегі ілім дами бастағанда метан молекуласы біз қағаз бетінде құрылымдық формуласы түрінде бейнелеп жүргеніміздей жабық емес, шындығынды тетраэдр пішінді екені анықталды.
Алкандар физикалық қасиеттері
Метан және оның құрылысы. Заттардың алкандарға жататыны олардың
құрылысына қарай анықталады. Алдымен қарапайым көмірсутек – метенның
құрылысын қарастырайық.
Метан СН - түссіз және иіссіз газ, ауадан екі еседей жеңіл. Ол
табиғатта өсімдіктер және жануарлар ағзалары қалдықтарының ауа жеткіліксіз
жерде ыдырауы нәтижесінде түзіледі. Сондықтан ол, мысалы, батпақты суларда,
тас көмір шахталарында кездеседі. Метан қазір тұрмыста және өндірісте кең
қолданылатын табиғи газда едәуір мөлшерде болады.
Метан молекуласындағы сутегі атомының көміртегі атомымен химиялық
байланысы ковалентті сипат алады. Егер байланыс түзу кезінде жұптасып
қаптасқан электрон бұлттарын екі нүктемен немесе валенттік сызықшамен
белгілейтін болсақ, метанның құрылысын мынадай формуламен көрсетуге болады.
Органикалық химияда молекулалардың кеңістіктің құрылысы жөніндегі ілім
дами бастағанда метан молекуласы біз қағаз бетінде құрылымдық формуласы
түрінде бейнелеп жүргеніміздей жабық емес, шындығынды тетраэдр пішінді
екені анықталды.
Метан молекуласының неліктен тетраэдр пішінді болатынын қарастырайық.
Сірә, біз С – Н байланысын тузуге валенттік электрондары қатысатын
көміртегі атомының құрылысына сүйенуіміз керек шығар. Бірақ мұнда біз
қайшылыққа кездесеміз. Көміртегі атомының сыртқы электрон қабатында екеуі
жұптасқан s-электрон болып табылатын төрт валенттік электроны бар – олар
химиялық байланыс түзе алмайды. Химиялық байланыс тек жұптаспаған екі р-
электрон арқылы түзілүі мүмкін. Бірақ оңай жағдайда метанның формуласы СН
емес, СН болуы керек, ол шындыққа сай келмейді.
Көміртегі атомы сутегі атомымен өзара әрекеттескенде, ол қозған күйге
ауысады; сыртқы қабаттағы s-электроедары ажырнап, олардың біреуі үшінші р-
электронның бос орнын алады. Бұл электронның орбиталы басқа екі р-электрон
орбиталына перпендикуляр болады. Енді төрт валенттік электронның барлығы да
жұптаспаған болды – олар төрт химиялық байланыс түзуі мүмкін.
Бірақ жаңа қайшылықтар шығады. Үш р-электрон сутегі атомдарымен өзара
перпендикуляр бағытта, яғни 90 бұрыш жасап, үш химиялық байланыс түзуі
керек, ал s-электронның орбиталы сфералық пішінді болғандықтан, сутегінің
төртінші атомы еркін бағытта қосыла алар еді. Мұндай байланыс қасикті
бойынша өзгеше болар еді. Сөйткенмен, метан молекуласындағы С – Н
байланысының барлығы бірдей екені белгілі және олар 109 28 бұрыш жасап
орналасады. Бұл қайшылықты шегуге электрон орбитальдарының гибридтенуі
жөніндегі түсінік көмектеседі.
Химиялық байланыс түзу кезінде көміртегі атомының барлық валенттік
электрондарының орбитальдары теңесіп,бірдей болады. Бұл кезде олардың
барлығы көлемдік сегіздік химиялық байланыс түзу бағытына созылған
симметриясыз форма түзеді, егер байқап қараса s-орбиталымен де, р-
орбиталымен де ортақтық байқалады. Тетраэдрдің төбесіне бағытталған мұндай
орбитальдар сутегі атомының s-орбитальдарымен едәуір қаптасуы мүмкін, ол
энергияның көп бөлінуіне және берік, ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Метан және оның құрылысы. Заттардың алкандарға жататыны олардың
құрылысына қарай анықталады. Алдымен қарапайым көмірсутек – метенның
құрылысын қарастырайық.
Метан СН - түссіз және иіссіз газ, ауадан екі еседей жеңіл. Ол
табиғатта өсімдіктер және жануарлар ағзалары қалдықтарының ауа жеткіліксіз
жерде ыдырауы нәтижесінде түзіледі. Сондықтан ол, мысалы, батпақты суларда,
тас көмір шахталарында кездеседі. Метан қазір тұрмыста және өндірісте кең
қолданылатын табиғи газда едәуір мөлшерде болады.
Метан молекуласындағы сутегі атомының көміртегі атомымен химиялық
байланысы ковалентті сипат алады. Егер байланыс түзу кезінде жұптасып
қаптасқан электрон бұлттарын екі нүктемен немесе валенттік сызықшамен
белгілейтін болсақ, метанның құрылысын мынадай формуламен көрсетуге болады.
Органикалық химияда молекулалардың кеңістіктің құрылысы жөніндегі ілім
дами бастағанда метан молекуласы біз қағаз бетінде құрылымдық формуласы
түрінде бейнелеп жүргеніміздей жабық емес, шындығынды тетраэдр пішінді
екені анықталды.
Метан молекуласының неліктен тетраэдр пішінді болатынын қарастырайық.
Сірә, біз С – Н байланысын тузуге валенттік электрондары қатысатын
көміртегі атомының құрылысына сүйенуіміз керек шығар. Бірақ мұнда біз
қайшылыққа кездесеміз. Көміртегі атомының сыртқы электрон қабатында екеуі
жұптасқан s-электрон болып табылатын төрт валенттік электроны бар – олар
химиялық байланыс түзе алмайды. Химиялық байланыс тек жұптаспаған екі р-
электрон арқылы түзілүі мүмкін. Бірақ оңай жағдайда метанның формуласы СН
емес, СН болуы керек, ол шындыққа сай келмейді.
Көміртегі атомы сутегі атомымен өзара әрекеттескенде, ол қозған күйге
ауысады; сыртқы қабаттағы s-электроедары ажырнап, олардың біреуі үшінші р-
электронның бос орнын алады. Бұл электронның орбиталы басқа екі р-электрон
орбиталына перпендикуляр болады. Енді төрт валенттік электронның барлығы да
жұптаспаған болды – олар төрт химиялық байланыс түзуі мүмкін.
Бірақ жаңа қайшылықтар шығады. Үш р-электрон сутегі атомдарымен өзара
перпендикуляр бағытта, яғни 90 бұрыш жасап, үш химиялық байланыс түзуі
керек, ал s-электронның орбиталы сфералық пішінді болғандықтан, сутегінің
төртінші атомы еркін бағытта қосыла алар еді. Мұндай байланыс қасикті
бойынша өзгеше болар еді. Сөйткенмен, метан молекуласындағы С – Н
байланысының барлығы бірдей екені белгілі және олар 109 28 бұрыш жасап
орналасады. Бұл қайшылықты шегуге электрон орбитальдарының гибридтенуі
жөніндегі түсінік көмектеседі.
Химиялық байланыс түзу кезінде көміртегі атомының барлық валенттік
электрондарының орбитальдары теңесіп,бірдей болады. Бұл кезде олардың
барлығы көлемдік сегіздік химиялық байланыс түзу бағытына созылған
симметриясыз форма түзеді, егер байқап қараса s-орбиталымен де, р-
орбиталымен де ортақтық байқалады. Тетраэдрдің төбесіне бағытталған мұндай
орбитальдар сутегі атомының s-орбитальдарымен едәуір қаптасуы мүмкін, ол
энергияның көп бөлінуіне және берік, ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz