Еңбек биржасы

Пән: Экономика
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 64 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны

: Кіріспе

: 3

: 1. Еңбек биржасының теориялық негіздері . . .

: 6

: 1. 1 Еңбек биржасының түсінігі, міндеттері және қалыптасуы

: 6

: 1. 2 Жұмыссыздық қоғамның бір кеселі.

: 18

: 1. 3 Жұмыссыздық проблемаларын шешуде еңбек биржаларының рөлі……

: 22

: 2. Еңбек биржасы және еңбек биржасындағы қатынастарды реттеудегі оның рөлі. .

: 29

: 2. 1 Тұрғындарды жұмыспен қамтудың мемлекеттік саясаты және еңбек биржасының рөлі . . .

: 29

: 2. 2 Еңбек биржасындағы экономикада дамыған елдердің еңбек биржасын анықтау.

: 41

: 2. 3 Қазақстандағы еңбек биржасына негізгі проблемалары мен даму жолдары.

: 46

: Қорытынды. .

: 57

: Пайдаланған әдебиеттер тізімі.

: 61

Кіріспе

Тақырыптың өзектілігі: Жұмыссыздық мәселесі адамдарды қор ететіні сөзсіз. Әр қоғамды алаңдатып отыратын - осы. Сонда экономиканың дамуына кедергі болып отырған және оны тежейтін не?- деген сұраққа жауаптардың ішінен бірінші орында болмаса да, бірақ екінші орында жұмыссыздық мәселесі тұратынына ешкім таңқалмас. Жұмыссыз адамнан бақытсыз жан жоқ. Өйткені табыс көзі жоқ адамда не үйі, не киетін киімі, күнделікті тамағы да жоқ екенін көрсетпей ме?

Қоғамымыздың бір бөлігі күн санап дәулеті артып, байи түссе, екіншісі барған сайын сіңірі шығып, кедейленуде. Бар мен жоқты теңестіру үшін не істеу қажет? Қиындықтан шығар жол - барлық облыстар мен қалаларда отандық өнім өндірушілердің қатарын көбейтіп, олардың ішкі нарықта үстемдік құруына жол ашу болатын тәрізді. Сонда ғана олар сырттан тасымалданатын шетелдік бұйымдарды ішкі нарықтан ысырып тастап, өнім өндірумен айналыса алады. Ал отандық кәсіпорындар, ірілі-ұсақты тауар өндірушілер, қызмет көрсету саласы өз деңгейінде, жұмыс істеп тұрса кедейшілік пен жұмыссыздық іргесін аулаққа салар еді.

Бұл осы мәселені шешудің тек бір жолы ғана. Ал мен өз дипломдық жұмысымда оның басқа да шешілу әдістерін және бұл мәселені мейлінше жан-жақты қарастыруға, оның кешегі мен бүгінін салыстыра отырып ертеңгі күнде мүмкін болатын жағдайын барынша нақты көрсетуге тырысып көруді басты мақсат етіп алдыма қоямын.

Жұмыспен қамтудың еңбекке қабілетті адамдарды тиімді пайдалану, жұмыс күшіне деген сұраныстың артуы, осы ұсынысты оңтайландыру. Оның құнын арттырып, сапасын жақсарту сияқты маңызды өлшемдері мемлекеттік реттеу шеңберінен тыс қалып келді. Ал еңбек биржасындағы саясатта жұмыс күшін салалар, кәсіптер мен аумақтар бойынша тиімді етіп қайта бөлу ісі де тыс қалып отыр. Осының нәтижесінде, экономикадағы құрылымдық алға басушылық тежелуде, еңбек өнімділігі төмендеп, адамның тиімді еңбекпен өзін және отбасын қамтамасыз ету мүмкіндігі азаяды. Бұл қазіргі кезеңде өте актуалды мәселе болғандықтан оны дипломдық жұмысымның тақырыбы ретінде алғаным сондықтан.

Бүгінгі күні Қазақстан кәсіподақтары Федерациясы Үкіметпен жыл сайын кәсіподақтар атынан келісімге отырады. Бұл келісімге отырудың негізгі мақсаты кәсіподақтардың жұмысын одан әрі жандандыру, олардың құқықтық базаларын жетілдіру, еңбек сақталуының дұрыстығын тексеруді мемлекет тарапынан үнемі қадағалап отыру, т. б.

Ел экономикасының алға ілгерілеп дамуымен қатар еңбек биржасы да жылдан-жылға дамып, жаңа жұмыс орындары ашылып, жұмыссыздық азайып, халықтың басым бөлігі тұрақты жұмыспен қамтылуда. Бірақ көптеген кәсіпорындарда еңбек шартын бұзу, еңбек зңдылықтарын сақтамау, өздерінің лауазымдық міндеттерін асыра орындау, жұмысшылар мен қызметкерлердің құқықтарын шектеу, олардың әлеуметтік жағдайларына көңіл бөлмеу секілді келеңсіз жайттар орын алуда. Әсіресе, бұл жағдайлар мұнай-газ, құрылыс, тау-кен өндірісі, өнеркәсіп салаларында қызмет ететін шетелдік фирмалар тарапынан көптеп кездеседі. Олар тек еңбекақы дұрыс есептелмеуін былай қойғанда, адам денсаулығына зиян келетін ауыр жұмыстарды қолмен атқаруға, сондай-ақ мөлшерленбеген жұмыс уақытын пайдалануға жол беріп отыр. Себебі, елдегі арзан жұмыс күші және жұмыс орнына деген жұмыссыздар арасындағы қатаң бәсекелестік жағдай жұмысшылардың жұмысынан айырылып қалмау үшін барлық шараларға көнуіне тура келеді.

Ендігі жерде кәсіподақтардың қызметін жандандыра отырып, оларға мемлекет тарапынан қолдау көрсетіп, жоғарыда аталған кемшіліктерге жол бермеу, оларды жою жұмыстарына белсене араласуына жағдай жасау қажет. Себебі, біздер өркениетті дамыған ел қатарына демократиялық жолмен дамудың арқасында қол жеткіземіз десек, сол жолдардың бір тармағы - еңбек биржасын тек мемлекет тарапынан ғана реттеп қоймай, осы кәсіподақтар қызметін жандандыра отырып, олардың еңбек биржасының одан әрі қалыпты дамуына үлестерін қосу.

Еңбек биржасы - бұл нарықтың ерекше түрі, онда жұмыс күші тауарын сату және сатып алу жүзеге асады. Осы жерде оның құны мен жалдану жағдайы бағаланады. Еңбек биржасы - экономика жағдайын көрсетудуң айнасы, тұрғындарды жұмыспен қамту көлемі мен динамикасын, жұмыссыздықтың сала бойынша, кәсіби-біліктілік, демократиялық және басқа да көрсеткіштердің құрылымын байқатады.

ҚР осы уақытқа дейін еңбек биржасы болған жоқ. Еңбек биржасындағы экономикаға көшу осындай нарықтың болуын қарастырады. Еңбек биржасы бұл жұмыс күшін тауар ретінде сату - сатып алу туралы экономикалық қатынастардың жүйесі. Еңбектің тікелей әсер етуінің арқасында өте қабілетті және іскер жұмыскерлерге қатаң әрі қатал таңдау жүргізіледі. Нарық еңбекке қабілетсіздерді, жалқау, әлсіздерді ешқашан аямайды. Ол еңбектің жоғары шапшаңдығын қамтамыасыз етіп, іскерлік пен бастамашылықты ынталандырады.

Тақырыптың ғылыми зерттелу дәрежесі. Еңбек биржасынын мәселелері, тиімді қызмет етуі Дж. М. Кейнс, А. Смит, Ф. Энгельс, Э. Хансен, Р. Харрод және т. б. экономист ғалымдардың еңбектерінде жан-жақты қарастырылған.

Сонымен қатар шетелдік ғалым экономистер еңбектерінде тұрғын үй нарығы зерттелген: Т. Г. Зайнуллин, Н. Г. Лукянова, В. Л. Ясько, О. Э. Бессонова, С. Глазунов, В. Самошин, В. В. Бузырев, В. С. Чекалин, М. А. Федотова, И. В. Довдиенко, И. А. Рахман, Г. М. Стерник, В. И. Ресин, А. В. Стулов, Ю. В. Пашкус және т. б.

Н. Ә. Назарбаев, Н. К. Мамыров, У. К. Шеденов, К. А. Сагадиев, C. Б. Абдыгаппарова, Р. А. Алшанов, Е. А. Туркебаев, Ұ. М. Искаков, Т. М. Утин, Ч. Н. Чан, Ө. Қ. Есқараев, Е. Б. Жатканбаев, У. К. Шалболова, Г. Б. Халелова, . В. Онлабаев, Л. Б. Кулумбетова, С. А. Илашова, А. К. Кошанова, Г. В. Косолапов, Н. С. Шыныбеков, Т. Б. Баяхметов, И. Ю. Бенке, А. К. Мусанова және т. б. ғалымдар мен басқа да авторлардың ғылыми еңбектерінде нарық зерттеліп, қарастырылған.

Дипломдық жұмысының мақсаты мен міндеттері. Зерттеудің мақсаты еңбек биржасындағы субъектілер мен объектілердің қызмет етуіндегі қиыншылықтар, кемшіліктердің анықталуы негізінде еңбек биржасын әрі қарай жетілдіре отырып, дамытудың экономикалық механизмін әзірлеу. Қойылған мақсаттарға байланысты мына міндеттерді зерттеу қарастырылған:

Еңбек биржасының теориялық негіздерін қарастыру.
Жұмыссыздық проблемаларын шешуде еңбек биржаларының рөлі анықтау
Еңбек биржасындағы экономикада дамыған елдердің еңбек биржасын анықтау
Тұрғындарды жұмыспен қамтудың мемлекеттік саясаты және еңбек биржасының рөлін қарастыру
Қазақстандағы еңбек биржасына негізгі проблемалары мен даму жолдарын анықтау және еңбек биржасының жұмысының жетілдіруде ұсыныстар жасап шығару.

Дипломдық жұмыстың объектісі- Қазақстан Республикасы еңбек биржалары, еңбек нарығы мен институттары.

Дипломдық жұмыстың пәні (заты) - Еңбек нарығының қызмет ету процессіндегі пайда болған еңбек биржасындағы экономикалық қатынастардың дамуы.

Дипломдық жұмыстың теориялық және әдістемелік негізі. Еңбек биржасын дамыту мәселелері бойынша жарияланған шетелдік және отандық экономист ғалымдардың ғылыми еңбектері; заңнамалар; нормативтік актілер; құжаттар; мемлекеттік және жергілікті органдардың мерзімдік бағдарламалары; статистикалық мекемелердің көрсеткіштері; тұрғын үй мекемелерінің есебі; бұқаралық ақпараттар, www-серверлер материалдары.

Зерттеу барысында мынадай әдістер қарастырылды: мәліметтерді талдау, салыстыру, динамикалық, сызбалық көрсеткіштер.

Дипломдық жұмыстың ғылыми жаңалығы. Қазіргі кезеңде еңбек нарығын зерттей отырып, тиімді дамытудың қажетті жақтары мен бағыттарын анықтау басты шарт болып табылады.

Дипломдық жұмысының ғылыми-тәжірибелік маңыздылығы. Дипломдық жұмыста жасалынған қорытындылар мен ұсыныстар жергілікті басқару органдары мен басқа еңбек биржасындағы қызметінде, арнаулы курстарды өткізуде дәріс материалдары ретінде қолданылуы мүмкін.

ҚР-дағы қалыптасып отырған еңбек биржасы нақты еңбек биржасынан өзгешелеу. Мұнда әзірше жұмыс күшін еркін сату жүзеге аспай тұр және оның болуы әкімшілік құқықтық және экономикалық факторлармен шектелуде: әлі де болса паспорттық-құжаттық режим сақталуда, жұмыс күшінің еркін аумақтық құйылуын тоқтататын нақты тұрған жай биржасы болмай тұр. Мысалы, көмір және тау-кен өндіру, мұнай өңдеу аудандарында ерлер еңбегі басымдау. Себебі мұнда әйелдер еңбегін қолданатын кәсіпорындар нашар дамыған, осыдан байқалатыны елдегі еңбек биржасындаң үштен екісін әйелдер құрайды.

Жұмыстың құрылымы және көлемі. Дипломдық жұмыс кіріспеден, негізгі екі бөлімнен, қорытындыдан, пайдаланылған әдебиеттер тізімінен, кестелерден, суреттерден тұрады.

1. Еңбек биржасының теориялық негіздері

1. 1 Еңбек биржасының түсінігі, міндеттері және қалыптасуы

Қазіргі кезде біздің Қазақстанда басқа көптеген елдермен салыстырғанда адамның еңбегі төмен бағалануда. Мысалы, бір сағаттық адам еңбегі Швецарияда - 30, Германияда - 28, Австралияда - 22, Францияда - 15$ құрайды. Біздің есептеуімізше, ҚР-да жұмысшы мен мемлекеттік сектордағы қызметкерлердің 1 сағат еңбегі 0, 10$ тұрады. Еңбек биржасындағы қатынастарға көшкенде жұмыс күшінің сапасына деген сұраныс өседі. Сондықтан оның ақысын көбейту қажеттілігі еріксіз туындайды.

Қазіргі таңда Қазақстанда жұмыспен қамту жағдайына шолу жасасақ, еңбек ресурстары - 1992 жылы 9, 4 млн. адам, 55% құрады. Халық шаруашылығы қызметінің барлық салаларында 7, 4 млн. адам жұмыспен қамтылған. Олардың 6 миллионға таяуы немесе 81% экономиканың мемлекеттік секторында жұмыс істейді. Бұл мемелекеттік кәсіпорындардың әлі де басым екендігін, яғни нарық механизміне тән еңбекпен қамту қатынастарының қалыптасуының өте баяу жүріп жатқандығын көрсетеді. Сонымен қатар, қазіргі еңбекпен қамту қатынастары, әкімшілік экономика жағдайында қалыптасқан жұмыспен қамтамасыз ету қатынастардың терең дағдарысын көрсетіп отыр. Біздің қоғам, әкімшілдік басқару жүйесі жағдайында халықты толық, әсіресе тиімді еңбекпен қамту мәселесін шеше алмады.

Болжаммен, үстіміздегі жылдың аяғына қарай, Қазақстанда тіркелген еңбек биржасындаң саны 250-500 мың адам болуы мүмкін деп күтілуде. Сондықтан, мемлекет дүние жүзінде жинақталған тәжірибеге сүйене отырып, бұл процесті реттеуді үйренуі қажет. Жұмыссыздықтың әлеуметтік және саяси өткірлігін азайту үшін соңғы 30 жыл бойына жұмыссыздарға жәрдем берудің әр түрлерін қолдануда.

Осыған дейін біз жұмысшылар активті түрде өз еңбегін ұсыну үшін бәсекелеске түседі деген ұйғарыммен шектелгенбіз. Көптеген нарықтарда жұмысшылар өз еңбек қызметтерін провсоюздар арқылы сатады. Провсоюздардың ең негізгі көздейтін экономикалық мақсаты - еңбекақыны жлғарылату. Провсоюздың оған жетудің әртүрлі әдістері бар. Еңбекке деген сұраныстың өсуі. Провсоюздардың ойынша еңбекақыны көтерудің қолайлы әдісі - еңбекке сұранысты өсіру арқылы. Төмендегі суретте көрсетілгендей еңбекке сұранысты өсірудің нәтижесінде еңбекақы мөлшерлемесімен қатар жұмыс орындарының саны да өседі:

Сурет 1. Еңбек сұранысы

Дерек көзі: Кривко Н. Инфляционная ситуация в Республике Казакстан // Аль -Лари N 4 2005 -3 -11 б

Бірақ қалай провсоюз еңбекке сұранысты өсірте алады? Жалпы провсоюз:

өндірілген тауарлар мен қызметтерге сұранысты өндіруге;
еңбектің өнімділігін жоғарлатуға;
басқа да өндірілетін өндіріс факторларының бағасын өзгертуге тырысу арқылы. Осыларды жеке-жеке қарастырайық:

өнімге сұраныстың өсуі. Профсоюздар өндіріске қатысып, өнімге сұраныстың өсуіне әсер етеді де жарнаманы саяси лоббистерді қолдана отытып өзінің еңбек қызметтеріне сұранысты жоғарылатады. Профсоюздар тұтынушыларды провсоюзды эстетикамен тауарларды сатып алуға бағыттау үшін теледидарлық жарнаманы саяси лоббистерді қолдана отытып еңбек қызметтеріне сұранысты жоғарылатады. Немесе құрылысшылардың провсоюздары лоббистерді жаңадан құру контрактілерін алу үшін қолданады, немесе мұғалімдер ассоциациясы, провсоюздар білімге мемлекеттік шығыстарды ұлғайту үшін шығады.
Еңбек өнімділігінің өсуі. Еңбек өнімділігіне әсер ететін көптеген шешімдер мысалы, нақты капиталдың көлемі мен сапасы жайында - әкімшіікпен біржақты қабылданғанмен, еңбек өнімділігін өсіру үшін бірлескен жұмысшы - әкімшілік коммитеттердің құрылуына қызығушылық артып жатқанын айту керек.
Алмастырушы ресурстарға бағаның өсуі. Профсоюздар провсоюз мүшелерінің еңбегіне сұранысты алмастырушы ресурстар бағасының өсуіне әсер ету арқылы ұлғайта алады.

Еңбекақының минимумынан жоғарысын алатын жұмысшылардың провсоюздары еңбекақы минимумын жоғарлатуға бағытталған әрекеттері орынды мысал бола алады. Профсоюздардың осындай әрекетін түсіндіретін себеп - провсоюз қамтылған, потенциялды алмастырылатын, төмен төлемді еңбектің бағасын жоғарылатқысы келгендіктен одаққа біріктірілмеген жұмысшыларға еңбекақы минимумын еңбекақы минимумын жоғарлату кәсіпкерлерге осындай жұмысшылардың провсоюз мүшелері - жұмысшыларымен алмастырылуында шек болады, нәтижесінде провсоюз мүшелер - жұмысшыларына сұраныс ұлғаяды.

Профсоюздар өздерінің еңкекке деген сұранысына мүмкіндіктерінің шамалы және сенімсіз екендігін мойындайды. Келтірілген мысалдар профсоюздардың еңбекке сұранысты ұлғайтуға емес, көбінесе оның төмендеуіне қарсы тұруға тырысушылығын көрсетеді. Осының есебінен профсоюздардың еңбекақыны жоғарылату сұранысты емес еңбекті ұсынуда шоғырланады. Тұйық немесе цехтік тред-юнионизм. Профсоюздар еңбекақының ставкасын еңбекті ұсынуды қысқарту арқылы жоғарылата алады.

Сонда цехті профсоюздар - белгілі бір профессиядағы жұмысшыларды ғана біріктіретін профсоюздарды айтады. Бұндай профсоюздар кәсіпкерлерді тек осы профсоюздың мүшелер - жұмысшыларын жалдауға мәжбүрледі де еңбекті ұсынуда толық бакылауды қамтамасыз етті. Одан кейін қысқарту жолы арқылы - оқудың ұзақ мерзімі, алғашқы жарнамалардың көп болуы, жаңа мүшелерді алуды шектеу немесе болдыртпау - профсоюздар еңбекті ұсынудың жасанды қысқартуларды қолданды.

Сурет 2. Өнімге сұраныс

Дерек көзі: Кривко Н. Инфляционная ситуация в Республике Казакстан // Аль -Лари N 4 2005 -3 -11 б

Ашық немесе салалық тред-юнионизм. Алайда, профсоюздардың көбісі өз мүшелерінің санын шектемесі, керісінше барлық потенциалды жұмысшыларды біріктіруге ұмтылады. Бұл ашық, салалық профсоюздарға тән.

Егер профсоюз нақты саланың барлық жұмысшыларын біріктіре алса, онда фирмалар еңбекақының ставкасы жайлы профсоюздармен келісім жасағанда олардан үлкен қысымда болады. Неге? өйткені забастовкалардың көмегімен профсоюз фирманы толығымен еңбекті ұсына алмайтындай етіп қалдыра алады.

Сурет 3. Еңбек өнімділігінің өсуі

Дерек көзі: Кривко Н. Инфляционная ситуация в Республике Казакстан // Аль -Лари N 4 2005 -3 -11 б

Профсоюздың міндеті. Осы бөлімде мен ҚР-да адамдарды қор ететін жұмыссыздық мәселесін шешуге, оны біршама қысқартуға қандай іс-әрекеттер, шаралар бағдарламалар жақын арада жүзеге асырылатындығына тоқталғым келеді. Қазірде бұл өткір тұрған бірден бір мәселелердің бірі. Жалпы қоғамдағы барлық қиындықтар осы мәселенің негізінде, оның әсерінен туындап отыр десем артық айтылған сөз болмас. Бұл адамдардың баршасын толғандырып отыратын мәселе болып бүгін немесе кеше пайда болған жоқ, қаншама уақыт бойы біз онымен күресудеміз, бірақ бүгін бұл мәселе өз шешімін табатын уақыт та келді.

Республика үкіметі"2000-2006жылдары кедейлікпен және жұмыссыздықпен күрес бағдарламасын" бекіткен болатын. Осы бағдарламаның маңызы өте зор болады, онда көптеген міндеттер талқыланып, қамтылған болатын. Бағдарламадағы мақсаттар мен міндеттерін қарастырайық. Бағдарламаның мақсаты - жұмыспен қамтудың белсенді саясатын жүзеге асыру және негізінен еңбекке жарамсыз кедей азаматарға, сондай-ақ еңбек базарындағы жағдайы осал халыққа атаулы көмек көрсету есебінен кедейліктің ауқымын қысқарту жұмыссыздық деңгейін төмендету болып табылады. Бағдарлама Қазақстандағы әр отбасының кемінде бір мүшесін жұмыспен қамтуды қамтамасыз етуге бағытталған және жұмысы жоқ халықты еңбек етуге ынталандыратын жаңа жұмыс орындарын құруды көздейді. Аталған мақсаттарға байланысты экономикалық өсу негізінде әлеуметтік салада дәйекті реформалар жүргізу жолымен халықтың тұрмыс деңгейін төмендетпей көтеру, әлеуметтік бейімдеу шаралары, халықтың әлеуметтік жағынан осал топтарына экономикалық және әлеуметтік қолдау көрсету негізінде кедейлікпен күрес жүргізу міндеттері де жүзеге асырылу қаралды. Ал жұмыссыздық деңгейін еліміздің тұрақты экономикалық-әлеуметтік дамуына қауіп төндірмейтін деңгейге дейін төмендету міндеті көзделген. Бізде кедей адамдар бар, бірақ, оларды одан әрі кедейлендірмеу үшін, олардың қоғамдық өмірден, қоғамың ішкі өмірінен шеткері қосылмауы үшін оларға жұмыс істеп жүрген басқа адамдар есебінен көмек көрсету керек. Оларға қалай көмек көрсетуге болады? Біріншіден, олар үшін жұмыс орындарын ашу. Екіншіден, жаңа жұмыс орындарын аша отырып, бірте- бірте жалақыны өсіру. Сонымен бірге, жұмыс істегісі келген адамдарға жұмыс іздеп табуға көмек жасамақ. Ол үшін оларға қажетті ақпараттық көмек көрсетуді жолға қоймақшы. Қазіргі кезде адамдардағы нақты біліктілік пен қажет етілетін, яғни сұраным бар біліктілік өзара қабыспай тұр. Міне, осы екеуінің арасын жақындастыру, үйлестіру керек. Ол үшін жұмыссыз жүрген адамдарды қысқа мерзімде курстарда оқытып, қайта дярлау бағдарламасы жасалған. Сондай-ақ шетелдік инвесторлар келген кезде, шетелдік мамандар мен жұмыскерлер көбірек орын алып кетпейтіндей етіп, сол жаңадан ашылған жұмыс орындарына мамандығы мен біліктілігі бар адамдарымызды жұмысқа орналастыра алатындай ішкі еңбек базарын құру қажеті де жоспарланған. Бағдарламада жаңа жұмыс орындарын өнеркәсіпте қаншалықты көбейтуге болатыны, әр саласы бойынша анықталған. Жұмыс орындарын құрудың басым бағыттарына жеңіл тамақ өнеркәсіптері минералды тыңайтқыш өндіру, машина жасау, сондай-ақ өнеркәсіптің ауыл шаруашылығын дамытумен тікелей байланысты салалары жатады деп саналады. Машина жасау, өнеркәсібінде кейбір өндіріс орындарын қалпына келтіру және жұмыс істеп тұрғандарын одан әрі дамыту есебінен 7500 адамды жұмыспен қамту қарастырылып отыр. Жеңіл өнеркәсіп саласындағы кәсіпорындарда - барлығы 12 мың жұмыс орнын қалпына келтіру көзделген. Бұдан басқа бұл саланың шағын кәсіпорындарында 14, 2 мың адамды жұмыспен қамтитын жаңа жұмыс орындары құрылады. Тамақ өнеркәсібінде 7, 2 мың жұмыс орны қалпына келтіріледі. Бағдарламада белгіленген шаралар қағаз жүзінде қалмас үшін керекті жағдайдың бірі оларды қажетті қаржымен қамтамасыз ету керек. Бағдарламаны қаржымен қамтамасыз ету мәселесіне келетін болсақ, ол туралы анық жазылған. Кедейлік деңгейіндегі аймақтық айырмашылықтарды ескере отырып, халықты әлеуметтік қамсыздандыру мен әлеуметтік көмекке мемлекеттік бюджеттен қаражат бөлу көзделген. Сонымен бірге бағдарламаны қаржылық қамтамасыз ету донор-елдер бөлетін техникалық гранттар, ерікті қайырымдылықтар арқылы да жүзеге асырылатын болады. Мәселені шешудің қосымша факторы зейнетақы мен жәрдемақыны республикалық бюджеттен уақытында төлеп тұру болып табылады. Бағдарлама жүзеге толық аса қалған күнде кедейлік пен жұмыссыздық деңгейін төмендетуде қандай нақты нәтижелерге қол жеткізу көзделіп отыр? Бағдарлама жүзеге асқанда кедейлік ауқымы 2006 жылмен салыстырғанда 2009 жылы 8, 7 % қысқарды. Жұмыссыздық деңгейі 2007 жылғы 13, 5 %-дан 2009 жылдың аяғында 9 %-ға дейін төмендеді. Тағы бір қарайтын мәселе Қазақстан Республикасының Үкіметі кәсіподақтардың республикалық бірлестіктері мен жұмыс берушілердің республикалық бірлестіктері арасындағы 2007-2008 жылдардағы басты келісімі жайлы.

Еңбек биржасын дамыту, еңбек қатынастары жіне халықты жұмыспен қамту саласында тараптар өздеріне мынадай міндеттемелер қабылдайды:

Жұмыс берушілердің республикалық бірлестіктердің әрқайсысының заңнамада белгіленген өкілеттіктері шегінде еңбек заңнамасының сақталуын бірлесіп бақылауын қамтамасыз ету;
Келісім қолданылатын кезеңде республикалық, салалық және аумақтық деңгейлерде қызметкерлердің жаппай босап қалуына, жұмыссыздықтың өсуіне, ХЕҰ әдіснамасы бойынша есептелген жұмыссыздық деңгейінің экономикалық белсенді халық санының 9, 0 -%-нанасуына әкеп соғатын. Іс-шаралар жүргізілуіне жол бермеу.
Қазіргі заманғы өндірістер мен жаңа жұмыс орындарын құруға бағдарланған, ғылымды қажетсінетін кәсіпорындарға қолдау көрсету.
Қызметкерлердің конституцялық құқықтары мен еңбек заңнамасын бұзушылықтар жөніндегі мониторингтің халықаралық тәжірибесін зерделеу жөніндегі жұмысты жалғастыру.
Өндірістік саладағы жалақы бойынша берешекті өтеуге ықпал ететін қажетті шараларды қамтамасыз ету.

Ал кәсіподақтардың республикалық бірлестіктері өздеріне мынадай міндеттер қабылдайды:

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.