Кітапханаларды автоматтандыру тарихы

Пән: Автоматтандыру, Техника
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 58 бет
Таңдаулыға:

КІРІСПЕ

Кітаптың негізінде автоматтандырылған кітапхана жүйесінің (АКЖ) көпжылдық жобасының жүйелік талдауы және ақпараттың ғылыми -техникалық автоматтандырылған жүйесі(АҒТАЖ) жатыр, сонымен қатар автор студенттерге жобалау жүйелерінен сабақ беріп, әртүрлі оқу орындарының тыңдаушылары және институттың жұмысшыларының ақпараттық білімін көтеру мақсатында дәріс өткізді. Мұнымен қатар кітаптың методологиялық негізі тапсырмалар интерпритациясы, автоматтандырылған жүйелерде тапсырмалар комплексі мемлекеттік стандарттар автоматтандырылған жүйелердің жобалауының кезеңдері мен логикасы АКЖ және АҒТАЖ жобалау ммәселесімен үйлесімді.

Автордың жеке тәжірибиесі сонымен қатар өңдеуде және АҒТАЖ жобалауында және де крпоративтік кітапханалық ақпараттық жүйелері және олардың желілері -Ресейдің корпаративтік каталогтау (тізімдеу) орталығы, Мәскеудің корпаративтік кітапхана жүйесі және т. б орындарда үлкен мағынаға ие болды. Қазіргі тәжірибие Воройскийге кәсіптік әдебиеттің толық талдауы методологиялық түзету және практикалық түрткі болған аса маңызды пайдалы мәселелерді тіптен толық құруға, әрине, жоғарғы оқу орындарында сәйкес курстарға және жоғарғы орыннан кейінгі мамндықты жетілдіру жүйелерінде оқу құралы ректнде мақсатқа сәйкес пайдалануына мүмкіндік берді.

Воройскийдің кітабының қажетті құндылығы АКЖ кезеңдерінің жүйелік мазмұны және жобалау принйциптерін бір-бірімен байланысты сұрақ үшін басқа қосымша әдебиеттерге назар аударып жүрмес үшін көлемді анықтамалық энциоклопедия мәліметтерін үйлестіре білді. Бұл барлығынан бұрын терминологиялық сұрақтарға қатысты автор өзінің терең еңбегін «Информатика. Жаңа жүйеленген түсіндірме сөздік »пайдалана отырып стандартты және бір-бірімен байланысты аса қажетті түсіндірмелі жеткілікті толық мәлімет берді.

Монографияда, яғни бағдарламалық техникалық құралдар туралы мәлімет және технологияларды оте қамтып көрсетілген архивтік сақтауда ішкі жүйелер ақпараттық ресурстарды және т. б. АКЖ телекоммуникациялық желісін жобалауда қолданылуы немесе пайдаланылуы мүмкін.

Модификацияның негізгі бағыттылығы жобалаудың дәл автоматтандырылған кітпхана жүйесі табиғи және қонымды ұсынылады. Дәл қазіргі уақытта бұл тапсырма ақпараттық және кітапханалық процесстерді автоматтандыру қазіргі заман жағдайында маңыздырақ. АҒТАЖ жобасының мақсаттылығы үшін мазмұнды берілген монография, идеялар мен әдістерін пайдалануына қатысты АКЖ мен бірлескен басқа кластарға сұақтары, монографияда не туралы бірнеше рет ат-үсті еске алынады, онда маған қалай болу керек, сұрақ арнайы айыптаушылыққа лайық па

Әңгіме АКЖ мен АҒТАЖ-ның дамуы 30 жыл ішінде осы клас жүйесінің шығу тарихы әралуан жолмен бір-біріне сәйкес келмейтін этаптардан тұратындығы.

АҒТАЖ-дың өңделуі 1960 жылдарда басталған, 1970-80жж және 1980жж аяғында қарқынды дамыды. Өзінің тәжірибиесінде және теориясында даму салалары қалыптасып, бөлшектік, нормативтік техникалық құжаттар осы жүйелерді толық және олардың әртүрлі компоненттерін белгілі бір ережелерге бағындырады. Осы құжаттардың көпшілігін АҒТАЖ ішкі жүйе ретінде автоматтандырылған басқру жүйелерін (АБЖ) қарастырылып теория жүзінде ақталды. АБЖ - да АҒТАЖ іске қосылғанда жобалау әдістерін кеңейтуге мүмкіндік берді. Сонымен қатар мемлекеттік стандарт 34 бойынша.

Алайда, іске асатын АҒТАЖ интерпритациясы АСУ-мен мақсатқа жетпесе де анықталмаған әрекетке қарамастан осы бағытта жасалғанын байқауға болады.

1990 жылдардан жалпы ресейлік ғылымда және өнеркәсіпте, НТИ органдарында қатысты жоғарғы дәрежеде дағдарыс болғаны белгілі. Бір уақытта ресейлік информатикада толығымен техникалық революция болып жатты, сипаттайтын болсақ, бір жағынан дербес техниканы жаппай енгізу екінші жағынан - интернеттің жрылысты таралуы, осының барлығы ғасырда АҒТАЖ жинағы өзіндік ақпарттық индустрияда өсті, сондықтан бұрынғы сипатының маңыздылығын жоюға әкеліп соқты. ҒТА жүйесінің негізін негізі дамыған АҒТАЖ үлкен кәсіпорындарында жоғалды. ҒТА-та федералды ұйымдардың жұмысын көп мөлшерде жалғастырып кеткен бірдей жобалау принциптері және басқаруы сәйкес деп айтуға қиын бірегей ААЖ бар. Жаңа АҒТАЖ-ға қатысты «Газ пром» сияқты үлкен коорпорацияларда жоғарғы дәрежеде немесе ақпараттық формаларда («интегрум» немесе «Гарант» сияқты) кеөріне бастады. Осы жүйелерді өңдеушілер жобалаудағы іске қосылып тұрған стандарттарды тоқтата тұру керек деп есептелмейді, сонымен қатар олардың барлығы ұсынушылар болды. Шындығында АҒТАЖ жүйесін өңдеуде жағдай жасап және стандарттық шешімдерді қабылдау әрекеті жоғалды.

1990жылдары АҒТАЖ жобалауы бойынша басты ұйымдар функциясында (Винити) өзінің жағымсыз рөлін ойнады және жоғалтты.

Дәл осылай АҒТАЖ-ге сәйкес қазіргі уақытта ешқандай толық функционалдау және жобалудың принциптерін айтуға мүмкіндік жоқтығын белгілеуге болады.

Кітапхана жұмысында басқа жағдай пайда болды. Кітапхана жұмысында автоматтандыру ҒТА -қа дейін дамуда елеулі түрде артта қалып, 1990ж басында жұмыс жасап жатқан АКАЖ әлемде саусақпен санарлықтай болды. Басқа жағынан этапи басы моденизация (жаңарту), АКАЖ-ды жаппай енгізуді қосқанда дәл 1990ж екінші жартысында кітапханалардың басым бөлігі дағдарыс жылдарын бастан өткізді. Одан басқа кітапханалар негізі мемлекеттік болып, басқарудың анықталған процесстерін сқтауға мүмкіндік берді. Ең бастысы АКАЖ -ң тәжірбиелік әрекет шектерінде іске асып, соңғы жылдарда коорпоративтік кітапханга жүйе жобасы белсенді жүргізілуде.

Осының барлығы АКАЖ жоблауының біріегей әдістерін тәжірбиеде істеп шығару және жүзеге асыру мемлекттік стандарттарға негізделген комплекс Воройский монографиясын табысты етті.

Тағы назар аударарлық жайт АҒТАЖ үшін стандартталған және бұрынғы стандартталғандарды көпшілік қолдаған шешім АКАЖ үшін өз уақытында коммуникативті форматта МЕКОФ қабылданған, ал MARS форматындағы сыбайластарын пайдалану идеясын қабыл алмады. Нәтижесінде бірде - бір әлемде жұмыс жасап жатқан АҒТАЖ MARS-ты қабылдамайды. Ресейлік АКАЖ форматтық негіздегі әркеті нағыз MARS болып табылады. Лингвистикалық қамсыздандыруға қатысты болса, онда оның негізі АҒТАЖ-да тазару (лексика саласын түгел қамтитын сөздік) яғни қазіргі уақытта АКАЖ қабылдамайды деп есептеуге болады.

Осылайша Ф. С. Воройскийдің монографиясындағы АКАЖ жобалауында сипаттам мазмұны АҒТАЖ стандартында қолдануда қиындық туғызуы мүмкін.

Сол уақытта жасалған істің көпшілігі АҒТАЖ жобалауында мақұлданған АКАЖ үшін аса маңызды. Бұл соның ішінде ақпараттыық жобалаудың әдістеріне және ұйымдық - техникалық қамсыздандыру, лингвистикалық процессорлар және АКАЖ -ң басқа компоненттеріне қатысты. АКАЖ жалпы сызбасының жобаауы, жобалаудың құрамды сатыларын қосқанда, сонымен қатар жұмыс түрлдерінің әрқайсысы 34 тобының стандартына сәйкес.

Қорытындылай келе тағы да Ф. С. Воройскийдің монографиясы АКАЖ жобалауы үшін құнды құрал екендігін, сонымен қатар осы мамандық бойынша мамандарды оқытуд құнды құрал екендігіне ерекше көңіл бөлеміз.

АКАЖ бен ААЖ әрекетттестігіне қатысты басқа стандарт бойынша даму (электрондық сауда, дистанциялық білім бер, электрондық құжат айналымы, басқарудың коорпаративтік ресурстары, географиялық ақпараттық жүйе және т. б) онда, мұндай әрекеттің мүмкіндігінде электрондық кітапхана арнасы жатыр. Дәл осы концепция-жалпылау және қазіргі информатика перспективті концепциясы- АКАЖ -ға, АҒТАЖ-ға және т. б ААж пайда болуына интегралдайы.

I-тарау. Кітапханаларды автоматтандыру тарихы.

1. 1. Кітаханаларды автоматтандырудың мақсаттары мен міндеттері.

Қазіргі заманғы есептеуіш техника мен жаңа ақпараттық технологияны Ресейде адам өміріне енгізу процесі мемлекеттің қалыптасуына байланыстцы елдің экономикасының тұрақтылығының жеткіліксіздігі мен басқа мәселелерге қарамастан қарқынды ілгері басты. Бұл таң қалатын жайт емес: мұндай жалпы әлемдік тенденциялар. Әрине, алайда жылдамдық пен нәтижелілік көрсетілген құралдарды әртүрлі елдерге енгізу оңай емес. Қазіргі компьютерлік технология банк ісі, экономика, кітапханалық және ақпараттық қызмет көрсету орталарындабелсенді түрде пайда болатынын ескеруіміз қажет.

Ресей кітапханасында болып жатқан өзгерістер білім мен ақпараттарды сақтау орны сияқты, экономиканың дамуының қажетті факторлары болатын. Өзінің маңызын бұлжытпай көтереді. Қазір кітапханалар тек қана өздерінің қорларының қалыптасуынан ғана жұмыс жасамайды, 1-кезекте қолданушыларға хабардар етеді. Бұл ішкі кітапханалық іс бойынша көрсеткіштерін көрсету орталығының ауыртпалығы. Шындығында, орталықтандырылған қаржыландыру үлкен көлемдегі қүралдарды алу үшін және қорларды оларға керек емес әдебиеттермен толықтыру үшін және қорларды оларға керек емес әдебиеттермен толықтыру үшін, әрине, оқырме\андарға да қажет деп отырып іріктеліп жинақталған кітапханалар айрықша қолданған.

Қазіргі заманғы ақша немесе бар, немесе жоқ, алайда өте аз. Сондықтан «қолданушыға хабардар ету» кітапханалық қорлардың іріктеп жинақталған процесі сияқты, оқырмандарға қызмет көрсетунегізгі стратегиялар мен тактикалары болады. Соңғысы автоматтандырусыз және сол сияқты комплексіз іс тынбайтындығын білдірді, солай берілгендер шешімнің қорлармен оптималды қалыптасуын қолдануын және басқаруын қамтамасыздандыруға, сонымен қатар қолданушыларға ақпараттармен және түпдеректермен жақсы жұмыс құру.

Автоматтандыру бағдарламалық ьтехникалық құралдарды, экономикалық-математикалық әдістер мен басқару жүйелері сияқты қолдану бөлшектік немесе толығымен жиынтық, жаңарған, ақпараттың алмасуы мен қолданылуы адамдарды ескі операциялармен жұмыс жасаудан босатады.

Автоматтандырудыңт мақсаты өнімділіктің көьте, рілуі мен еңбектің тиімділігі, ақпарттың өнімінің сапасының жақсаруы және қызмет, біркелкі еңбек сіңіруді қажет етуді және бір сказды операцияларды жою.

Адам ортасының ақпараттық әрекеті басқалар сияқты кітапханалық тәжірибиеде автоматтандырудың өзіне тән негізгі артықшылықтары:

-ақпаратты өңдеуде шарасыз ескілік қолмен жасайтын операцияларды жою;

-өңдеу және қайта жасау процестерін жылдамдатудың маңызы;

-мәліметтердің есепке алынуы мен есеп беруіеің дәлдігінің көтерілуі;

-ұйымдардың мүмкіндіктері мен ақпараттық ресурстарды есеп үшін жан-жақты қолдану, сонымен қатар жоғары ұйымдық мәліметтердің қүұрылымы мен оларды жүйелік басқаруын қолдану.

Жұмысшылардың шығармашылық мәселелерін шешу үшін уақыт босату. Алайда, автоматтандырудың кітапханалық технологиялары сондай-ақ автоматтангдырылған кітапхананың барлық жұмысшыларына жақсы белгілітолықтауыш артықшылықтарын анықтаған. Мысалы, дәстүрлі каталогта каталогтік карточкаларды қолмен іріктеу мен элетронды каталогтегі көп аспктілі іздеу нәтижелерінің жылдамдығы бойынша және сапалы көрсеткіштерін салыстыруға бола ма? Басқа мысал- жарнамалық басылымдарды қарау жолымен және қалыптастыру міндеттерінің нәтижелерін және процестерін салыстыруғеа болады. Осы немесе басқа жолмен комплектатор үстеліне түскен және CD-ROM дискілерін үлен агент басылымдарын жазуға негізінде қолдану. Мұндай мысалдар көп болуы мүмкін, мәні біреу: кітапханаларға автоматтандыру керек, автоматтандырусыз кітапхананың және кітапхананың толық әрекетінің дамуы мүмкін емес.

Кітапхана қоғамның интеллектуальды құндылықтардан иқұралған және осы құндылықтарды ағарту, ғылымдық зерттеулерден және жеке мәдениеттің дамуы мақсатында қолдаылуын қамтамасыз ететін мекеме. Кітапхана жоғарғы оқу орнында оқу-тәрбиелік және ғылымдық-зерттеу жұмыстарында басты рөлді ойнайды. Кітапхана автоматтандыру және механикаландыру - библиографиялық процестер кітапхана еңбегін жеңілдету, оның өнімділігін көтеру, оқырмандарға қызмет көрсетуді жақсарту сияқты мәселелерді шешеді.

«Қазіргі кітапхана» түсінігі кең мағынаға ие. Оның әдәстүрлі кітапханадан « негізгі ерекшелігі кітапханалық қызмет көрсетудің компьютерлік технологиялар қорында жаңа әдістерді қолдану арқылы оқырмандарға қажетті басылымды дамыған қазіргі кітапханалық жүйеде табуға мүмкіндік береді.

Кітапханаға автоматтандырудың теориялық мәселесі-библиографиялық процестеркомплексті сапалылыққа ие, олардың үйренуімен кітапхана ісі, информатика, кітапханаларда библиогрфиялық мекемелерде және ақпараттық ұйымдардатехникалық құралдарды енгізу мен меңгеру.

Автоматтандыру мақсатымен кітапхана-библиографиялық процесстері кітапханада мынадай қызмет атқара алады:

-іріктедіп жинақталған, ұйымдармен және қорларды пайдалану мен МҚ, анықтамалық - ақпараттық қызмет корсету мен қолданушы жүйесінің ақпараттық қызмет етуіне байланысты технологиялық операциялардың орындалуына еңбек шығынын азайту;

-көрсеткіш қолданушыларға қызмет көрсету құрамын кеңейту сонымен қатар дәстүрлі емес кітапханалардың жұмысын іске қосу жолымен олар үшін дайындықпен, жүргізумен фактографиялық ақпаратты жедел қамтамасыз ету қызмет және анықтамалық қызмет көрсету.

-дербес кітапхананың қолданушылар жұмысының жайлылығын көрсету;

- Кітапханалық және библиографиялық қызмет көрсету мүмкіндіктерін кеңейту;

-барлық көрсетілген мақсаттардың жиынтығы;

Кітапханалық -ақпараттық процесстерін автоматтандыруда жүйелер мен желілер жаңа ғылым ретінде ақпараттық жүйелер, кітапхан ісі және компьютер ғылымы мен технологиялар түйіскен мөлшерде сипатталады. Негізгі мақсаттар мен автоматтандыру мәселелері анықталады. Бастапқы қор жағдайында жүргізіліп және он басты принциптерге негізделген ғылыми-әдістемелік схемаларды құру кітапханалық- ақпараттық жүйелер мен желілер автоматтандырылған негізгі жүйеде құрылған. Кітапханалық -ақпараттық процесстерін автоматтандыруда жүйелер мен желілер үздіксіз ұлғайған көлемде әртүлі ақпараттардың барлық салаларында адам әрекеті мен қолданушылар қажеттіліктерінің үйлесімділігі келісілген. «Қолданушы» түсінігі келесі категориялароды «оқырман», «МБА абоненті», »келуші», »иформатор» толығымен біріктіреді. Кітапханалар ресурстары мен ақпараттық орталар тікелей орнында немесе жұмыстың жедел жойылған режимінде, толық және ақпаратты құжаттардың түпдерек сапалы алады. Қолданушылардың кең көлемдегі ортасының қажеттілігі қиындық пен қатер және ақпараттық топтың өсуі қолмен өңдеудің көп еңбекті қажет ету, компьютердің еніп кетуіне және оларға қатысты құралдарды және Кітапханалық -ақпараттық жұмысының тәжірбиесіндегі технологиялары, ерекшелігі шетелдерде 70-80жылдары біздіегі жүзжылдық пайда болуымен байланысты және дербес компьютерлердің қарқынды дамуына жағдай жасады.

Кітапханалар үшін олардың ерекшелігінің күшіне әлеуметтік бағыттылығы және адам факторының приоритетті рөлі ұқыптылықты және оның құрамындағылардың негізгілерінің жүзеге асырылуының толықтығын талап етуші жобалауды зерттеу процесінде және жобалау алдындағы зерттеу жұмыстары ерекше рөл ойнайды. АКАЖ құрылуының мәселесінің табысты нәтижесі оптималды таңдауда немесе бағдарламалық-аппараттық қамсыздандыру жұмыстарына, автоматтандырылған технологиялардың эффективті өніміне сонымен байланысты ақпараттық-лингвистикалық құралдардың комплексі және ұйымдық-басқарушы мәселелеріне негізделеді, АКАЖ негізгі компоненттерінің жұмыстары автоматтандыруды жалпы мақсатпент және автоматтандыру обьекттерінің тапсырмаларымен үйлестірушімен, жүйелі талдаудың платформасында эффективті критерийінің таңдауымен және қазіргі заманғы ақпараттық технологиялардың талабының есебімен, үйлесімімен жүргізіледі.

Жан-жақты ғылыми дәлел және жүйені автоматтандыру мәселесінің нәтижесі іс жүзіндегі көзделген табысты тәжірбие АКАЖ қорлық принциптерінің құрылуын қадағалауды және жасалған жұмыс нәтижелерінің енгізілуінің тәжірбие бойынша көрсеткіш жиынтығын талап етеді. АКАЖ эффективті құрылуының ғылыми -әдістемелік платформасының және желілерінің қорды принциптері келесідей:

ҰҚСАСТЫҚ ПРИНЦИПІ.

Жаңа жасалған жұмыстың толық жетілуі және АКАЖ-ға сырттан алынғандарды енгізу бір-бірінен айырмашылығы этаптар қтарындағы мазмұнында және уақытша парметрлерінде ған болатын ұқсас ғылыми қолданбалы мәселелер.

АППАРАТТЫҚ ОРТАҚТАСТЫҚ ПРИНЦИПІ.

АКАЖ аппараттық қамтамасыздандыру таңдауы автоматтандыру обьектісінің техникалық жабдықтау деңгейінен және бар құрал жабдықтаумен ортақтасып және бағдарламалық - технологиялық құралдарды негізуге жоспарлау анықтайды.

БАҒДАРЛАМАЛЫҚ ҚАМТАМАСЫЗДАНДЫРУДЫҢ ИНТЕГРАЛДЫҚ ЖӘНЕ МОДУЛЬДІК ПРИНЦИПІ.

АКАЖ-ң қолданбалы бағдарламалық қамтамсыздандыру тжұмысы операциялық жүйесінің(ОЖ) кеңетілген ортасында модульдік типтің интегралдық жүйе түрінде және ақпараттық, лингвистикалық және телекоммуникациялық қамтамсыздандыру қажеттілігі бойынша мәліметтер қорының басқару жүйесі (МҚБЖ) жасап шығарады.

ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ ПРИНЦИП.

Автоматтандырылған технологияның жасалған жұмысын және АКАЖ жағдайындағы модернизацияның бар болуы және ескі дәстүрлі технолгия жағдайында жасалған бағдарламалық-ақпараттық қамтамсыздандыруды қарапайым пайдалануға жол бермейтінін білдіреді.

5ДАРАЛЫҚ ПРИНЦИПІ.

Белгілі принциптің ақпаратты бір ретті сұрыптауын бақылау есебі бойынша бір ретті генерация және локальді және желілік жүйелердің көп ретті пайдаланылуы үшін ақпараттық ресурстардың әрбір түрінің бір ретті сақталуына негізделеді.

6. КООРПОРАТИВТІК ПРИНЦИП.

Корпоративтілік тің қажеттілігінде және құрылғандардың таратылуында және дамушы кітапханалық - ақпараттық ресурсты автоматтандыру. 7. 7. Интиграцияның желілік принципі.

Интеграцияның желілік қажеттілігіне және ақпараттық ресурстардың жаңаруында бірдей технология құрылуы және АКАЖ жағдайында әрбір обьект үшін екі деңгейді байланыстырушы локальді және жойылған қолданушыларда қызмет көрсетуіне негізделеді.

8. Мониторинг және басқару принципі.

Кездейсоқ және арнайы жасалған интеллектуалды статистика құралдары негізінде. АКАЖ функционалдауының саплы және сандық көрсеткіштерін алу үшін тұрақты мониторинг қажеттілігіне негізделеді.

9. Халықаралық кооперация принципі.

Жасалған жұмыстар жәәне АКАЖ-дың дамуы және желілер халықаралық кітапханалық және кооперация ынтымақтастығында бейімделумен және халықаралық ақпаратттық алмасу хаттамалары мен ережелеріне сәйкес жасалады.

1. 2. Кітапхана автоматтандырудың обьектісі ретінде.

Барлық өсуші ақпараттық топтар қиын және көп еңбекті қажет ететін қол өңднуін көрсетті. Бұл процесс кітапханаға есептеуіш техникалық келуімен қолданылады. Процесс XXғ 70-80ж басталып дербес компьютерлердің таралуына негізделеді.

Бұған дейін біздің елде бөлек үлкен кітаханаларда, ақпараттық орталықтарда үлкен және орта ЕС және СМ сериялы есептеуіш машиналары арнайы бағдарламаларда жұмыс жасаған және олар арнайы қызмет көрсетуді қажет етуі үшін қолданды. Шетелдерде орта кітапханалардың өзінде бұл уақытта ақпараттық-есептеуіш желілер құрылып жатты. Мұндай жағдай шетелдегі кітапхана саясатын жүргізілуіне де кітапханаларды және олардың желілерін техникалық жабдықтау сұрақтары бойынша бөліп шығаруына хабардар етуіне негізделеді.

Қазіргі уақытта кітапхана түсінігі ақпараттық, мәдени-ағарту ісіне, ал кейде ғылыми-зерттеу мекмелерінде, ақпараттық әлеуметтік институнда жобаланады.

XXғ 80жылдарының аяғында компьютерлендіру ұғымы. ағымын мамандарына ұсынылған. 90ж ортасында МГУКИ кітапханатану кафедрасында жаңарып, ол кітапханалық-библиографиялық қызмет көрсету процесінің пайда болуына, жинақтардың құрылуына, электрондық мәліметтер қорының құрылуына бағытталған қажетті өнеркәсіптік міндеттер үшінкомпьютерлендіру мен телекоммуникация құралдарын қолдануды білдірді.

Телекоммуникация ұғымы бірнеше мағынаны білдіреді және қоғамдағы қандайда бір құралдардың ұйымын және мәліметтердің алмасуын қамтамсыздандыру үшін байланыстың болуын (байланыс сызығы) білдіреді.

Коммунистік режим кезінде интернет, электронды почта сияқты ұғымдар туралы, ал оларды жалпы қоданысқа енгізуді ойлаудың өзі мүмкін емес болатын. Автоматтандыру ұғымында қол арқылы есептеуіш машиналардың бар болуы кітаптарды ауыстыру үшін арбалар, сонымен қатар жүк лифтілері және станцонарлық телефонның болуының түсінігі-бұның барлығы әрине кітапхананың жұмысын жеңілдетті, бірақ бұның барлығын олардың еңбектері жасады.

Қазіргі кітапхана информатиканың дамуымен және ақпараттық техникаға тікелей байланысты; ақпараттық технологиялар ақпараттың жеткізілуі қазіргі заманғы, актуальді және жедел болуына мүмкіндік береді. Кітапханалық зжұмыста ақпараттық технологиялар ақпараттық құралдар мен бағдарламалық өнімдер негізінде қорланады. Аппарттық құралдары тіреу технологиялардың санына байланысты. Тіреу технологиялар -адам өмірінің кез-келген іс әрекетінде қолданылуы мүмкін аппараттық технологиялар.

Бағдарламалық өнімдер операциялық жүйелерге, қолданушылар қабықтарына, көмекші бағдарламалар, коммуникациялық бағдарламаларына, антивирус бағдарламаларына бөлінеді.

Аппараттың функционалды өңдеу пакеттерін төменгі дәрежеде тіреу технологияларға апаруға болады. Оларға текстік және кестелік редакторлар, мәліметтер қорын басқару жүйелері, офистік интегралданған хаттамалары, синтез бағдарламалары мен тілдің түсініктілігі және ақпараттың бөлінген өңдеудің қамтамсыздандырудың бағдарламалық өнімі. Қазіргі уақытта ғылыми білімнің толқынды дамуымен байланысы жәнеәрбір саты сайын басқару жұмыс орындарында автоматтандыруды құратын профессионалды тапсырмалар саны басқару жүиесінің иерархиялдығын да, сонымен қатар кітапханалық-библиографиялық процесстермен басқару жүйесінде көрінеді. Жүйеленген жұмыс орнының жүйелілік, икемділік, тұрақтылық, тиімділік принциптері негізінде қойылған.

Жүйелілік функционалды белгілеумен анықталуы автоматтандырылған жұмыс орны жүйе құрылым ретінде қарастырылады.

тұрақтылық-мүмкін болатын қайта құруға жүйенің бейімделуі;
тұрақтылық-автоматтандырылған жүйенің зжұмыс орны кемшіліктері бөлек тарауларда оңай жойылып отырған, ал жүйелердің жұмысы жылдам орнына келетін оның сыртқы және ішкі факторларының әрекетімен тәуелсіз негізгі функцияларды орындауы қажет.
Нәтижелілік-жүйенің және оның өнімділігінің құрылуы мен қолданылу шығынының орнын толтыру көрсеткіші;

Нәтижелілік тек машина мен адам арасында шектелген міндеттілігі және ұйым процесінің ұтымдылығына жету. Автоматтандырылған жұмыс орны(АЖО) болуы мүмкін: дербес, топтық, ұжымдық. Көп жағдайларда кітапханалық - ақпараттық өсуіне сәйкес АЖО келесідей түрлерде болады: