Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия Ұлттық университетінің 100 орынды асхана қызметін

Жоспар

Кіріспе

1. шығрмашылық бөлім

1. Асхананың және асхананың тарату жұмысының классификациясы
2. Асхананың қонақтарына тарату жұмысының технологиясы

5. 1 Мәдени - демалыс бағдарламалары мен техникалық ерекшеліктері

2. БӨЛІМ Л. Н. Гумилев атындағы Еуразия Ұлттық университетінің

100 орынды асхана қызметін талдау

5. 2 Мекеменің жалпы сипаттамасы

5. 3 Еуразия Ұлттық университеті 100 орынды асханасының қаржы-шаруашылық қызметін талдау.

5. 4 Тарату жұмысының технологияларын талдау

3. БӨЛІМ Еуразия Ұлттық Университеті 100 орынды асханаларының тарату жұмысыныңді жетілдірудің жолдары

5. 5 Еуразия Ұлттық Университетінің 100 орынды асханаларында тарату жұмысын ұйымдастырудың бағдарламасын ұйымдастыру

6. Материалдық-техникалық базаны жетілдіру.

ҚОРЫТЫНДЫ

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

КІРІСПЕ

Зерттелген тақырыптың өзектілігі. Адамның ағзасына күнделікті қажеттіліктің бірі, ол-тамақтану. Тамақтану тек қана, адамның күнделікті қажеттілігі ретінде қарастырылып қана қоймай сонымен қоса сауықтандырудың басты элементі ретінде және жергілікті мәдениетті тануда үлкен ролін атқарады соның ішінде - гастрономия. Ұлттық тағам - халық мәдениетінің негізгі элементімен таныстырады, нақты ерекшелігін көрсетеді, біліктілігін танытады, сонымен қоса көңіл көтерудің бір әдісі ретінде қарастырылады.

Жоғарыда айтылып кеткендей, сонымен, тамақтану тек қана адамның күнделікті қажеттілігі ғана болып қоймай, көңіл-күй көтеру және демалудың бір түрі ретінде қарастырылады. Әр елдің және әр халықтың, өзінің тамақтануында көңіл аударарлықтай ерекшеліктерін көруге болады. Содан басқа, қонақты жақсы күтіп алу - қуанышты дәстүр.

Тамақ өнеркәсіп жұмысының мақсаты-қонақтардың тамақтану процесінде жақсы әсер қалдыру. Тамақтану процесі кезінде сөйлесу және тәрбие беру процестермен қатар, жүріп тұруы жиі кездеседі. Тамақтану саласында тарату жұмысының - «қонақжайлылық» түсінігінің басты құрастырушы элементі болып табылады. Қонақты күту, сыйлау, оған тарату жұмысының, адамзат тарихындағы әр бір қоғамдық формацияға тән, сонау ата-бабаларымыздың салт-дәстүрінен келе жатыр.

Қазіргі кезде тамақтану саласы біріншіден, қоғамға үлкен пайда келтіреді, екіншіден жүздеген мың адамды жұмыспен қамтамасыз етеді, үшіншіден көптеген салалар қатарын ынталандырады. Мысалы, атап айтсақ, ауылшаруашылық саласы, шикізат өндіру саласы, тамақ өнеркәсіп саласы.

Тамақтану мекемелерін жиһазбен, әр түрлі 100 орынды асхана жабдықтарымен, бір сөзбен айтқанда, материалдық-техникалық базамен қамтамасыз ету, көптеген өндірістік өнеркәсіптері мен сауда-саттық ұйымдары үшін негізгі мақсаттардың бірі ретінде етіп қойылды.

1. Асхананың және асхананың тарату жұмысының классификациясы

Асхананың (ор. ресторан, франц. restauer - көңіл-күйін қалпына келтіру, тамақтандыру) - қонақтарға түрлі тағамдарды, сусындарды, кондитерлік өнімдерді, сондай-ақ фирмалық және даярлануы күрделі тағамдардың ауқымды мәзірін ұсынатын тамақтандыру мекемесі болып табылады.

Қонақ үй кешендерінің құрамында бірнеше асхананыңлар болуы мүмкін. Көптеген таңдаулы қонақ үйлердің құрамында екі асхананың болады. Олардың бірі жоғары дәрежедегі фирмалық болса, екіншісінің ұсынатын тағамдары мен сусындарының бағасы төмендеу болады. Қонақ үйлердегі асхананыңлар қонақ үй меймандары мен қатар қала тұрғындарына да қызмет етеді. Асхананыңлық бизнес - қонаќтарды арнайы орында тамақпен, сусынмен қамтамасыз ететін, гигиена және заң талаптарына сай тарату жұмысыныңді ұйымдастыру болып табылады.

Асхананың дербес түрде немесе қонақ үй құрамында қонақтардың гастрономиялық қажеттіліктерін қамтамасыз ету мақсатында тамақ түрлерін дайындап ұсынады. Бұл қызмет түрінің экономикалық мақсаты пайда табу. Қонақтардың демалысы мен көңіл-күйін көтеруді ұйымдастыру асхананыңның негізгі міндеттерінің бірі. Адам өмірінде демалу және көңіл көтеру маңызды да қажетті.

Демалыс - адамның шаршағанын басатын, психикасын, қуатын және интеллектулдық күйін қалпына келтіріп дамытатын психофизиологиялық процесс болып табылады. Демалыс тек шаршағанды басып ќоймай, сонымен қатар күнделікті өмірдің жағымсыз жақтарынан да арылтатын шара. Демалыс әр түрлі ойын-сауық түрінде ұйымдастырылуы мүмкін.

Ойын-сауық - қонаќтың көңіл-күйін көтеретін, шаттыққа бөлейтін қызмет түрі. Ойын-сауық түрлері негізінен қонақтың психологиялық тұрғыдағы талғамдарына сай және әр түрлі эмоциялық деңгейде өткізіледі, адам көңілін шаттыққа бөлейді. Қызыќты ойындар, әзіл-сысқақ, қалжың - адам сезімдерін оятады. Ойын-сауық шараларының негізгі мақсаты қонақтардың көңіл-күйін көтеріп, қуаныш пен шаттыққа бөлеу. Асхананыңға келген адамның көңіл-күйі көтеріліп жақсы әсер алуы керек.

Асхананыңдағы көңіл-күй. Асхананың қонақжайлылығын арттырып, меймандар контингенті мен олардың керекті мәдени және әдептілік деңгейін сақтау үшін қажетті атмосфераны ұйымдастыру керек. Мұндай шаралар қонақтардың тәртібі мен әдептілігі қажетті деңгейде болуын қамтамасыз етеді. Кеше ғана салонды асхананыңда әсем де жарасымды киім де кездескен қонаќтар, ертеңгі күні джинси киіп және өздерін басқаша ұстап бар, кафелерде кездесуі әбден мүмкін. Асхананыңдағы кез-келген бағдарлама режиссурасының негізгі мақсаты көрермендердің (тыңдаушылардың) көңілінен шығатын көркемдігі жоғары атмосфера ұйымдастыру болып табылады.

Бұл бағыттағы мүмкіндіктер шексіз деуге болады.

Асхананыңдағы көңіл-күй:

• салтанатты;
• мерекелік;
• іскерлік;
• мәртебелі;
• қатаң;
• лирикалық;
• ойын-сауық, қалжынды;
• отбасылық болуы мүмкін.

Бір кеш ішінде көңіл-күй бірнеше рет өзгеруі ықтимал. Қонақ, асхананыңдағы көңіл-күйді табалдырықтан аттай сала сезінеді. Қонақтың асхананыңда қалуы, тапсырыс беруі немесе отыру ұзақтығы оны қалай қарсы алғанға байланысты. Алғашқы қонақтарды қарсы алу кезінде қажетті көңіл-күйді орнату өте маңызды. Асхананыңға бірінші рет келген ќонақтар бос қонақжайда отырғанды ұнатпайды. Бос қонақжай көбіне көңілсіздік туғызады. Сондықтан кейбір шетелдік асхананыңлар бос қонақжайда отыратын арнайы адамдар жалдайды. Көбіне көңіл-күй сипатын қонақтарды күтетін даяшылар қамтамасыз етеді. Егер даяшылар қонақты көңілді қарсы алып, дәмді тағамдар жеп, көңіл көтеріп, демалатындығына сендіре алса, онда ол еш күмәнсіз шақыруды қабыл алады.

Асхананыңлар тарату жұмысының деңгейіне қарай бірнеше түрге бөлінеді. Өздігінен тамақтану асхананыңлары. Мұндай асхананыңларда даяшылар қызмет көрсетпегендіктен тамақтану бағасы төмен болады. Өздігінен тамақтану асхананыңлары қаланың іскерлік орталықтарында орналасады және мұнда негізінен ұзаќ уақыт бойы тамақтануға уақыты жоқ адамдар келеді. Мұндай асхананыңлардың ішкі құрылымы, жиһазы және интерьері тарату жұмысының деңгейіне сай ерекшеленеді. Ең алғаш бұл түрдегі асхананыңлар Америка штаттарында ашылған. /1, б. 10-21/

Кафе - қонақтарға тағамдармен сусындардың, сүт өнімдері мен кондитерлік өнімдердің және т. б. шектелген мәзірін ұсынатын тамақтандыру кәсіпорны. Кафелерде ойын-сауық бағдарламалары да ұйымдастырылады. Қонақ үй жанындағы кейбір кафелер күндіз-кафе, ал кешке бар ретінде қызмет көрсетеді. Мұндай кафелерде кешке дискотека ұйымдастырылады.

Диско-барлар жеке немесе қонақ үйлердің жартылай жертөлелерінде орналасуы мүмкін. Мұндай барларда жастардың демалысы оркестрлердің, әншілердің және актерлердің қатысуымен ұйымдастырылады. Мұнда қонаќтарға түрлі бутербродтар, кондитерлік өнімдер, сусындар ұсынылады. Диско-барлардың залдары заман талабына сай әзірленедір. Би алаңының едені түрлі-түсті паркеттен жасалып, арнайы жарық көздерімен жабдықталады. Диско-барларда слайдтар көрсету үшін үлкен экрандар қойылады және өте қуатты музыкалық аппаратурамен, реңкілік эффектілер туғызатын құралдар, теледидармен және видеоаспаппен жабдықталады. Музыкалық бағдарламаны диск-жокейлер жүргізеді.

Кафетерий - шәй, кофе, какао, ыстық шоколад сияқты ыстық сусындарды, сүт және сүт өнімдерін, бутербродтар мен дайындалуы жылдам кондитерлік және басқа жеңіл тағамдарды сатуға мамандандырылған тамақтандыру кәсіпорыны.

100 орынды асхана - көбіне курорттық қонақ үйлерде орналасқан және табысы әр түрлі деңгейдегі адамдарды тамақтандыруды қамтамасыз ететін тамақтандыру кәсіпорыны.

Буфет - кулинарлық өнімдерді, жартылай фабрикаттарды, сондай-ақ ыстық және салқын сусындарды сатуға арналған тамақтандыру мекемесі.

Қонақ үй комплексінің құрамындағы тамақтандыру мекемелерінің барлық түрі, тағамдар мен сусындардың белгілі бір ассортиментін сатып, қонақтарға белгілі бір дәрежеде қызмет көрсетеді. Қызмет көрсетудің деңгейлері:

• даяршылардың толық қызметі;
• буфетшілердің қызметі;
• даяршылардың толымсыз қызметі;
• өзін-өзі күту.

Қонақтарға ұсынылатын тағамдар мен сусындардың ассортименті бойынша тамақтандыру кәсіпорындары категорияларға бөлінеді:

- толық сервис;

- арнайы.

Қызмет көрсету деңгейіне қарай тамақтандыру кәсіпорындары мынадай категорияларға бөлінеді:

• люкс;
• жоғары;
• бірінші;
• екінші;
• үшінші.

1. 2. Асхананың қонақтарына тарату жұмысының технологиясы

Кейінгі кездері банкет ұйымдастырғанда қонақтарға бөлек бөлмеде апертив ұйымдастырылады, яғни жеңіл тамақтандырады. Осы бөлмеде қонақтар бір - бірімен танысып, отырады. Коктейль, вермут, арақ, шырын және т. б. қонақтарға апертивпен бірге канапе - бутерброт, расстягай беруге болады. Шырын мен тағамдарды даяшылар таратады. Бұл үшін арнайы бөлмеде бокал, рюмка, стакандарды 2/3 см ара қашықтықта көлеміне дейін толтырып, подностың үстіне орналастырып, алдын - ала дайындап қояды. Подностың үстінде майлықша болуы керек. Банкет басталмас бұрын администратор столдардың күту жоспарларын жасайды, оларды секторларға бөліп, әр даяшыға артып қояды.

Администратор алдын - ала даяшылардың жұмысын бөліп қояды. Кім қонақтарға ас алып келеді, ал кім шарап құяды және т. б. шарап ұсынуды бойшаң даяршылар міндетіне артады. Администратор даяршылар жұмысын реттейді, кезекті тағамды алып баруға рұқсат береді, даяшылардың шығу тәртібі: ең алдымен алыс секторлардан даяшылар өз жұмысын бастайды. Администратор даяршылардың залға шарап пен тағам алып бару уақыты мен тәртібіне назар аударуы керек. Ең алдымен суық балық еті, балық уылдырығы, май және жас көкөніс, кейін тауық еті.

Банкетке жолдайтын официант санын есептегенде; 10-14 қонаққа бір официанттан санайды. Осы банкеттерінің ерекшелігі нәзірінде-ол алуан түрлі суық тістемелер, тұздық, маринадтар. Суық тістемелерден бір екі ыстық тағам, десерт, жеміс-жидек ұсынылады. Бұл банкет түрі асхананыңмен аяқталады. Столды тәрелкелермен әзірлеу кезінде, алдымен жартысынан бастайды. Столдің екінші жартысын тәрелкелермен қойылған тәрелкелеріна қарама-қарсы қояды. Тағамның салатын бір түрін 4-6 қонақ әуестігін алатын етіп қояды. Бұл әрекет қонақтың официанттың көмегінсіз өз тәрелкесіне өзіне ұнаған тағамын салатын етіп арналған. Столды шыны-әйнек ыдыспен әсемдегенде, стол үстіне фужер, шарап рюмкасын және арақ рюмкасын қояды. Ыстық тағамды алдын-ала аз тәрелкесінде ұсынады. Десерт ыдысын десертпен бірге әкеледі. Суық тағамды жарты сағат бұрын банкет басталудың алдында қояды. Сонда бұл тағам әдемі, көрікті қалпында сақталады. Балық, көкөніс және ет тағамдарын кезектестіріп бір немесе екі қатар қойылады. Әр тағамның өзінің құралдары болады. Үстел бетіне салат, уылдырық тәрелкелерін қояр алдында, түбін майлықпен сүртіп алуы тиіс. Суық тағамнан кейін сусын қойылады: қонақтың ұсынысы бойынша кейбіреуі алдын-ала ашылуы мүмкін сусындарды қонақ өзі құйып алатындай етіп үстел бетіне қояды. Қонақтар үстелге отыру алдында, кейбір сусындар ашылынып қойылуы тиіс. (Сыра, минералды және шырын) . Сусындар қойылған соң нан өнімдері қойылады. Қонақ отырған соң даяршы сусын ұсынып, ыдысына құйылынып, кейіннен суық тағам тартылады. Алдымен бал уылдырығы, аз тұздалған балық ұсынылып кейіннен көкөніс ұсынылады. Балық тағамдарынан кейін ыдыс жиналып, таза ыдыс әкелінеді. Ыдысты аларда қонақтан рұқсат сұрау керек. Егер қонақ шанышқымен пышағын тәрелкесінің үстіне параллель етіп қойса, осы белгі бойынша официант ыдысты алып кетеді. Бұл жағдайда қонақтан рұқсат сұрамауға болады. Балық тағамынан кейін ет тағамдары ұсынылады, ыстық тағам әкелер алдында, 20-30мин бұрын администратор 100 орынды асханаға айтуы керек. Бұл уақыт қонақтардың столдан тұруын билеуіне, демалуына, ал официанттардың столдың бетін тазалау үшін керек. Кейде қонақтар столдан тұрмайды, бұл жағдайда официанттар ыдыс ауыстыра береді.

Банкет -шай. Банкет -шай банкеттің ерекше түрі, банкет шайды әйел адам ұйымдастырады, тек әйелдер ғана болады және ұзақтығы - 2 сағаттай болып, әшейінде 16-18 уақыт аралығында өткізіледі. Қонақтарды күтетін официанттардың бәрі әйел жынысты болуы тиіс. Банкет өткізілетін залда дөңгелек столдар қойылады. Шай ішетін столды зал ортасында орналастырады. Егер столдар бірнеше болса аралықтарын кең етіп алады. Стол бетін әдемі, гүлді дастархан жабады. Майлықша түсі дастархан түсі бір түсті келуі тиіс. Шай столына десерт тарелкаларын ас құралдарымен жеміс- жидек ас құралдарымен ќойылады.

Қонақтар устелге отырғаннан кейін, даяшы тағамдар мен шарап ұсынады. Осының артынан ыстық сусынды дайындайды. Қолданылған ыдыс-аяқты жинап орнына таза тәрелке ас құралдары қойып, шай береді. Үстелге ыстық қаймақ, сүт, лимон тұруы тиіс. Кеселер десерт тәрелкелерінің оң жағында тұрады. Ыстық сусындардан кейін қонақтарға мускат, кагор, ликер ұсынылады. Егер қонақ тағы шай сұраса шайды арнайы столда құяды. Шайды үй иесі де құйса болады. Алыс отырған қонақтарға даяршы шай апарып, керегінше таза ыдыс алып келеді.

2. . Экономикалық бөлім

«Таншолпан» асхана қызметін талдау туралы айтатын болсақ: 1) асхананың өміршеңдігі мен іс - әрекетке қабілеттілігіне ықпал ететін факторларды ескеру қажет. Талдауға кіретіндер: асхана бейіиі, орналасу орыны, атмосфера, . [26]

«Таншолпан» асхана бейіні оның әлуеттік келермендері туралы оймен әзірленуі керек. Көп жағдайларда керісінше болады: біреуге бір бейімдегі, біраздан соң-ақ жаңа асхананың өміршеңдігін қамтамасыз ету үшін, келермендердің өте аз екендігіне көз жетеді.

Жолы болғыш кәсіпкерлер үшін, асхана ашу және онда жұмыс істеу көп қуаныш әкследі - көп адамдар, жаңа таныстар, ескі достар. «Таншолпан» асханасы - бұл келермендердің, қызмет керсетушілердің және әкімшіліктің тамырындағы адреналин қозғалысын үдететін, қарқынды әлеуметтік қатынасорыны.

«Таншолпан» асхана қызметін экономикалық талдауда үш жылдың негізгі көрсеткіштерін талдау арқылы көрсетейік.

Асхананың қызметін көрсететін негізгі көрсеткіш 4-кестеде көрсетілген.

3- кесте- «Таншолпан» асханасының 2009-2011 жылдар аралығындағы негізгі қаржы-экономикалық көрсеткіштері

3-кестенің жалғасы

3-кесте бойынша қорытынды жасасақ, кәсіпорынның барлық жылдары өнім рентабельділігі төмен болғандығын көрсетеді, бұл қызмет көрсету сапасының, ағымдағы кадрлардың жеткіліксіз болғандығын көрсетеді.

Асханалық бизнес қызықтырады және келешекті: орын мен ас үйді дұрыс таңдау, атмосфера және жаңа ұйымдастырылған қызмет нарықты тарту үшін мүмкіндік береді және инвестицияға жақсы пайда береді.

Соңғы бірнеше онжылдықтарда, өте ұтымды болған, асхана бейінін анықтаушы бірнеше тұжырымдамалар әзірленді.

Егер асханалық бизнесте жеңіс теңдеуі бар болса, онда ол келесідей тркырымдалуы керек: жаца тұжырымдаманы ойлап тауып, оны енгізу керек, ол анықталған нарыққа мүлтіксіз үйлеспеседе, ен болмағанда бәсекелес асханалар негізделетін тұжырымдамалардан жақсы болуы керек. Әрбір асхана бейіні оның тұжырымдамасымен анықталады, және бұл тұжырымдама оның, нақты нарыққа шағымданатын бейнесін анықтайды: күнделікті, ресми, балаларға, тек қана ересектерге арналған, этникалық. Тұжырымдама жергілікті жерге сәйкесті және осы нарыкқа бағдарлануы керек. Сыртқы көркемдік пен мезірет ерекшеліктері тұжырымдамаларға сүйенеді, ал тұжырымдама нарыққа бағдаланады. Осылай нарық, мезірет және рәсімделу өзара шиеленіседі. Әр жыл санын мыңдаған жаңа асханалар ашылып, соншалықтысы жабылыпта жатады, көп адамдарға асханалық бизнеске кіру жеңіл, бірақ табыска жету қиын. Және мсйрамхананың шығындарын көрсете кеткен дұрыс.

2006 жылға қарағанда 2011 жылда шығындардың көлемі көбейіп отыр. Бұл асхананың жағдайының, қызмет көрсету сапасының және тауарлар ассортиментінің жоғарлағаның көрсетіп отыр. [26]

«Таншолпан» асханасы қоғамдық тамақтандыру саласында қаржылық жағдайы тұрақты және маркетингті ұйымдастыру дәрежесі жоғары кәсіпорындардың бірі болып табылады. Кәсіпорынның жылдық жалақы қоры 13 320 000 теңгеге тең, тауарайналымы 3105, 2млн. теңгені құрайды. Жеке капиталдың көлемі 68 000 000 теңге, жалпы міндеттер 64 000 теңгеге, өндірістік қорлар 45 000 теңгеге, ал дебиторлық қарыз 54 000 теңгеге тең.

4-кесте- Кафені ашу шығындарын есептеу

5-кесте- Әр түрлі сериялардың асханалық құралдары

5-кестенің жалғасы

“ Таншолпан” асханасында маркетинг қызметі жұмыс істейді. Ол жаңа негізде құрылған, оның қызметкерлері үнемі тұтынушылардың талабы, өнімнің дизайны, дәмі, сапасы бойынша қалауын зерттеп отырады. Үнемі жаңа өткізу нарықтары зерттеліп, игерілуде. Кәсіпорын толығымен шикізат пен дайын өнімді сақтау үшін қажетті қоймалармен қамтамасыз етілген. Оларды сақтау нормативі құжат талаптарына сәйкес келеді.

4-сурет - «Таншолпан « асханасындағы маркетингті басқарудың ұйымдастырушылық құрылымы

«Таншолпан» асханасының маркетинг құрылымы бес бөлімнен тұрады.

Маркетингті зерттеу бөлімі - мұнда ең басты әлеуетті тұтынушыларды анықтау тиіс, олардың қажеттерін зерттеу, нысаналы нарықты таңдап алу үшін тауарға бүгінгі және болашақтағы сұранысты белгілеу, әсіресе нарыққа жаңа тауарды дайындау, оны өңдеп шығаруда маңызды орын алады.

Баға бөлімінде - тұтынушының, тауардың, сату орнының ерекшелігіне қарай, түпкі бағаны белгілеп, оның деңгейін маркетингтік ортаның факторларына қарай анықтайды. Сонымен қатар тұтынушыларға баға арқылы жеңілдіктер жасайды және т. б.

3. Еңбекті қорғау бөлімі

---

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс