Алюминий өндірісі. алюминийдің физикалық, химиялық, механикалық қасиеттері

Жоспар
Кіріспе

Алюминий өндіру.
Алюминийдің қасиеттері
Алюминийдің қолданылуы.
Алюминий қосылыстары

Алюминий – жер қыртысында оттегінен кейін көп тараған элемент.Бұл эле- мент алғашқы рет таза күйінде 1825 жылы алынып,оның физикалық-химия- лық қасиеттерін 1845 жылдан бастап зерттеле бастаған.ЕліміздеҰлы Октябрь социалистік ревалюциясы жеңгеннен кейінгі кезеңде көптеген алюминий то- тығын (глинозем)өндіру,алюминийді электролиздеу заводтары салынып,гли- нозем алудың жаңа тәсілдерін табу жөнінде ғылыми-зерттеу жұмыстары жүр гізілді.Осының нәтижесінде Отанымызда алюминий өндірісі барынша өркен- деді. Ұлы Отан соғысы жылдарында (1943) 2 миллион тонна алюминий өнді- рілді.
Алюминий таза күйінде электротехникада, тамақ өндірісінде т.б.басқа ме- талдармен қоспа түрінде машина жасау өндірісі мен авияцияда жиі қолданы- лады. Сондықтан алюминий өндірісі елімізде халық шаруашылығының басты салаларының бірі болып табылады.
Өндірістік маңызы бар алюминий рудаларының қатарына боксит, нефалин, алунит, саз балшық, каолин рудалары жатады. Боксит – жер қыртысында көп кездесетін өндірістік мағызы зор алюминий рудасы.Осыған орай Отанымыз- дың алюминий өндірісі боксит рудасын өндіруге негізделген десек те бола- ды.
Боксит рудасына бай кендері СССР-де: Тихвинде, Оралда, Сібірде, Москва облысында, ал шет елдерде : Франция, Венгрия, Югославия, Италия, Греция мемлекеттерінде боксит рудасының кені болмағандықтан, олар бокситті бас- қа мемлекеттерден алады.
Боксит рудасының құрамы мынадай:30-57%Al2O3;17-35% Fe2O3;3-13%SiO2; 2-3% TiO2; 3% CaO;10-18% H2O.
Нефалин рудасының құрамында сілтілік элементтер (Na2O2K2O)болғандық- тан,одан глиноземмен бірге жанама өнім ретінде поташ пен сода алынады. Бұл руданың бай қоры Хибин тауларының бөктері мен Кольск жарты аралы маңында кездеседі кездеседі.
Нефелин рудасының құрамы мынадай:29-30%Al2O3;3-4

Пән: Химия
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Алюминий өндірісі. Алюминийдің физикалық, химиялық,
механикалық қасиеттері.

Алюминий өндіру.

Алюминий – жер қыртысында оттегінен кейін көп тараған элемент.Бұл эле-
мент алғашқы рет таза күйінде 1825 жылы алынып,оның физикалық-химия- лық
қасиеттерін 1845 жылдан бастап зерттеле бастаған.ЕліміздеҰлы Октябрь
социалистік ревалюциясы жеңгеннен кейінгі кезеңде көптеген алюминий то-
тығын (глинозем)өндіру,алюминийді электролиздеу заводтары салынып,гли-
нозем алудың жаңа тәсілдерін табу жөнінде ғылыми-зерттеу жұмыстары жүр
гізілді.Осының нәтижесінде Отанымызда алюминий өндірісі барынша өркен-
деді. Ұлы Отан соғысы жылдарында (1943) 2 миллион тонна алюминий өнді-
рілді.
Алюминий таза күйінде электротехникада, тамақ өндірісінде т.б.басқа ме-
талдармен қоспа түрінде машина жасау өндірісі мен авияцияда жиі қолданы-
лады. Сондықтан алюминий өндірісі елімізде халық шаруашылығының басты
салаларының бірі болып табылады.
Өндірістік маңызы бар алюминий рудаларының қатарына боксит, нефалин,
алунит, саз балшық, каолин рудалары жатады. Боксит – жер қыртысында көп
кездесетін өндірістік мағызы зор алюминий рудасы.Осыған орай Отанымыз- дың
алюминий өндірісі боксит рудасын өндіруге негізделген десек те бола- ды.
Боксит рудасына бай кендері СССР-де: Тихвинде, Оралда, Сібірде, Москва
облысында, ал шет елдерде : Франция, Венгрия, Югославия, Италия, Греция
мемлекеттерінде боксит рудасының кені болмағандықтан, олар бокситті бас- қа
мемлекеттерден алады.
Боксит рудасының құрамы мынадай:30-57%Al2O3;17-35% Fe2O3;3-13%SiO2; 2-3%
TiO2; 3% CaO;10-18% H2O.
Нефалин рудасының құрамында сілтілік элементтер (Na2O2K2O)болғандық-
тан,одан глиноземмен бірге жанама өнім ретінде поташ пен сода алынады. Бұл
руданың бай қоры Хибин тауларының бөктері мен Кольск жарты аралы маңында
кездеседі кездеседі.
Нефелин рудасының құрамы мынадай:29-30%Al2O3;3-4%Fe2O3;14-43 %SiO2 2-3%
CaO; 20% (NaO+K2O).
Алунит рудасы да алюминий өндірісінің құнды шикізатына жатады.Бұл ру-
даның бай кендері Азербайжанда, Қазақстанда, Өзбекстанда кездеседі.
Алунит рудасының құрамы мынадай:20-21% Al2O3; 40-42%SiO2; 4-5%FeO3; 4,5-
5% (Na2O+K2O); 22-23% SiO2; 6,0-7,0% H2O.

1

Алюминийдің қасиеттері

Алюминий күміс ақ түсті металл.Ол жеңіл металдарға жатады,жылуды жә- не
электр тогын жақсы өткізеді, суықтай және ыстықтай өңдеуге икемді.
Химиялық қасиеттері жағынан алюминийй өте актив металлдардың қата- рына
жатады. Қалыпты температурада ол галогендермен әрекеттесіп галидтер түзеді,
мысалы:

2 Al + 3 Cl2 = 2 AlCl3

Aлюминий ауада өзгермейді, оның себебі металдың бетінде тығыз , берік
алюминий оксидінің қабаты түзіледі де оны ары қарай тотығудан сақтайды.
Ұсақталған алюминийді қыздырғанда ауадағы оттегімен қуатты әрекеттесіп
алюминий оксидін түзеді және көп жылу бөлініп шығады:

2 Al + 1½O2 + Al2O3∆ H = –1670 kДж

Алюминий өте қатты қыздырғанда (800-1000º С) күкіртпен, азотпен әрекет-
тесіп, сәйкес алюминий сульфиді, нитриді түзеді:

2 Alº + 3 Sº = Al23+ S32-
2 Alº + N2º = 2 Al3+ N3-

Өте жоғары температурада (2000º С) алюминий көміртегімен әрекеттесіп
алюминий карбидін түзеді.

4 Al + 3 C = Al4C3

Түзілген алюминий карбиді сумен әрекеттесіп (гидролизденіп),көмірсутек-
тердің қарапайым өкілі метанды бөліп шығарады:

Al4C3 + 12 HOH = 4 Al(OH)3 ↓ + 3 CH4 ↑

Алюминий сутегімен тікелей әрекеттеспейді, ал оның гидридін басқа әдіс-
пен алуға болады, ол ақ түсті аморфты зат.
Алюминийдің стандартты электроттық потенциалының мәні теріс (-1,67 В)
болғанымен ол суда өзгермейді, өйткені оның сыртындағы оксид қабаты ме-
талды еруден сақтап тұрады. Оксидтен тазартылған алюминий умен қуатты түрде
әрекеттесіп, сутегін ығыстырып шығарады:

2 Alº + 6 H+OH = 23+Al(OH)3 + 3 H2º
Алюминий амфотерлі болғандықтан қышқылдармен де, сілтілермен де әре-
кеттесіп тиісті тұздар түзеді және сутегі бөліп шығарады:

2 Alº + 6 HCl = 2 AlCl3 + 3 H2
2 Al + 6 KOH + 6 HOH = 2 K3[Al(OH)6] + 3H2

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.