Ақпараттық менеджменттің әдістемелік және теориялық негіздері

Пән: Менеджмент
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Ақпараттық менеджменттің (АМ) әдістемелік және теориялық негіздері.

«Ұйымдастыру» теориясы әртүрлі мағынаға ие. Кейде ол ұйымдастыру мағынасына жақын процесс немесе қызметті білдіреді. Көбінесе ұйымдастыру термині реттелген құрылымды объект ретінде қарастырылады. Мұндай объектіде әртүрлі элемепнттер және олардың арасында байланыс бар, сондай-ақ элемент ретінде технологиялық элементтер (машина, құрылғы, т. б. ), адамдар болуы мүмкін. Біз негізгісі ретінде осы жолдарды қолданамыз.

Ұйымдастыру теориясы - менеджерлерді дайындауда оқытылатын арнайы пән.

Ұйымдастыруды «жалпы мақсатқа немесе мақсаттарға жету үшін тұрақты негіздерге қатысты функциялайтын белгілі шектеулі әлеуметтік білім» немесе «адамдар тобы» ретінде анықтауға болады. Сондықтан АҰ (ақпаратты ұйымдастыру) жағдайын және ұйым ерекшеліктері дамуын бағалай сатылары ретінде қарастырады.

АҰ кеңістігіндегі менеджмент және ұйымдастыруға әрбір кәсіпорында ағымдағы уақыт үшін жалпы факторлар әсер етеді. Бұл ең алдымен кәсіпорындағы АҰ бөлімшелерінің тапсырма құрамын қарастырудағы қалыптасу.

Стратегиялық тапсырмаға кәсіпорындағы АҰ идендификациясның рөлі, стратегия және мақсат қалыптастыру, сондай-ақ кәсіпорынның ақпараттық құрылымын стратегиялық жоспарлау жатады. Тактикалық тапсырмалар стратегиялық жоспарлары бөлшектейді және оған ақпараттық құрылымдар эффектілігі мен сапаның стратегиялық деңгейіндегі шаралар жатады. Оперативтік тапсырмалар АҰ кеңістігіндегі жоспарды таратуды қамтиды.

Қосалқы жүйелерге өздік өңдеулер, стандартты қолданудағы программалық және басқа да құралдар және олардың жоспарлау, даму, орындау, қызмет көрсету құралдары жатады.

Кез-келген бизнесте және кез-келген технологияда еңбекті бөлудің қол жеткізген деңгейі және процессі негізгі қызмет ерекшеліктерін және оны ұйымдастыруды анықтайды:

Кең профельді мамандар және шағын маманданған қызметкерлерді өзара таңдау;
Тапсырма класстары бойынша еңбекті бөлу және жұмысшыларды мамандандыру;
Заттық немесе техникалық белгі бойынша мамандандыру;
Жеке ұйымдастырылған жұмыс фазасы бойынша жұмысшыларды шағын мамандандыру болуы мүмкін;

АҰ тапсырмасындағы ақпараттық құралдардың күрделілігі шағын мамандарға пайдалы; жүйе интеграциясы тапсырмаларымен байланысты мамандардағы жалпы мәселе - әмбебап - мамандарға пайдалы.

АҰ жүйесі централизацияланған және децентрализацияланған болуы мүмкін.

Кез-келген қызмет децентрализациясы кеңістік, технологиялық және ұйымдық көзқараспен қарастырылады. Кеңістік Д АҰ орындалатын технологиялық комплекстердің физикалық орналасуына негізделеді. Осымен тығыз байланысты технологиялық Д технологиялық құралдар және желі деңгейі, анықталған жүйелік программалық құралдардан және анықталған мәліметтерден тұрады. Ұйымдық Д-ны қолдануда Аұ тапсырмаларын анықтау және олардың нәтижесіне жауапкершілік орындалады.

Централизацияланған және децентрализацияланған құрылымдар өздерінің мүмкіндіктері бойынша бір-біріне жол береді. АҰ централизациясына пайдалы аргументтер:

басшылыққа ақпаратты дайындау үшін процесстің жеңілдігі, құралдарға және мәліметтерге оперативті және терең қатынау, қызметтің талдауының эффектівті, оперативті және терең мүмкіндігі;
кәсіпорын үшін глобальды қосымшалардың жақсы келісімділігі; бұл жағдайда децентрализация эффективті емес және локальды таратылатын қосымшалар үшін ыңғайлы;
мүмкіндігі жоғары құралдарды қолдану мүмкіндігі, технологиялық мәдениет, «ноу-хау» интеграциялары деңгейінің жоғарылауы, бұлар АҰ және АТ бойынша кәсіби мамандардың жақсы жағдай жасайды; кәсіпорын децентрализация жағдайында мықты технологиялық базаға негізделеді, сондай-ақ мұндай жағдайларда мамандардан АҰ бойынша қосымша және терең білім талап етіледі.

Сондай-ақ децентрализация пайдасына күрделі аргументтер бар:

ақпараттық жүйені қорғау үшін күш, шара және құрал қажет емес, жүйені бұзу тәуекелдігі төмендейді;
локальды қосымша бойынша реакция уақыты қысқарады және централизацияланған жүйемен салыстырғанда жүйелер арасындағы келіспеушілік үшін ұйымдық шығындар азаяды;

кәсіби кеңесшілерге осы бөлімшелер қызметін, олардың ұйымдық және технологиялық автономдығын қамтитын АҰ жүйесінің тиімділігін бағалау жеңіл; сондай-ақ АҰ мәселесіндегі жауапкершілік жоғарылайды.

АҰ жүйесін құруда децентрализациялау қабылданған, онда жетіспеушіліктер жоқ. «Баға/өндіруші» қатынасы кіші есептеуіштерде жақсы, бірақ централизация кезіндегі ресурстарды қолдану деңгейі жоғары. Бұдан басқа децентрализация АҰ кеңістігіндегі стандартизацияны және бірлікті бұзуы мүмкін. Осыдан АҰ жүйесі бойынша бөлу және функцияларды стратегиялық жоспарлаудың орталақ қашықтығы мақсатты жинақталады.

Ұйымдық, техникалық және кеңістіктік децентрализацияның негізгі версиясы - мәліметті дербес өңдеу (МДӨ) - Personal Computing. Мұндай жүйелерде қолданушылар ПЭВМ және оның комбинациясын қолданып, қосымша жасауы мүмкін. Бұл жұмыстарға программалау құралдары мен қолдау көрсетіледі.

МДӨ көмегімен АЖ-де әртүрлі мақсаттар жүргізіледі. Ең алдымен, қосымша жүйені кәсіби өндірушілердің іске қосылуы және аймақтағы эффектілік, сондай-ақ кәсіпорынға АҰ-дың тереңдей енуі қамтылады.

МДӨ өмірінің қосымшаларында «шығын/пайда» қатынасы жақсарады, ол сондай-ақ үйрену процессіне шақырады, қолданушылар жауапкершілігін күшейтеді және АҰ қатынасына жалпы жақсы әсер етеді.

Көрсетілген МДӨ мүмкіндіктері АЖ-де таралуы мүмкін. МДӨ-ні құру үшін келесі белгілер қосымшалары сай келеді:

өңдеудің күрделілігі мен жұмыс сыйымдылығы жоғары емес;
қосымшаның өмір ұзақтығы жылмен емес айлармен болжанады;
қолданушылар саны аз және айналым жиілігі жоғары емес;
мәліметтер көлемі шектеулі, орталық базарларға мәліметтерді өзгерту ретінде кері әсер ету орын алмайды;
жоспарланған барлық қосымша жүйе немесе оның бөлігі үшін АЖ-нің элементін қолданудың еш қажеті жоқ;
басқа қосымша жүйелермен активті және тұрақты контактілер болмайды;
мәліметтерді қорғау және сақтау бойынша талаптар төмен.

Үлкен кәсіпорындарда қолданушыларға ақпараттық орталықтар (АО) қызмет көрсетеді. АО тапсырмалары:

МДӨ-ді басқару (өз кәсіпорны шегіндегі стандартизациялау облыстары: АҰ дәстүрлі ұйымдастыру үшін қосымша және шектеу таңдау; программалық және техникалық құралдарды бағалау; ақпараттар менеджментін қамтамасыз ету; МДӨ жасау принциптерін анықтау-жобалау әдістері, «шығын/пайда» қатынасын талдау) ;
Соңғы қолданушыларға қызмет көрсету (МДӨ қосымшаларын, техникалық және программалық құралдарды таңдауға кеңес беру; техникалық және программалық құралдар, шығын материалдарын алуда қолдау көрсету; техникалық құралдарға қызмет көрсету, программалық құралдарды қолдану және жұмыс әдістеріне үйрету; мәліметтердің орталық базасының көшірмесін дайындау; туындаған мәселелерге кеңес беру) ;
МДӨ аймағындағы маркетинг (МДӨ-ні кеңейту үшін белсенді маркетинг, яғни жетістіктер мен сәттіліктерді жариялау, соңғы қолданушылар тәжірибесі мен алмасуды ұйымдастыру) ;
Жоғарыдағыдан туындайтын административті тапсырмалар (нарықты бақылау және техникалық және программалық құралдарды алу, үйрену; шығындарды және олардың есебін шығару; квалификацияны жоғарылату, қалыптастыру және АО персоналын қолдану; АО және АҰ-дың дәстүрлі координациясы) ;

АО-тан жұмыс үшін қызметкерлерді іздеу күрделі жұмыс болып табылады. Олардан АҰ кеңістігіндегі қызметкерлерден артық сапа талап етіледі. Соңғы қолданушылармен қарым-қатынас жеңілдігі, қосымшалардағы байланыстарды тез түсіну, дидактикалық қабілеттер. Қазіргі таңда АО кілттік құрылм ретінде электронды АҰ кеңістігінде үлкен өндірістік дамыған елдердегі кәсіпорындарда сенімді бекітілген.

Нақты кәсіпорында АҰ кеңістігі масштабына тәуелділігіне байланысты, осы аймақта түрлі ұйымдастырылған құрылымдар туындайды. Мына мысалдар АҰ бөлімшелерін ұйымдастырудың түрлі масштабтарының нұсқаларын сипаттайды (5 адам - аз, 6-20 адам - орташа және 20 адамнан жоғары - үлкен АҰ бөлімшелері) .

Аз сандық құрылымда әртүрлі функциялар бір ғана түрде болады, сонымен қатар жоспарлау және орындау тапсырмалары өзіндік персоналды одақта болуы керек.

Басқару АҰ кіріспесі құрған бөлімшелерге беріледі. Ұйымдастыру, мәліметті сақтау, өңдеу және бақылау өндірістік бөлімшелерде орналасады.

Стандартты қосалқы программалық қамтамасыз ету функциясы және шығарып салу, мұндай кәсіпорындарда шетке беріледі, өйткені бұл профильде өз мамандары қалыптаспаған.

Орта бөлімше құрылымы үшін жобалау тапсырмаларын бөлу және жүйені қолдануды ұсынуға болады. Стандартты қосалқы программалық құралдарды таңдау және енгізу уақыт ете барлық фирма үшін маңызды болады; соңғы қолданушылрға қызмет көрсету осы топта ұсынылған.

Мұндай жағдайларда мәліметті орталықта сақтау болмайды, келісім және бақылау тапсырмалары өндірістік бөлімшелер бойынша децентрализацияланған. Ұйымдық тапсырмалар құрамына жоспарлау және қолдау функциялары жатады. Жоспарлау және қолдау функциялары техникалық және программалық құралдарды қамтиды.

Басқарудың үлкен бөлімшесі құрылымына кең штабтық функциялар берілген. Үлкен кәсіпорындарда қызмет көрсету 50-70 % -ды алады, сондықтан мұнда құрылымға сай автономдық бөлікті көрсетуге болады. Сонымен қатар, осы бөлімшелерді мүшелеуге қарсы тәжірибе жүзінде жобалау жұмысы ең жақсы болып табылады, ал өндірушілерге қызмет көрсету және қолдау жүйесі сапалы болады, сондықтан осы функцияларды бірге қамтамасыз ету маңызды.

ВЦ-де мәліметтерді ортақ сақтау болмауы мүмкін: көптеген кәсіпорындарда мәліметтердің анықталған құрылымдары қабылданған. Машинаны іске қосу шаралары түрлі тереңдікте жоспарлауды және ағымдық басқаруды қамтиды.

Кәсіпорында басшыға (АҰ-1) немесе үлкен кәсіпорында штаб басшысына (АҰ-2) бағыну АҰ-дың барлық кәсіпорынға мәнділігін білдіреді. Кәсіпорын басшысына функцияналдық бөлімше (АҰ-3) ретінде бағыну АҰ-дың технологиялық сипаттамасына және қызметтік тағайындалуына сай келмейді, бірақ кәсіпорынға АҰ маңызды болғанда туындауы мүмкін. АҰ-дың функционалды бөлімшелеріне немесе бөліміне (АҰ-4) бағынуы тарихи факторларға негізделген.

Бұл схема АҰ кеңістігіндегі схеманың қалыптасуының децентрализацияланған шешімін көрсетеді. Нұсқалардың бірі болып орталық сектор комбинациясы немесе АҰ-дың децентрализацияның секторлары немесе негізді функционалды бөлімшелердегі бөлімдер (АҰ-4) табылады. АҰ-3 және децентрализацияланған бөлімшелер АҰ-4 комбинациялары да болады. Тапсырмалардың бөлінуі және АҰ бөлімшелерінің орталық және перифериялар арасындағы компетенциялар әртүрлі болады. Болашақта АҰ тапсырмаларының кең децентрализациясы болуы мүмкін.

Ұйымның матрицалық формасы - өндірістік бөлімшелерге сай АҰ перифериялық бөлімшелері тәртібінде бағыну, функционалдық - АҰ орталық бөлімшелеріне бағыну.