Газ сақтау қоймаларын пайдалану

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
БЕРІЛГЕНІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...4
1 Жоғары қысымды газгольдерлер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..5
1.1Поршень типті құрғақ газгольдер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .7
2 Төменгі қысымды газгольдерлерді салуға қолданылатын
материалдар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..10
3 Газгольдерлерді пайдалану ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .11
3.1Газгольдердің тіректері мен жабдықтары ... ... ... ... ... ... ... ... 11
4 Газгольдерлерді беріктікке есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 13
5 Жерасты газ сақтау қоймасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...14
ЕСЕПТІК БӨЛІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 20
Темір жол цистерналардан мұнай өнімдерін жоғардан құйып
алу есебі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..20
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .29
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..30

Жоғары қысымдағы газгольдерлер өндірісте кеңінен
қолданады.Қалалық газ шаруашылығында жоғары қысымдағы газгольдерлер газды аз қажеттіліктегі газ аккумуляциясы және тәуліктегі үлкен қажеттілікте беру.Көлемі 175 және 270 м3 болатын цилиндірлік газгольдерлер газгольдерлік станцияларда қондырылған.Ішкі диаметрі 3200мм.Газгольдерлер 2,5-нан 20 кгс/см² артық қысымға есептелген.
Суреттегі а,б нұсқаларында горизонталь және вертикаль орналасқан,жоғары қысымға және тұрақты көлемдегі газгольдерлер схемасы көрсетілген. Газгольдер түбі сфералық формада болады.

1 Тугунов П.И. Новоселов В.Ф. Коршак А.А. Шаммазов А.М.
«Типовые расчеты при проектировании и эксплуатации
нефтебаз и нефтепроводов» Уфа ДизайнПолиграфСервис 2002
2 Бунчук В.А.
«Транспорт и хранения нефте и нефтепродуктов и газа»
М: Недра 1977
3 Едигаров С.Г. Михайлов В.М. Прихоров А.Д. Юфин В.А.
«Проектирование и эксплуатация нефтебаз игазохранилищ»
М: Недра 1973
4 Абузова Ф.Ф. Алиев Р.А. Новоселов В.Ф. Тугунов П.И.
«Техника и технология транспорта и хранения нефти и газа»
М: Недра 1992

Пән: Мұнай, Газ
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 20 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
Қ. И. СӘТБАЕВ атындағы ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

“Газ-мұнай құбырлары мен газ-мұнай қоймаларын жобалау, салу және пайдалану”
кафедрасы

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

ТАҚЫРЫБЫ: Газ сақтау қоймаларын пайдалану

ТЕКСЕРГЕН:

Имансакипова Н.Б.

ОРЫНДАҒАН:

ТОБЫ: ПГН-01-1 к

АЛМАТЫ 2005
МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ..3
БЕРІЛГЕНІ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... 4
1 Жоғары қысымды
газгольдерлер ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... 5

1.1Поршень типті құрғақ
газгольдер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... 7

2 Төменгі қысымды газгольдерлерді салуға қолданылатын
материалдар
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 10

3 Газгольдерлерді
пайдалану ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...11

3.1Газгольдердің тіректері мен жабдықтары ... ... ... ... ... ... . ... ...11
4 Газгольдерлерді беріктікке
есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 13
5 Жерасты газ сақтау
қоймасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...14
ЕСЕПТІК
БӨЛІМІ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
..20
Темір жол цистерналардан мұнай өнімдерін жоғардан құйып
алу
есебі ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ...20
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ..29
ӘДЕБИЕТТЕР
ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..30

КІРІСПЕ

Осы курстық жұмыста газ сақтау қоймаларын пайдалану туралы жалпы
мәліметтер беріліп кетеді. Оның ішіне жоғарғы қысымды газгольдерлер,
цилиндрлік және шар тәріздес газголдерлер, жер асты сақтау газголдерлер
кіреді.

БЕРІЛГЕНІ

1 Цистерна саны-7 дана
2 Цистерна түбінің беогілеуі-0,75 м
3 Резервуардың максималды белгілеуі-13 м
4 Сораптың осьтік белгілеуі-0,65 м
5 Сору сызығының ұзындығы-80 м
6 Айдағыш сызығының ұзындығы-300 м
7 Цистернаның сыйымдылығы-60 м3
8 Мұнай өнімі-бензин А-76
9 Мұнай өнімінің кинематикалық тұтқырлығы 20 0С болғанда-
ν=0,76*10-6 м2с
10 Мұнай өнімінің тығыздығы 20 0С болғанда-ρ=730 кгм3
11 Ауаның максимальді температурасы-t=32 0С
12 Құйю уақыты-τ=2 сағат

1 Жоғары қысымды газгольдерлер

Жоғары қысымдағы газгольдерлер өндірісте кеңінен
қолданады.Қалалық газ шаруашылығында жоғары қысымдағы газгольдерлер газды
аз қажеттіліктегі газ аккумуляциясы және тәуліктегі үлкен қажеттілікте
беру.Көлемі 175 және 270 м3 болатын цилиндірлік газгольдерлер газгольдерлік
станцияларда қондырылған.Ішкі диаметрі 3200мм.Газгольдерлер 2,5-нан 20
кгссм² артық қысымға есептелген.
Суреттегі а,б нұсқаларында горизонталь және вертикаль орналасқан,жоғары
қысымға және тұрақты көлемдегі газгольдерлер схемасы көрсетілген.
Газгольдер түбі сфералық формада болады.

1-сурет. Жоғары қысымды цилиндрлік газгольдердің сұлбасы.
а-горизонтальді; б-вертикальді.
Жоғарғы қысымдағы шар тәрізді газольдерлер 600м3 көлеммен
жасалады.400м3 көлемдегі газгольдерлер салынуы қарастырылуда. Кейбір шет
елдерде 5000-10000 м3 көлемдегі газгольдерлер жасалады.Францияда ең үлкен
шар тәрізді газгольдер салынған.Оның көлемі 87000 м3.

2-сурет. Сфералық газгольдер көлемі 600 м3

Жоғары қысымды газгольдерлер сфералық және горизонталь цилиндірлік
болып бөлінеді.Сфералық газгольдерлер шар тәрізді резервуарлар сияқты
негізінен сұйытылған газ сақтауда қолданылып
(изопентан,бутан,бутилен,пропан және осы газ қоспалары) және сақталынатын
сұйық бу серпімділік өлшеміне байланысты ішкі қысымға байланысты.
Резервуардың сфералық формасы басқа формалыларға қарағанда,мысалы
цилиндрлік,қаржы және метал шығыны бойынша ұтымды болып
табылады.ЦНИПжобақұрастыру институтымен көлемі 300-4000м3 ішкі қысымы 0,25-
1,8 МПа диаметрі 9-20м болатын газгольдерлер сериясын жасап
шығарған.Сфералық газгольдерлерге сақтандырғыш клапандар,сынама алу және
деңгей өлшегіш приборлармен,суыққа төзімді клапандармен,термометрмен және
қабылдау тарату қондырғылармен жабдықталған.
Цилиндірлік газгольдерлер,әдетте жиектері жарты сфералық,негізі
тіректерінде вертикаль және горизонталь қондырылады.Бұл түрдегі
газгольдерлер көлемдері 50-220м3 болатын(бәрінде диаметрлері бірдей),тек
ұзындығы бойынша ерекшеленеді,сондықтан бұл түрдегі газгольдерлер дайын
күйінде керекті жерде монтаждау оңайға түседі.Газгольдерлердегі жұмыстық
қысым 0,25-2 МПа(2,2-20 кгссм2).Газгольдерлерде сақтандырғыш және запорлық
апаратуралар,сонымен қоса газ және конденсат шығаратын келте құбырлар
орнатылған.

1.1 Поршень типті құрғақ газгольдер

Төменгі қысымды құрғақ газгольдерлердің тұрқысы цилиндірлі болат
металдан, цилиндірлі поршень және болат шатырлы болады. Газ поршеньнің
астындағы құбырдан газгольдерге беріледі. Газ айдалын жатқанда поршень
көтеріледі. Газды поршеньге кетуін тоқтатын арнайы тығын орналасады. Тығын
сығымдағыш сақиналардан тұрады. Ал олар болса швеллердің кесінділерінен
жасалған. Сақинаға мақтақағазынан жасалған матадан бірнеше қабаттан
бекітіледі. Жұмсақ тығын газгольдерлердің қабырғасымен байланыснп тұрады.
Жұмсақ тығын және поршень герметикалық фартукпен байланысады.
Газ өткізбейтін затворы төменгі температурада қататын арнайы маймен
қамтамассыз етіледі. Май газгольдерлердің қабырғасына, цилиндірлік
сақинасына, фартукқа және поршеньнің қабырғасына құйылады.
Газголдерлік май затвордың тығынынан өтіп кетіп қабырғамен
газголдердің түбіне барады және одан кейін судан айырушы атстойниктерде
жиналады. Май сораптың көмегімен майқұбыры арқылы жоғарыға беріледі, арнайы
қуыс арқылы поршеннің затворына ағады.
Газголдердің асты жұқа қабатты болаттан жасалады. Ал астының
шетжақтары қалыңдау қабаттан жасалады. Газгольдерлердің қабырғасы сыртқы
тік калонналармен бекітіледі. 10000 м3 көлемді газголдерлердің қабырғасының
қалыңдығы 5мм –ге тең болуы керек. Газголдерлердің қатаңдығын сыртындағы
сақиналы ребролар қамтамассыз етеді. Олар әрі көру алаңының қызметін
атқарады.
Газголдерлердің ішін жарықпен қамтамассыз ету үшін, жоғарғы
сақинасының астында терезе орналасады. Поршеньнің шектен тыс көтерілуін
тоқтататын құрал жоғарғы белдіктердің бірінде сақтандырғыш свеча
орналасады: ол арқылы артық газ атмосфераға шығып кетеді.
Газголдердің түбінде, поршень төменгі жағдайға түскенде орналасатын
қадалар болады. Газголдердің түбін тотығудан қорғау үшін 35мм қалыңдықпен
тас көмірлі шайырмен қаптайды. Газголдер сатымен жабдықталған және
жұмыскерлерді жоғары шығаратын көтергішпен жабдықталған.
Шатыры, газголдердің қадасына контурлы тіреліп, радиалды фермадан
жасалады. Шатырдың ортасында цилиндірлі қақпақша орналасады, ол арқылы ішкі
алаңына және ішкі көтергіштің кабинасына баруға болады Газгодердің ішінде
тағы шарнирлі саты бар. Поршеньнің жоғарғы жағындағы газголдердің
кеңістігі, ортадағы қақпақша арқылы желденеді. Поршеньның жоғарғы жағы
страпилалы фермалармен мықтыланған болатты диск. Оның шет жақтарында
қатаңдық сақинасы орналасқан. Поршеньның қимылы ондағы орналасқан екі
қатарлы болат роликпен іске асырылады. Поршеньге қажетті қысым поршеннің өз
салмағымен және қосымша бетонды салмақтар болады.
Құрғақ газгольдерлер 10000-100000 м3 көлемге дейін салынады. Поршень
типті құрғақ газгольдерлердің кемшіліктері: қауіпті, жиі жөндеуді қажет
етеді және үздіксіз қозғалыста сораптарға қондырғыларды ауыстыру және тағы
басқа.
Қазіргі жағдайда жаңа типті газгольдерлер бар. Олардың айырмашылығы,
поршеньнің орнына резиналы материалдан жасалған герметикалық мембранамен
шайба қолданылады. Мембрана шайбаға герметикалық тұрде бекітілген және
резервуарға.
Газгольдердің ішінде болатын артық қысымнан оның тұрқысы созылу
кернеуін сезінеді. Сонымен қатар, желдің қысымын, тік күшпен түсетін
шатырының салмағын және қондырғыларының салмақтарынан болатын қысымдарды да
сезінеді. Тұрқысының қабаты оның ішінде болатын артық қысымға байланысты
есептеледі. Газгольдердің поршені өз салмағымен және артық қысым арқасында
жұмыс істейді.

2 Төменгі қысымды газгольдерлерді салуға қолданылатын материалдар

Газгольдер жоғары ылғалдылықта және төменгі температурада жұмыс істейді.
Сондықтанда олардың тұрқысының болат қабаттары шарттарды қанағаттандыру
керек:
1. Жоғары беріктікке ие болуы;
2. Олардың химиялық құрамы жақсы пісірілуді қамтамассыз ету керек;
3. Төменгі температурада нәзік бұзылуға қарсы кедергіге ие болу керек;

Бұл сұранысты қанағаттандыратын аз көмірсутекті болат В Болат 3, МЕСТ
380-60 бойынша. Егер газгольдер, қоршаған ортасының температурасы (-40оС)-
ден төмен болатын жерде болат маркасы төменлегірленетін болаттан 10 Г2 С1,
09 Г2 С (М) – тұратын маркалар қолданылуы керек.

3 Газгольдерлерді пайдалану

Газгольдерлі паркке күтім көрсету кезінде барлық газгольдерлердің
пісірілген, қосылған жерлерін көзбен көріп шеғады. Сонымен қатар бекіткіш
арматурасы тексеріледі, сақтандырғыш қондырғыларын, бақылау-өлшеу
құралдарын. Құдықтарында газ бар кезіндегі жағдайды бақылайды, конденсат
жинағыштан конденсатты алып тастайды.
Қоңырау тәріздестің орналасуы бақыланады және сұйық газгольдерлерде
аралық буыны және газгольдерлерде поршеньның орналасуы бақыланады.
Бағыттағышты периодты майлау және доңғалақтардың өсін майлау жүргізіледі.
Құрғақ газгольдерлерде міндетті түрде сұйықты затворға майдың жіберілуін
және поршеньннің астындағы кеңістіктің желдеткішінің жұмыс істеп тұрғанын
бақылау керек.Ондағы ауаның құрамы күнде тексеріледі. Барлық газгольдерлер
өртсөндіргіш құралдармен міндетті тұрде қамтамассыз етілу керек.

3.1 Газгольдердің тіректері мен жабдықтары

Горизонталь газгольдерлер төрт бөлек тіректерге орналасқан.Жалпы
жүктеме тірек есептеуде тек үш тірекке таралады.Екі тірек қозғалмайды,ал
газгольдер қабырғасының оңай деформациясы үшін екі тірек жылжымалы болады.
Газгольдерден ауаны жою үшін оны сумен толтырады.Осы әдіс арқылы
газдыда алуға болады.Сонымен бірге газгольдердің ірге тасын есептеуде де
жел күшін есептейді. Жоғары қысымдағы газгольдергазгольдерді жалпы
коллектордан айыру үшін қолданатын запорлық арматурамен
жабдықталған,әрдайым газгольдер ішін қарауға арналған люк лазбен,
конденсатты төгу және ауа немесе газды алу үшін қолданатын келте құбыр және
сақтандырғыш клапандармен жабдықталған.Газгольдерді қарау үшін саты және
алаң қолданады.

3.2 Газгольдерлерді беріктікке есептеу.

Қабырға қалыңдығы басқарылатын техникалық материап бойынша анықталады.

δ=PD2σηφ-P+C

Р-есептік ішкі қысым;D-газгольдердің цилиндірлік бөлігінің ішкі диаметрі; σ-
номиналды жіберілген кернеу;η-түзету коэффициенті ;φ-пісіру тігіс
коэффициенті;С-қабырға қалыңдығы түзету коэффициенті;
Газгольдеркорпусының сфералық бөлігінің қалыңдығын анықтау.
δ=(PD4σηφ-P)*D2h+C

h-сфера биіктігі.

;

Жерасты газ сақтау ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.