Қазақстан Республикасының әлеуметтік саясаты және оның ерекшеліктері

Пән: Саясаттану
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 12 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ӘЛЕУМЕТТІК САЯСАТЫ ЖӘНЕ ОНЫҢ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ

Жоспар:

Мемлекеттің әлеуметтік саясаты

Әлеуметтік саясат: елбасы тапсырмасы

ҚР-дің әлеуметтік-экономикалық саясаты: дөңгелек үстелінің бағдарламасы

Қарары

Мемлекеттің әлеуметтік саясаты - оның қоғам өмірінің әлеуметтік-экономикалық

жағдайларын реттеу жөніндегі қызметінің басты багыттарының бірі. Әлеуметтік

саясаттың мәні қоғамның әлеуметтәк топтары мен тараптарының арасындағы

қатынастарды қолдау, әл-ауқатын жақсарту, қоғам мүшелерінің тұрмыс деңгейін көтеру

үшән олардың қоғамдық өндіріске қатысуына қажетті экономикалық ынталануын

қалыптастыратын әлеуметтік кепілдіктер жасау болып табылады.

Қазақстан Республикасын саяси жағынан жетілдіру өз кезегінде мемлекеттің

әлеуметтік саясатының мазмұнын сыйпаттайды. Мұның өзі - әлеуметтік үндерістерді бір

арнаға түсіруге және ойлаган тиімділікке қол жеткізу мақсатындағы іс-қимылды реттеп

отыруға жәрдемдесу деген сөз. Сондықтан, Қазақстанның әлеуметтік саясатын зерттеу

айтарлықтай ынта - ықылас туғызады. Өйткені, бұл мәселе саясатқа ғана емес, қоғам

дамуының экономика, тарих, заңнама сияқты басқа да салаларының бір қыдыру мәселерін

қамтиды.

Әлеуметтік саясат пен жалпы әлеуметтік дамудың түпкі мақсаты - қай елде болсын,

қоғамның әл-ауқатын барынша жақсартуға қол жеткізу. Қазақстан мемлекеті әлеуметтік

саясатының арналы мақсаты халықтың «өмір сапасы» және «әлеуметтік қорғалуы» тәрізді

ұғымдарды білдіреді.

Халық өмірі сапасының жоғары стандартына қол жеткізу және тиімді әлеуметтік

қорғалуын қамтамасыз ету әлеуметтік саясаттының мақсаты ғана емес, сонымен бірге

оның тиімділігін шешуші шара да. Өмір сапасы деген мәселенің ауқымында басты

орында жалпы азықтанудың тиімділігі, айналадағы ортаның жағдайы, денсаулықты, білім

мен мәдениет - тұтас алғанда, адам қарекетінің күллі мәнін айқындайтын экономикалық

компоненттер тұрады.

Әлемдік ауқымда салыстырар болсақ, Қазақстан әлеуметтік құрылымының өзгеруі

ойлаған деңгейге көтерілді деуге келмейді. Нашар дамыған елдер сияқты, мұнда да аса

байлар, байлар және тым кедейлер бар. Соған қарамастан, дамыған елдермен

салыстырғанда, республикамыз шапшаң қарқынмен өркендеп келеді.

Қазақстан қоғамын ілгерілетіп, үлгілендіру көп ұлтты халқымыздың өркендеуіне

қажетті әлеуметтік алғышарттарға баса көңіл бөлінді. Қазақстанда әлеуметтік бағдарға

негізделген экономиканы өркендетудегі ең маңызды әлеуеті халықтың өмір сапасының

деңгейін көтеруге қол жеткізіп, оны одан әрі дамыту деп біледі. Әлеуметтік бағдар

ұстанған нарықтық экономика негізінен әлеуметтік мәселелерді шешуді міндет

санайды. Соған сәйкес, мемлекет экономикалық мүмкіндіктерге орай өзгеріп отыратын

әлеуметтік бағдарлама жасақтап отыр.

Орта мерзімді перспективада Үкіметтің күш - жігері Қазақстанның халықаралық

бәсекеге қабілеттілігін және ел азаматтарының тұрмыс сапасын арттыру үшін қолайлы

институционалдық және экономикалық жағдай жасауға бағытталатын болады. Бұл

таяудағы он жылды Қазақстанның әлемдегі бәсекеге барынша қабілетті 50 елдің

қатарына кіріу жөніндегі стратегиялық міндетті қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.

ЖІӨ-нің орташа жылдық нақты өсімі 2008-2010 жылдары жылына орташа 9, 1% - ды

құрайды, бұл 2008 жылы ЖІӨ-ні 2000 жылға қарағанда екі еселеу жөніндегі міндетті

орындауды қалыптастыруға мүмкіндік береді. 2010 жылға 10 мың АҚШ долларынан

жоғары мөлшерде жоспарланып отырған жан басына шаққандағы ЖІӨ қарқынды өсуі

жалғасады, бұл 2005 жылғы деңгейден үш еседен астам жоғары. Осының негізінде

халықтың орташа айлық табысының одан әрі өсуі қамтамасыз етіледі. Халықтың әлеуметтік жағдайының нашарлауына жол бермеудегі партия

ұстанымының бірі - медициналық көмек көрсетудің ұлттық стандартын қалыптастыру.

Қазақстандықтардың орташа өмір сүру деңгейінің артуы халыққа медициналық

қызмет көрсету саласындағы проблемалардың табысты шешілуінің нақты көрсеткіші

болуы тиіс. Бүгінгі таңда Қазақстандағы орташа өмір сүру деңгейі 66, 2 жасты құрайды. Ер

адамдардың орташа өмір сүру деңгейі 60, 5 жас болса, әйелдердікі - 72, 0. Қазақстан

Республикасының 2007-2024 жылдарға арналған тұрақты дамуға өту тұжырымдамасында

Қазақстан халқының орташа өмір сүру деңгейі 2012 жылы 68 жас деңгейінде болжанып

отыр. Партия кезең - кезеңімен 150 жаңа аурухана, емхана, ғылыми- клиникалық

орталықтар, ауылдарда кем дегенде 300 дәрігерлік амбулаториялар салып, пайдалануға

берілуіне және жаңа қазіргі заманғы медициналық құрал-жабдық сатып алуға кемінде 100

миллиард теңге бөлу мәселелерін шешуге ұмтылатын болады.

Негізгі әлеуметтік нормативтердің бірі - зейнетақы төлемдерін өсіруді жалғастыру.

Бұл бағытта «Нұр Отан» партиясы орташа зейнетақы көлемін 2, 5 есе өсіруді, ал

мемлекеттік базалық зейнетақы мөлшерін өмір сүрудің ең төменгі деңгейінің 50

пайызына дейін жеткізуді мақсат тұтып отыр. 2008 жылдың өзінен бастап еліміздегі

зейнетақы төлемдерінің орташа мөлшері 29%-ға артты. Оның ішінде орташа ортақ

зейнетақының мөлшері 13660 теңге, ал базалық зейнетақы төлемі 4210 теңгені құрады.

«Нұр Отан» ХДП 2012 жылға дейін зейнетақының орнын толтыру мөлшерін

халықаралық стандарттар деңгейіне - орташа ңбеккақының 40 %-ына жеткізуге, әрі қарай

оның ортақ бекітілген нормасын сақтауға күш-жігер жұмсамақ ниетінде.

Партия азаматтарымыздың атаулы әлеуметтік қорғалуын күшейту бағытын қатаң

ұстанып отыр. Мәселен, 2008 жылдың 1 қаетарынан бастап зиянды және қауіпті

өндірістерде 1998 жылдың 1 қантарына дейін еңбек өтілін толтырған азаматтар үшін № 2

тізім бойынша мемлекеттік жәрдемақы енгізіліп, оның көлемі 8 айлық есептік

көрсеткішті, немесе 9344 теңгені құрады.

«Нұр Отан» ХДП балаларға, көп балалы аналар мен мүгедектерге берілетін атаулы

әлеуметтік көмекті бақылауға алуды, сондай-ақ, ҰОС ардагерлері мен тыл

еңбеккерлеріне, жергілікті маңыздағы ұрыстар мен жанжаодарға, Чернобыль атом электр

стансасындағы апат зардаптарын жоюға қатысушыларға, қарулы күштер мен құқық

қорғау органдарының ардагерлеріне көрсетілетін әлеуметтік қолдау жүйесін жетілдіруге

басымдық береді. Осы бағытта Парламент қоржынында жатқан «Ардагерлер туралы» заң

жобасын қарау мен қабылдауды жеделдететін болады.

2008 жылы ең төменгі өмір сүру деңгейінін артуына байланысты мүгедектігіне,

асыраушысынан айралуына және жасына байланысты берілетін мемлекеттік жәрдемақы

мөлшері еліміз бойынша орташа алғанда 18, 7 %-ға артты, ал алдымызда бұл көрсеткішті

одан да жоғарылату межесі тұр.

Қысқасы, партия әлеуметтік қорғау жүйесіне жеке секторды тарту үшін барынша

қолайлы жағдайлар жасау жөніндегі міселенің шешімін табуға баса көңіл аударып,

мүгедектерді, қарияларды қамқорлыққа алу іс-шараларының жүзеге асуына жетекшілік

жасауды өз мойнына алады.

Ана мен бала денсаулығын қорғау мақсатты 2008 жылдан бастап баланың тууына

орай берілетін жәрдемақы мөлшері 2 есеге өсіп, 35040 теңгені құрады. Алдағы уақытта 1

жасқа дейін бала күтіміне берілетін жәрдемақыны 2, 5 есеге ұлғайтуға мүмкіндік туғызу

жөніндегі жұмыс жалғастыралмақ. 2008-2012 жылдар аралығында балабақшалар

жетіспеушілігі проблемасы шешілуі тиіс. Осы мақсатта партия еліміз бойынша кем

дегенде 200 балабақша салынуына қол жеткізеді.

Еліміздің әлеуметтік өрлеуінде білім беру саласы ең маңызды орын алатыны белгілі.

Сондықтан «Нұр Отан» ХДП білім беру саласын қаржыландыруды кемінде 2 есе

ұлғайтуға бастамашылық танытпақ. Атап айтқанда, кемінде 250 жаңа мектеп, 50 кәсіби

техникалық оқу орнын салғызуға мүдделі. Тәжірибелі байланысты олардың жаңа легін тәрбиелеу проблемасын шешу қажет. Білікті техникалық

мамандардың жетіспеушілігін де қысқа мерзімде жою керек.

Мемлекет азаматтардың арзан да сапалы тұрғын үйге қол жеткізуі үшін бар күшін

салуға тиіс. «Нұр Отан» ХДП таяудағы бес жылда елде жыл сайын кемінде 9 миллион

шаршы метр тұрғын үй салынуына және 2012 жылдың соңына қарай барлығы 50 миллион

шаршы метр жаңа тұрғын үй салынып, кемінде 2, 5 миллион қазақстандықтың баспаналы

болуына қол жеткізуге мүнделі. Комерциялық тұрғын үйлердің қыбаттығына,

Мемлекеттік тұрғын үй бағдарламасы бойынша салынатын қолжетімді баспананың

жетіспеуіне байланысты жалға берілетін тұрғын үй сегментін дамытқан дұрыс. Партия

құрылыс сапасын арттыру, құрылыс нысандарына қызмет көрсету және тұрғын үйдің

мерзімінде берілуі мәселелеріне бақылау жұмыстарын әрі қарай жалғастыра беретін

болады.

Қорыта айтқанда, «Нұр Отан» партиясының көзднген мақсаты барша

қазақстандықтың өмір сүру деңгейін арттыру, әлеуметтік жағдайын жақсарту болып

табылады.

2009 жылғы 1 қантардан бастап республика бойынша ең төменгі күнкөріс деңгейі

13470 теңге мөлшерінде белгіленді. Сонда бірінші топтағы мүгедек адамға ең төменгі

күнкөріс деңгейінен 1, 36 коэффициенті бойынша мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақы

тағайындалады. Демек, 2009 жылғы 1 қаңтардан бастап бірінші топтағы мүгедектің

жәрдемақы мөлшері 18320 теңгені құрайды. Яғни, бұрынғы 16354 теңгеге қарағанда 1966

теңгеге көбейіп отыр. Асыраусышына айырылуына байланысты және жасына байланысты

берілетін мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақылардың мөлшері дн осындай есептеулермен

арттырылады.

Бүгін өткен жылдарды еске түсіріп және күш-жігеріміз бен

отырып, стратегиялық тұрғыда дұрыс жолды таңдаған елміз дегіміз келеді.

Экономикалық, құқықтық және әлеуметтік-саяси реформалар қаншалықты қиын

жүргеніне қарамастан, күткен нәтижелерге жеткізді. Ел экономикасы мен демократиялық

үдерістер серпінді даму үстінде. Қакзақстан орынды түрде өңір лидері саналады және

барынша бәсекеге қабілетті экономикасы бар 50 мемлекеттік қатарынан лайықты орын

алуға ұмтылуда.

Реформалардың өзі де ел тар өрісті мақсат болған жоқ. Еліміздегі реформалар

халқымыздың жақсы өмір үшін, қазақстандықтардың келесі ұрпақтарының болашағын

қамтамасыз ету үшін жүргізілді.

Саясатымыздың стратегиялық мақсаты ел Конституциясымен бекітілген: «Қазақстан

республикасы өзін демократиялық, зайырлы, құқықтық және әлеуметтік мемлекет ретінде

орнықтырады; оның ен қымбат қазынасы - адам және адамның өмірі, құқықтары мен

бостаңдықтары». Қазақстан жауапты таңдау жасады және бәсекелестікке, меншіктің

әрқилы формаларын дамытуға негізделген экономикаға әлеуметтік бағдарлануды

белгіледі.

ҚР әлеуметтік саясаты; елбасы тапсырмасы

Елбасының тапсырмасы бойынша Үкімет үлескерлердің түйінді мәселелерін және басқа да әлеуметтік мәселелерді шешті: жыл басынан зейнетақы, шәкіртақы, бюджеттік сала қызметкерлерінің еңбекақысы өсті. Одан басқа, биылғы жылы 37 мектеп салынып, 10 ірі медицина мекемесі ашылды. Бір жылдан аз уақыт ішінде 457 жаңа балабақша мен шағын- орталықтар құрылды. Нұрсұлтан Назарбаев атап көрсеткендей, «мұның бәріне бірлік пен тұрақтылықтың арқасында қолымыз жетіп, халық үшін қарапайым азаматтар жасалып жатыр». Экономика әлі де ғаламдық экономикалық дағдарыстың келеңсіз зардап-тардан бұрынғы қалпына келтіріліп жатқанына қарамастан, биылғы жылы Қазақстанда әлеуметтік көмек пен әлеуметтік қамсыздандыруға мемлекеттік бюджеттің шығындары көбейтілді- олар былтырғы жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда қаңтар-қыркүйек айларында 20, 5% өсті. 2010 жылдың 1 қаңтарынан бастап зейнетақы төлеу бойынша Мемлекеттік орталықтың зейнетақы көлемі 25 %, мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақының көлемі орташа алғанда 9%-ға көтерілді. 2010 жылы аз қамтылған отбасыларды қолдау үшін, республикалық бюджеттен жергілікті атқару ұйымдары мекенжайлық әлеуметтік көмек төлеу үшін -1, 12 млрд. теңге көлемінде мақсатты ағымдағы трансферттер, 18 жастағы балаларға мемлекеттік жәрдемақыға-2, 96 млрд. теңге және 4, 1 млрд. теңге көлемінде тұрғын үйге көмек бөлді. Тұтастай алғанда, жан басына алғандағы халықтың орташа мөлшерлік ақшалай табысы 2010 жылдың екінші тоқсанында 39 мың теңгені құрады, ал бұл өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 15% жоғары. Мұның бәрі Қазақстан халқының кедейшілік деңгейін айтарлықтай төмендетуге мүмкіндік берді. 2010 жылдың 2 тоқсанының қорытындысы бойынша республика бойынша кедейшілік деңгейі 8, 2%, бұл өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 4, 4% -ға төмен. Президенттің тапсырмасымен екі жылдан бері министрлер кабинетінің жүзеге асырып жатқан «Жол картасы» бағдарламасы шеңберінде биылғы жылдың 9 айында республика бойынша 129 мың жұмыс орны құрылып, жоспардың 99, 1% орындалып, жақсы нәтижелер көрсетуде. Осы бағдарламаның арқасында халықтың жұмыспен қамтылуы 2009 жылмен салыстырғанда 2, 8%, ал орташа айлық еңбекақы өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 118%-ды құрады. Өткен 9 айдың нәтижесін қорытындылай келе, «Мұның бәрі дұрыс таңдалған түбегейлі жоспардың, дағдарысқа қарсы жүйелі шаралар мен жиналған меншікті қаражаттың есебінен экономикаға қуатты қаржылай көмек көрсетудің нәтижесі. Дағдарыс Қазақстанның мық-ты және іске қабілетті мемлекет екенін көрсетті», -деп атап көрсетті Елбасы. Алайда, ешкім де қол қусырып отырмайды. Президент Нұрсұлтан Назарбаев министрлер кабинетіне халыққа әлеуметтік көмектің тізімін ретке келтіруді және білім беру және денсаулық сақтау саласындағы жарыса істелетін жұмыстарды болғызбауды тапсырды. Өз кезегінде, Премьер-министр Кәрім Мәсімов Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігіне тапсыр-малардың орындалуын бақылауды, ал облыс әкімдеріне өз ұсыныстарын енгізуді белгілеп берді.

«ҚАЗАҚСТАННЫҢ ӘЛЕУМЕТТІК-ЭКОНОМИКАЛЫҚ САЯСАТЫ» ДӨҢГЕЛЕК ҮСТЕЛІНІҢ БАҒДАРЛАМАСЫ

Ұлттық заңнамаларымыз құқық қолдану практикасын, адам құқықтары жөніндегі ұлттық мекемелердің қызметін, билік пен азаматтық қоғам институттары арасындағы һзара іс-қимылды халықаралық стандарттарға сай жетілдіру, адамның құқықтық қоргалуы мен оның һз құқықтары, құқық қорғау тетіктерінің түйінді проблеммалары мен оларды шешу шараларына сай еліміздегі азаматтардың әлеуметтік құқықтарына осы тәуелсіздік алғалы, 20 жыл бой көптеген жұмыстар жасаланды десем қптелеспеген болар едім. Өз басым көп жерлерде айтып та жазып та жүрмін. Біреулер мені нағыз патиот дер, дей берсін. Алайды тағыда қайталайын, біздің 20 жылдық тәуелсіздік еліміздің мемлекеттік тұрғыданжасалынып жатырылған құқық тарапынан болсын басқа болсын, сонау жүздеген тарихы бар еуропалық, басқада елдермен салыстырмауларыңызды сұраймын. Енді ғана мемлекетіміз «кәмелеттік» жаска толды ғой деп санасақ, онда барлық іс-шараларға, жетістітерге ризалықпен қараған болар едік . . .

Елімізде азаматтық, саяси, әлеуметтік, экономикалық және мәдени құқықтарын, соның ішінде халықтың әлеуметтік жағынан қорғалатын топтарының құқықтпрын халықаралық сиандарттар деңгейінде қамтамасыз етуге ерекшк көңіл бөлінген. Халықаралық сарапшылардың бағалауы бойынша Қазақстан тәуелсіз мемлекет, әлем қауымдастығының тең дәрежелі мүшесі бола отырып, адам құқықтары саласындағы жұмыс пен қоғамды демократияландырудың маңыздылығын белсенді көрсетіп, құқықтық негіздемені қалыптастырып, оны қамтамасыз ету тетіктерін жасауға ерекше күш салып келеді.

Тәуелсіздік жылдарында ҚР ұлттық заңнамасында адам құқықтары саласындағы халақаралық стандарттарды бекітудің маңызды қадамдарын жасады. сонымен бірге, қалыптасқан практика Қазақстанда мемлекеттік органдар мен үкіметтік емес ұйымдардың адам құқықтарын қамтамасыз теу және қорғау саласындағы жұмыстарының біртұтас еместігімен, сипатталатын көрсетип отыр. Мемлекеттік органдар тарапынан болатын бастамашылдықтан бір қатары қазақстандық ҮЕҰ мен халақаралық йымдар тарапынан лайықты қолдау таппай жатады және оған билік құрылымдарының қатысуын көздемейді.

Істің қалыптасқан жағдайының негізгі себептері-жергілікті тәжірибе мен дәстүдің, әлемдік құқық қорғаушы ой санасын біздің өмір шындығымызға тұжырымдамалық-әдістелелік бейімделуінің, қажетті құқықтық базаның жоқтығы болып табылады. Осы айтылғандарға орай бүгінгі таңда адам құықықтарын қорғау және көтермелеу саласындағы жұмысты жүйелі және үйлестіріп ұйымдастыруғаа жағдай жасайтын өқыөыө қорғау кешенін жасау маңызды болып табылады.

Осы шаралардың бірі, сонау 2009 жылы қабылданған, Адам құқығын қорғау тақырыбына Варшава қаласында өткен ЕҚЫҰ-ның кеңейтілген отырысында презентациясы болған ҚР 2009-2012 жж. арналған Ұлттық іс-қимылдар жоспары. Аталған жоспарда адам құқықтары, адам құқықтарын қорғаудың ұлттық жүйесі туралы заңнаманы жетілдіру, сондай-ақ халықтың адам құқықтары мен оны қорғаудың тетіктері туралы хабардар болыуын жақсарту жөніндегі нақты қадамдарды қөздейтңн біріккенг бағдарлама болып табылады.

Еліміздегі адамдардың әлеуметтік құқығына оралайын алайда әлеуметтік құқық біріншіден адамдардың еңбңкке деген құқығынан басталады.

ҚР Конститутциясында ең төменгі жалақы мөлшеріне кепілдік берілетіні белгілі, жұмыс берішілердің азаматтарға одан төмен жалақы төлеуге қақысы жоқ. Қызметкерлер, жұмыс берішілер және кәсіподақтар арасында ұжымдық келісім шарттар және нарықтық экономика жағдайындағы келісімдер арқылы еңбекке ақы төлеуді реттеудің келісім-шарттық принципі енгізілген, бюджет саласы қызметкерінің жалақысы реттеліп отырады.

Осылайша, жыл сайын ең төменгі жалақы деңгейін есептеп, бюджет саласы қызметкерінің жалақысының көтеріп, республика өзінің экономикалық әлеуетін пайдаланалы, өйткені бақылаусыз көтеру мемлекеттік бюджеттің мүмкіндігіне сай болмауы мүмкін. Сонымен бірге, жалақының ең төменгі мөлшерін белгілеу мәселесін шешу үшін Үкімет белгілі қадамдар жасауда. Ең төменгі жалақы мөлшерінің жыл сайынғы өсуі инфлияцияның тиісті өсімінен озып отырады. Сонымен қатар, қазіргі кезде ең төменгі күнкөріс деңгейіне негізделеді. Бұл ретте, ҚР статистика агенттігінің мәліметтеріне сәйкес өткен жылдары ең төменгі жалқы мөлшеріне бара-бар жалақы алған қызмеикерлер санының шамамен 1, 5% құраған (40520 адам) .

Қазіргі күні «ҚР үкіметі мен Ұлттық банкі жанындағы Ұлттық таңдау орталығы» АҚ-мен бірлесіп бюджет саласы қызмеикеріне еңбек ақы төлеу жүйесін жетілдіру жөніндегі жұмыстар жүргізілуде. Жүзгізген жұмыстардың есебінен еңбек ақы төлеудің үш деңгейі ойластырылған:

1) Азаматтық қызметшілерді олардың функциялары мен жауапкершілік деңгейлеріне сәйкес тиісті лауазымдық жалақы деңгейімен юасқарушы, негізгі және қосалқы жеңгейлерге бөлу;

2) Саланың ерекшеліктерін ескере отырып қосымша және үстеме ақы төлеу жүйесін оңтайландыру;

3) Үшінші компоненті рктінде өмір сүру деңгейіндегі өңірлік айырмашылықтарды төмендету үшін өтемақы төлеуді енгізу қөзделеді.

Жаңа мен атап кеткен Ұлттық жоспарда - Өмір сүрудің ұлттық стандартын қалыптастыру жөніндегі міндеттерді жүзеге асыру үшін ҚР Үкіметіне:

-Әлеуметтік әріптестерімен ҚР әлеуметтік саясат негіздері тұжырымдама әзірлеп, қабылдау, алдағы атқарылатын жұмыстың бағыттарын, әлеуметтік саясатты реттеу субъектілері- мемлекеттік органдардың, жергілікті өзін- өзі басқару органдарының, кәсіпкерліктің, биснестің және қоғамдық бірлестіктердің құқықтары мен міндеттерін анықтау;

«Ең төменгі жалақы туралы», «жұмыс берушілер туралы» ҚР жаңа заңдарын әзірлеп, қабылдау;

Халықаралық Еңюек Ұйымының №131 «Ең төменгі жалақыны белгілеу туралы», №26 «Ең төменгі жалақыны белгілеу процедурасын құру туралы», №103 «Ана болуды қорғау туралы», конференцияларын ратификацияла;

Зейнетақылық төмендерді арттыру үшін ХЕУ-ның №102 «Әлеуметтік қамсыздандырудың ең төменгі нормалары туралы» Конференциясын ратификациялау және оның ережелері негізінде «Зейнетақымен қамтамасыз ету туралы» заңға тиісті өзгерістер енгізу;

Сонымен қатар, «Экономикалық, әлеуметтік және мәдени құқықтары туралы» Халықаралық пактінің 7-бабында Пактіге қатысатын мемлекеттер әрбір адамның тең құндылықты еңбекке әділ жалақы мен ешқандай да айырмашылықсыз тең сыйақыны қоса алғандағы әділ және қолайлы еңбек шартына құқығын мойындайды деп анықталған. Конфенцияның 1-бабының 2 тармағына сәйкес белгілі бір жұмысқа қатысты оның ерекшелік талаптарына негізделген кез келген бөлектеу, жол бермеу немесе артық көру кемсітілу деп саналмайтын атап өткен дұрыс деп ойлаймыз. Осыған байланысты жоғарыда айтылған проблемалық мәселелер бірдей біліктілікке ие және тең еңбек атқаратын қызметкерлерге қатысты.

Мұндай әлеуметтік теңсіздіктің ұлтаралық негіздегі бұқаралық және басқарусыз қақтығысқа ұласып, белгілі бір өңірдегі бұқаралық және басқарусыз қақтығысқа ұласып, белгілі бір өңірдегі де, сол сияқты республикадағы да қоғамдық-саяси ахуалды тұрақсыздандыруы мүмкін жанжалды орта туғызылатын атап өткен жөн.

ҚР Еңбек кодексі еңбек қорғау саласындағы құқықтық негізді белгіледі. Кәсіподақтар органдарының пікірі бойынша еңбек қорғау жөніндегі қоғамдық инспектор- бұл ұйымдағы еңбек қауіпсіздігі мен қорғауды қоғамдық бақылаудың барынша объективті және ең көп тараған буыны. Еңбек қорғау жөніндегі қоғамдық инспектор өз өндірістік бөлімшесі қызметкерлерінің арасында үнемі журіп, еңбек қауіпсіздігі мен қорғау мәселелері бойынша өндірістік процеске қатысушылардың қарым қатынасына басқалардан артық ықпал етеді. Қызметкерлердің өмірін, денсаулығын және еңбекке қабілеттілігін қорғау оның еңбек қауіпсіздігі мен қорғау саласындағы біліктілігіне, белсенді қызметіне тәуелді.

Осы арада Қазақстанда, Төтенше жағдайлар министрлігінің мәліметтері бойынша, 2010 жылы өнеркәсіп кәсіпорындарында 200 000 астам техникалық қауісіздік ережелері мен нормаларын бұзушылық айқындалған.

2006 жылы ҚР ХЕУ-мен бірлесіп 2007-2009 жылдарға арналған ҚР лайықты еңбек Ұлттық бағдарламасы әзірленіп, бекітілген. Бағдарламаның мақсаты лайықты еңбекті даму стратегиясының негізгі компоненті ретінде, сондай-ақ үкімет пен оның негізгі әлеуметтік әріптестері жүзеге асырып жатқан мемлекеттік саясаттың мақсаты ретінде алға тарту. Оқыту жүйесін жетілдіруді, шағын кәсіпорындарда еңбекті қорғауға жүйелі көзқарасты енгізуді қамти отырып, еңбек қорғау саласындағы мамндардың жұмысын жақсарту және тиімділігін арттыру жөніндегі қосымша шаралар қабылдау қажет. Еңбек қорғауды басғару жүйелерін халықаралық стандарттарға сәйкес келтіруге ерекше көңіл бөлу қажет.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.