Халықаралық аудит стандарттары
Кіріспе
1 Халықаралық аудит стандарттары
1.1 Аудиторлық тәуекелдік және оның компоненттері
1.2 Бөлінбеген және бақылау тәуекелдігі
1.3 Айқындамау тәуекелдігі
1.4 Маңыздылық тәуекелділігі мен аудиторлық тәуекелділік
2 “Ақтөбемұнайгаз” АҚ.ның қаржылық қызметі
2.1 “Ақтөбемұнайгаз” АҚ.нің ұйымдастырылуы
2.2 “Ақтөбемұнайгаз” АҚ есебі мен аудиті
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер тізімі
1 Халықаралық аудит стандарттары
1.1 Аудиторлық тәуекелдік және оның компоненттері
1.2 Бөлінбеген және бақылау тәуекелдігі
1.3 Айқындамау тәуекелдігі
1.4 Маңыздылық тәуекелділігі мен аудиторлық тәуекелділік
2 “Ақтөбемұнайгаз” АҚ.ның қаржылық қызметі
2.1 “Ақтөбемұнайгаз” АҚ.нің ұйымдастырылуы
2.2 “Ақтөбемұнайгаз” АҚ есебі мен аудиті
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Бухгалтерлік есеп кәсіпорынның қызметін бейнелейді. Субъектінің меншігі, шаруашылық құралдарының және оның өндіріс процессіндегі көздерінің қозғалысы бухгалтерлік есептің мәні болып табылады.
Бухгалтерлік есеп кәсіпорынның қызметін бейнелейді. Субъектінің меншігі, шаруашылық құралдарының және оның өндіріс процессіндегі көздерінің қозғалысы бухгалтерлік есептің мәні болып табылады. Жекелеген құрамдас бөліктері бухгалтерлік есептің объектілеріне мына процесстер жатады:
• Қамтамасыз ету, кәсіпорын алғаш шикізат, материалдар, отын және басқа материалдық қорлар, сонымен қатар мұндайда жабдықтаушылармен, транспорттық ұйымдармен арада туындаған қарым –қатынастар бухгалтерлік есептің объектілері болып саналады;
• өндірістік,мұнда өнім дайындауда пайдаланатын өндіріс құралдары, оларға байланысты шығындар бухгалтерлік есеп объектілері болады. Объектілер бухгалтерлік есепте жалақы, амортизация есептеу, еңбек құралдарын есептен шығару мен өнімнің өзіндік құнын анықтау жолдарымен бейнелеуі;
• өткізу, мұнда сатуға арналған өндіріс өнімдері; өткізу жөніндегі шығындар; субъектінің сатылған тауары, орындалған жұмыс, көрсетілген қызмет үшін алған ақшалай түсімі есептелінеді.
Қолда бар құралдарды ұтымды пайдалану, оларды сақталуын бақылауды дұрыс ұйымдастыру жіктеу қажеттілігіне байланысты болады.
Кәсіпорынның шаруашылық құралдары құрамы, орналасуы, пайда болу көзі мен көзделген мақсаты бойынша жіктеледі.
Бухгалтерлік есептің негізінің дұрыс ұйымдастырылып, қаржылық қорытынды есеп мәліметтерінің сенімді ақпарат көздеріне айналуына, заңдар мен нормативтік актілердің талаптарының сақталуына дербес тәуелсіз тексеру жүргізіп, дер кезінде көмек көрсетіп шаруашылықтың берген тапсырмасын қанағаттандырудың құралы – аудиторлық қызметтің нарықтық экономикада, қоғамда алатын орны, атқаратын рольі және маңызы өте зор.
Тақырыптың өзектілігі.Нарықтық қатынастар экономикасы жағдайында аудиторлық фирмалардағы аудиторлық тәуекелділік үлкен роль атқарады.
Курстық жұмыстың мақсаты - аудиттің мәнін, маңыздылығын, сонымен қатар оның пайда болуы мен даму негіздерін ашып, аудиторлық тәуекел түрлері мен оларды бағалау әдістерінің түрін көрсетіп, тәуекелдіктің төмен деңгейіне әкелетін жолдарын қарастыру болып табылады.
Курстық жұмыстың міндеті:
− аудиторлық тәуекел түрлері мен бағалау әдістерін көрсету;
− аудиторлық тәуекел мен маңыздылық арасындағы өзара байланысты анықтау;
− аудиторлық іріктеу және оның таба алмаған тәуекелге
әсерін анықтау болып табылады;
Бухгалтерлік есеп кәсіпорынның қызметін бейнелейді. Субъектінің меншігі, шаруашылық құралдарының және оның өндіріс процессіндегі көздерінің қозғалысы бухгалтерлік есептің мәні болып табылады. Жекелеген құрамдас бөліктері бухгалтерлік есептің объектілеріне мына процесстер жатады:
• Қамтамасыз ету, кәсіпорын алғаш шикізат, материалдар, отын және басқа материалдық қорлар, сонымен қатар мұндайда жабдықтаушылармен, транспорттық ұйымдармен арада туындаған қарым –қатынастар бухгалтерлік есептің объектілері болып саналады;
• өндірістік,мұнда өнім дайындауда пайдаланатын өндіріс құралдары, оларға байланысты шығындар бухгалтерлік есеп объектілері болады. Объектілер бухгалтерлік есепте жалақы, амортизация есептеу, еңбек құралдарын есептен шығару мен өнімнің өзіндік құнын анықтау жолдарымен бейнелеуі;
• өткізу, мұнда сатуға арналған өндіріс өнімдері; өткізу жөніндегі шығындар; субъектінің сатылған тауары, орындалған жұмыс, көрсетілген қызмет үшін алған ақшалай түсімі есептелінеді.
Қолда бар құралдарды ұтымды пайдалану, оларды сақталуын бақылауды дұрыс ұйымдастыру жіктеу қажеттілігіне байланысты болады.
Кәсіпорынның шаруашылық құралдары құрамы, орналасуы, пайда болу көзі мен көзделген мақсаты бойынша жіктеледі.
Бухгалтерлік есептің негізінің дұрыс ұйымдастырылып, қаржылық қорытынды есеп мәліметтерінің сенімді ақпарат көздеріне айналуына, заңдар мен нормативтік актілердің талаптарының сақталуына дербес тәуелсіз тексеру жүргізіп, дер кезінде көмек көрсетіп шаруашылықтың берген тапсырмасын қанағаттандырудың құралы – аудиторлық қызметтің нарықтық экономикада, қоғамда алатын орны, атқаратын рольі және маңызы өте зор.
Тақырыптың өзектілігі.Нарықтық қатынастар экономикасы жағдайында аудиторлық фирмалардағы аудиторлық тәуекелділік үлкен роль атқарады.
Курстық жұмыстың мақсаты - аудиттің мәнін, маңыздылығын, сонымен қатар оның пайда болуы мен даму негіздерін ашып, аудиторлық тәуекел түрлері мен оларды бағалау әдістерінің түрін көрсетіп, тәуекелдіктің төмен деңгейіне әкелетін жолдарын қарастыру болып табылады.
Курстық жұмыстың міндеті:
− аудиторлық тәуекел түрлері мен бағалау әдістерін көрсету;
− аудиторлық тәуекел мен маңыздылық арасындағы өзара байланысты анықтау;
− аудиторлық іріктеу және оның таба алмаған тәуекелге
әсерін анықтау болып табылады;
1. Әжібаева З.Н., Байболтаева Н.Ә., Жұмағалиева Ж.Ғ. Аудит: Оқулық.- Алматы: 2006
2. Балапанова А.Ж. Аудиттің теориялық негіздері: Оқу құралы. – Алматы: 2003
4. Ержанов М.С. Аудит-1: (базовый учебник). – Алматы: 2005
5. Абленов Д.О. Аудит негіздері.- Алматы, 2006
6. Ажибаева З.Н. Аудит. – Алматы: Экономика, 2004
7. Радостовец В.К «Бухгалтерский учет в отраслях», г.Алматы, 2000
Қосымша әдебиеттер
1. Лабынцев Н.Т., Ковалева О.В. Аудит: теория и практика. Учебное пособие -М: ПРИОР, 2000
2. Шеремет А.Д., Суйц В.П. Аудит: Учеб.пособие.- М.: ИНФРА -1999
3. Ержанов М.С. Теория и практика аудита. - Алматы: Гылым,1994.
4. Андреев В.Д. Внутренний аудит: Финансы и статистика - Москва: 2003
5. Ларионов А.Д. и др. Практикум по аудиту. М.: Проспект, 2004.
6. Нитецкий В.В. и др. Практикум общего аудита.- М.- 7.Терехов А.А. Аудит.-М.,2000
8. 2000Данилевский Ю. А. и др. Аудит.-М.,2002
9.Серов Г.П. Экологический аудит. М.: Экзамен, 2000
10. Кочинев Ю.Ю. Аудит.- СПб.: Питер, 2002.
Анықтамалық әдебиеттер
1. Журнал «Бухгалтерский и налоговый учет в Казахстане»
2. Журнал «Аудитор»
3. Журнал «Қаржы –қаражат»
Нормативтік әдебиеттер
1. Халықаралық қаржылық есеп беру стандарттары
2. ҚР Конституциясы- Алматы: Адилетт-пресс, 1997.
3. Аудиторлық қызмет туралы Қазақстан Республикасы 2001 жылғы 15 қаңтардағы №139-11 Заңы (2006.05.05 №139-11 берілген өзгерістер мен толықтырулармен)
4. ҚР «Аудиторлық қызмет туралы» Заңы «өзгертулер мен толықтырулар енгізу туралы» Заңы 19.02.2007
5. Қазақстан Республикасының "Бухгалтерлік есеп және қаржылық есеп беру" туралы заңы, Алматы, 28.02.2007
6. ҚР Аудиторлық этикалар Кодексі «Қаржы-қаражат» 1995
7. ҚР Аудит Стандарттары Алматы «Қаржы-қаражат» 1995
8. Аудит Халықаралық стандарттары -1,2т Алматы,2001
9. ҚР Бухгалтерлік есеп стандарттары Алматы, 2002
2. Балапанова А.Ж. Аудиттің теориялық негіздері: Оқу құралы. – Алматы: 2003
4. Ержанов М.С. Аудит-1: (базовый учебник). – Алматы: 2005
5. Абленов Д.О. Аудит негіздері.- Алматы, 2006
6. Ажибаева З.Н. Аудит. – Алматы: Экономика, 2004
7. Радостовец В.К «Бухгалтерский учет в отраслях», г.Алматы, 2000
Қосымша әдебиеттер
1. Лабынцев Н.Т., Ковалева О.В. Аудит: теория и практика. Учебное пособие -М: ПРИОР, 2000
2. Шеремет А.Д., Суйц В.П. Аудит: Учеб.пособие.- М.: ИНФРА -1999
3. Ержанов М.С. Теория и практика аудита. - Алматы: Гылым,1994.
4. Андреев В.Д. Внутренний аудит: Финансы и статистика - Москва: 2003
5. Ларионов А.Д. и др. Практикум по аудиту. М.: Проспект, 2004.
6. Нитецкий В.В. и др. Практикум общего аудита.- М.- 7.Терехов А.А. Аудит.-М.,2000
8. 2000Данилевский Ю. А. и др. Аудит.-М.,2002
9.Серов Г.П. Экологический аудит. М.: Экзамен, 2000
10. Кочинев Ю.Ю. Аудит.- СПб.: Питер, 2002.
Анықтамалық әдебиеттер
1. Журнал «Бухгалтерский и налоговый учет в Казахстане»
2. Журнал «Аудитор»
3. Журнал «Қаржы –қаражат»
Нормативтік әдебиеттер
1. Халықаралық қаржылық есеп беру стандарттары
2. ҚР Конституциясы- Алматы: Адилетт-пресс, 1997.
3. Аудиторлық қызмет туралы Қазақстан Республикасы 2001 жылғы 15 қаңтардағы №139-11 Заңы (2006.05.05 №139-11 берілген өзгерістер мен толықтырулармен)
4. ҚР «Аудиторлық қызмет туралы» Заңы «өзгертулер мен толықтырулар енгізу туралы» Заңы 19.02.2007
5. Қазақстан Республикасының "Бухгалтерлік есеп және қаржылық есеп беру" туралы заңы, Алматы, 28.02.2007
6. ҚР Аудиторлық этикалар Кодексі «Қаржы-қаражат» 1995
7. ҚР Аудит Стандарттары Алматы «Қаржы-қаражат» 1995
8. Аудит Халықаралық стандарттары -1,2т Алматы,2001
9. ҚР Бухгалтерлік есеп стандарттары Алматы, 2002
Жоспар
Кіріспе
1 Халықаралық аудит стандарттары
1.1 Аудиторлық тәуекелдік және оның компоненттері
1.2 Бөлінбеген және бақылау тәуекелдігі
1.3 Айқындамау тәуекелдігі
1.4 Маңыздылық тәуекелділігі мен аудиторлық тәуекелділік
2 “Ақтөбемұнайгаз” АҚ–ның қаржылық қызметі
2.1 “Ақтөбемұнайгаз” АҚ-нің ұйымдастырылуы
2.2 “Ақтөбемұнайгаз” АҚ есебі мен аудиті
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
1 Халықаралық аудит
стандарттары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...4
1.1 Аудиторлық тәуекелдік және оның
компоненттері ... ... ... ... ... .. ... ... 6
1.2 Бөлінбеген және бақылау
тәуекелдігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .6
1.3 Айқындамау
тәуекелдігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ..8
1.4 Маңыздылық тәуекелділігі мен аудиторлық
тәуекелділік ... ... ... ... .13
2 “Ақтөбемұнайгаз” АҚ–ның қаржылық
қызметі ... ... ... ... ... ... ... ... ...13
2.1 “Ақтөбемұнайгаз” АҚ-нің
ұйымдастырылуы ... ... ... ... ... . ... ... ... ... 13
2.2 “Ақтөбемұнайгаз” АҚ есебі мен
аудиті ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... .20
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... .28
Қолданылған әдебиеттер
тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 29
Кіріспе
Бухгалтерлік есеп кәсіпорынның қызметін бейнелейді. Субъектінің
меншігі, шаруашылық құралдарының және оның өндіріс процессіндегі
көздерінің қозғалысы бухгалтерлік есептің мәні болып табылады.
Бухгалтерлік есеп кәсіпорынның қызметін бейнелейді. Субъектінің
меншігі, шаруашылық құралдарының және оның өндіріс процессіндегі
көздерінің қозғалысы бухгалтерлік есептің мәні болып табылады. Жекелеген
құрамдас бөліктері бухгалтерлік есептің объектілеріне мына процесстер
жатады:
• Қамтамасыз ету, кәсіпорын алғаш шикізат, материалдар, отын
және басқа материалдық қорлар, сонымен қатар мұндайда жабдықтаушылармен,
транспорттық ұйымдармен арада туындаған қарым –қатынастар бухгалтерлік
есептің объектілері болып саналады;
• өндірістік,мұнда өнім дайындауда пайдаланатын өндіріс
құралдары, оларға байланысты шығындар бухгалтерлік есеп объектілері
болады. Объектілер бухгалтерлік есепте жалақы, амортизация есептеу, еңбек
құралдарын есептен шығару мен өнімнің өзіндік құнын анықтау жолдарымен
бейнелеуі;
• өткізу, мұнда сатуға арналған өндіріс өнімдері; өткізу жөніндегі
шығындар; субъектінің сатылған тауары, орындалған жұмыс, көрсетілген
қызмет үшін алған ақшалай түсімі есептелінеді.
Қолда бар құралдарды ұтымды пайдалану, оларды сақталуын бақылауды
дұрыс ұйымдастыру жіктеу қажеттілігіне байланысты болады.
Кәсіпорынның шаруашылық құралдары құрамы, орналасуы, пайда болу көзі
мен көзделген мақсаты бойынша жіктеледі.
Бухгалтерлік есептің негізінің дұрыс ұйымдастырылып, қаржылық
қорытынды есеп мәліметтерінің сенімді ақпарат көздеріне айналуына, заңдар
мен нормативтік актілердің талаптарының сақталуына дербес тәуелсіз тексеру
жүргізіп, дер кезінде көмек көрсетіп шаруашылықтың берген тапсырмасын
қанағаттандырудың құралы – аудиторлық қызметтің нарықтық экономикада,
қоғамда алатын орны, атқаратын рольі және маңызы өте зор.
Тақырыптың өзектілігі.Нарықтық қатынастар экономикасы жағдайында
аудиторлық фирмалардағы аудиторлық тәуекелділік үлкен роль атқарады.
Курстық жұмыстың мақсаты - аудиттің мәнін, маңыздылығын, сонымен
қатар оның пайда болуы мен даму негіздерін ашып, аудиторлық тәуекел
түрлері мен оларды бағалау әдістерінің түрін көрсетіп, тәуекелдіктің төмен
деңгейіне әкелетін жолдарын қарастыру болып табылады.
Курстық жұмыстың міндеті:
− аудиторлық тәуекел түрлері мен бағалау әдістерін көрсету;
− аудиторлық тәуекел мен маңыздылық арасындағы өзара байланысты
анықтау;
− аудиторлық іріктеу және оның таба алмаған тәуекелге
әсерін анықтау болып табылады;
1 Халықаралық аудит стандарттары
1. Халықаралық аудит стандарттары
Аудит стандарттары дегеніміз – аудитке қойылатын бірегей талаптарды және
аудит өткізу тәртібін анықтаушы принциптерді белгілейтін нормативтік
құжаттар.
Аудит стандарттары аудиторлар палатасының Республикалық
конференциясында қабылданады және оларды мемлекеттік өкілетті оргондар
бекітеді. 2000жылғы наурыз айында өткізілген аудиторлардың бесінші
Республикалық коференциясында Қазақстан удитін халықаралық стандарттарға
көшіру және оларды ұлттық стандарттар ретінде қабылдау туралы шешім
қабылданды. Ол стандарттар аудит өткізудің жалпы тәсілдерін, аудиторлық
жүргізудің ауқымен, аудиторлық қорытынды есептің түрлерін, аудит
методологиясы мәселелерін, сондай-ақ аудиттің өткізілу шартына қарамастын,
осы кәсіптің барлық өкілдері қолдануға тиісті базалық принциптерді
анықтайды.
Аудит стандарттарының маңызын төмендегілер айқындайды :
-Жоғарғы сапалы аудиторлық тексеруді қамтамасыз етеді;
• Аудит өткізудің барлық кезеңдері бойынша регламентті анықтайды;
• Аудиторлық тексеру нәтижелері дұрыстығының құқықтық кепілдігінін
қамтамасыз етеді;
• Қазақстан аудитінің деңгейін көтереді және оны халықаралық
экономикалық қатынастар саласында танымал етеді;
• Аудит өткізу және оның нәтижелерін рәсімдеу мәселелеріне қатысты
тәсілдерді, терминдерді, анықтамаларды мәліметтерді бір ізге салу
міндеттерін шешеді;
• Аудиторлық тексеру жүргізу іс-тәжірибесіне жаңа ғылыми
жетістіктерді енгізуге ықпал етеді;
• Ақпаратты пайдаланушыларға аудиторлық тексеру жүргізу процессін
түсінуге көмектеседі;
• Кәсіптің қоғамдық беделін қорғайды; мемлекет тарапынан бақылауды
жояды;
• Аудиторға клиенттермен келіссөз жүргізуге көмектеседі;
• Аудит өткізу процессінің жекелеген элементтерінің байланысын
қамтамасыз етеді;
Аудиторлық тексеру нәтижесі бойынша материалдардың нысаны, мазмұны,
орналастырылуы және тапсырылуына қатысты стандарттар. Аудиторлық
қорытындыда қаржылық қорытынды есептің бухгалтерлік есеп талаптарына
сәйкестігі көрсетілуге тиісті.
Халықаралық аудит стандарттарын (ХАС) дайындаған Халықаралық
аудиторлық практика жөніндегі комитет (ХАПК). Аталмыш комитет 1997 жылы
Нью-Йорк қаласында негізі қаланған бухгалтерлердің халықаралық
федерациясының Кеңесі жанындағы тұрақты комитет болып табылады.
Бухгалтерлердің халықаралық федерациясының мүшесі болу автоматты түрде,
Лондон қаласында негізі қаланған, халықаралық бухгалтерлік есеп
стандарттары жөніндегі Комитетке мүше болуға құқық береді. Бұл екі ұйым
бір-бірінен тәуелсіз, біріншісі аудитке қатысты болса, соңғысы-
бухгалтерлік есеппен байланысты. Бухгалтерлердің халықаралық
федерациясының басқа тұрақты комитеттері этика, білім беру, қаржы және
басқару есебі, мемлекеттік сектор, ақпараттық технология және мүшелікке
алу мәселелерін қарастырады.Аудиторлық іс-тәжірибе жөніндегі халықаралық
комитет аудит пен соған жалғас қызметтердің бүкіл әлемдегі бірегейлік
дәрежесін көтеру үшін солар бойынша стандарттар мен ережелерді жарыққа
шығарады. Қазіргі кезде қолданыста жүрген халықаралық аудит стандарттарын
әзірлеу ХХ-ғасырдың 70-ші жылдары басталған болатын. Үш таңбалы номерге
олар 1994 жылы ие болды. Соңғы жылдарда болған маңыздырақ өзгерістердің
арасынан 1998 жылғы жинақта басылып шығып, 1999 жылғы 1 шілдеден бастап
күшіне енген, аудиттегі ішінара тексеруге қатысты халықаралық аудит
стандарттарының жаңа нұсқасын атап айтуға болады. Халықаралық аудит
стандарттарының баяндалу стилі хабарлай айту үлгісімен берілген және онда
аудиторға бірнеше альтернативтік іс-әрекеттерді қарастыру жиі ұсынылатын
көптеген мысалдар мен ұсыныстар қаратырылған. Аудит стандарттары аудиттің
сапасы мен сенімділігіне қойылатын нормативтік талаптарды анықтайды және
тәелсіздіктің, әділеттіліктің, кәсіби біліктіліктің, аудиторлық тексеру
нәтижесі жөніндегі ақпараттардың құпиялығының сақтаудың белгіленген
деңгейін қамтамасыз етеді. Экономикалық реформалар механизімінің
жетілдірілуіне қарай аудиторлық стандарттарды уақыт талабына сай ету
мақсатымен, оларды кезең сайын қайта қарап отыру қажет. Респуликамызда
халықаралық бірлескен фирмала қызметінің дамуына, сонымен бірге аудиторлық
қызметтің аймақтарда енгізлуіне байланысты аудитті халықаралық масштабта
үйлестіру қажеттілігі туындады. Тәжірибе көрсеткендей, аудиторлық
қызметтің алыс және жақын (ТМД) шетелдердегі даму жолы бірдей, сондықтан
аудиттің кезекті мәселелерін шешуші қандай-да бір елдің аудиторлық
фирмалары оның методологиясына, ғылыми және практикалық маңыздылығына
көңіл аударды және экономикалық құрылыстың ерекшеліктерін ескере отырып
аудит стандарттарын жасайды. “Қазақстандағы Халықаралық аудит
стандарттары” версиясы бухгалтерлер мен аудиторлардың Еуразия аумақтық
Халықаралық федерациясының шешімімен негіз етіп алу үшін ТМД елдеріне
ұсынылған. Осы стандарттардың құрылымын қарастырамыз.
Тексеру жүргізу кезінде аудитор өзінің қызметін ел ішінде қабылданған
стандарттардың көмегімен, ал кейбір жағдайларда - өзінің кәсіби тәжірибесі
мен түйсігінің көмегімен реттеуге тиісті. Мысал, үшін өздерінің ұлттық
стандарттарына бар, АҚШ, Канада, Англия сияқты өркеиетті елдерде
халықаралық стан,дарттар аудиторлық фирмалармен салыстыру үшін
қолданылады.
1.2 Бөлінбеген және бақылау тәуекелділігі
Кез келген қызметте тәуекелдік болады. Экономикалық субъект үшін
тәуекелдік – бұл нарық конъюктурасының өзгеруі (мысалы, тұтынушылардың
өзгерген талғамы), серіктестер тарапынан тәртіп бұзушылық, сыртқы
факторлар әрекеті. Аудиторлық тәуекелдік кәсіпорынның қаржылық есеп
беруіне қатысты дұрыс емес пікірдің қалыптасуында болып табылады.
Аудитті жүргізудің жалпы қабылданған әдістері, пайдаланушының күтуі
және бизнесті жүргізу практикасы аудитордың процедураны қаржылық есеп
беру бойынша пікірі шындыққа сәйкес келмейді деген минималды тәуекелмен
білдіретіндей жоспарлауы мен орындауын талап етеді.
Аудиторлық тексеру кезінде айтылған пікір пайдаланушы үшін кәсіби
стандарт сақталды, елеулі мәліметтер жинақталды және осы пікірді дәлелдеу
үшін бағаланды дегенді білдіреді.
Егер аудитор өзі үшін аудиторлық тәуекелдіктің кіші деңгейін
анықтаса, бұл оның қаржылық есеп беруде елеулі қателіктер жоқ деген үлкен
сенімділікке ұмтылатындығын көрсетеді. Нольдік тәуекелдік жүз пайыздық
тәуекел абсолютті сенімсіздік абсолютті сенімділікті білдірер еді.
Тәуекелдік дәрежесі нольмен бірлік (0-ден 100%-ға дейін) арасындағы
диапазонда ауытқуы мүмкін, бірақ осы мәндер не жоғары не төмен болмайды.
Қаржылық есеп беру дәлділігінің толық кепілдігі (нольдік тәуекел)
экономикалық тұрғыдан тиімсіз. Сондықтан аудитор қателер мен қателіктер
абсолютті түрде жоқ деген кепілдеме бере алмайды.
Аудитор клиент бизнесін зерттеп, қаржылық есеп беруді сыртқы
пайдаланушылар сенімінің деңгейіне әсер ететін факторлардың әрқайсысының
мәнін бағалап, аудит аяқталғаннан кейін клиенттің, бизнестегі қаржылық
жеңісінің ықтималдылығын анықтауы керек. Осы факторлар негізінде, аудитор
қаржылық есеп беруде аудит аяқталғаннан кейін де елеулі қателіктер
сақталады деп отырып, тәуекелдік деңгейін субъективті түрде қоя алады.
Тексеру процесінде аудитор клиент туралы қосымша ақпарат алып, аудиторлық
тәуекелдік дуңгейін бағалау жөніндегі ойын өзгерте алады.
400 Тәекелдікті бағалау және ішкі бақылау ХАС-ында тәуеклдікке
анықтама берілген (46). Аудиторлық тәуекелдік – қаржылық есеп беру елеулі
бұрмаланған жағдайда, аудитор сәйкес келмейтін аудиторлық қорытынды береді
дегенді білдіреді. Аудиторлық тәуекелділіктің үш компоненті бар.(сызба
1).
Аудиторлық тәуекелдік
Бөлінбейтін Бақылау Айқындамау
тәуекелдік тәуекелдігі тәуекелдігі
1-сызба. Аудиторлық тәуекелдік компоненттері
Бөлінбейтін тәуекелдік – шоттар сальдосы немесе шаруашылық
операциялардың қажетті ішкі бақылаудың болмауына жол берілген жағдайда,
басқа шоттар сальдосы шаруашылық операциялар бұрмалауларынан бөлек, елеулі
болуы мүмкін бұрмалауларға бейім болуы.
Бақылау тәуекелдігі. Клиент байқамаған қателердің бухгалтерлік есеп
процесінде болуы ықтимал. Себебі бақылаудың ешбір құрылымы 100 пайызға
тиімді бола алмайды. Сондықтан, әдетте белгілі бір тәуекелді бақылаудың
кез келген құрылымымен байланыстырылады: тиімді құрылымдар салыстырмалы
түрде төмен тәуекелге, тиімділігі аздаулар салыстырмалы жоғары тәуекелге
ие болады.
Бақылау құралдарының тәуекелдігі кәсіпорынның бухгалтерлік есебі мен
ішкі бақылау жүйелерінің сенімділік дәрежесін сипаттайды.
Бақылау құралдарының сенімділігі мен бақылау құралдарының
тәуекелділігі өзара толықтырушы категориялар болып бөлінеді:
• сенімділіктің жоғары дәрежесіне төмен тәуекелділік сәйкес болады.;
•сенімділіктің орта дәрежесіне орта тәуекелдік сәйкес болады;
•сенімділіктің төмен дәрежесіне жоғары тәуекелдік сәйкес болады.
Аудитор бақылаудың белгілі бір құралдары жөніндегі өз пікірін
дайындау кезінде үлкен сенімділік дәрежесіне сүйенуге қаншалықты ұмтылса,
аудитор олардың сенімділігі мен тиімділігін соншалықты мұқият дайындауы
керек.
1.3 Айқындамау тәуекелділігі
Айқындамау тәуекелділігі – бұл жиынтығында дәл емес немесе дұрыс
емес мәліметтердің елеулі көлемде жиналуы және оларды аудитор талдамалық
рәсімдер кезінде де, мән бойынша жан-жақты тексеру кезінде де байқамай
қалуы мүмкін деген болжам. Олар бір-бірін толықтыратындықтан, олардың
бірінің нәтижесінде алатын кепілдемесінің қажеттілігін пропорционалды
азайтады. Аудитор мән немесе талдамалық рәсімдер бойынша ешқандай жан-
жақты тексерулер жүргізбейді деп болжайық. Егер қаржылық есептерде қате
болса, оның байқалмай қалуы анық. Сонымен бірге мән бойынша жан-жақты
тестер орындалып, талдамалы рәсімдер жүргізілсе, онда талдамалық
рәсімдердің елелулі жиынтық қателерді байқамауы 40 пайыз тәуекелге, оларды
жан-жақты тестер табуы 20 пайыз тәекелге, ешбір рәсімнің байқамай қалуы
олардың туындысына тең болады. Қаржылық есептерде дәл емес немесе дұрыс
емес мәліметтерді аудитор байқамай қалуы үшін, мән бойынша жан-жақты
тексерулер, не талдамалық процедуралар олар таппауы керек.
Бөлінбейтін немесе бақылау тәуекелдіктері айқындамау тәуекелдігінен
аудитордың оларды тек бағалап, бірақ бақылай алмайтындығымен
ерекшелінеді.аудитордың бөлінбейтін және бақылау тәуекелдіктерін бағалауы
олардың жақсы түсінуге көмектеседі, бірақ бақылай алмайтындығымен
ерекшелінеді. Аудитордың бөлінбейтін және бақылау тәуекелдіктерін
бағалауы оларды жақсы түсінуге көмектеседі, бірақ оларды азайтпайды және
өзгертпейді. Айқындамау тәуекелділігі аудитор мәні бойынша жекелеген
тексерулердің сипатын, уақыты мен масштабын өзгерту арқылы бақылап алады.
Аудиторлық қызмет көрсету нарығында клиент конкурстық негізде
аудиторлық фирманы таңдай алады. Егер оның көрсететін қызметінің жалпы
құны басқа аудиторлық фирмаларға қарағанда едәуір жоғарғы болса, клиент
өз ниетін өзгертіп, басқа фирманың таңдай алады. Сонымен бірге заңды
аудиторлық тәуекелдік деңгейін нақты дәлелденген деңгейден орнатудан
бас тартуда көмектеседі.
Бәсеке, құқықтық міндеттемелер, басқа шаралар мен кәсіпқойлық бірдей
жағдайларда аудиторлық тәуекелдікт бағалау айырмашылығын төмендетуге
мүмкіндік береді. Бірақө түрлі аудиторлар тең жағдайларда аудиторлық
тәуекелдіктің абсолютті бірдей деңгейін орната алмайтындаған мойындау
керек. Аудиторлық тәуекелдік пен айқындамау тәуекелдігі арасында тікелей
тәуекелдік, сонымен бірге аудиторлық тәуекелдік пен жинақталуы қажет
дәлелдердің жоспарланған саны арасында кері тәуеелділік бар.
Аудиторлық тәуекелдік компоненттерін детальдандыру айқындамву
тәуекелдігінің құрамдас бөлігін бөліп көрсетуге мүмкіндік береді.
Мәні бойынша тексеру деңгейі – елеулі қателер тексеру рәсімін орындау
процессінде елеулі қателер анықталмай қалу қаупі.
Талдау тәуекелдігі – талдау рәсімі елеулі бұрмалауларды анықтамайды
деген қауіп;
Таңдау арқылы зерттеу тәуекелдігі – тексеруді жүргізу
операцияларының іріктемесі елеулі қателерді көрсетпеуі мүмкін деген қауіп.
Аудиторлық тәуекелділікті төмендету үшін келесідей пікір әрекет
етеді: аудитор толық зерттеуге арналған элементтері қанша көбірек
тексере, іріктеме көлемі сонша көп болады. Мысалы, егер аудитор
талдамалық рәсімдерді тексеру мен елеулі элементтерді толық тексеруге
акцент жасағысы келсе, іріктеме көлемі төмен болады және керісінше.
Кез- келген аудиторлық тексерудің басты міндеті – аудитті аяқтаған
кезде жиынтық аудиторлық тәуекелдік минималды төмен деңгейге
жеткізілетіндей немесе керісінше, сенімділік деңгейі аудиторға қаржылық
есептеме нақтылығы бойынша пікір білдіру үшін жоғары болатындай сенімділік
деңгейіне дейін жететіндей етіп жекелеген шоттар немесе шаруашылық
операциялар боынша аудиторлық тәуекелдікті шектеу.
1.4 Маңыздылық тәуекелділігі мен аудиторлық тәуекелділік
Маңыздылық пен аудиторлық тәуекелдік деңгейі арасында кері өзара
байланыс бар. Маңыздылық деңгейі жоғары болған сайын, аудиторлық
тәуекелдік төмен болады және керісінше. Егер, мысалы, маңыздылық деңгейі
төмен болса, аудиторлық тәуекел өседі және аудитор, бақылау тәуекелдігі
деңгейін төмендету мақсатында не қосымша бақылау тестерін жүргізу, не мән
бойынша бойынша тексеру рәсімін өсіру арқылы бұның орнын толтыра алады.
Бизнес тәуекелі осы клиентке ұсынылған аудиторлық қорытынды әділ болғанына
қарамастан аудитордың клиентпен ара қатынасы сәтсіз болуы мүмкіндігінде
болып отыр. Аудит практикасында аудиторлық тәуекелдігі бағалаудың екі
негізгі әдісі қоланылады:
• сезгіштік;
• сандық.
Сезгіштік аудиторлары тәжірбие мен клиент бизнесін білу негізінде
қаржылық есеп беру немесе шаруашлық операциялар бойынша жалпы аудиторлық
тәуекелдікті жоғары, орташа, төмен деп анықтауда болады.
Төмен тәуекелдік – ішкі бақылау жүйесін аудиторлық фирма тиімді
ретінде бағалаған, бірақ аудитор мүмкін қателерді табуға қажеті сәйкес
процедураларды жоспарлай отырып, оған толық сенбеген жағдайда болады.
Орта тәуекелдік- ішкі бақылау жүйесін аудиторлық фирма тиімсіз деп
бағалаған кезде болады және аудитор жан-жақты рәсімді жоспарлайды.
Жоғарғы тәуекелдік – клиенттің ішкі бақылау жүйесі жоқ кезде
негізінен біртұтас тексеру жоспарланады.
Сандық әдіс аудиторлық тәуекелдік моделі негізінде есеп айырысуды
көздейді.
Барлық қажетті процедураларды жүргізіп болғаннан кейін аудитор аудит
бағдарламасының барлық пунктерінің орындалу сапасын мен толықтығын,
сонымен бірге материалдық қателер мен бұзушылықтарды анықтау құралы
ретінде бағдарламаның өзінің орындылығын айқындайды.
Аудиторлық тексерудің аяғында процедуралардың ассистент орындаған
бөлігінің орындалу сапасын тексеру үшін, сонымен бірге тексерудің
аудиторлық қызметтің белгіленген стандарттарының талаптарын
қанағаттандыратындығына көз жеткізу үшін және тексеру жүргізу процесінде
аудитордың дағдысына енуі мүмкін. Немқұрайлықтарды бейтараптандыру үшін
барлық жұмыс құжаттарны тағы да бір рет қарап шығу қажет.
Қорытынды есептің жекелеген баптары немесе баптардың топтары жөнінде
жеткілікті ақпараттарды жинап алғаннан кейін аудитор төмендегі
жағдайларды анықтау үшін қорытынды есепке жалпы тексеру жүргізуге тиісті:
• Операциялардың нәтижелері, қаржылық жағдай және қаржылық қорытынды
есептегі басқа да ақпараттар мен кәсіпорын туралы аудитордың білімінің
өзара сәйкес келетіндігін;
•Қажетті ақпараттардың лайықты түрде ашылғандығын және қаржылық
қорытынды есептегі мәліметтердің жіктелуі мен тапсырылуының дұрыстығын;
•Қаржылық қорытынды есептің кәсіпорынның шаруашылық қызметіне қатысты
заңды құжаттардың және басқа нормативтік актілердің барлық талаптарына
сәйкес келетіндігін;
•Жүргізілген басқа тестілердің және қаржылық қорытынды есепке жалпы
тексеру жүргізудің нәтижесіне жасаланған қорытындыдан аудитордың бұл
қорытынды есеп туралы өзінің ой пікірін тұжырымдай алатындығын.
Енді аудиторлық қорытынды жасауға болатын шығар. Бірақ тексеру
нәтижелері бойынша клиент басшылығының ақпарат тапсыру орынды болар
еді.
Клиент басшылығына хат – бұл, кәсіпорын басшысына , иесіне,
қатысушылардың жалпы жиналысына жіберілген, аудиторлық тексеру барысы
туралы, айқындалған бухгалтерлік есеп жүргізудің белгіленген тәртібінен
ауытқулар туралы, қаржылық қорытынды есептегі бұзушылықтар, анықталған
кемшіліктерді жою жөніндегі ұсыныстар туралы толық мәліметтер, сонымен
бірге аудиторлық тексеру жүргізу нәтижесінде алынған, және аудиторлық
қорытынды жасауға негіз болатын басқа да ақпараттары бар құжат.
Хаттың нысаны және жасалу тәртібі фирма ішілік стандарттарда
қарастырылуға тиісті.
Басшылыққа хат төмендегілерден тұрады:
•Аталуы (Аудиторлық есеп беру немесе Басшылыққа хат)
•Адрес иесінің атауы
•Кіріспе бөлімі
•Талдамалық бөлім
•Қорытынды бөлім
Басшылыққа хат аудиторлық тексеру жүргізуге тапсырыс берушіге
оның барлық қажетті реквезиттерін көрсетіп жіберіледі.
Басшылыққа хаттың кіріспе бөлімінде аудиторлық ұйымының
реквезиттері, оның ішінде аудиторлық қызметті жүзеге асыруға берілген
лицензияның номері, берілген мерзімінде, аудиторлық қызметке қатысушы
аудитор және басқа тұлғалар туралы мағлұматтар, сонымен бірге аудиторлық
тексеру жүргізу негізі және кәсіпорын қызметтінің жалпы сипаттамасы
жазылады.
Басшылыққа хаттың канстататциялау бөлімінде Халықаралық Аудит
стандарттарына сілтемелер болады және оған төмендегілер енгізілуі тиіс:
•Экономикалық субъектідегі ішкі бақылаудың жағдайына тексеру
жүргізу нәтижелері;
•Бухгалтерлік есеп пен қаржылық қорытыны есеп берудің жағдайына
тексеру жүргізу нәтижелері;
•Қаржы шаруашылық қызметті жүзеге асыру кезінде заңдардың
сақталуына тексеру жүргізу нәтижелері;
•Салықтар және басқа да міндетті төлемдердің есептелуі мен
төленуін дұрыстығын тексеру нәтижелері;
• Активтердің жағдайын тексеру нәтижелерін.
• Экономикалық субъектідегі ішкі бақылаудың жағдайына тексері
жүргізу нәтижелері туралы ақпараттарға жататындар:
• Ішкі бақылау жүйесінің экономикалық субъект қызметінің масштабы
мен сипаты сәйкестігін жалпы бағалау;
• Аудиторлық текасеру жүргізу барысында айқындалған ішкі бақылау
жүйесінің субъект қызметінің масштабымен сипатына елеулі сәйкессіздіктерін
бейнелеу.
Экономикалық субъектідегі бухгалтерлік есеп пен қаржылық
қорытынды есеп беру жағдайына тексеру жүргізу нәтижелері туралы
ақпараттарға енгізілетіндер:
• Бухгалтерлік есеп жүргізук мен қаржылық қорытынды
есепті құрудың белгіленген тәртәібін бағалау
• Аудиторлық тексеру жүргізу барысында айқындалған
бухгалтерлік есеп жүргізу мен қаржылық қорытынды есепті дайындаудың
белгіленген тәртібінің елеулі бұрмалауын көрсету.
•Кәсіпорын қаржы шаруашылық операцияларын жүзеге асыру
кезінде
заңдардың сақталуын тексеру нәтижелері туралы ақпараттарға
төмендегілер енгізілуге тиісті :
• Кәсіпорында жүзеге асырылған қаржы шаруашылық
операцияларының заң актілеріне сәйкестігін бағалау;
• Аудиторлық тексеру жүргізу барысында айқындалған
кәсіпорнында жүзеге асырылған қаржы шаруашылық операцияларының заң
актілерне елеулі сәйкессіздіктердің көрсету.
Салықтар және басқа да міндетті төлемдерді есептелу мен
төленуінің дұрысытығына тексеру жүргізу нәтижелері туралы
ақрпараттарға жататындар:
• Жасалынған және тиісіті органдарға тапсырылған салық және
басқа міндетті төлемднер бойынша есептеулердің дұрыстығын бағалау ;
• Салықтар және басқа да міндетті төлемдерді есептеу мен
төлеудің белгіленген тәртібін бұзу фактілерін, салық салынатын базаны
анықтау кезіндегі ауытқушылықтарды көрсету.
Активтердің сақталуын тексеру нәтижелері оларды түгелдеуге
негізделуге және оларға активтердің нақты бары мен сақталуы туралы
мәліметтер енгізілуге тиісті.
Аудиторлық қорытынды есептің қортынды бөлімінде айқындалған.
Ауытқушылықтарды жою жөніндегі аудиторлық ұйымның ұсыныстары, сонымен
бірге кәсіпорынның қаржы шаруашылық қызметінің тиімдігін көтеру
жөніндегі ұсынымтар мен ақыл кеңестер болуға тиісті.
Клиент басшылығына хат анық, әрі қысқа, әрі мазмұнды, нақты
дәлсіздіктерсіз болуға тиісті. Басшылықпен жасалынған келісім бойынша
басқарукдың әр түрлі деңгейлері үшін жеке хаттар жасалынуын мүмкін.
Апудитордың кәсіпорны басшылығына өзінің ақпараттық хатына сол
хатта көтерілген мәселелер бойынша болжанған іс-әрекеттер көрсетілген
жауапты сұрап алуына болады. Жауап шешім қабылдауға құқықты тұлғаның (
бірінші басшысы, қаржы диреторы, бас бухгалтер) қолы қойылған хат түрінде
рәсімделуі мүмкін.
Басшылыққа хаттағы ақпараттар құпия болып табылады және жария
етуге жатпайды.
2“Ақтөбемұнайгаз” АҚ–ның қаржылық қызметі
2.1 . “Ақтөбемұнайгаз” АҚ-нің ұйымдастырылуы
"Уәкілетті органның жарияланған акциялар шығарылымын мемлекеттік тіркеу
проспектіде жазылған акцияларды сатып алуға қатысты инвесторларға қандай да
бір ұсынымдар ұсынуды білдіреді. Жарияланған акциялар шығарылымын
мемлекеттік тіркеуді жүзеге асыратын уәкілетті орган осы құжаттағы
ақпараттың шынайылығына жауап бермейді. Акциялар шығарылымының проспектісі
Қазақстан Республикасы заңдарының талаптарына сәйкес келуіне ғана қаралды.
Акционерлік қоғамның лауазымды тұлғасы осы проспектідегі ақпараттың
шынайылығына жауап береді және онда ұсынылған барлық ақпараттың дұрыстығын
және қоғамға және оның орналастыратын акцияларына қатысты инвесторларды
шатастырмайтындығын растайды".
Акционерлік қоғамның атауы.
Осы тармақта акционерлік қоғамның толық және қысқартылған атауын
көрсету қажет.
Егер акционерлік қоғамның жарғысында оның шетел тілінде толық және
қысқарған атауы көзделген болса, онда осындай атауды қосымша көрсету
керек.
Акционерлік қоғамның атауы өзгерген жағдайда оның бұрынғы толық және
қысқарған атаулары, сондай-ақ оның өзгерген күні көрсетіледі.
Егер акционерлік қоғам заңды тұлғаның (заңды тұлғалардың) қайта
ұйымдасу нәтижесінде құрылған болса, онда қайта ұйымдасқан заңды тұлға
және акционерлік қоғамға қатысты құқық иеленушілік туралы мәлімет
көрсетілуге тиіс.
-мемлекеттiк тiлде – "Ақтөбемұнай-финанс" акционерлiк қоғамы, "АМФ"
АҚ.
-орыс тiлiнде – Акционерное общество " Актобемунай-финанс ", АО "АМФ".
- "Ақтөбемұнай-финанс "жабық түрдегі акционерлік қоғамы ("Ақтөбемұнай-
финанс" ЖТАҚ), 28.06.1996ж.;
- "Ақтөбемұнай-финанс " ашық түрдегі акционерлік қоғамы ("Ақтөбемұнай-
финанс" АТАҚ), 04.07.1997 ж;
- "Ақтөбемұнай-финанс " ашықакционерлік қоғамы ( " Ақтөбемұнай-финанс
" АА Қ ), 26.02.1999 ж .
Акционерлік қоғамды мемлекеттік тіркеу (қайта тіркеу) туралы
мәлімет.Осы тармақта акционерлік қоғамды мемлекеттік тіркеу (қайта тіркеу)
күні және куәлігінің нөмірі, сондай-ақ мемлекеттік тіркеуді (қайта
тіркеуді) жүзеге асыратын органның атауы көрсетілуі қажет.
Ақтөбе обылыстық әдiлет департаментi 2005 жылғы 16 мамырда тiркеген.
Тiркеу нөмiрi 3403-1904-АО.
Салық төлеушінің тіркеу нөмірі 061800073988.
Акционерлік қоғамның орналасқан жері, байланыс телефоны мен факстің
нөмірі, электронды почтаның мекен-жайы туралы ақпарат.
Толық почта мекен-жайы: Қазақстан Республикасы, 030006, Ақтөбе қаласы,
Некрасов көшесі, 112.
телфакс (3132) 21-00-25; тел: (3132) 22-12-80, 21-10-99.
E - mail : amfproekt@mail.ru
WEB: www.amf.union.kz
Акционерлік қоғамның банктік деректемелері.
Есеп-шот № 002467610 "Казкоммерцбанк" АҚ Ақтөбе қаласындағы филиалы ,
БИК 19 0 101714.
Акционерлік қоғам қызметінің түрлері.
"Ақтөбемұнай-финанс"АҚ қ ызметiнi ң негiзгi т ү рi электр қуатын
өндіру және тарату, газды тасмалдау және коммерциялық қызмет. Жанажол ГТЭС-
нің мүлік кешенін жалға беру, Жобалау саласында, құрылыста және
гимараттарды жөндеу саласында инжинингтік қызмет көрсету, тағыда сату-
делдалдыққызмет.
Қоғам қызметінің мәні болып табылады:
- мұнайды және газды зерттеу, өндіру, өңдеу және сату;
- сәулет, қала құрылысы және соның ішінде құрылыс қызметі (бірақ
шектелмеген);
- жылумен-, газбен, электр энергиясымен жабдықтау және өндірістік
мақсаттардағы объектілердің байланысының жобалау жұмыстары; инженерлік
жүйелердің және жылыту, желдету, жылумен жабдықтау, жоғарғы, орта және
төменгі газбен жабдықтау, 35 киловаттқа дейін, 110 киловатт электр
энергиясымен жабдықтау, жобалардың арнайы бөлімдерін әзірлеу;
- өндірістік мақсаттардағы объектілердің барлық тұрлерін;
- жобалау, құрылыстық-монтаждық жұмыстарды орындау кезіндегі
инжинирингтік қызмет;
- магистралды жүйелердің, мұнайгаз құбырларын, қуаты 35 киловаттқа
дейін 110 киловаттқа дейін магистралдық электр энергиясын тасымалдау
желісінің арнайы құрылыстық және монтаждық жұмыстары;
- ішкі және сыртқы инженерлік желілермен құрылғыларды орналастыру
жұмыстары, соның ішінде конструкциясын және құралды электр энергиясымен-,
жылумен-, газбен жабдықтау;
- технологиялық құралдарыды монтаждау, автоматтандырылған басқару
жүйесі бар барлық құралдардың іске қосу жұмыстары;
- үйлермен ғимараттардың, желілердің барлық түрлерінің, құрылыстық –
жөндеу жұмыстары;
- энергетика саласындағы объектілердің құрылысы және пайдалну қызметі;
- теміржол магистралдарының объектілерінің құрылысы және пайдалну
қызметі;
- жер қойнауын пайдалану, пайдалы қазбаларды алу, өңдеу және сату;
- әйнек өндірісі объектілерінің құрылысы және пайдалану қызметі, әйнек
өнімдерін өндіружәнесату;
- ауылшаруашылық және ауылшаруашылық мақстаттардағы өнімдерді өндіру,
өңдеу және сату;
- химиялық өнеркәсіптегі өнімдерді өндіру, өңдеу және сату;
- ақпараттық және кеңес беру қызметі;
- қаржылық менеджмент;
- бағалы қағаздар рыногындағы, қор рыногындағы операцияларды жүзеге
асыру;
- лизинг қызметі (банкілік операциялардан басқа);
- инвестициялық қызмет;
- сыртқы экономикалық қызмет;
- коммерциялық қызмет;
- Қазақстан Республикасының заңдарымен тыйым салынбаған өзге де
қызмет болып табылады.
Тізімі заңдармен анықталған қызметтің кейбір түрлерімен Қоғам тек қана
лицензия негізінде айналысуға құқылы.
Акционерлік қоғамға немесе олар шығарған бағалы қағаздарға
халықаралық рейтинг агенттіктері және (немесе) Қазақстан Республикасының
рейтинг агенттіктері берген рейтингтердің болуы туралы
мәлімет."Ақтөбемұнай-финанс" АҚ бағалы қағаздарға халықаралық рейтинг
агенттіктері және Қазақстан Республикасының рейтинг агенттіктері берген
рейтингтері жоқ.
Акционерлік қоғамның барлық филиалдары мен өкілеттіктерінің атауы,
тіркелген күні, орналасқан жері және почталық мекен-жайлары.
"Ақтөбемұнай-финанс" АҚ филиалдары мен өкілеттіктері жоқ
10. Акционерлік қоғамның қаржылық есебіне аудитті жүзеге асыратын (жүзеге
асырған) аудиторлық ұйымның толық ресми атауы (аудитордың аты-жөні, бар
болса әкесінің-аты)."Актюбинскаудит-серви с" ЖШС, Қ Р Қ аржы министiрлiгi
2000 жылғы 6 мамырда № 0000123 берген мемлекеттiк лицензиясы.030019,
Ақтөбе қ ., Маресьев көшесі, 95 үй.
Акционерлік қоғам орналастырылған акциялардың (жарғылық капиталдағы
үлесімен) он және одан да көп (халықтық акционерлік қоғамда – бес және
одан да көп) процентін иеленетін ірі акционер болып табылатын ұйымдар
туралы мәліметтер.
Мәліметтерде заңды тұлғаның толық атауы, орналасқан жері, қоғамға,
ұйымның орналастырылған акцияларының жалпы санына акциялардың (жарғылық
капиталдағы үлесі) проценттік ара қатынасы, қызмет түрі, бірінші басшы
туралы ақпарат болуға тиіс.
"НефтеГаз – лизинг" АҚ .030000, Ақтөбе, Ә білқаир-хан д.,641 -120.
100% үлеспен акционер болып табылады. Қызмет түрі : Қаржылық
лизинг, қарпжылық менеджмент, инвестицилы қ бизнес, мұнай-газ
кәсіпорындарындар секторында консалтингтік қызмет , Қазақстан
Республикасынын Батыс аймағындағы қондырғымен жабдықтау жөніндегі
коммерциялы қ қызмет.
Президент - Мухамедзянов Василий Александрович.
"СырКуаты" АҚ .467014, Қызылорда.қаласы.Абай.даңғылы, 25А.
100 % үлеспен акционер болып табылады.
Қызмет түрі : строительства и эксплуатация газотурбинной электростанции.
Президент – Ботпаев Арман Абильдаевич.
"Техносинтез"АҚ . 030006, Ақтөбе қ. , Некрасов көшесі .
Қоғам 94,22% акциясын иеленеді .Қызмет түрі :Тұз қышқылын өндіру .
Президент – Әл жанов Ә лькей Ғ ал ы мжанович.
"НефтеГаз-Дем" Зейнетақы ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Кіріспе
1 Халықаралық аудит стандарттары
1.1 Аудиторлық тәуекелдік және оның компоненттері
1.2 Бөлінбеген және бақылау тәуекелдігі
1.3 Айқындамау тәуекелдігі
1.4 Маңыздылық тәуекелділігі мен аудиторлық тәуекелділік
2 “Ақтөбемұнайгаз” АҚ–ның қаржылық қызметі
2.1 “Ақтөбемұнайгаз” АҚ-нің ұйымдастырылуы
2.2 “Ақтөбемұнайгаз” АҚ есебі мен аудиті
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
1 Халықаралық аудит
стандарттары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...4
1.1 Аудиторлық тәуекелдік және оның
компоненттері ... ... ... ... ... .. ... ... 6
1.2 Бөлінбеген және бақылау
тәуекелдігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .6
1.3 Айқындамау
тәуекелдігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ..8
1.4 Маңыздылық тәуекелділігі мен аудиторлық
тәуекелділік ... ... ... ... .13
2 “Ақтөбемұнайгаз” АҚ–ның қаржылық
қызметі ... ... ... ... ... ... ... ... ...13
2.1 “Ақтөбемұнайгаз” АҚ-нің
ұйымдастырылуы ... ... ... ... ... . ... ... ... ... 13
2.2 “Ақтөбемұнайгаз” АҚ есебі мен
аудиті ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... .20
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... .28
Қолданылған әдебиеттер
тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 29
Кіріспе
Бухгалтерлік есеп кәсіпорынның қызметін бейнелейді. Субъектінің
меншігі, шаруашылық құралдарының және оның өндіріс процессіндегі
көздерінің қозғалысы бухгалтерлік есептің мәні болып табылады.
Бухгалтерлік есеп кәсіпорынның қызметін бейнелейді. Субъектінің
меншігі, шаруашылық құралдарының және оның өндіріс процессіндегі
көздерінің қозғалысы бухгалтерлік есептің мәні болып табылады. Жекелеген
құрамдас бөліктері бухгалтерлік есептің объектілеріне мына процесстер
жатады:
• Қамтамасыз ету, кәсіпорын алғаш шикізат, материалдар, отын
және басқа материалдық қорлар, сонымен қатар мұндайда жабдықтаушылармен,
транспорттық ұйымдармен арада туындаған қарым –қатынастар бухгалтерлік
есептің объектілері болып саналады;
• өндірістік,мұнда өнім дайындауда пайдаланатын өндіріс
құралдары, оларға байланысты шығындар бухгалтерлік есеп объектілері
болады. Объектілер бухгалтерлік есепте жалақы, амортизация есептеу, еңбек
құралдарын есептен шығару мен өнімнің өзіндік құнын анықтау жолдарымен
бейнелеуі;
• өткізу, мұнда сатуға арналған өндіріс өнімдері; өткізу жөніндегі
шығындар; субъектінің сатылған тауары, орындалған жұмыс, көрсетілген
қызмет үшін алған ақшалай түсімі есептелінеді.
Қолда бар құралдарды ұтымды пайдалану, оларды сақталуын бақылауды
дұрыс ұйымдастыру жіктеу қажеттілігіне байланысты болады.
Кәсіпорынның шаруашылық құралдары құрамы, орналасуы, пайда болу көзі
мен көзделген мақсаты бойынша жіктеледі.
Бухгалтерлік есептің негізінің дұрыс ұйымдастырылып, қаржылық
қорытынды есеп мәліметтерінің сенімді ақпарат көздеріне айналуына, заңдар
мен нормативтік актілердің талаптарының сақталуына дербес тәуелсіз тексеру
жүргізіп, дер кезінде көмек көрсетіп шаруашылықтың берген тапсырмасын
қанағаттандырудың құралы – аудиторлық қызметтің нарықтық экономикада,
қоғамда алатын орны, атқаратын рольі және маңызы өте зор.
Тақырыптың өзектілігі.Нарықтық қатынастар экономикасы жағдайында
аудиторлық фирмалардағы аудиторлық тәуекелділік үлкен роль атқарады.
Курстық жұмыстың мақсаты - аудиттің мәнін, маңыздылығын, сонымен
қатар оның пайда болуы мен даму негіздерін ашып, аудиторлық тәуекел
түрлері мен оларды бағалау әдістерінің түрін көрсетіп, тәуекелдіктің төмен
деңгейіне әкелетін жолдарын қарастыру болып табылады.
Курстық жұмыстың міндеті:
− аудиторлық тәуекел түрлері мен бағалау әдістерін көрсету;
− аудиторлық тәуекел мен маңыздылық арасындағы өзара байланысты
анықтау;
− аудиторлық іріктеу және оның таба алмаған тәуекелге
әсерін анықтау болып табылады;
1 Халықаралық аудит стандарттары
1. Халықаралық аудит стандарттары
Аудит стандарттары дегеніміз – аудитке қойылатын бірегей талаптарды және
аудит өткізу тәртібін анықтаушы принциптерді белгілейтін нормативтік
құжаттар.
Аудит стандарттары аудиторлар палатасының Республикалық
конференциясында қабылданады және оларды мемлекеттік өкілетті оргондар
бекітеді. 2000жылғы наурыз айында өткізілген аудиторлардың бесінші
Республикалық коференциясында Қазақстан удитін халықаралық стандарттарға
көшіру және оларды ұлттық стандарттар ретінде қабылдау туралы шешім
қабылданды. Ол стандарттар аудит өткізудің жалпы тәсілдерін, аудиторлық
жүргізудің ауқымен, аудиторлық қорытынды есептің түрлерін, аудит
методологиясы мәселелерін, сондай-ақ аудиттің өткізілу шартына қарамастын,
осы кәсіптің барлық өкілдері қолдануға тиісті базалық принциптерді
анықтайды.
Аудит стандарттарының маңызын төмендегілер айқындайды :
-Жоғарғы сапалы аудиторлық тексеруді қамтамасыз етеді;
• Аудит өткізудің барлық кезеңдері бойынша регламентті анықтайды;
• Аудиторлық тексеру нәтижелері дұрыстығының құқықтық кепілдігінін
қамтамасыз етеді;
• Қазақстан аудитінің деңгейін көтереді және оны халықаралық
экономикалық қатынастар саласында танымал етеді;
• Аудит өткізу және оның нәтижелерін рәсімдеу мәселелеріне қатысты
тәсілдерді, терминдерді, анықтамаларды мәліметтерді бір ізге салу
міндеттерін шешеді;
• Аудиторлық тексеру жүргізу іс-тәжірибесіне жаңа ғылыми
жетістіктерді енгізуге ықпал етеді;
• Ақпаратты пайдаланушыларға аудиторлық тексеру жүргізу процессін
түсінуге көмектеседі;
• Кәсіптің қоғамдық беделін қорғайды; мемлекет тарапынан бақылауды
жояды;
• Аудиторға клиенттермен келіссөз жүргізуге көмектеседі;
• Аудит өткізу процессінің жекелеген элементтерінің байланысын
қамтамасыз етеді;
Аудиторлық тексеру нәтижесі бойынша материалдардың нысаны, мазмұны,
орналастырылуы және тапсырылуына қатысты стандарттар. Аудиторлық
қорытындыда қаржылық қорытынды есептің бухгалтерлік есеп талаптарына
сәйкестігі көрсетілуге тиісті.
Халықаралық аудит стандарттарын (ХАС) дайындаған Халықаралық
аудиторлық практика жөніндегі комитет (ХАПК). Аталмыш комитет 1997 жылы
Нью-Йорк қаласында негізі қаланған бухгалтерлердің халықаралық
федерациясының Кеңесі жанындағы тұрақты комитет болып табылады.
Бухгалтерлердің халықаралық федерациясының мүшесі болу автоматты түрде,
Лондон қаласында негізі қаланған, халықаралық бухгалтерлік есеп
стандарттары жөніндегі Комитетке мүше болуға құқық береді. Бұл екі ұйым
бір-бірінен тәуелсіз, біріншісі аудитке қатысты болса, соңғысы-
бухгалтерлік есеппен байланысты. Бухгалтерлердің халықаралық
федерациясының басқа тұрақты комитеттері этика, білім беру, қаржы және
басқару есебі, мемлекеттік сектор, ақпараттық технология және мүшелікке
алу мәселелерін қарастырады.Аудиторлық іс-тәжірибе жөніндегі халықаралық
комитет аудит пен соған жалғас қызметтердің бүкіл әлемдегі бірегейлік
дәрежесін көтеру үшін солар бойынша стандарттар мен ережелерді жарыққа
шығарады. Қазіргі кезде қолданыста жүрген халықаралық аудит стандарттарын
әзірлеу ХХ-ғасырдың 70-ші жылдары басталған болатын. Үш таңбалы номерге
олар 1994 жылы ие болды. Соңғы жылдарда болған маңыздырақ өзгерістердің
арасынан 1998 жылғы жинақта басылып шығып, 1999 жылғы 1 шілдеден бастап
күшіне енген, аудиттегі ішінара тексеруге қатысты халықаралық аудит
стандарттарының жаңа нұсқасын атап айтуға болады. Халықаралық аудит
стандарттарының баяндалу стилі хабарлай айту үлгісімен берілген және онда
аудиторға бірнеше альтернативтік іс-әрекеттерді қарастыру жиі ұсынылатын
көптеген мысалдар мен ұсыныстар қаратырылған. Аудит стандарттары аудиттің
сапасы мен сенімділігіне қойылатын нормативтік талаптарды анықтайды және
тәелсіздіктің, әділеттіліктің, кәсіби біліктіліктің, аудиторлық тексеру
нәтижесі жөніндегі ақпараттардың құпиялығының сақтаудың белгіленген
деңгейін қамтамасыз етеді. Экономикалық реформалар механизімінің
жетілдірілуіне қарай аудиторлық стандарттарды уақыт талабына сай ету
мақсатымен, оларды кезең сайын қайта қарап отыру қажет. Респуликамызда
халықаралық бірлескен фирмала қызметінің дамуына, сонымен бірге аудиторлық
қызметтің аймақтарда енгізлуіне байланысты аудитті халықаралық масштабта
үйлестіру қажеттілігі туындады. Тәжірибе көрсеткендей, аудиторлық
қызметтің алыс және жақын (ТМД) шетелдердегі даму жолы бірдей, сондықтан
аудиттің кезекті мәселелерін шешуші қандай-да бір елдің аудиторлық
фирмалары оның методологиясына, ғылыми және практикалық маңыздылығына
көңіл аударды және экономикалық құрылыстың ерекшеліктерін ескере отырып
аудит стандарттарын жасайды. “Қазақстандағы Халықаралық аудит
стандарттары” версиясы бухгалтерлер мен аудиторлардың Еуразия аумақтық
Халықаралық федерациясының шешімімен негіз етіп алу үшін ТМД елдеріне
ұсынылған. Осы стандарттардың құрылымын қарастырамыз.
Тексеру жүргізу кезінде аудитор өзінің қызметін ел ішінде қабылданған
стандарттардың көмегімен, ал кейбір жағдайларда - өзінің кәсіби тәжірибесі
мен түйсігінің көмегімен реттеуге тиісті. Мысал, үшін өздерінің ұлттық
стандарттарына бар, АҚШ, Канада, Англия сияқты өркеиетті елдерде
халықаралық стан,дарттар аудиторлық фирмалармен салыстыру үшін
қолданылады.
1.2 Бөлінбеген және бақылау тәуекелділігі
Кез келген қызметте тәуекелдік болады. Экономикалық субъект үшін
тәуекелдік – бұл нарық конъюктурасының өзгеруі (мысалы, тұтынушылардың
өзгерген талғамы), серіктестер тарапынан тәртіп бұзушылық, сыртқы
факторлар әрекеті. Аудиторлық тәуекелдік кәсіпорынның қаржылық есеп
беруіне қатысты дұрыс емес пікірдің қалыптасуында болып табылады.
Аудитті жүргізудің жалпы қабылданған әдістері, пайдаланушының күтуі
және бизнесті жүргізу практикасы аудитордың процедураны қаржылық есеп
беру бойынша пікірі шындыққа сәйкес келмейді деген минималды тәуекелмен
білдіретіндей жоспарлауы мен орындауын талап етеді.
Аудиторлық тексеру кезінде айтылған пікір пайдаланушы үшін кәсіби
стандарт сақталды, елеулі мәліметтер жинақталды және осы пікірді дәлелдеу
үшін бағаланды дегенді білдіреді.
Егер аудитор өзі үшін аудиторлық тәуекелдіктің кіші деңгейін
анықтаса, бұл оның қаржылық есеп беруде елеулі қателіктер жоқ деген үлкен
сенімділікке ұмтылатындығын көрсетеді. Нольдік тәуекелдік жүз пайыздық
тәуекел абсолютті сенімсіздік абсолютті сенімділікті білдірер еді.
Тәуекелдік дәрежесі нольмен бірлік (0-ден 100%-ға дейін) арасындағы
диапазонда ауытқуы мүмкін, бірақ осы мәндер не жоғары не төмен болмайды.
Қаржылық есеп беру дәлділігінің толық кепілдігі (нольдік тәуекел)
экономикалық тұрғыдан тиімсіз. Сондықтан аудитор қателер мен қателіктер
абсолютті түрде жоқ деген кепілдеме бере алмайды.
Аудитор клиент бизнесін зерттеп, қаржылық есеп беруді сыртқы
пайдаланушылар сенімінің деңгейіне әсер ететін факторлардың әрқайсысының
мәнін бағалап, аудит аяқталғаннан кейін клиенттің, бизнестегі қаржылық
жеңісінің ықтималдылығын анықтауы керек. Осы факторлар негізінде, аудитор
қаржылық есеп беруде аудит аяқталғаннан кейін де елеулі қателіктер
сақталады деп отырып, тәуекелдік деңгейін субъективті түрде қоя алады.
Тексеру процесінде аудитор клиент туралы қосымша ақпарат алып, аудиторлық
тәуекелдік дуңгейін бағалау жөніндегі ойын өзгерте алады.
400 Тәекелдікті бағалау және ішкі бақылау ХАС-ында тәуеклдікке
анықтама берілген (46). Аудиторлық тәуекелдік – қаржылық есеп беру елеулі
бұрмаланған жағдайда, аудитор сәйкес келмейтін аудиторлық қорытынды береді
дегенді білдіреді. Аудиторлық тәуекелділіктің үш компоненті бар.(сызба
1).
Аудиторлық тәуекелдік
Бөлінбейтін Бақылау Айқындамау
тәуекелдік тәуекелдігі тәуекелдігі
1-сызба. Аудиторлық тәуекелдік компоненттері
Бөлінбейтін тәуекелдік – шоттар сальдосы немесе шаруашылық
операциялардың қажетті ішкі бақылаудың болмауына жол берілген жағдайда,
басқа шоттар сальдосы шаруашылық операциялар бұрмалауларынан бөлек, елеулі
болуы мүмкін бұрмалауларға бейім болуы.
Бақылау тәуекелдігі. Клиент байқамаған қателердің бухгалтерлік есеп
процесінде болуы ықтимал. Себебі бақылаудың ешбір құрылымы 100 пайызға
тиімді бола алмайды. Сондықтан, әдетте белгілі бір тәуекелді бақылаудың
кез келген құрылымымен байланыстырылады: тиімді құрылымдар салыстырмалы
түрде төмен тәуекелге, тиімділігі аздаулар салыстырмалы жоғары тәуекелге
ие болады.
Бақылау құралдарының тәуекелдігі кәсіпорынның бухгалтерлік есебі мен
ішкі бақылау жүйелерінің сенімділік дәрежесін сипаттайды.
Бақылау құралдарының сенімділігі мен бақылау құралдарының
тәуекелділігі өзара толықтырушы категориялар болып бөлінеді:
• сенімділіктің жоғары дәрежесіне төмен тәуекелділік сәйкес болады.;
•сенімділіктің орта дәрежесіне орта тәуекелдік сәйкес болады;
•сенімділіктің төмен дәрежесіне жоғары тәуекелдік сәйкес болады.
Аудитор бақылаудың белгілі бір құралдары жөніндегі өз пікірін
дайындау кезінде үлкен сенімділік дәрежесіне сүйенуге қаншалықты ұмтылса,
аудитор олардың сенімділігі мен тиімділігін соншалықты мұқият дайындауы
керек.
1.3 Айқындамау тәуекелділігі
Айқындамау тәуекелділігі – бұл жиынтығында дәл емес немесе дұрыс
емес мәліметтердің елеулі көлемде жиналуы және оларды аудитор талдамалық
рәсімдер кезінде де, мән бойынша жан-жақты тексеру кезінде де байқамай
қалуы мүмкін деген болжам. Олар бір-бірін толықтыратындықтан, олардың
бірінің нәтижесінде алатын кепілдемесінің қажеттілігін пропорционалды
азайтады. Аудитор мән немесе талдамалық рәсімдер бойынша ешқандай жан-
жақты тексерулер жүргізбейді деп болжайық. Егер қаржылық есептерде қате
болса, оның байқалмай қалуы анық. Сонымен бірге мән бойынша жан-жақты
тестер орындалып, талдамалы рәсімдер жүргізілсе, онда талдамалық
рәсімдердің елелулі жиынтық қателерді байқамауы 40 пайыз тәуекелге, оларды
жан-жақты тестер табуы 20 пайыз тәекелге, ешбір рәсімнің байқамай қалуы
олардың туындысына тең болады. Қаржылық есептерде дәл емес немесе дұрыс
емес мәліметтерді аудитор байқамай қалуы үшін, мән бойынша жан-жақты
тексерулер, не талдамалық процедуралар олар таппауы керек.
Бөлінбейтін немесе бақылау тәуекелдіктері айқындамау тәуекелдігінен
аудитордың оларды тек бағалап, бірақ бақылай алмайтындығымен
ерекшелінеді.аудитордың бөлінбейтін және бақылау тәуекелдіктерін бағалауы
олардың жақсы түсінуге көмектеседі, бірақ бақылай алмайтындығымен
ерекшелінеді. Аудитордың бөлінбейтін және бақылау тәуекелдіктерін
бағалауы оларды жақсы түсінуге көмектеседі, бірақ оларды азайтпайды және
өзгертпейді. Айқындамау тәуекелділігі аудитор мәні бойынша жекелеген
тексерулердің сипатын, уақыты мен масштабын өзгерту арқылы бақылап алады.
Аудиторлық қызмет көрсету нарығында клиент конкурстық негізде
аудиторлық фирманы таңдай алады. Егер оның көрсететін қызметінің жалпы
құны басқа аудиторлық фирмаларға қарағанда едәуір жоғарғы болса, клиент
өз ниетін өзгертіп, басқа фирманың таңдай алады. Сонымен бірге заңды
аудиторлық тәуекелдік деңгейін нақты дәлелденген деңгейден орнатудан
бас тартуда көмектеседі.
Бәсеке, құқықтық міндеттемелер, басқа шаралар мен кәсіпқойлық бірдей
жағдайларда аудиторлық тәуекелдікт бағалау айырмашылығын төмендетуге
мүмкіндік береді. Бірақө түрлі аудиторлар тең жағдайларда аудиторлық
тәуекелдіктің абсолютті бірдей деңгейін орната алмайтындаған мойындау
керек. Аудиторлық тәуекелдік пен айқындамау тәуекелдігі арасында тікелей
тәуекелдік, сонымен бірге аудиторлық тәуекелдік пен жинақталуы қажет
дәлелдердің жоспарланған саны арасында кері тәуеелділік бар.
Аудиторлық тәуекелдік компоненттерін детальдандыру айқындамву
тәуекелдігінің құрамдас бөлігін бөліп көрсетуге мүмкіндік береді.
Мәні бойынша тексеру деңгейі – елеулі қателер тексеру рәсімін орындау
процессінде елеулі қателер анықталмай қалу қаупі.
Талдау тәуекелдігі – талдау рәсімі елеулі бұрмалауларды анықтамайды
деген қауіп;
Таңдау арқылы зерттеу тәуекелдігі – тексеруді жүргізу
операцияларының іріктемесі елеулі қателерді көрсетпеуі мүмкін деген қауіп.
Аудиторлық тәуекелділікті төмендету үшін келесідей пікір әрекет
етеді: аудитор толық зерттеуге арналған элементтері қанша көбірек
тексере, іріктеме көлемі сонша көп болады. Мысалы, егер аудитор
талдамалық рәсімдерді тексеру мен елеулі элементтерді толық тексеруге
акцент жасағысы келсе, іріктеме көлемі төмен болады және керісінше.
Кез- келген аудиторлық тексерудің басты міндеті – аудитті аяқтаған
кезде жиынтық аудиторлық тәуекелдік минималды төмен деңгейге
жеткізілетіндей немесе керісінше, сенімділік деңгейі аудиторға қаржылық
есептеме нақтылығы бойынша пікір білдіру үшін жоғары болатындай сенімділік
деңгейіне дейін жететіндей етіп жекелеген шоттар немесе шаруашылық
операциялар боынша аудиторлық тәуекелдікті шектеу.
1.4 Маңыздылық тәуекелділігі мен аудиторлық тәуекелділік
Маңыздылық пен аудиторлық тәуекелдік деңгейі арасында кері өзара
байланыс бар. Маңыздылық деңгейі жоғары болған сайын, аудиторлық
тәуекелдік төмен болады және керісінше. Егер, мысалы, маңыздылық деңгейі
төмен болса, аудиторлық тәуекел өседі және аудитор, бақылау тәуекелдігі
деңгейін төмендету мақсатында не қосымша бақылау тестерін жүргізу, не мән
бойынша бойынша тексеру рәсімін өсіру арқылы бұның орнын толтыра алады.
Бизнес тәуекелі осы клиентке ұсынылған аудиторлық қорытынды әділ болғанына
қарамастан аудитордың клиентпен ара қатынасы сәтсіз болуы мүмкіндігінде
болып отыр. Аудит практикасында аудиторлық тәуекелдігі бағалаудың екі
негізгі әдісі қоланылады:
• сезгіштік;
• сандық.
Сезгіштік аудиторлары тәжірбие мен клиент бизнесін білу негізінде
қаржылық есеп беру немесе шаруашлық операциялар бойынша жалпы аудиторлық
тәуекелдікті жоғары, орташа, төмен деп анықтауда болады.
Төмен тәуекелдік – ішкі бақылау жүйесін аудиторлық фирма тиімді
ретінде бағалаған, бірақ аудитор мүмкін қателерді табуға қажеті сәйкес
процедураларды жоспарлай отырып, оған толық сенбеген жағдайда болады.
Орта тәуекелдік- ішкі бақылау жүйесін аудиторлық фирма тиімсіз деп
бағалаған кезде болады және аудитор жан-жақты рәсімді жоспарлайды.
Жоғарғы тәуекелдік – клиенттің ішкі бақылау жүйесі жоқ кезде
негізінен біртұтас тексеру жоспарланады.
Сандық әдіс аудиторлық тәуекелдік моделі негізінде есеп айырысуды
көздейді.
Барлық қажетті процедураларды жүргізіп болғаннан кейін аудитор аудит
бағдарламасының барлық пунктерінің орындалу сапасын мен толықтығын,
сонымен бірге материалдық қателер мен бұзушылықтарды анықтау құралы
ретінде бағдарламаның өзінің орындылығын айқындайды.
Аудиторлық тексерудің аяғында процедуралардың ассистент орындаған
бөлігінің орындалу сапасын тексеру үшін, сонымен бірге тексерудің
аудиторлық қызметтің белгіленген стандарттарының талаптарын
қанағаттандыратындығына көз жеткізу үшін және тексеру жүргізу процесінде
аудитордың дағдысына енуі мүмкін. Немқұрайлықтарды бейтараптандыру үшін
барлық жұмыс құжаттарны тағы да бір рет қарап шығу қажет.
Қорытынды есептің жекелеген баптары немесе баптардың топтары жөнінде
жеткілікті ақпараттарды жинап алғаннан кейін аудитор төмендегі
жағдайларды анықтау үшін қорытынды есепке жалпы тексеру жүргізуге тиісті:
• Операциялардың нәтижелері, қаржылық жағдай және қаржылық қорытынды
есептегі басқа да ақпараттар мен кәсіпорын туралы аудитордың білімінің
өзара сәйкес келетіндігін;
•Қажетті ақпараттардың лайықты түрде ашылғандығын және қаржылық
қорытынды есептегі мәліметтердің жіктелуі мен тапсырылуының дұрыстығын;
•Қаржылық қорытынды есептің кәсіпорынның шаруашылық қызметіне қатысты
заңды құжаттардың және басқа нормативтік актілердің барлық талаптарына
сәйкес келетіндігін;
•Жүргізілген басқа тестілердің және қаржылық қорытынды есепке жалпы
тексеру жүргізудің нәтижесіне жасаланған қорытындыдан аудитордың бұл
қорытынды есеп туралы өзінің ой пікірін тұжырымдай алатындығын.
Енді аудиторлық қорытынды жасауға болатын шығар. Бірақ тексеру
нәтижелері бойынша клиент басшылығының ақпарат тапсыру орынды болар
еді.
Клиент басшылығына хат – бұл, кәсіпорын басшысына , иесіне,
қатысушылардың жалпы жиналысына жіберілген, аудиторлық тексеру барысы
туралы, айқындалған бухгалтерлік есеп жүргізудің белгіленген тәртібінен
ауытқулар туралы, қаржылық қорытынды есептегі бұзушылықтар, анықталған
кемшіліктерді жою жөніндегі ұсыныстар туралы толық мәліметтер, сонымен
бірге аудиторлық тексеру жүргізу нәтижесінде алынған, және аудиторлық
қорытынды жасауға негіз болатын басқа да ақпараттары бар құжат.
Хаттың нысаны және жасалу тәртібі фирма ішілік стандарттарда
қарастырылуға тиісті.
Басшылыққа хат төмендегілерден тұрады:
•Аталуы (Аудиторлық есеп беру немесе Басшылыққа хат)
•Адрес иесінің атауы
•Кіріспе бөлімі
•Талдамалық бөлім
•Қорытынды бөлім
Басшылыққа хат аудиторлық тексеру жүргізуге тапсырыс берушіге
оның барлық қажетті реквезиттерін көрсетіп жіберіледі.
Басшылыққа хаттың кіріспе бөлімінде аудиторлық ұйымының
реквезиттері, оның ішінде аудиторлық қызметті жүзеге асыруға берілген
лицензияның номері, берілген мерзімінде, аудиторлық қызметке қатысушы
аудитор және басқа тұлғалар туралы мағлұматтар, сонымен бірге аудиторлық
тексеру жүргізу негізі және кәсіпорын қызметтінің жалпы сипаттамасы
жазылады.
Басшылыққа хаттың канстататциялау бөлімінде Халықаралық Аудит
стандарттарына сілтемелер болады және оған төмендегілер енгізілуі тиіс:
•Экономикалық субъектідегі ішкі бақылаудың жағдайына тексеру
жүргізу нәтижелері;
•Бухгалтерлік есеп пен қаржылық қорытыны есеп берудің жағдайына
тексеру жүргізу нәтижелері;
•Қаржы шаруашылық қызметті жүзеге асыру кезінде заңдардың
сақталуына тексеру жүргізу нәтижелері;
•Салықтар және басқа да міндетті төлемдердің есептелуі мен
төленуін дұрыстығын тексеру нәтижелері;
• Активтердің жағдайын тексеру нәтижелерін.
• Экономикалық субъектідегі ішкі бақылаудың жағдайына тексері
жүргізу нәтижелері туралы ақпараттарға жататындар:
• Ішкі бақылау жүйесінің экономикалық субъект қызметінің масштабы
мен сипаты сәйкестігін жалпы бағалау;
• Аудиторлық текасеру жүргізу барысында айқындалған ішкі бақылау
жүйесінің субъект қызметінің масштабымен сипатына елеулі сәйкессіздіктерін
бейнелеу.
Экономикалық субъектідегі бухгалтерлік есеп пен қаржылық
қорытынды есеп беру жағдайына тексеру жүргізу нәтижелері туралы
ақпараттарға енгізілетіндер:
• Бухгалтерлік есеп жүргізук мен қаржылық қорытынды
есепті құрудың белгіленген тәртәібін бағалау
• Аудиторлық тексеру жүргізу барысында айқындалған
бухгалтерлік есеп жүргізу мен қаржылық қорытынды есепті дайындаудың
белгіленген тәртібінің елеулі бұрмалауын көрсету.
•Кәсіпорын қаржы шаруашылық операцияларын жүзеге асыру
кезінде
заңдардың сақталуын тексеру нәтижелері туралы ақпараттарға
төмендегілер енгізілуге тиісті :
• Кәсіпорында жүзеге асырылған қаржы шаруашылық
операцияларының заң актілеріне сәйкестігін бағалау;
• Аудиторлық тексеру жүргізу барысында айқындалған
кәсіпорнында жүзеге асырылған қаржы шаруашылық операцияларының заң
актілерне елеулі сәйкессіздіктердің көрсету.
Салықтар және басқа да міндетті төлемдерді есептелу мен
төленуінің дұрысытығына тексеру жүргізу нәтижелері туралы
ақрпараттарға жататындар:
• Жасалынған және тиісіті органдарға тапсырылған салық және
басқа міндетті төлемднер бойынша есептеулердің дұрыстығын бағалау ;
• Салықтар және басқа да міндетті төлемдерді есептеу мен
төлеудің белгіленген тәртібін бұзу фактілерін, салық салынатын базаны
анықтау кезіндегі ауытқушылықтарды көрсету.
Активтердің сақталуын тексеру нәтижелері оларды түгелдеуге
негізделуге және оларға активтердің нақты бары мен сақталуы туралы
мәліметтер енгізілуге тиісті.
Аудиторлық қорытынды есептің қортынды бөлімінде айқындалған.
Ауытқушылықтарды жою жөніндегі аудиторлық ұйымның ұсыныстары, сонымен
бірге кәсіпорынның қаржы шаруашылық қызметінің тиімдігін көтеру
жөніндегі ұсынымтар мен ақыл кеңестер болуға тиісті.
Клиент басшылығына хат анық, әрі қысқа, әрі мазмұнды, нақты
дәлсіздіктерсіз болуға тиісті. Басшылықпен жасалынған келісім бойынша
басқарукдың әр түрлі деңгейлері үшін жеке хаттар жасалынуын мүмкін.
Апудитордың кәсіпорны басшылығына өзінің ақпараттық хатына сол
хатта көтерілген мәселелер бойынша болжанған іс-әрекеттер көрсетілген
жауапты сұрап алуына болады. Жауап шешім қабылдауға құқықты тұлғаның (
бірінші басшысы, қаржы диреторы, бас бухгалтер) қолы қойылған хат түрінде
рәсімделуі мүмкін.
Басшылыққа хаттағы ақпараттар құпия болып табылады және жария
етуге жатпайды.
2“Ақтөбемұнайгаз” АҚ–ның қаржылық қызметі
2.1 . “Ақтөбемұнайгаз” АҚ-нің ұйымдастырылуы
"Уәкілетті органның жарияланған акциялар шығарылымын мемлекеттік тіркеу
проспектіде жазылған акцияларды сатып алуға қатысты инвесторларға қандай да
бір ұсынымдар ұсынуды білдіреді. Жарияланған акциялар шығарылымын
мемлекеттік тіркеуді жүзеге асыратын уәкілетті орган осы құжаттағы
ақпараттың шынайылығына жауап бермейді. Акциялар шығарылымының проспектісі
Қазақстан Республикасы заңдарының талаптарына сәйкес келуіне ғана қаралды.
Акционерлік қоғамның лауазымды тұлғасы осы проспектідегі ақпараттың
шынайылығына жауап береді және онда ұсынылған барлық ақпараттың дұрыстығын
және қоғамға және оның орналастыратын акцияларына қатысты инвесторларды
шатастырмайтындығын растайды".
Акционерлік қоғамның атауы.
Осы тармақта акционерлік қоғамның толық және қысқартылған атауын
көрсету қажет.
Егер акционерлік қоғамның жарғысында оның шетел тілінде толық және
қысқарған атауы көзделген болса, онда осындай атауды қосымша көрсету
керек.
Акционерлік қоғамның атауы өзгерген жағдайда оның бұрынғы толық және
қысқарған атаулары, сондай-ақ оның өзгерген күні көрсетіледі.
Егер акционерлік қоғам заңды тұлғаның (заңды тұлғалардың) қайта
ұйымдасу нәтижесінде құрылған болса, онда қайта ұйымдасқан заңды тұлға
және акционерлік қоғамға қатысты құқық иеленушілік туралы мәлімет
көрсетілуге тиіс.
-мемлекеттiк тiлде – "Ақтөбемұнай-финанс" акционерлiк қоғамы, "АМФ"
АҚ.
-орыс тiлiнде – Акционерное общество " Актобемунай-финанс ", АО "АМФ".
- "Ақтөбемұнай-финанс "жабық түрдегі акционерлік қоғамы ("Ақтөбемұнай-
финанс" ЖТАҚ), 28.06.1996ж.;
- "Ақтөбемұнай-финанс " ашық түрдегі акционерлік қоғамы ("Ақтөбемұнай-
финанс" АТАҚ), 04.07.1997 ж;
- "Ақтөбемұнай-финанс " ашықакционерлік қоғамы ( " Ақтөбемұнай-финанс
" АА Қ ), 26.02.1999 ж .
Акционерлік қоғамды мемлекеттік тіркеу (қайта тіркеу) туралы
мәлімет.Осы тармақта акционерлік қоғамды мемлекеттік тіркеу (қайта тіркеу)
күні және куәлігінің нөмірі, сондай-ақ мемлекеттік тіркеуді (қайта
тіркеуді) жүзеге асыратын органның атауы көрсетілуі қажет.
Ақтөбе обылыстық әдiлет департаментi 2005 жылғы 16 мамырда тiркеген.
Тiркеу нөмiрi 3403-1904-АО.
Салық төлеушінің тіркеу нөмірі 061800073988.
Акционерлік қоғамның орналасқан жері, байланыс телефоны мен факстің
нөмірі, электронды почтаның мекен-жайы туралы ақпарат.
Толық почта мекен-жайы: Қазақстан Республикасы, 030006, Ақтөбе қаласы,
Некрасов көшесі, 112.
телфакс (3132) 21-00-25; тел: (3132) 22-12-80, 21-10-99.
E - mail : amfproekt@mail.ru
WEB: www.amf.union.kz
Акционерлік қоғамның банктік деректемелері.
Есеп-шот № 002467610 "Казкоммерцбанк" АҚ Ақтөбе қаласындағы филиалы ,
БИК 19 0 101714.
Акционерлік қоғам қызметінің түрлері.
"Ақтөбемұнай-финанс"АҚ қ ызметiнi ң негiзгi т ү рi электр қуатын
өндіру және тарату, газды тасмалдау және коммерциялық қызмет. Жанажол ГТЭС-
нің мүлік кешенін жалға беру, Жобалау саласында, құрылыста және
гимараттарды жөндеу саласында инжинингтік қызмет көрсету, тағыда сату-
делдалдыққызмет.
Қоғам қызметінің мәні болып табылады:
- мұнайды және газды зерттеу, өндіру, өңдеу және сату;
- сәулет, қала құрылысы және соның ішінде құрылыс қызметі (бірақ
шектелмеген);
- жылумен-, газбен, электр энергиясымен жабдықтау және өндірістік
мақсаттардағы объектілердің байланысының жобалау жұмыстары; инженерлік
жүйелердің және жылыту, желдету, жылумен жабдықтау, жоғарғы, орта және
төменгі газбен жабдықтау, 35 киловаттқа дейін, 110 киловатт электр
энергиясымен жабдықтау, жобалардың арнайы бөлімдерін әзірлеу;
- өндірістік мақсаттардағы объектілердің барлық тұрлерін;
- жобалау, құрылыстық-монтаждық жұмыстарды орындау кезіндегі
инжинирингтік қызмет;
- магистралды жүйелердің, мұнайгаз құбырларын, қуаты 35 киловаттқа
дейін 110 киловаттқа дейін магистралдық электр энергиясын тасымалдау
желісінің арнайы құрылыстық және монтаждық жұмыстары;
- ішкі және сыртқы инженерлік желілермен құрылғыларды орналастыру
жұмыстары, соның ішінде конструкциясын және құралды электр энергиясымен-,
жылумен-, газбен жабдықтау;
- технологиялық құралдарыды монтаждау, автоматтандырылған басқару
жүйесі бар барлық құралдардың іске қосу жұмыстары;
- үйлермен ғимараттардың, желілердің барлық түрлерінің, құрылыстық –
жөндеу жұмыстары;
- энергетика саласындағы объектілердің құрылысы және пайдалну қызметі;
- теміржол магистралдарының объектілерінің құрылысы және пайдалну
қызметі;
- жер қойнауын пайдалану, пайдалы қазбаларды алу, өңдеу және сату;
- әйнек өндірісі объектілерінің құрылысы және пайдалану қызметі, әйнек
өнімдерін өндіружәнесату;
- ауылшаруашылық және ауылшаруашылық мақстаттардағы өнімдерді өндіру,
өңдеу және сату;
- химиялық өнеркәсіптегі өнімдерді өндіру, өңдеу және сату;
- ақпараттық және кеңес беру қызметі;
- қаржылық менеджмент;
- бағалы қағаздар рыногындағы, қор рыногындағы операцияларды жүзеге
асыру;
- лизинг қызметі (банкілік операциялардан басқа);
- инвестициялық қызмет;
- сыртқы экономикалық қызмет;
- коммерциялық қызмет;
- Қазақстан Республикасының заңдарымен тыйым салынбаған өзге де
қызмет болып табылады.
Тізімі заңдармен анықталған қызметтің кейбір түрлерімен Қоғам тек қана
лицензия негізінде айналысуға құқылы.
Акционерлік қоғамға немесе олар шығарған бағалы қағаздарға
халықаралық рейтинг агенттіктері және (немесе) Қазақстан Республикасының
рейтинг агенттіктері берген рейтингтердің болуы туралы
мәлімет."Ақтөбемұнай-финанс" АҚ бағалы қағаздарға халықаралық рейтинг
агенттіктері және Қазақстан Республикасының рейтинг агенттіктері берген
рейтингтері жоқ.
Акционерлік қоғамның барлық филиалдары мен өкілеттіктерінің атауы,
тіркелген күні, орналасқан жері және почталық мекен-жайлары.
"Ақтөбемұнай-финанс" АҚ филиалдары мен өкілеттіктері жоқ
10. Акционерлік қоғамның қаржылық есебіне аудитті жүзеге асыратын (жүзеге
асырған) аудиторлық ұйымның толық ресми атауы (аудитордың аты-жөні, бар
болса әкесінің-аты)."Актюбинскаудит-серви с" ЖШС, Қ Р Қ аржы министiрлiгi
2000 жылғы 6 мамырда № 0000123 берген мемлекеттiк лицензиясы.030019,
Ақтөбе қ ., Маресьев көшесі, 95 үй.
Акционерлік қоғам орналастырылған акциялардың (жарғылық капиталдағы
үлесімен) он және одан да көп (халықтық акционерлік қоғамда – бес және
одан да көп) процентін иеленетін ірі акционер болып табылатын ұйымдар
туралы мәліметтер.
Мәліметтерде заңды тұлғаның толық атауы, орналасқан жері, қоғамға,
ұйымның орналастырылған акцияларының жалпы санына акциялардың (жарғылық
капиталдағы үлесі) проценттік ара қатынасы, қызмет түрі, бірінші басшы
туралы ақпарат болуға тиіс.
"НефтеГаз – лизинг" АҚ .030000, Ақтөбе, Ә білқаир-хан д.,641 -120.
100% үлеспен акционер болып табылады. Қызмет түрі : Қаржылық
лизинг, қарпжылық менеджмент, инвестицилы қ бизнес, мұнай-газ
кәсіпорындарындар секторында консалтингтік қызмет , Қазақстан
Республикасынын Батыс аймағындағы қондырғымен жабдықтау жөніндегі
коммерциялы қ қызмет.
Президент - Мухамедзянов Василий Александрович.
"СырКуаты" АҚ .467014, Қызылорда.қаласы.Абай.даңғылы, 25А.
100 % үлеспен акционер болып табылады.
Қызмет түрі : строительства и эксплуатация газотурбинной электростанции.
Президент – Ботпаев Арман Абильдаевич.
"Техносинтез"АҚ . 030006, Ақтөбе қ. , Некрасов көшесі .
Қоғам 94,22% акциясын иеленеді .Қызмет түрі :Тұз қышқылын өндіру .
Президент – Әл жанов Ә лькей Ғ ал ы мжанович.
"НефтеГаз-Дем" Зейнетақы ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz