Германияның банк жүйесі

I. Кіріспе

Германиядағы банктің пайда болу тарихы

II. Негізгі бөлім

а) Банктің ақша айналымы және несие.
ә) Германияның банк жүйесінің құрылымы.
б) Жеке коммерциялық банктер және жеке банкирлер.
в) Германияның ірі банктері.
г) Кооперативтік несиелік серіктестіктер және мамандандырылған банктер.

III. Қорытынды

Германиядағы орталық банкі немесе немістің федералдық банкі.

Германияның бүгінгі банк жүйесінің құрылымы бірден қалыптасқан жоқ. 1875 жылы наурыз айында Прусск банкісінің негізінде Райхсбанк құрылып, оған райхсканслер, бак президенті және банк басқармасы жетекшілік жасаған. 1924 жылы қабылданған заңға сәйкес, Райхсбанк Үкіметтен бөлініп шықты.
1933 жылы Үкіметке ұлтшыл- социалистердің келуімен Германияда Орталық банктің Үкіметке бағынуы біртіндеп қайта қалпына келтірілген.
1939 жылы қабылданған “Райхсбанк туралы” арнайы заң банкті райхсканслерге толық бағынышты етті. Райсхбанк және оның еншілес институттарын фашистер ешқандай да материалды қамтамасыз етілмеген басқыншылық маркаларды өздерінің аумақтарында шығару үшін пайдаланды.
Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін кеңес басқыншылығының аймағында Райхсбанктің қызметі тоқтатылды, ал батыс аумақтарда екі сатылы банктік жүйе енгізілді.
Германияның әр жерлерінде бұрынғы Райхсбанк бөлімшелері негізінде орталық банктер құрылып, олардың қызметі 1948 жылы ақпан айынан бастап, Немістің жер банкілерінің тәжірибелеріне сүйене отырып жүзеге асырылды.
1957 жылы қабылданған Немістің федералды банкі (Бундесбанк) туралы заң негізінде орталық банктер Бундесбанктің бас басқармалары бола отырып, бірқатар ұйымдастырылу дербестігіне қол жеткізді.
Іс жүзінде Бундесбанк Үкіметтің экономикалық саясатын жүргізгенімен де ол заңды тұлға болып саналады. Несиелік мекемелер үшін, ол “соңғы сатыдағы қайта қаржыландыру көзі” немесе басқаша айтқанда “банктердің банкі” болып табылды.
Германиядағы банктік жүйенің басты буынын коммерциялық банктер құрайды. Оларды, ең бастысы, үлкен бір әмбебаптық дәрежелері ажыратып тұрады. Іс жүзінде олар айналыспайтын банктік операциялар жоқтың қасы десе болады. Олардың үлесіне Германияның несиелік институттары жүзеге асыратын операциялардың жалпы көлемінің 3/4 бөлігі тиеді.

1. Ақша, несие, банктер. Ғ.С. Сейітқасымов Алматы 2001.
2. Ақша айналысы және несие. М.С. Биханұлы. Алматы 2004.
3. Деньги, кредит, банки. Лаврушина О.И. М.: Финансы и статистика, 1999.
4. Қаржы. Мельников В.Д., Ильясов К.К. Алматы 2004.
5. Қазіргі экономикалық Орысша- Қазақша сөздік. Алматы 2003.

Пән: Банк ісі
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 12 бет
Таңдаулыға:

Германияның банк жүйесі.

Германияның бүгінгі банк жүйесінің құрылымы бірден қалыптасқан жоқ.
1875 жылы наурыз айында Прусск банкісінің негізінде Райхсбанк құрылып, оған
райхсканслер, бак президенті және банк басқармасы жетекшілік жасаған. 1924
жылы қабылданған заңға сәйкес, Райхсбанк Үкіметтен бөлініп шықты.
1933 жылы Үкіметке ұлтшыл- социалистердің келуімен Германияда Орталық
банктің Үкіметке бағынуы біртіндеп қайта қалпына келтірілген.
1939 жылы қабылданған “Райхсбанк туралы” арнайы заң банкті
райхсканслерге толық бағынышты етті. Райсхбанк және оның еншілес
институттарын фашистер ешқандай да материалды қамтамасыз етілмеген
басқыншылық маркаларды өздерінің аумақтарында шығару үшін пайдаланды.
Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін кеңес басқыншылығының аймағында
Райхсбанктің қызметі тоқтатылды, ал батыс аумақтарда екі сатылы банктік
жүйе енгізілді.
Германияның әр жерлерінде бұрынғы Райхсбанк бөлімшелері негізінде
орталық банктер құрылып, олардың қызметі 1948 жылы ақпан айынан бастап,
Немістің жер банкілерінің тәжірибелеріне сүйене отырып жүзеге асырылды.
1957 жылы қабылданған Немістің федералды банкі (Бундесбанк) туралы заң
негізінде орталық банктер Бундесбанктің бас басқармалары бола отырып,
бірқатар ұйымдастырылу дербестігіне қол жеткізді.
Іс жүзінде Бундесбанк Үкіметтің экономикалық саясатын жүргізгенімен де
ол заңды тұлға болып саналады. Несиелік мекемелер үшін, ол “соңғы сатыдағы
қайта қаржыландыру көзі” немесе басқаша айтқанда “банктердің банкі” болып
табылды.
Германиядағы банктік жүйенің басты буынын коммерциялық банктер құрайды.
Оларды, ең бастысы, үлкен бір әмбебаптық дәрежелері ажыратып тұрады. Іс
жүзінде олар айналыспайтын банктік операциялар жоқтың қасы десе болады.
Олардың үлесіне Германияның несиелік институттары жүзеге асыратын
операциялардың жалпы көлемінің 34 бөлігі тиеді.
Бүгінгі таңда Германияда жоғарғы деңгейде бақылау ұйымдастыру жүйесі
қалыптасқан. XIX ғасырдың соңына қарай ірі акционерлік банктер үшін арнайы
есепке алу енгізілген. Бақылау бойынша банк заңдылықтарының жетілдірілуіне
экономикалық дағдарыстан қатты ықпал етті. 1929- 1933 жж. дүниежүзілік
дағдарыстан соң, Германия банктік аяғы қойылатын бақылауды күшейтті. Сол
уақыттарда алғашқы мемлекеттік бақылау ұйымдары құрылды. 1961 жылы
қабылданған Несие жүйесі туралы жаңа заң несиелік жүйеге қадағалау жасайтын
арнайы құрылған Федералдық ведомствоға бақылауды жүзеге асыруды жүктеді.
Ақша айналымы капиталын үздіксіз қамтамасыз ету, өнеркәсіптік
кәсіпорындар мен жеке шаруашылықтарды қаржыландыру, қаражат жинақтаудың
кеңейтілегн мүмкіндіктерін жасау банктердің маңызды мәселелерінің біріне
айналуда.
Тиімді нарық экономикасын құру орталық банк қызметтерінің шегін
белгілей отырып, коммерциялық банктердің қызметін ажырататын екі сатылы
банк жүйесіндегі несиелік істің жетілдіруін талап етеді.
Экономиканың өсуін ынталандыратын, бірақ инфляциялық процестерге
әкелмейтін ақша массасының мөлшерін белгілеу орталық банктің басты қызметін
білдіреді. Коммерциялық банктер секторы меншіктің формаларына қарамай,
капиталды орталықтан басқаруға тәуелді болмай, өзінде бар қаражат көлемін
тиімді де, ұтымды пайдалануға қадамдарын жасауда. Себебі, капиталды дұрыс
пайдаланбау, яғни несиелер беру барысына көңіл аудармау коммерциялық
банктерді пайдасыздыққа әкелері сөзсіз.
Есеп айырысу және басқа да қызметтерге қарағанда несиелік қызметі
бойынша банк көбіне тәуекелге барады. Банктердің маңызды міндеттеріне
несиелік тәуекелге барады. Банктердің маңызды міндеттеріне несиелік
тәуекелді басқарумен қатар, несиелерді берілу мерзімдеріне қарай
трансформациялау жатады. Салым иелерінің көпшілігі өздерінің капиталдарын
қысқа мерзімге салғанды тиімді санайды. Ал экономикадағы күрделі қаржыны
қаржыландыру өз кезегінде ұзақ мерзімді капитал жұмсалымын талап етеді.
Сондықтан банктер капиталдың әр түрлі мерзімдерде берілуін ыңғайластырып
отыруға тиісті.
Сонымен қатар банктердің келесі бір міндеті- берілетін капитал
шамаларының өзара сәйкес келуіне көңіл аудару болып табылады.
Несиені тәуекелдік дәрежесіне, берілу мерзіміне және шамасына қарай
трансформациялау банктердің негізгі қызметін білдіреді.
Банктердің келесі бір маңызды экономикалық қызметіне ақша айналымын
ұйымдастыру жатады.
Германия банктік жүйесінің өнеркәсібі жағынан дамыған басқа елдердегі
банк жүйелерімен салыстырғандағы ерекшелігі оның құрылымында жұмыс істейтін
әмбебап несиелік мекемелердің басым болуынан көрінеді.
Германияның банк жүйесінің құрылымы 1- суретте келесі бетте берілген.
Германиядағы 4000- ға жуық жұмыс жасайтын несиелік мекемелер, олардың
қызметінің түрлеріне қарай әмбебап және мамандандырылған банктерге немесе
оларды құқықтық формаларына байланысты жеке және қоғамдық- құқықтық
несиелік мекемелерге бөлінеді.
Жеке коммерциялық банктер секторы 350-ге жуық немесе олардың 7000- нан
астам филиалдарын және 200 мыңдай қызметкерлерін қамтиды. Бұл секторға үш
ірі банк, 200- дей аймақтық банктер, 80 жеке банкирлер және 60- қа жуық
шетел банктерінің филиалдары кіреді.
Жеке коммерциялық банктердің ортақ маңызды белгісі- қысқа мерзімді
несиелік келісім істерімен айналысу. Соңғы кездері ұзақ мерзімде несие беру
көлемі де артып келеді. Әсіресе, жеке коммерциялық банктер бағалы
қағаздарға күрделі қаржы жұмсау саласында кеңес беру, мүлікті басқару
барысында қарқындылық танытуда. Шамамен, тұрақты пайызды бағалы қағаздардың
барлығының төрттен үш бөлігі- инвестициялық сертификаттар және акциялар-
осы жеке банктердің бағалы қағаздарына арналған депо шотында болып
табылады. Сауда- саттық қатынастарындағы төлем есеп айырысуларын
орындаудағы және шетелмен капиталдар айналымы төңірегіндегі жеке банктердің
қызметі өте маңызды. Олардың қолдарында 34 – жоғарғы мөлшерде шетел банк-
корреспонденттерінің жұмыс баланстары (Working balance) бар және сондай- ақ
шетелмен жасалатын барлық коммерциялық төлем операциялары жеке банктердің
шоттары арқылы өтеді. Әрине жеке несиелік мекемелермен, жеке коммерциялық
банктер топтары арасында бірқатар айырмашылықтар жоқ емес, оларды
кәсіпорын, ұйымдарға, қызметтерінің географиялық облысына және мамандануына
байланысты байқауға болады.

1- сурет. Германияның банк жүйесінің құрылымы.
Үш ірі банк: 1) Дойчебанк
2) Дрезднербанк
3) Коммерцбанк
(1871 жылы империя тұсында іргетасы қаланған) немістің белгілі және ірі
несиелік мекемелерін құрайды. Осы үш банк те акционерлік қоғамдар
формасында құрылған. Әр банктің 200000- нан 300000 дейін акционерлері бар,
олардың бөлігін банктің қызметкерлері алады.
Бұл банктер кең көлемде қызметтер көрсететін әмбебап банктер болып
саналады. Әсіресе, сыртқы сауданы қаржыландыруда, эмиссиялық келісім-
істерде және клиенттердің бағалы қағаздарын басқару саласында бұл
банктердің маңызы жоғары.
Жан- жақты қызмет көрсету барысында, бұл үш банк өздерінің барлық
Германияны жаулап алған, саны 4000- нан жоғары филиалдарына арқа сүйейді.
Соның негізінде, оларға “көп филиалдары бар банктер” деген атақ берген.
Аталған банктер экономика және халықпен тығыз байланыс жасайды. Жалпы
алғанда бұл үш банктің концерндер саласында
20 млн- ға жуық клиенттері бар. Ірі банктердің ауқымды халықаралық
қызметтері елдің ішіндегі, шетелмен байланысты операцияларды жүзеге
асыратын мықты банк бөлімшелерінен және барлық әлемге тараған еншілес
ұйымдарынан, сол сияқты басқа елдердегі филиалдары мен өкілдіктерінен
көрінеді. Үш банктен басқа да 200- ге жақын аймақтық банктердің және басқа
елдердегі филиалдары мен өкілдіктерінен көрінеді. Үш банктен басқа да 200-
ге жақын аймақтық банктердің және басқа да несиелік мекемелердің қызметтері
акционерлік қоғамдар, акционерлік коммандиттік серіктестіктер және
жауапкершілігі шектеулі қоғамдар формасында жүзеге асырылады.
Бұл топтың біршама ірі банктері өздерінің іскерлік қызметтерін жоғарыда
айтылған филиалдары көп банктер сияқты әмбебап түрде атқарады. Мұндай
банктер қатарындағы кейбірінің: Байерише Ферайнсбанк және Байерише
Хипотекен унд Вексель- Банк АГ- дың халықаралық беделі өте жоғары
болғандықтан да, олардың филиалдары елдің ішінде және шетелдерде көп
тараған.
Жеке банкирлер де немістің банк ісінің дәстүрлі саласын құрайды. 20- ға
жуық жеке банкирлер өздерінің қарамағындағы бірнеше жүз жылдар бойы
қалыптасып келген 80- ге жақын банкирлер үйіне ие.
Жеке банкирлер тобына: ашық сауда- саттық қоғамдары және коммандиттік
серіктестік формасында құрылған банктер кіреді. Жеке банкирлер өздерінің
іскерлік құрылымына қарай бір- бірінен ажыратылады. Ережеге сай олардың
филиалдары болмайды.
Сонымен қатар, жеке коммерциялық банктер қатарын шетелдік банктердің
филиалдары толықтырады.
Бүгінгі таңда 50- ден астам елдердің 300- ден асатын шетелдік несие
мекемелері, 1000- ға жуық филиалдар торабы Германияға қаржы нарығында жұмыс
жасайды. Олардың қызметтері көбіне еншілес несиелік мекеме формасында
жүзеге асырылады.
Соңғы 50 жыл ішінде 700- ден астам жинақ кассалары мен
жироцентралдардан тұратын қоғамдық- құқықтық коммерциялық банктер топтары
біршама ұлғая түсті. Барлық коммерциялық банктердің жалпы көлеміндегі
олардың үлесі жартысына жуығын құрайды. Олардың ертедегі қызметтері
жинақтау ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.