Қылмыстық процестегі айғақтар және жедел іздестіру әрекеттері

Пән: Құқық, Криминалистика
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 54 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ

I-тарау. ҚЫЛМЫСТЫҚ ПРОЦЕСТЕГІ АЙҒАҚТАР ЖӘНЕ ЖЕДЕЛ ІЗДЕСТІРУ ӘРЕКЕТТЕРІНІҢ ҰҒЫМЫ, ОНЫҢ БЕЛГІЛЕРІ, ЖАРИЯ ЖӘНЕ ЖАСЫРЫН АЙҒАҚТАР ЖӘНЕ ЖЕДЕЛ ІЗДЕСТІРУ ӘРЕКЕТТЕРІНЕ ЖІКТЕЛУІ

§1. Қылмыстық процестегі жедел-іздестіру әрекеттерінің ұғымы және оның белгілері

§2. Қылмыстық процестегі жедел-іздестіру әрекеттерінің жария және жасырын айғақтар және жедел іздестіру әрекеттеріне жіктелуі

ІІ-тарау. ҚЫЛМЫСТЫҚ ПРОЦЕСТЕГІ ЖАРИЯ ЖӘНЕ ЖАСЫРЫН АЙҒАҚТАР ЖӘНЕ ЖЕДЕЛ ІЗДЕСТІРУ МАТЕРИАЛДАРЫН БҰРМАЛАУДЫ АНЫҚТАУ

§3. Қылмыстық процестегі айғақтар және жедел іздестіру әрекеттерін

жүргізу негіздері

§4. Қылмыстық процестегі жедел-іздестіру материалдарын бұрмалауды анықтау шарттары

§5. Қылмыстық процестегі жария және жасырын айғақтар және жедел іздестіру материалдарын бұрмалауды анықтаудің ерекшеліктері

§6. Қылмыстық процестегі жария және жасырын айғақтар және жедел іздестіру әрекеттерінің нәтижелерін құжаттандыру

ІІІ-тарау. ҚЫЛМЫСТЫҚ ПРОЦЕСТЕГІ АЙҒАҚТАР ЖӘНЕ ЖЕДЕЛ ІЗДЕСТІРУ МАТЕРИАЛДАРЫН БҰРМАЛАУДЫ АНЫҚТАУ БАРЫСЫНДА АДАМ ҚҰҚЫҚТАРЫ МЕН БОСТАНДЫҚТАРЫН САҚТАУ МӘСЕЛЕЛЕРІ ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ ҚҰҚЫҚТЫҚ РЕТТЕЛУІН ЖЕТІЛДІРУ

ҚОРЫТЫНДЫ

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР

КІРІСПЕ

Қылмыстарды тез және толық ашуда, оларды жасаған адамдарды әшкерелеуде және қылмыстық жауапқа тартуда тергеу іс-әрекеттерімен бірге айғақтар және жедел іздестіру әрекеттерінің де рөлі аз емес. Әдетте, қылмыстарды ашумен байланысты жұмыс осы айғақтар және жедел іздестіру қызметі арқылы басталады. Кейде айғақтар және жедел іздестіру әрекеттерін, әсіресе жасырын айғақтар және жедел іздестіру материалдарын бұрмалауды анықтау нәтижесінде қылмыстық іс жүргізушілік іс-әрекеттер жүргізу кезінде алу мүмкін емес қылмыстық іс бойынша дәлелдемелер алынады.

Айғақтар және жедел іздестіру қызметі уақыты бойынша қылмысты табу сәтіне біршама жақын, негізінен ол дереу қылмыс ізіне түседі және оның міндетіне тек қылмысты табу, алдын-алу, жолын кесу және ашу ғана емес, сондай-ақ қылмысты дайындап жатқан, жасап жатқан немесе жасаған тұлғаларды табу және анықтау жатады.

Басқаша айтқанда, айғақтар және жедел іздестіру қызметінің нәтижелері бойынша қоғамға қауіпті әрекет фактісінің өзін, әрі оған қатысты тұлғаны анықтауға мүмкіндік пайда болады. Міне сондықтанда, айғақтар және жедел іздестіру қызметінің нәтижелері қылмыстық іс қозғаудың және соған сәйкес қылмыстық сот ісін жүргізудің басталуының себебі мен негізі болады.

Анықтау органының, прокурордың, тергеушінің немесе соттың қылмыстық іс жүгізушілік қызметінің жүзеге асырылуы процесі барысында айғақтар және жедел іздестіру әрекеттері мен тергеу әрекеттерінің байланысын жоққа шығаруға болмайды. Тергеу барысында тергеу әрекеттері мен айғақтар және жедел іздестіру әрекеттері бір-бірімен ұйымдастырушылық шараларымен, басқарушылық және процессуалдық шешімдерімен тығыз байланыстырылады. Мысалы,

Қазіргі кезде ұйымдасқан қылмыстылық, кәсіби қылмыстылық, экономикалық қылмыстылық, ұлтаралық қылмыстылық, тағы да сол сияқты қылмыстық құбылыстардың өршуі кезінде қылмыстардың алдын алу, оларды кесу және ашуда айғақтар және жедел іздестіру материалдарын бұрмалауды анықтауді кең қолдану заман талабы.

Айғақтар және жедел іздестіру материалдарын бұрмалауды анықтауді негізгі құқықтық реттейтін нормативтік-құқықтық акті - 1994 жылы 19 қыркүйекте қабылданған №154-ХІІІ «Айғақтар және жедел іздестіру қызметі туралы» Қазақстан Республикасының Заңы. Бұл Заң Қазақстанның құқық қорғау органдарының айғақтар және жедел іздестіру материалдарын бұрмалауды анықтауін реттейтін тұңғыш ресми жарияланған нормативтік-құқықтық актісі болып табылады. Бұрын бұған дейін айғақтар және жедел іздестіру материалдарын бұрмалауды анықтау тек ведомстволық, жарияланбаған нормативтік актілермен реттеліп отырған. Бірақ бұл Қазақстан Республикасының құқықтық мемлекет құру қағидаларына қайшы келгендіктен, айғақтар және жедел іздестіру әрекеттерін реттеуші жоғарыда аталған заңды ресми қабылдауына әкеп соқты. Құқықтық мемлекетті құруда мемлекет мүддесінің алдында адам мен азаматтың конституциялық құқықтары мен бостандықтарының басымдыққа ие болуы жария және жасырын айғақтар және жедел іздестіру материалдарын бұрмалауды анықтауге заңи шектеулер орнатуға әкелді. Бұрын соңды Кеңес өкіметі заманында МҚК-нің азаматтарға қатысты жүргізген жаппай айғақтар және жедел іздестіру материалдарын бұрмалауды анықтауді қайталанбайтындай етті.

Бұл Заңның қабылдануымен айғақтар және жедел іздестіру материалдарын бұрмалауды анықтау елде заңдылықты нығайтуға сөзсіз жәрдемдесетін орнықты құқықтық негізге ие болды.

1994 жылы 19 қыркүйекте қабылданған №154-ХІІІ «Айғақтар және жедел іздестіру қызметі туралы» Қазақстан Республикасының Заңы айғақтар және жедел іздестіру әрекеттеріне тұңғыш рет ресми анықтама берген және айғақтар және жедел іздестіру әрекеттерінің тізімін белгілеген. Сондай-ақ айғақтар және жедел іздестіру материалдарын бұрмалауды анықтау кезінде басшылыққа алынуы тиіс оларды жүргізу негіздері мен шарттарын белгілеген.

Айғақтар және жедел іздестіру әрекеттері тек қана айғақтар және жедел іздестіру қызметінде ғана емес, сонымен бірге қарсы барлау, сыртқы барлау қызметтерінде де кең қолданылады. Әсіресе, жария айғақтар және жедел іздестіру әрекеттеріне қарағанда жасырын айғақтар және жедел іздестіру әрекеттері қарсы барлау және сыртқы барлау қызметтерінде кең қолданылады.

Жария және жасырын айғақтар және жедел іздестіру материалдарын бұрмалауды анықтаудің өзіне тән ерекшеліктері бар және олардың арасында ортақ ұқсастықтарының бар екендігіне қарамастан, олар бір-бірінен ерекшеленеді.

Жария және жасырын айғақтар және жедел іздестіру материалдарын бұрмалауды анықтауді ұйымдастыру мен тактикасы, оның әдіс-тәсілдері, құралдары мемлекеттік құпияны құрайтындықтан және олар жариялануға жатпайтын құпия ведомстволық нормативтік актілермен реттелетіндіктен, осы талаптың сақталуымен, яғни біз қарапайым қатардағы азаматтар заңнамамен рұқсат етілген шекте ғана жұмыс істей аламыз.

Мен осы «Қылмыстық процестегі айғақтар және жедел іздестіру әрекеттері» тақырыбын таңдау мақсатым - айғақтар және жедел іздестіру материалдарын бұрмалау әрекеттері қылмыстарды анықтау, ашу және тергеудің ірі және аз зерттелген саласы болғандықтан және Республикамызда заңдылық, әділеттілік қағидаларын орнатудың бір бөлігі ретінде құқық саласында 348 бап бойынша орын алғандықтан менің бойымда осы салада көп білуге құштарлық, қызығушылық сезімін тудырды.

І-тарау. ҚЫЛМЫСТЫҚ ПРОЦЕСТЕГІ АЙҒАҚТАР ЖӘНЕ ЖЕДЕЛ ІЗДЕСТІРУ ӘРЕКЕТТЕРІНІҢ ҰҒЫМЫ, ОНЫҢ БЕЛГІЛЕРІ, ЖАРИЯ ЖӘНЕ ЖАСЫРЫН АЙҒАҚТАР ЖӘНЕ ЖЕДЕЛ ІЗДЕСТІРУ ӘРЕКЕТТЕРІНЕ ЖІКТЕЛУІ

§1. ҚЫЛМЫСТЫҚ ПРОЦЕСТЕГІ АЙҒАҚТАР ЖӘНЕ ЖЕДЕЛ ІЗДЕСТІРУ ӘРЕКЕТТЕРІНІҢ ҰҒЫМЫ ЖӘНЕ ОНЫҢ БЕЛГІЛЕРІ

Кез келген мәселені қарастыру, ғылыми зерттеу сол мәселені қарастыру кезінде қолданылатын негізгі ұғымдарды анықтаудан басталады. Мұндай негізгі ұғымдар менің курстық жұмысымда көтеріп отырған мәселеде де бар. Аталған мәселеге көшпес бұрын мынадай негізгі ұғымдарды анықтап алуымыз қажет - «жария айғақтар және жедел іздестіру әрекеттері» және «жасырын айғақтар және жедел іздестіру әрекеттері»

Қазақстан Республикасындағы айғақтар және жедел іздестіру қызметін негізгі реттеуші нормативтік-құқықтық акт - 1994 жылы 19 қыркүйекте қабылданған №154-ХІІІ «Айғақтар және жедел іздестіру қызметі туралы» Қазақстан Республикасының Заңында (бұдан әрі қарай - Айғақтар және жедел іздестіру қызметі туралы Заң) «жария айғақтар және жедел іздестіру әрекеттері» және «жасырын айғақтар және жедел іздестіру әрекеттері» ұғымдарына анықтама берілмеген, бірақ жария айғақтар және жедел іздестіру әрекеттері мен жасырын айғақтар және жедел іздестіру әрекеттеріне ортақ «айғақтар және жедел іздестіру шаралары» ұғымына анықтама берілген. Сіз де, біз де білетіндей жалпы «шараның» өзі қандай да бір « іс-әрекеттерден» құрылады. Ал жария айғақтар және жедел іздестіру әрекеттері де, жасырын айғақтар және жедел іздестіру әрекеттері де жалпы айғақтар және жедел іздестіру әрекеттері, яғни айғақтар және жедел іздестіру шаралары екені бізге мәлім, сондықтан «жария айғақтар және жедел іздестіру әрекеттері» және «жасырын айғақтар және жедел іздестіру әрекеттері» ұғымдарын анықтауды «айғақтар және жедел іздестіру шаралары» ұғымын анықтаудан бастайық.

Айғақтар және жедел іздестіру қызметі туралы Заңның 11 бабының 1 тармағына сәйкес «Айғақтар және жедел іздестіру шаралары - бұл айғақтар және жедел іздестіру қызметін жүзеге асырушы органдардың өз құзыреті шегінде өздерінің алдына қойылған міндеттерді шешуге бағытталған іс-әрекеттері». Аталған анықтама мен «айғақтар және жедел іздестіру әрекеттері» ұғымының анықтамасы бір-біріне сәйкестендіріледі.

Айғақтар және жедел іздестіру әрекеттерінің заңда берілген осы анықтамасымен Айғақтар және жедел іздестіру қызметі теориясы саласындағы В. Плетнев, А. Я. Гинзбург сияқты қазақстандық ғалымдар келісе отырып, әрқайсысы осы заңи анықтаманың мәнін өздерінше ашады.

В. Плетнев айғақтар және жедел іздестіру әрекеттерінің мәнін оның келесідей сипатты белгілерін көрсете отырып ашады:

«1. Айғақтар және жедел іздестіру әрекеттері айғақтар және жедел іздестіру қызметінің міндеттерін шешудің негізгі ұйымдық нысаны және технологиялық тәсілі болып келеді. Оларда зерделенген түрде әлеуметтік құқық қолданушылық қызметтің ерекше түрі ретінде айғақтар және жедел іздестіру қызметінің бүкіл өмір сүрген кезеңінде барлық жинақталған оң тәжірибесі орын алып отыр.

2. Олар заң, заңға тәуелді және ведомстволық нормативтік актілерге негізделген арнайы күштерді, құралдарды, әдістерді, нысандар мен тәсілдерді қолдана отырып, көбінесе жасырын жүзеге асырылатын барлау-іздеу әрекеттерінің жүйесі болып табылады.

3. Айғақтар және жедел іздестіру қызметінің заңнамасы, теориясы және тәжірибесі айғақтар және жедел іздестіру әрекеттерінің екі тобын анықтайды - жалпы және арнайы.

4. Осы әрекеттерді жүргізу барысында ақпараттық жүйелер, бейне-, аудиожазу, кино- және фото түсірілімдер, сондай-ақ адам өмірі мен денсаулығына және қоршаған ортаға зиян келтірмей өзге ғылыми-техникалық және өзге құралдар мен әдістер қолданылады.

5. Айғақтар және жедел іздестіру әрекеттері қылмыстық іс жүргізу, әкімшілік, қылмыстың алдын алу, тәртіптік шаралармен үйлесімде де қолданылады, жеке де қолданылады.

6. Айғақтар және жедел іздестіру әрекеттерінің түрлері мен тактикасы ғылыми негізделген және тәжірибемен тексерілген. Жасырын айғақтар және жедел іздестіру материалдарын бұрмалауды анықтауді ұйымдастыру мен оларды жүргізу тактикасы қызметтік, әскери немесе мемлекеттік құпияны құрауы мүмкін.

7. Айғақтар және жедел іздестіру әрекеттерін тек қана айғақтар және жедел іздестіру қызметін жүзеге асырушы органдардың басшыларымен белгіленген қызметтер, бөлімшелер және қызметкерлер санаты жүргізуге құқылы. Өзге ұйымдардың немесе тұлғалардың оларды жүргізуге құқығы жоқ». 1

А. Я. Гинзбург болса, айғақтар және жедел іздестіру әрекеттерінің заңи анықтамасын аша отырып, оның мәнін сипаттайтын келесідей негізгі элементтерін атап көрсетеді:

«1. Айғақтар және жедел іздестіру әрекеттері заң және заңға тәуелді нормативтік актілерге негізделген қылмыстарды болдырмау және ашу, сондай-ақ жасырынған қылмыскерлерді іздестіру мақсатында көбінесе арнайы құралдар мен әдістер арқылы жүзеге асырылатын барлау (іздеу) әрекеттер жүйесі болып табылады.

2. Айғақтар және жедел іздестіру әрекеттерін өткізу кезінде дайындалып жатқан, жасалып жатқан немесе жасалынған қылмыс жөніндегі ақпаратты табу, бекіту, алу, зерттеу үшін ғылыми-техникалық құралдар мен әдістер кеңінен қолданылуы мүмкін.

3. Айғақтар және жедел іздестіру әрекеттерін жүзеге асырудың түрлері мен тактикасы ғылыминегізделген және іс жүзінде анықталған.

4. Заңнамада көрсетілген субъектілерден басқа ешкімнің айғақтар және жедел іздестіру материалдарын бұрмалауды анықтауге құқығы жоқ. Ешбір өзге ұйымдар мен тұлғалардың осы қызметті жүргізуге құқығы жоқ.

Айғақтар және жедел іздестіру әрекеттері - бұл тактикалық және психологиялық жағынан нәзік және күшті қару, оның көмегімен айғақтар және жедел іздестіру қызметінің субъектісі қылмыскердің ниетін біліп, құпия нәрсені анықтай отырып, қылмысты не дер кезінде болдырмау, не ашу туралы мәселені шешеді.

Көпжылдық тәжірибе өз алдына мынаны дәлелдеді - қылмыскер қандай қулық-сұмдықтар жасаса да, айғақтар және жедел іздестіру әрекеттері мен тергеу іс-қимылдарының дұрыс, аса шеберлікпен қолданылуы нәтижесінде әшкереленетін болады. Мәселен, Алматы қаласында кісі өлтіру арқылы меншікті иеленумен қоса шабуылдар жасаған «Шие бөрілер» («Шакалы») деген шартты атауды пайдаланған банданың әрекет етуін алатын болсақ, қылмыстарды ашу үшін ең білікті айғақтар және жедел іздестіру қызметкерлері мен тергеушілерден тұратын жедел-тергеу тобы құрылған. Сондай-ақ аталған банда жасаған қылмыстарды ашу бойынша іс-қимылдарды үйлестіру үшін штаб құрылды. Банданы ұстау үшін барлық, соның ішінде айғақтар және жедел іздестіру жолымен алынатын ақпарат жинау мен талдаудың шебер ұйымдастырылуы маңызды рөл атқарды. Орасан зор біріне-бірі қайшы мәліметтердің ішінен сезіктілердің соңына түсуге мүмкіндік беретін қажетті бөлігін анықтауға қол жеткізілді. Тергеу іс-әрекеттерінің одан әрі қарай жүргізілуі бандиттердің ұсталуына, заттай дәлелдемелердің табылуына, қылмыскерлердің әшкереленуіне әкелді. Бұл іс бойынша ұсталғандардың барлығы қылмыстық жауапқа тартылып, сотталған болатын». 2

В. Плетневтің және А. Я. Гинзбургтің айғақтар және жедел іздестіру әрекеттерінің заңда бекітілген анықтамасының мәнін ашуда өздері берген сипатты белгілері бір-бірінен аса өзгеше емес, керісінше екеуінің де пікірлері бір-біріне сәйкес келеді және бірін-бірі толықтырып отырады.

Құқықтық әдебиеттерде айғақтар және жедел іздестіру әрекеттерінің заңда берілген анықтамасынан өзге де анықтамалар кездеседі.

Ресейлік криминалист-ғалымдар О. А. Вагин мен А. П. Исиченконың пайымдауынша, «айғақтар және жедел іздестіру әрекеттері деп айғақтар және жедел іздестіру қызметі туралы заңда бекітілген олардың шегінде айғақтар және жедел іздестіру қызметінің міндеттерін шешуге бағытталған жария және жасырын күштер, құралдар мен әдістер қолданылатын іс-әрекеттер немесе іс-әрекеттер жиынтығы түсініледі». 3

О. А. Вагин мен А. П. Исиченко өздері берген айғақтар және жедел іздестіру әрекеттері ұғымының анықтамасының мәнін, белгілерін төмендегідей ашып көрсетеді:

«Айғақтар және жедел іздестіру әрекеттері барлау-іздеу сипатына ие. Бұл ең алдыменен қылмыскерлер іс-әрекеттерінің құпия, бүркемеленген сипатымен, олардың ешкім көрмейтіндей жағдайларда жасалуымен, қылмыстық іс-әрекеттердің алдын ала терең дайындалуымен, қылмыстық мінез-құлықтың өрескелдігімен, мейрімсіздігімен, жасалған қылмыстардың іздерінің жойылуымен орын алғандықтан, жедел іздестіру қызметі қылмыстарды әзірлеп жатқан, жасалып жатқан және жасаған адамдар туралы мәліметтерді алу, белгісіз құқықтық құқықтық фактілерді іздеу, жасалған қылмыстардың мән-жайларын анықтау және т. б. әрекеттердің қажеттігімен жағдайланған.

Айғақтар және жедел іздестіру әрекеттері мәні бойынша ақпаратты табуға, жасырын (жасырылған) қылмыстарды, қылмыстық әрекеттің белгілері мен фактілерін, олардың субъектілерін анықтауға, жасырынған адамдарды іздеуге бағытталған.

Айғақтар және жедел іздестіру әрекеттерінің барлау-іздеу сипатын оларда жүзеге асырылатын астыртын әрекеттің, жария және жасырын әдістерді ұштастыру қағидалары; заң шығарушының айғақтар және жедел іздестіру материалдарын бұрмалауды анықтау кезінде ақпаратты жасырын алу үшін арналған арнаулы техникалық құралдарды қолдану мүмкіндігіне нұсқауы; айғақтар және жедел іздестіру материалдарын бұрмалауды анықтаудің дайындалып жатқан, жасалып жатқан немесе жасалған құқыққа қайшы әрекеттің белгілері туралы, сондай-ақ оны дайындап жатқан, жасап жатқан немесе жасаған адамдар туралы мәліметтер бар болғанда, егер қылмыстық іс қозғау туралы мәселені шешуге, мемлекеттік, әскери, экономикалық немесе экологиялық қауіпсіздікке қауіп төндіретін оқиғалар немесе іс-әрекеттер туралы, анықтама, тергеу және сот органдарынан жасырынған немесе қылмыстық жазадан жалтарған адамдар туралы, т. б. жеткілікті деректер болмағанда құқыққа сай болуы дәлелдейді.

Айғақтар және жедел іздестіру әрекеттерінің барлау сипатын айғақтар және жедел іздестіру органдарының қызметінің жасырын тәртіпте басым болуы, айғақтар және жедел іздестіру әрекеттеріне қатысушы тұлғалар туралы мәліметтерді, айғақтар және жедел іздестіру әрекеттерін ұйымдастыру мен оларды жүргізу тактикасын мемлекеттік құпияны құраушы ретінде қорғаудың объективті қажеттілігі, конфиденттерді астыртын пайдалану мүмкіндігі дәлелдейді.

Айғақтар және жедел іздестіру қызметінің мәнінен және оның заң тұрғысынан түсініктемесінен айғақтар және жедел іздестіру әрекеттері тек айғақтар және жедел іздестіру органдарының лауазымды тұлғалары болып табылатын арнайы субъектілерімен ғана ұйымдастырылатындығы және жүргізілетіндігі туындайды. Оларға қоса айғақтар және жедел іздестіру әрекеттерінің қатысушылары болып жедел емес бөлімшелердің қызметкерлері, мамандар, айғақтар және жедел іздестіру қызметінің міндеттерін жәрдемдесуші өзге адамдар, айғақтар және жедел іздестіру әрекеттерін әзірлеуге немесе жүргізуге қатысушылар не болмаса олардың тапсырмасымен жекелеген әрекеттерді жүзеге асырушылар болуы мүмкін.

Айғақтар және жедел іздестіру қызметінің қатарына қосылмаған бөлімшелер мен жедел-іздестіруге ұқсас жекелеген әрекеттерді жүргізуі айғақтар және жедел іздестіру қызметін құрамайды, олар әкімшілік, жеке детективтік немесе өзге қызметтің элементі ретінде қарастырылуы мүмкін . . .

Айғақтар және жедел іздестіру әрекеттері барлау және қарсы барлау қызметінің мазмұнына кіреді. Олар осындай қызметтің құралы болып табылады, қызметтің осы түрлерінің жүзеге асырылуы тәсілдері болып келеді. Адам құқықтарын кең дәрежеде шектейтін, әсіресе, хат жазысу, телефонмен сөйлесу, азаматтардың пошта, телеграф және өзге жөнелтілімдерінің құпиясын, тұрғын үйге қолсұғылмаушылығын бұзатын айғақтар және жедел іздестіру материалдарын бұрмалауды анықтау заңымен көзделген жағдайларда, негіздерде және тәртіпте жүргізіледі.

Айғақтар және жедел іздестіру әрекеттерінің оларды жүргізу субъектілеріне қарамастан барлау-іздеу сипатына ие екенін ескерген жөн. Айғақтар және жедел іздестіру қызметі туралы заңда көзделген нақ осы айғақтар және жедел іздестіру әрекеттерінің мазмұны мемлекеттік, экономикалық немесе экологиялық қауіпсіздікке қауіптің бар болуы мен сипатын бағалауға мүмкіндік беретін оқиғалар немесе іс-әрекеттер туралы ақпараттар алу құралдары болып табылады.

Айғақтар және жедел іздестіру әрекеттерінің мазмұнын осы шаралардың нақты түрлерін құрайтын іс-әрекеттер құрайды . . .

Айғақтар және жедел іздестіру әрекеттерін заңи бекіту, олардың шектелген тізімін белгілеу айғақтар және жедел іздестіру материалдарын бұрмалауды анықтау кезінде тек адам және азамат құқықтары мен бостандықтарының сақталуын қамтамасыз етіп қана қоймай, сондай-ақ айғақтар және жедел іздестіру қызметі субъектілері, лауазымды адамдар мен оларға жәрдемдесуші адамдардың іс-әрекеттерінің заңдылығын анықтайды, олардың іс-әрекеттерін қылмыстық жазаланатын әрекеттерден ажырайды және осымен олардың қызметінің заңдылығын қамтамасыз етеді.

Айғақтар және жедел іздестіру қызметі туралы заңға сәйкес әрбір айғақтар және жедел іздестіру әрекеті өөзгелерден тәуелсіз, дербес немесе өзге айғақтар және жедел іздестіру әрекеттерімен бірге де жүргізілуі, жария немесе жасырын болуы, мұнда кейбір айғақтар және жедел іздестіру әрекеттерін жария жүргізу өзгелердің жасырын жүргізілуін жоққа шығармайды, сондай-ақ керісінше. Нақ осы айғақтар және жедел іздестіру әрекеттерінің шегінде ғана айғақтар және жедел іздестіру қызметінің күштері, құралдары мен әдістері қолданылуы мүмкін.

Айғақтар және жедел іздестіру әрекеттерінің тізімі заңмен қатаң шектелгеніне қарамастан, оларды жүзеге асыру ұйымдастырушылық шараларды жүргізуді, қамтамасыз ету сипатындағы шараларды жүзеге асыруды, оларға қатысуға мамандарды тартуды, соңында нақты айғақтар және жедел іздестіру әрекеттерін немесе олардың жиынтығын жүргізуге ықпал ететін арнаулы техникалық және өзге құралдарды қолдануды талап етеді. Ұйымдастырушылық және өзге қамтамасыз ету шаралары айғақтар және жедел іздестіру шараларына қатысты бағыныштылық сипатқа ие екенін, көбінесе олардан бұрын болатынын не болмаса олардың салдары болатынын, олардан логикалық, техникалық, әдістемелік туындайтынын ескерткен жөн.

Айғақтар және жедел іздестіру әрекеттерінің бір-бірінен анық айырмашылықтарына қарамастан, олардың тізімі кездейсоқ емес. Ол біртұтас ортақ мән - оны кейін жүзеге асыру үшін ақпаратты алуға бағытталуымен анықталған. Атап айтқанда, айғақтар және жедел іздестіру материалдарын бұрмалауды анықтау арқылы айғақтар және жедел іздестіру қызметтерінің міндеттерін шешу және адам мен азаматтың өмірін, денсаулығын, құқықтары мен бостандықтарын, меншікті қорғау, қоғам мен мемлекеттің қылмыстық қолсұғушылықтардан қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсаттарына қол жеткізу мүмкіндігі туады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.