Кәсіпорынның бизнес-жоспары

Кіріспе
Негізгі бөлім
І тарау. Кәсіпорынның бизнес.жоспарын игеру , тарауларының
мақсат міндеттері мен мазмұны

ІІ тарау. Бизнес жоспар жасау кезіндегі маркетингтік
бақылау және оқырман сұранысын зерттеу мәселелері

Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер және сілтемелер тізімі

ХХІ ғасырда адамзат өркениетке қол жеткізді, ғылым мен техника дамуының шырқау шыңына көтерілді дей тұрғанмен қоғам рухани жағынан байыды ма, ішкі жан дүниенің, жан сарайының байлығына қол жеткізді деп айта қою қиын. Рухани мұраның қайнар көзі, сақтаушысы, ұрпақтан ұрпаққа жеткізушісі кітап десек, қай кезде болса да, кітапсыз рухани байлықсыз өмір мәнсіз екенін бұрынғы даналар да айтып кеткен ғой. Абай бабамыз «артық білім кітапта» десе, француз ойшылы Дидро «кітап оқудан тиылсақ, ой ойлаудан да тиылар едік» депті. Дүниеде зұлымдық пен ізгілік деген екі күш болса, әзәзілдердің әрекетімен теледидардың басым көпшілік өнімдері біздің қоғамды азғыру жолына түсіріп отыр. Ал кітап адам баласы жаратылып, көзін ашып, оқу білгеннен бастап, оның рухани байлығы болып келе жатқан дүние еді. Қазіргі қоғам осындай асылды, теледидардағы сойқан бағдарламалардың құрбандығына шалып отыр. Бүгінде мемлекеттік тапсырыспен шығатын әр кітап екі мың тираждан аспайды. Бүкіл Қазақстанға оның ішінде 8 миллион қазаққа, ал оның ішінде кітап оқиды-ау деген 4млн. қазаққа бар-жоғы 2 мың тиражбен кітап шығару кітап басу ісінің мүшкіл ахуалынан хабардар етеді.
Кітап басу ісі қай кезеңде болмасын қазақ қаламгерлерінің назарына тыс қалған емес. Алаш арыстарының бірі Міржақып Дулатов «Қазақ» газетінде жариялаған мақаласында «Қазақта баспахана жоқ. Кітап, газет-журналдарымыз ноғай, орыс, еврей баспаларында басылады.Пайданың көбі солардың қалтасында қалады. Баспахана ісімен таныстығы жоқ кісілерден 1-2 есе қымбат алады. Егер баспахана ашуды пайдалы кәсіп екенін аңғарған қазақ байлары, саудагерлері болса, бұл істен қазаққа пайда көп болар еді»/ 1/«Қазақ» газеті. Құраст. Ү.Сұбханбердина, С. Дәуіт, Қ. Сақ.: қазақ энциклопедиясы,1998ж/деп сол тұстағы арта қалып отырған кітап шығару мен тарату мәселелерін қабырғасы қайыса жазады. Кітап шығару, сату ісін дамытуға шақырады.
Елбасымыз айқындап берген, дамыған елу елдің қатарына қосылу сынды мақсатқа жету үшін, келешек жастарды елін, жерін сүйетін азамат етіп тәрбиелеуде кітаптың берері мол. Ахмет Байтұрсынұлы «Мәдениет күшейеді-өнер, білім күшімен. Өнер білім күшейеді – оқумен, оқу күшейеді мәдениетпен. Мәдениет күшейеді әдебиетпен. Қазақтың асылы мәдениетте» /2/деген екен. Мәдениет пен білімді дамытудың кілті кітап екенін түсіндіріп жату да артық болар.
Еліміз тәуелсіздік алғаннан кейін нарықтық қатынастарды дамытып, нарық талабына бейімделуге тура келді. Бұл жағдай кітап басу ісін де айналып өтпеді. Баспагер кадрларын дайындауда жаңа заман талабына сәйкес өзгерістер енді. Мысалы, баспа менеджменті мен маркетингі саласы мен кітап саудасын жетілдіру мәселесі күн тәртібіне шықты. Жекеменшік баспалар мен баспаханалардың көбеюі баспа ісіне үлкен өзгеріс әкелді. Бұл жерде Елбасының 1991 жылғы 28 маусымда қол қойып, бірінші тамыздан бастап күшіне енген «Баспа және БАҚ туралы» заңының әсері күшті болды.

1. “Қазақ” газеті. Құраст. Ү. Сұбханбердина, С. Дәуіт, Қ. Сақ.: қазақ энциклопедиясы, 1998ж
2. Бұл да сонда, 55-б
3. Баспа және БАҚ туралы заң
4. Дүйсенбаев, Нысанбаев, “Макетинг негіздері”
5. Бұл да сонда, 78-б
6. С. Р. Есімжанова, “Маркетинг”, А: 2005ж, 466-б
7. Ф. Котлер, “Основы маркетинга”, М: 1995г, 121-б
8. Бұл да сонда, 156-б
9. Ж. Сүндетұлы, “Әлеуметтік экономикалық дамуды баолау жоспарлау”, А: 2002ж, 104-б
10. С. Сейітжан “Маркетинг-нарықтау”, А: 1999ж, 285-б
11. Бұл да сонда, 303-б
12. С. Сатыбалдыұлы “Маркетинг-нарықтау”, А: 1999ж, 159-б
13. С. Р. Есімжанова, “Маркетинг”, А: 2005ж, 352-б
14. Гордон Грэм, “Книжный бизнес” М: 1999г, 55-б
15. Бұл да сонда, 67-б
16. Б. Н. Исабеков, “Кәсіпкерлік құрылымдардың бизнес жоспарды жасау процесінің методологиялық негізі”, Түркістан: 2004ж, 148-б
17. Бұл да сонда, 157-б
18. С. Р. Есімжанова, “Маркетинг”, А: 2005ж, 364-б
19. В. Г. Поляков, В. Д. Маркова, “Бизнес планирование:Практическое руководства”, Новосибирск, ЭКОР, 1993г, 79-б
20. Е. И. Комаров – Н. П. Маковеев, “Эффективное издательство”, М: 2000, 82-б
21. Бұл да сонда, 91-б
22. С. Р. Есімжанова, “Маркетинг”, А: 2005ж, 401-б
23. Бұл да сонда, 408-б
24. С. Сатыбалдыұлы “Маркетинг-нарықтау”, А: 1999ж, 205-б
25. Ф. Котлер, “Основы маркетинга”, М: 1995г, 158-б
26. С. Сейітжан “Маркетинг-нарықтау”, А: 1999ж, 299-б
27. “Хабаршы” журналы, №2. А: 2006ж, ҚазҰУ
28. А. Ваксин “Книготорговый бизнес”, М: 2001ж, 11-б
29. “Хабаршы” журналы, №2. А: 2006ж, ҚазҰУ
30. Е. И. Комаров – Н. П. Маковеев, “Эффективное издательство”, М: 2000ж
31. Интернет сайты: www.google. Kz “Қазақта кітап жоқ па, әлде оны насихаттайтын құлық жоқ па?”
32. Айқын газеті.№75 26-сәуір “Отандық баспа ісінің халі мүшкіл”

Пән: Маркетинг
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 15 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны

Кіріспе
Негізгі бөлім
І тарау. Кәсіпорынның бизнес-жоспарын игеру , тарауларының
мақсат міндеттері мен мазмұны

ІІ тарау. Бизнес жоспар жасау кезіндегі маркетингтік
бақылау және оқырман сұранысын зерттеу мәселелері

Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер және сілтемелер тізімі

Кіріспе
ХХІ ғасырда адамзат өркениетке қол жеткізді, ғылым мен техника
дамуының шырқау шыңына көтерілді дей тұрғанмен қоғам рухани жағынан байыды
ма, ішкі жан дүниенің, жан сарайының байлығына қол жеткізді деп айта қою
қиын. Рухани мұраның қайнар көзі, сақтаушысы, ұрпақтан ұрпаққа жеткізушісі
кітап десек, қай кезде болса да, кітапсыз рухани байлықсыз өмір мәнсіз
екенін бұрынғы даналар да айтып кеткен ғой. Абай бабамыз артық білім
кітапта десе, француз ойшылы Дидро кітап оқудан тиылсақ, ой ойлаудан да
тиылар едік депті. Дүниеде зұлымдық пен ізгілік деген екі күш болса,
әзәзілдердің әрекетімен теледидардың басым көпшілік өнімдері біздің қоғамды
азғыру жолына түсіріп отыр. Ал кітап адам баласы жаратылып, көзін ашып, оқу
білгеннен бастап, оның рухани байлығы болып келе жатқан дүние еді. Қазіргі
қоғам осындай асылды, теледидардағы сойқан бағдарламалардың құрбандығына
шалып отыр. Бүгінде мемлекеттік тапсырыспен шығатын әр кітап екі мың
тираждан аспайды. Бүкіл Қазақстанға оның ішінде 8 миллион қазаққа, ал оның
ішінде кітап оқиды-ау деген 4млн. қазаққа бар-жоғы 2 мың тиражбен кітап
шығару кітап басу ісінің мүшкіл ахуалынан хабардар етеді.
Кітап басу ісі қай кезеңде болмасын қазақ қаламгерлерінің назарына тыс
қалған емес. Алаш арыстарының бірі Міржақып Дулатов Қазақ газетінде
жариялаған мақаласында Қазақта баспахана жоқ. Кітап, газет-журналдарымыз
ноғай, орыс, еврей баспаларында басылады.Пайданың көбі солардың қалтасында
қалады. Баспахана ісімен таныстығы жоқ кісілерден 1-2 есе қымбат алады.
Егер баспахана ашуды пайдалы кәсіп екенін аңғарған қазақ байлары,
саудагерлері болса, бұл істен қазаққа пайда көп болар еді 1Қазақ
газеті. Құраст. Ү.Сұбханбердина, С. Дәуіт, Қ. Сақ.: қазақ
энциклопедиясы,1998ждеп сол тұстағы арта қалып отырған кітап шығару мен
тарату мәселелерін қабырғасы қайыса жазады. Кітап шығару, сату ісін
дамытуға шақырады.
Елбасымыз айқындап берген, дамыған елу елдің қатарына қосылу сынды
мақсатқа жету үшін, келешек жастарды елін, жерін сүйетін азамат етіп
тәрбиелеуде кітаптың берері мол. Ахмет Байтұрсынұлы Мәдениет күшейеді-
өнер, білім күшімен. Өнер білім күшейеді – оқумен, оқу күшейеді
мәдениетпен. Мәдениет күшейеді әдебиетпен. Қазақтың асылы мәдениетте
2деген екен. Мәдениет пен білімді дамытудың кілті кітап екенін түсіндіріп
жату да артық болар.
Еліміз тәуелсіздік алғаннан кейін нарықтық қатынастарды дамытып, нарық
талабына бейімделуге тура келді. Бұл жағдай кітап басу ісін де айналып
өтпеді. Баспагер кадрларын дайындауда жаңа заман талабына сәйкес
өзгерістер енді. Мысалы, баспа менеджменті мен маркетингі саласы мен
кітап саудасын жетілдіру мәселесі күн тәртібіне шықты. Жекеменшік баспалар
мен баспаханалардың көбеюі баспа ісіне үлкен өзгеріс әкелді. Бұл жерде
Елбасының 1991 жылғы 28 маусымда қол қойып, бірінші тамыздан бастап күшіне
енген Баспа және БАҚ туралы заңының әсері күшті болды.
І ТАРАУ. Кәсіпорынның бизнес-жоспарын игеру , тарауларының мақсат
міндеттері мен мазмұны
Бизнес - істі жүргізу мен адамдардың іскерлік қатынастарының жүйесі.
Маркетинг мәселесін зерттеушілер Дүйсенбаев пен Нысанбаев өздерінің
Маркетинг негіздері атты еңбектерінде бизнестісубьектісіне және меншік
нысанына қарай оның мынадай түрлерге бөледі4.
1. Кәсіпкерлік бизнес, ол жеке меншік өндіріс құрал-жабдықтарына
негізделген. Одан қазіргі таңдағы мемлекеттік емес жаңа меншік түрлері
(топтық, ұжымдық, кооперативтік, акционерлік, пайлық) өсіп шықты.
Кәсіпкерлік бизнестің негізгі бағыттары: өнім шығару, коммерция (сауда)
және коммерциялық делдалдық.
2. Тұтынушы бизнес ол жеке меншікті тұтыну және қызмет көрсетусаласына
негізделеді. Тұтынушы бизнеске қатысушылар- барлық азаматтар, сонымен қатар
басқа фирмалардың өнімдерін тұтынушы ретіндегі кәсіпкерлер.
3. Еңбек бизнесі, ол жеке меншіктік жұмыс күшіне негізделеді. Бұл
бизнестің субьектісі - жұмысшылар, олар өз еңбегін жалға сатады, шарт
бойынша еңбек етеді.
4. Мемлекеттік бизнес, ол мемлекет меншігіндегі өндіріс құрал-
жабдықтары, ақпарат, интелектуалды еңбек өнімі, құнды қағаздар, ақша
ресурстары, т.б. негізделеді. Мұнда мемлекеттік органдар басқа
қатысушылармен іскерлік қатынастар арқылы тепе-тең әріптес ретінде қызмет
етеді.
Нарықтық экономикада кез-келген бизнестің стратегиясы және тактикасы
болады. Бизнестің стратегиялық мақсаты-өндірісті, жұмысты (қызметті) жүзеге
асыру процесінде пайданы (табысты) молайту (максимизациялау). Тактикалық
мақсаты - осы стратегиялық нұсқаманы әр әріптеспен және клиентпен нақты
жұмыс істеу барысында белгілі мәмлені жүзеге асыруда қолдану. Бизнестің бір-
бірімен байланысты, бірін – бірі толықтырып отыратын шаралар және
операциялар жолы арқылы бірте-бірте ойлаған мақсатқа жеткізетін әрекет
жоспарлары (жобалары) немесе бағдарламалары шетел тәжірибесінде бизнес
жоспар деп аталады5.
Нарықтық экономика жағдайындағы бизнес-жоспардың мазмұны орталықтанған
жоспарлаудан әлдеқайда кең. Ол мынадай негізгі мақсаттарды шешуге мүмкіндік
береді:
• Экономикалық жағдайға сәйкес тиімді даму бағдарын таңдап алу, мақсатты
рыноктар және олардағы фирмалар орнын анықтау.
• Рынок қажеттілігіне сәйкес жақын және ұзақ мерзімде өндірілетін
өнімнің (жұмыстың, қызметтің) қажетті көлемі мен сапасын дәлелдеу,
өндірістік мүмкіндіктер мен қажетті ресурстарды бағалау.
• Басқарудың ұйымдық-құқықтық нысаны мен құрылымын таңдау, баспа
кадрларын еңбек етуге ынталандыру.
• Баспаның рынокты зерттеуге қажетті маркетингтік шараларын: жарнама,
сатуға ынталандыру, бағаны қалыптастыру, өткізу каналдары т.б.
анықтау. Баспаның өндірістік және сауда шығындарын, күтілетін қаржы
нәтижелерінің көлемін анықтау. Келешек және жылдық бизнес жоспарларда
тұрғындардың әлеуметтік жағдайын, аймақтағы экологиялық хал-ахуалды
жақсарту шаралары қарастырылады.
Қазіргі экономикалық теория мен тәжірибеде бизнес- жоспар төрт түрлі
функция атқарады.
Бірінші функция бизнестің концепциясы (тұжырымдамасы) мен стратегиясын
дамыту мүмкіндігімен байланысты. Бұл функцияның міндеті кәсіпорныды құру
кезеңінде жаңа іс-әрекет қажеттілігін дәлелдеуге саяды. Жаңа жобалар тек
инвестициялық болып, ғылыми-техникалық жаңалықтармен анықталып қана қоймай,
толығымен ойластырылып жасалған болуы керек, онда стратегияның экономикалық
және қаржылық жағдайы барынша сипатталып, нақты шаралардың техникалық-
экономикалық негіздемесі берілуі шарт.
Екіншісі жоспарлау функциясы. Ол баспаның (кәсіпорынның, кәсіпкердің)
мақсаты мен міндетін дұрыс анықтауға, дамудың ағымдағы, орташа және ұзақ
мерзімді бағыттарын белгілеуге, іс-әрекеттің жаңа бағыттарын даму
мүмкіндіктерін бағалауға, даму процесін бақылауға, қауіп-қатер дәрежесін
төмендетуге және қажетті түзетулер енгізуге мүмкіндік береді.
Үшінші функция өндіріс қуаттарын жасақтауға, ұлғайтуға және жаңартуға
қажетті ақша қаражаттарын, ішкі және сыртқы инвестициялар тартуға, жаңа
технологияны енгізуге, шығарылатын өнімдердің түрін көбейтуге не өзгертуге
және оның сапасын жақсартуға қызмет етеді. Бұл арқылы жобалардың жаңалануы
және тәуекелділік дәрежесіне қарай капиталды жұмылдыру тәсілдері (несие
қарыздар, үлестік қатынастар, т.б.) анықталады.
Төртінші функция фирманың жоспарын жүзеге асыратын, біріккен өндіріс
жүргізіп, өз капиталын, ресурстары мен қолындағы технологиясын қоса алатын
әріптес тартуға мүмкіндік береді.
Кез келген әріптес (инвестор) ең әуелі (көбіне жобаны жасаушылармен
кездеспей тұрып) бизнес жоспар негізінде компанияның даму бағыттарына
сәйкес фирманың мүмкіндіктерін (қаржыны қайтарып алу, кепілдіктің шын
болуы, сақтандыру және басқа жағдайлар) мұқият зерттеп алады. Бұл жағынан
алғанда бизнес жоспар талдау құжаты және жарнама құралы қызметін атқарады.
Сонымен, бизнес-жоспар баспаның тұрақты жұмыс құжаты болып табылады. Ол
баспаның стратегиялық бағытын (даму тұжырымдамасын) анықтап қана қоймай,
кәсіпкерліктің барлық салаларындағы қызмет ету процесін де сипаттайды. Ол
баспа ішінде қолданылумен қатар, сыртқы байланысқа да қызмет етеді.
Нарық экономикасы дамыған елде капитал, ресурстар, технологияны ұсыну
мәселелерін шешу тек белгілі мерзімге арналған, баспаның даму бағытын
көрсете алатын бизнес- жоспар болғанда ғана жүзеге асады. Баспалардың
көпшілігі бизнес жоспарды бір жылға жасайды. Оларда фирма қызметі айлық не
тоқсандық мерзімге бөлініп көрсетіледі. Көптеген фирмалар 3-5 жылға, тек
кейбірі (аса ірі компаниялар) ғана бес жылдан артық мерзімге жасайды.
Бизнес - жоспарға қойылатын негізгі талаптар және оны жасаудың
принциптері:
• Сенімділік, ол кәсіпорынның шын жағдайын көрсете білуі қажет.
• Барлық жағдайдың (көрсеткіштердің) нақтылығы және дәлелділігі.
• Бизнес жоспардың маңызды тарауы маркетингтік саясат болып келеді.
• Айқындылық, дәлелдің логикалық дәйектілігі және сендіре алатындығы.
• Қазіргі заманға сай болуы, яғни құжаттарды қажетті уақытында жасау
және мақсатына қарай бейімдеу.
• Арнайы болуы, яғни қажетті ақпаратты қажет уақытында, оны
қажетсінетін адамға жеткізу.
Бизнес жоспарды тікелей басшы кәсіпкер, менеджер, фирма қызметкерлері
немесе көмек көрсетуші (ақылшы) кәсіпорын жасайды.Негізгі қызметтеріне
қарай бизнес-жоспарды жасау және жүзеге асыру бірте-бірте, кезең-кезеңімен
жүзеге асырылады.6
Бірінші кезеңде даму тұжырымдамасы жасалып, мақсаты анықталады.
Екінші кезеңде жоба, яғни өндірістік және инвестициялық даму
бағдарламасы жасалады.
Үшінші кезеңде жоба талданып, түпкілікті бекітіледі.
Төртінші кезеңде бизнес-жоспарды жүзеге асыру жөніндегі шаралар
(рәсімдеу, көшірме жасау, жан-жаққа тарату) белгіленеді.
Бизнес- жоспардың құрамы мен құрылымы, оны нақтылау деңгейі
кәсіпорынның көлемі мен оның мүдделік салаларына байланысты болады. Әрбір
нақты жағдайда ол фирманы қызмет етіп отырған жердегі өзгерістерге
байланысты толықтырылып немесе нақтыланып отырылады.
Бизнес жоспар бірінші (титулды) беттен басталады, онда мыналар
көрсетіледі: кәсіпорынның, жоба инициаторының аты, жобаның және авторының
аты, берілген құжаттың дайындалу мерзімі мен орны.
Бизнес жоспардың негізгі тараулары:
1. Кіріспе бөлім( фирманың мүмкіндігі, резюме –атқарушылық
түйіні).
2. Осы саладағы және тауарды (қызметті)өткізу рыногындағы жағдайға талдау.
3. Маркетинг жоспары.
4. Өндірістік жоспар
5. Ұйымдастыру жоспары және менеджмент.
6. Қаржы жоспары және қаржыландыру стратегиясы.
7. Қауіп-қатер (тәуекелділік) және сақтандырудың мөлшерін
бағалау.
8. Заңдылық аспектілері.
9. Жоспардың орындалуын бақылау және бағалау.
Кіріспе бөлім (түйін) жобаның мәнін сипаттайды және ол қысқа түрде
беріледі( 3беттен аспайды). Онда басымдық негізде қызметтің барлық
бағыттары, олар бойынша мақсатты рыноктар, осы рыноктардағы фирманың орны,
стратегиялық мақсаттар және оларға жету жолдары анықталады, сонымен бірге
фирма мен оның қызметі туралы мәлімет беретін ақпарат жазылады. Резюме(
түйін) басқа тараулар бойынша толық мәлімет анық болғанда, бизнес-жоспардың
ең соңында жасалады. Кіріспе бөлімнің мазмұнына орай фирманың беделі,
жобаның сапасы анықталады және жоспарды аяғына дейін оқуға уақыт жұмсау
керек пе жоқ па –сол шешіледі.7
Саладағы және тауар(тауар) өткізу рыногындағы жағдайға талдау
тарауында екі үлкен міндет шешіледі:
• Инвестиция нысаны ретінде саланың жағдайы және даму тенденциясын
қарастыру;
• Өндіріс көлемі болжау үшін бастапқы ақпарат алу, бәсекелестікті есепке
ала отырып кәсіпорын өнімін өндіру және өткізу көлемін анықтау,
қызметін іске асыру(бәсекелес бола алатындар және тұтынушылар
анықталады).
Бірінші міндетті орындау үшін саланың өткеніне талдау жасап,
оның даму мүмкіндігінің тенденцияларын көрсеткен дұрыс. Сонымен бірге сала
кәсіпорнның сипаттамасын беріп, жоспарланып отырған өнім өткізу
аймақтарында – ел ішінде және шетелдерде тап осындай өндіріс орындарының
дамуын анықтау қажет. Мұнда мынадай көрсеткіштерді көрсеткен маңызды:
негізгі өнім мен қызмет тізілімі; өндірістің аймақтық құрылымы ( өндіріс
қуаттарын аймақтарға бөлу); саланың қазіргі және болашақтағы шикізат
базасы; сала кәсіпорындарының негізгі қорлары және материалдық-техникалық
базасы. Инвестициялық ахуал жөніндегі ақпараттың да (кәсіпорын жұмыс
істейтін нарық сегменті, сала бойынша сауданың жалпы көлемі және кәсіпорын
саудасының көлемі, негізгі тұтынушылар тізілімі) үлкен мәні бар.8
Екінші міндетті шешу үшін мына айқындамалар бойынша ішкі және сыртқы
нарықтағы негізгі бәсекелестердің қызметіне талдау жасау қажет: шығарылатын
өнім атаулары және көлемі; оның бәсекелесу қабілеттілігі;бәсекелестер жұмыс
істейтін рыноктар және олардың осы рыноктағы үлестері; бәсекелестердің
өндірістік базаларының жағдайы; баға саясаты және өткізу саласындағы
саясат; бәсекелестердің күшті және әлсіз жақтары (олардың өнімдері мен
тұтынушылары, жарнамалық қызметі, бағалары, сауда көлемі, атағы, орналасқан
жері және т.б.). Бұл тарауда сонымен бірге ұсынылатын өнімнің тұтынушылық
қасиетіне қысқаша сипаттама беріліп, осындай өнімдердің нарықтағы
салыстырмалы талдау нәтижелері де көрсетіледі. Ұсынылатын өнімдер
(қызметтер) сипаттамасына мыналар енеді: бұйымның аты және оның ерекшелігі;
функционалдық бағыты мен қолдану салалары(өнім қандай тұтынушыларға
арналған); негізгі техникалық, эстетикалық және басқа сипаттамалары;
технологиялық және әмбебаптық көрсеткіштері; стандарттарға және
нормативтерге сәйкестігі; құндылық сипаттамасы. Сонымен бірге өнімге
байлатысты патенттік лицензиялық қорғау, сауда белгілері, авторлық құқықтар
және басқа да интеллектуалды меншік нысандары туралы мәліметтер өткізу де
маңызды. Өндірілген өнімнің соңғы 5-10 жыл ішінде нақты және құндық
көрсеткіштері, оның құрылымы жөнінде де мағлұматтар берілгені жөн.
Бизнес жоспардың маңызды тарауы маркетинг жоспары болып табылады, ол
сауда және қызмет көрсету, баға, жарнама салаларының бизнестің барлық
кезеңдеріндегі -өнімнің пайда болуынан сатуға дейінгі және сатқаннан
кейінгі стратегиясын анықтайды. Мұнда мынадай принциптерді басшылыққа алу
қажет:
1. Тұтынушыны түсіну принципі нарық өзгерісінің
(коньюнктура)динамикасын және қажеттілікті есепке алуға
негізделеді.
2. Тұтынушылар үшін күрес принципі рынок пен тұтынушыға барлық
мүмкін тәсілдер(тауар сапасы, жарнама, қызмет көрсету, баға және т.б.)
арқылы әсер етуді жүзеге асырады.
3. Өндірістің нарық талаптарының ыңғайына барынша бейімделуі принципі
бойынша фирманың барлық қызметі тұтынушы сұранысын және оның
келешекте өзгеруін білуге негізделеді.
Маркетинг жоспар тарауы бірнеше бөлімнен тұрады. Бірінші бөлімде
рынок құрылымы, бәсекелестердің ұқсас өнімдері, баға бойынша сұраныстың
икемділігі, сонымен бірге әлеуметтік-экономикалық үдерске нарықтың
реакциясы анықталады, өнімді тарату каналдары және оны тұтыну қарқыны
сипатталады. Нарықтың ауқымы (белгілі аймақтың тұтынушылары) сатып алатын
тауардың жалпы құны және кәсіпорын өніміне сұраныс оның негізгі сандық
сипаттамасы болып табылады.9
Сұраныс дегеніміз - ағымдағы сұраныс көлемін, құрылымын және келешекте
өзгеруін бағалау. Ағымдағы сұраныс белгілі мерзімде (әдетте 3-5 жыл ішінде)
нақты бір рынокта белгілі бағамен сатылған өнімнің жалпы көлемімен
анықталады. Бизнес-жоспардың бұл бөлімінде берілген ақпарат ағымдағы
сұраныстың көлемі мен құрылымын, сонымен бірге нарықтың негізгі
сегменттерін географиялық бөліктер мен тұтынушылар санаттары бойынша
бағалауға мүмкіндік береді.
Өнім өткізудің болжалды рыногын суреттегенде мыналарды көрсету қажет:
нарықта жұмыс істеуші негізгі кәсіпорындар, бәсекелестер өнімінің
сипаттамасы; оның ерекшеліктері (өнімнің тұтынушылық қажеттілігі және оны
қанағаттандыру деңгейі; демографиялық факторлар, географиялық орны,
мерзімдік тенденциялар) және көлемі (сатып алушылардың жалпы саны, өнімді
не қызмет түрлерін сатып алудың жылдық көлемі, географиялық ауданы).
Рынокқа шығудың болжамын (рыноктың үлесі, өнімді сатып алушылардың жалпы
саны, өнімді не қызмет түрлерін сатып алудың жылдық көлемі,географиялық
ауданы). Рынокқа шығудың болжамын (рыноктың үлесі, өнімді сатып алушылардың
саны, қамтылған аймақ, ауқымға дендеп ену негіздемесі)сипаттаудың маңызы
зор. Бұл әлеуетті сатып алушымен өзара шартқа отыру стратегиясын және
олардың баға деңгейіне қарамай өнімді сатып алуға дайындығын, сатып
алушыларға өнімді жеткізіп ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.