Бейнелеу іс-әрекетінің негізгі міндеттері, әдістері мен жұмыс тәсілдері

Жоспар
Кіріспе

• 1 тарау. Бейнелеу іс.әрекетінің негізгі міндеттері, әдістері мен жұмыс тәсілдері
o 1.1 Бейнелеу іс.әрекетін перспективалық жоспарлау нұсқалары
o 1.2 Суре, мүсіндеу және құрама жапсыру сабақтарының үлгілері
 Мүсіндеу & Құрама жапсыру
o 1.3 Бейнелеу өнерімен таныстыру сабақтарының нұсқалары
 1.3.1 Сабақ үлгілері
o 1.4 "Сиқыршы" клубының нұсқасы
 1.4.1 Сабақ үлгілері
o 1.5 Дәстүрлі емес сабақтар
• 2 тарау. Бейнелеу өнеріндегі техникалық тәсілдер
o 2 .1 Қарындаш және бояулар мен сурет салудың тәсілдері
o 2.3 Мүсіндеу
o 2.4 Құрама жапсыру
o 2.5 Оригами
o 2.7 Тәрбиеші үшін көмекші материалдар
 2.7.2 Бейнеқатар . Суретшілер туындыларының репродукциясы.
 2.7.3 Халық декоративті.қолданбалы өнерінің үлгілері
 2.7.4 Суретшілер портреттері
• 3 тарау. Бақылау сұрақтары

Бейнелеу өнері сабақтарында балалардың сөйлеу қабілеті дамиды: пішіндердің, түстер мен реңдердің аттары, кеңістіктік белгілеулер сөздік қорының молайуына әкеледі. Нәрселермен құбылыстарды бақылағанда және зерттегенде, иллюстрацияларды қарағанда, суретшілердің суреттерін репродукциялағанда әңгімеге араласу байланыстыра сөйлеу дағдысын жетілдіреді. Өлеңдік мәтіндерді, заттарды эстетикалық сипаттау үшін образдық салыстыруларды қолдану балалардың образдық, нақты сөйлеуін дамытады.
Мүсіндеу, сурет салу, жапсыру кезінде бала кескіндегісі келетін құбылыс пен оқиғаны есіне түсіреді.
Бейнелеу іс-әрекеті кезінде ой және дене белсенділігі ұштасады. Сурет, мүсін, жапсыруды орындау үшін еңбек іс-әрекеті, күш жұмсалады, белгілі бір біліктер, дағдылар керек.
Бейнелеу іс-әрекетінің басты маңызы - эстетикалық тәрбие құралы болуында. Эстетикалық қабылдау ең алдымен денеге тұтастай, эстетикалық кескініне - пішінінің сымбаттылығы, түсінің әсемдігі, бөліктерінің пропорционалдығына т.б. бағытталады. Тұтастай қабылдаған соң жекелей қасиеттеріне назар аударылып, қабылдауды қсиеттерін жалпылау, сапасын бағалаумен аяқтайды.
Кішкентай балаларды бояуының ашықтығы, жылтырақ беттер , ал ересектерін элементтерінің қайталануы, бөліктерінің симметриялылығы, силуэттің айқындығы қызықтырады.
Эстетикалық сезімдер тереңірек және түсініктірек бола бастайды. Оның мынадай құрамдас бөліктері бар: бояуды сезіну (бояулардың ұштасуының әсемдігі), ырғақты сезіну (бөліктерінің ырғақты орналасуы, нәрсе пішіні мен пропорциясын сезіну). Оқыту дегеніміз нәрселер мен қоршаған өмірдегі құбылыстарды, оларға көзқарасын кескіндей білуге көркем іс-әрекетке үйрету.
Бейнелеу іс-әрекеті шығармашылық сипат алу үшін балалардың эстетикалық қабылдауын дамытып, қажетті біліктер мен дағдылар алуға мүмкіндіктер беру қажет. Балалар өнер жанрларын, стильдерін (пейзаж, портрет, натюрморт, графика, эстамп, скульптура) түсініп, қабылдай білуі тиіс. Балалар композицияның, кескіндеудің көркемдік құралдарының қарапайым ұғымдарын меңгеріп, білімдерін өз жұмыстарында қолдана білуі тиіс. Заттық, сюжеттік, декоративтік сурет салу (мүсіндегеу, жапсыру) және табиғи денеден салу, көркем әдебиеттен, қоғамдық өмір құбылыстарынан, ойынан, еркін тақырыпқа сурет салу білігін дамытуы керек. Бейнелеу іс-әрекеті балаларды мектептегі бейнелеу өнері сабақтарына дайындау үшін арнайы дайындықтан өткізуге мүмкіндік береді.

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 82 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны:

• 1 тарау. Бейнелеу іс-әрекетінің негізгі міндеттері, әдістері мен жұмыс
тәсілдері
o 1.1 Бейнелеу іс-әрекетін перспективалық жоспарлау нұсқалары
o 1.2 Суре, мүсіндеу және құрама жапсыру сабақтарының үлгілері
▪ Мүсіндеу & Құрама жапсыру
o 1.3 Бейнелеу өнерімен таныстыру сабақтарының нұсқалары
▪ 1.3.1 Сабақ үлгілері
o 1.4 "Сиқыршы" клубының нұсқасы
▪ 1.4.1 Сабақ үлгілері
o 1.5 Дәстүрлі емес сабақтар
• 2 тарау. Бейнелеу өнеріндегі техникалық тәсілдер
o 2 .1 Қарындаш және бояулар мен сурет салудың тәсілдері
o 2.3 Мүсіндеу
o 2.4 Құрама жапсыру
o 2.5 Оригами
o 2.7 Тәрбиеші үшін көмекші материалдар
▪ 2.7.2 Бейнеқатар - Суретшілер туындыларының
репродукциясы.
▪ 2.7.3 Халық декоративті-қолданбалы өнерінің үлгілері
▪ 2.7.4 Суретшілер портреттері
• 3 тарау. Бақылау сұрақтары

1 тарау. Бейнелеу іс-әрекетінің негізгі міндеттері, әдістері мен жұмыс
тәсілдері

Бейнелеу іс-әрекетінде бақылай білу мен сурет сала білу маңызды роль
атқарады. Кейбір педагогтар өз міндеттерін тәрбиеленушілеріне тек қажетті
техникалық дағдыны беру, сурет салу тәсілдерін үйрету, қылқылыамды ұстай
білу, бояу, бор, қарандаш, фломастерлермен жұмыс істей білуді меңгерту деп
ұғады. Оқушылар айналадағы қызықты құбылыстарды көре білуі керек.
Бақылаушылық сезіну мен сезімді дамытады, ал олар өзін-өзі көрсету
қажеттілігін тудырады. Бала үшін сурет салу - сезім, көңіл күйді берудің
бірінші құралы.

Сурет, мүсіндеу және құрама жапсыру қоршаған ортаны образдық бейнелеуге
негізделген бейнелеу өнерінің түрі болып табылады. Бұл іс-әрекет балалар
үшін ең қызықты. Бұл сабақтарда балалар көптеген материалдармен (қағаз,
бояу, саз балшық, бор, т.б.), олардың қасиеттерімен, бейнелеу
мүмкіндіктерімен танысады, жұмыс дағдысын қалыптастырады. Және адам
еңбегіне қажетті құралдармен (қарандаш, қылқалам, қайшы) жұмыс істеп
үйренеді. Бұл іс-әрекеттер балалардың ойлау қабілетінің дамуына септігін
тигізеді.

Бейнелеу өнері сабақтарында балалардың сөйлеу қабілеті дамиды:
пішіндердің, түстер мен реңдердің аттары, кеңістіктік белгілеулер сөздік
қорының молайуына әкеледі. Нәрселермен құбылыстарды бақылағанда және
зерттегенде, иллюстрацияларды қарағанда, суретшілердің суреттерін
репродукциялағанда әңгімеге араласу байланыстыра сөйлеу дағдысын
жетілдіреді. Өлеңдік мәтіндерді, заттарды эстетикалық сипаттау үшін
образдық салыстыруларды қолдану балалардың образдық, нақты сөйлеуін
дамытады.

Мүсіндеу, сурет салу, жапсыру кезінде бала кескіндегісі келетін құбылыс
пен оқиғаны есіне түсіреді.

Бейнелеу іс-әрекеті кезінде ой және дене белсенділігі ұштасады. Сурет,
мүсін, жапсыруды орындау үшін еңбек іс-әрекеті, күш жұмсалады, белгілі бір
біліктер, дағдылар керек.

Бейнелеу іс-әрекетінің басты маңызы - эстетикалық тәрбие құралы
болуында. Эстетикалық қабылдау ең алдымен денеге тұтастай, эстетикалық
кескініне - пішінінің сымбаттылығы, түсінің әсемдігі, бөліктерінің
пропорционалдығына т.б. бағытталады. Тұтастай қабылдаған соң жекелей
қасиеттеріне назар аударылып, қабылдауды қсиеттерін жалпылау, сапасын
бағалаумен аяқтайды.

Кішкентай балаларды бояуының ашықтығы, жылтырақ беттер , ал ересектерін
элементтерінің қайталануы, бөліктерінің симметриялылығы, силуэттің
айқындығы қызықтырады.

Эстетикалық сезімдер тереңірек және түсініктірек бола бастайды. Оның
мынадай құрамдас бөліктері бар: бояуды сезіну (бояулардың ұштасуының
әсемдігі), ырғақты сезіну (бөліктерінің ырғақты орналасуы, нәрсе пішіні мен
пропорциясын сезіну). В процессе изобразительной деятельности дети передают
свои впечатления об окружающем и выражают свое отношение к нему.

Оқыту дегеніміз нәрселер мен қоршаған өмірдегі құбылыстарды, оларға
көзқарасын кескіндей білуге көркем іс-әрекетке үйрету.

Бейнелеу іс-әрекеті шығармашылық сипат алу үшін балалардың эстетикалық
қабылдауын дамытып, қажетті біліктер мен дағдылар алуға мүмкіндіктер беру
қажет. Балалар өнер жанрларын, стильдерін (пейзаж, портрет, натюрморт,
графика, эстамп, скульптура) түсініп, қабылдай білуі тиіс. Балалар
композицияның, кескіндеудің көркемдік құралдарының қарапайым ұғымдарын
меңгеріп, білімдерін өз жұмыстарында қолдана білуі тиіс. Заттық, сюжеттік,
декоративтік сурет салу (мүсіндегеу, жапсыру) және табиғи денеден салу,
көркем әдебиеттен, қоғамдық өмір құбылыстарынан, ойынан, еркін тақырыпқа
сурет салу білігін дамытуы керек. Бейнелеу іс-әрекеті балаларды мектептегі
бейнелеу өнері сабақтарына дайындау үшін арнайы дайындықтан өткізуге
мүмкіндік береді. Ол үшін төмендегідей практикалық материалдар болу керек:

• Классикалық саздар жинағы
• Суреттер, мүсіндер, халық-қолданбалы өнерінің бұйымдаы жинағы.
• Бейнелеу құралдарының жинағы (жай және бояу қарандаштар, фломастерлер,
бояулар, субояқтар, борлар, әр түрлі өлшемдегі (жалпақ, жіңішке)
қылқаламдар.
• Жапсыру үшін: доғал ұшты қайшылар, мата сулықтар, қылқаламдар, түсті
қағаздар, желім.
• Байланыстыра сөйлеуге басты назар аудару қажет (живопись, скульптура
шығармалары бойынша шығармашылық әңгімелер).
• Бейнелеу өнеріне тұрақты танымдық қызығушылық қалыптастыру.
Балалардың Қазақстан өнері, оның қайнар көздері мен негізін салушылар
туралы білімдерін кеңейтіп, байту керек.
• Әр түрлі халықтардың мәдениетін түсіне, ажырата білуге үйрету.
Халықтық ойыншықтар арқылы образдар құра білуге үйрету керек.

1.1 Бейнелеу іс-әрекетін перспективалық жоспарлау нұсқалары

Қыркүйек Қазан Қараша Желтоқсан Қаңтар Ақпан Наурыз Сәуір
Мамыр

I-тоқсан

Қыркүйек

Сурет салу Мүсіндеу Сурет салуҚұрама Еркін іс-әрекет
жапсыру
I "Жазда не Көкөнісстер, "сыйқырлы Натюрморт Көңіл көтеру
апткөрдім" жемістер қылқалам" (Көкөнісстер"Дымка
а Негізгі үш, жемістер) шеберлерінде
түспен қонақта"
танысу.
II "Әдемі Қазақтың Бұтақ Кляксография
аптгүлдер" тұрмыстық салынған
а (ылғал қабатжабдықтары құмыра
бойынша) (Ыдыс) және
алмалар.
(Табиғи
бұйымнен)
III"қамзолды "Құс ауласы" "Мен бала "Күзгі "Ағаштар қалай
аптбезендір" ("Сүйкімсіз бақшаға кілем" өмір сүреді"
а балапан"ертегісбарамын" тушьпен танысу.
і бойынша)
IV Хлорофитум. Декоративтік "Күз сыйы" "Фантастикалық
апт(Табиғи пластина Шишкин ағаштар" Бояу
а бұйымнан, (құстар, "Сұлы" палитрасымен
қарандаш) өсімдіктер, жұмыс, салқын
оюлар рельефі) және жылы
реңдер беру.

Қазан

Сурет салу Мүсіндеу Сурет салу Құрама Еркін
жапсыру іс-әрекет
I "Мысық" Дымка "Торсыктар" Мерекеге Жануарлар
апта(Штрих) ойыншығы безендірілгенсуретін
"Салт атты" үй. сатылап салу.
(Табиғи (Табиғи
бұйымнан) пішіндерді
стильдеу)
II "Көбелек" "Түлкі" "Бұйра Күздің түсі
апта(Симметриялы қайың" қандай. (Жылы
суретті реңді
аяқтау) живопись)
III "Жайлаудағы "Доп "Түрлі-түстіДөңгелектегі Монотипия.
аптакиіз үй" ойнаған күз" Левитанөрнек (Қазақ (Губкамен
қыз" "Алтын күз" оюының бояу)
элементтері)
IV "Алып емен" Қымызға "Біздің "Жаңбырдың
апта арналған көшенің түсі қандай"
ыдыстар. үйлері" Қара түсті
созу. Бормен
жұмыс

Қараша

Сурет салу Мүсіндеу Сурет салу Құрама Еркін іс-әрекет
жапсыру
I Тірі дақ Су тасушы"Біздің жирен "Біздің Кітап тілшесін
апта(Кляксогра-бикеш сайқымазақ" көшенің жасау. Күзгі
фия "Ояну") машинасы" жапырақтар
саламыз.
II Дымка "Жарау "Жеті түсті гүл" Үш түстің
аптаойыншығы жорға" құпиясы. (өзі
ертегісі ойдан шығарған
бойынша ертегі суретін
салу) Сөзді
бояумен
кескіндеу.
III "Басқұр" Әуе Қазақстан "Желкенді Мұражай сағаты.
апта(мата) көлігі. қайық" (Қазақстан
суретшілері)
IV Ботақан Кірпі. "Батыр қораз" Ю. Кілем тоқимыз.
апта(сатылап Васнецовтің (Кілем тоқу)
салу) "Түлкі, қоян және
қораз" ертегісіне
иллюстрациясы
бойынша

II-тоқсан

Желтоқсан

Сурет салуМүсіндеу Сурет салу Құрама жапсыруЕркін
іс-әрекет
I "Ертегі Қасқыр. Қазақ биі Қуыршақ Алғашқы қар
аптаағашы" (Симметриялы (Тущь пен ақ
қию) бояу)
II "Жидек Иван Царевичтің"Менің отаным Монотипия.
аптабұтағы" бақамен Қазақстан" Қар ұлпасы
(Табиғи кездесуі.
бұйымнан)
III Қар ұлпасыУәлихановтың "Аяз Аяз ата мен Шыныдағы
апта(Вологда мүсіндік Иванович" Петрушка шыршаөрнектер
шілтері) портретімен Одоевский жанында. (Балауыз
танысу ертегісі борлары)
(Барельеф, бойынша.
қазақ оюы)
IV Аяз ата Таяқ ұстаған Жаңа жыл Жаңа жылдық
аптамен қарт. Каргопольсұлуы. сыйлық.
ақшақар ойыншығы. Шишкиннің Оригами
"Тағы
солтүстікте"
суретін
қарау.

Қаңтар

Сурет салу Мүсіндеу Сурет салу Құрама Еркін іс-әрекет
жапсыру
I Бала бақшадағы Ыдыс (Бөшке,Петрушка Петрушка Жаңа жылдық қар
аптажаңа жылдық тұз салғыш.)көңілді шырша ұлпасын
мереке. Хохлома сайқымазақ.жанында. жасаймыз.
II Ойыншықтары барЖабайы Қысқы түн Икебана.
апташырша бұтағы аққулар (Ойыншықтары
(Табиғи Ертегі бар шырша
бұйымнан). бойынша. бұтағы)
Ұжымдық
жұмыс.
III В.Буланкин-нің "Шаңғышы-ларГжель Хаюанаттар Аңдар мен
апта"Шымшық-тар" " (Салқын паркі. құстарды
"Бұтақтағы реңді бақылап,
шымшық-тар" ыдыстар) мүсіндейміз.
суретін қарау Оригами
IV Мейрімсіз "Киіз үй" Қыс несімен Құрғақ ағаш
аптасыйқыршы сарайы қызықты. (Шырағданмен
(Шырағданмен салу)
салу)

Ақпан

Сурет салу Мүсіндеу Сурет салу Құрама Еркін
жапсыру іс-әрекет
I Ыдыс, Медеу "Қысқы орман" "Қардағы Неге Тюпа құс
аптаХохлома. мұзайдынын-да."Ақпан құстар" ауламайды
(Жылы реңдер) маржандары" (Е.Чарушин
суретін қарау ертегісі
бойынша.)
Екеулеп сурет
салу.
II "Аққу-қаздар"Монументтік Мүсіндеу
аптаертегісі скульптура "Федор
бойынша сурет"Кенші даңқы" қайғысы"
салу (2 Шахтер. Кестелеу.
сабақ)
III "Ақ қала" "Декоративтік "Біздің "Анама "Городецк
аптаВ.Приходько пластина" табиғат ашықхат" гүлдері"
өлеңі бойынша(Қазақ оюы) бұрышымыз" Бояуларды
араластыру.
IV "Мен қыста "Таяқ ұстаған "Ертегі құсы" "Миша жаттығу
аптажем беретін қарт" (Городецк жасайды"
құстар" Каргополь өрнегі) Сатылап сурет
ойыншығы. салу.

III-тоқсан

Наурыз

Сурет салу Мүсіндеу Сурет салу Құрама Еркін іс-әрекет
жапсыру
I "Анамның "Гүлге "Мимоза" "Мерекелік "Сазды
аптасуреті" арналған ән айту" кескіндейміз"
құмыра" Автопортрет.
Профилінен таны.
II "Айгүлдің "Буратино "Алдар Көседе "Сыйқырлы шеңбер"
аптақамзолы" және қонақта" Тушь (үрлеу) Таны
Артемон" да суретті аяқта.
III "Наурыз Кішкене "Домбыра" "Ертегі "Түсті таны"
аптакөктем мүсіндер. (Қазақ оюының құсы" (Түспен тәжірибе)
мерекесі" "Тиін" элементтері) Көшіргіш қағазбен
сурет салу.
IV Бөлме "Ұлттық "Гүлдене бер "Бауырсақ"
аптаөсімдіктерікиімдегі Қазақстан" кітабына
қуыршақ" иллюстрация
Нүктелік сурет.

Сәуір

Сурет салу Мүсіндеу Сурет салу Құрама Еркін іс-әрекет
жапсыру
I "Әзіл мен "Зымыран және"Ерте көктем""Айға "Ғарыш"
аптакүлкі" ғарышкер" (Ылғал қабат ұшу" (Кляксография,
(Пиктограмма) бойынша) монотипия)
II "Қарағанды "Жылқы" "Жостов "Әдемі гүлдер"
аптағарыш айлағы" (Дымков, табақтары" (сықпа
Каргополь бояулармен
және жұмыс)
Филимонов
ойыншығы)
III "Бақта ағаштар"Дәрігер "Теремок" "Үш Алдын ала
аптагүлдеді" Айболит және ертегісіне торай" умаждалған
оның достары"иллюстрация (ертегі қағазда сурет
бойынша) саламыз
IV "Алаңда Ыдыс: "Көкпар" "Мөрлік сурет.
аптабалалар ойнап сутқұйғыш, Шашырату"
жүр" құман, табақ
(Гжель,
Хох-лома,.
Қазақтың
ұлттық
ыдысы).

Мамыр

Сурет салу Мүсіндеу Сурет салу Құрама Еркін іс-әрекет
жапсыру
I "Биші қыз" "Мерекеде "Теңіздегі,"Пойыз Мұражайдағы сабақ
апта көңілді ормандағы Астанаға Қазақстан
билейміз" таң" барады" табиғаты
II "Жейіс "Крокодил "Бағдаршам Нүктелік сурет
аптакүні" Гена және біздің
Чебурашка" досымыз"
III "Сусын "Жайлауда" "Алма "Гүлдеген Саусақпен сурет
аптаыдысы" (Қойшы мен ағаштар шалғын" саламыз.
(Декоратив-қойлар) гүлдеді" (Мата,
тік өрнек) флористика)
IV "Сирень" "Василиса "Сүйікті Ылғал қабаттағы
апта(Табиғи сұлу" туған бақбақ. (сіріңке
бұйымнан) ертегісі өлкем" шиімен, ұшталған
бойынша ағашпен,
декоративтік шиыршықталған
пластина қағазбен суретті
(Барельеф) аяқтау.)

1.2 Суре, мүсіндеу және құрама жапсыру сабақтарының үлгілері

Сабақ тақырыптары мен бағдарламалақ материалдардың бөліну үлгісі

Қыркүйек Қазан Қараша Желтоқсан Қаңтар Ақпан Наурыз Сәуір
Мамыр

Қыркүйек

№Сабақ Бағдарламалық мазмұны Әдістемелік тәсілдер
тақырыбы
1Жазда не Балалардың қиялын дамыту, Ой түрткі "бұл қай кезде
көрдім сурет салуға және оның болады?" жаз туралы
нәтижесіне қызығушылығын тақпақтар оқу, ән айту. Жаз
арттыру, сурет сезімді туралы салынған суреттерді
беруші құрал екендігін қарап, әңгіме құрастыру.
түсіндіру. Әр түрлі Жұмысты талдау кезінде
материалдар көмегімен балалармен жазғы демалыс
мазмұнды беру мүмкіндігін туралы әңгімелер құрастыру.
ашу. Көру арқылы есте сақтау
қабілетін жетілдіру, жаз
туралы оңды сезім
қалыптастыру.
2Негізгі үш Плаитрада бояуларды Үш негізгі түс туралы
түспен араластыра білуге үйрету. тәрбиешінің әңгімесі.. Ойын
танысу Түстер ұғымының көркем сурет"Кім сыйқыршы болғысы
салуда басты құрал келеді?". Бояулармен жұмыс:
болатындығына назар аудару. қызыл, сары, көк түстерді
Негізігі түстер: қызыл, араластыра отырып, ғажайып
сары, көк туралы ұғым беріп,көрініс аламыз ... Үш түстің
"негізгі", "қосалқы түстер" пайда болуы.
туралы түсініктер беру.
3Әдемі гүлдерОбраздық кескіндеуді Саз тыңдау ("Гүлдер вальсі"
(ылғал пайдаланып, сезімді П. И. Чайковскийдің
қабатта) бейнелеуге үйрету (пішін, "Щелкунчик" балетінен
колорит, композиция). Ылғал "Гүлдер вальсі" таспасын
қабатта сурет салу тыңдату). Балалармен қағаз
техникасы. Жолдастарының түсіне бояулар таңдау (рең
суретін бағалау және құру, бояма жуу). Гүлдерді
бейнелеу құралдарын таңдаудасалу тәсілдерін
шығармашылық таныту. көрсету.Негізгі үш түспен
Гүлдерді бейнелеу машығын гүлдер салу (Ұшақ-кілеммен
жетілдіру. саяхат, гүлді шалғынның
үстінен көрінісін салу), шрш
бояу дақтарын пайдалану
(негізгі түстерді
араластыру). Кең құлаштап
жұмыс істейміз. Алты түс
байқалу керек. Талдау-
балалар суреттерінен жаз
туралы үлкен сурет шығару,
(фотоальбом құрастыру).
4Натюрморт Натюрморт салуға үйрету - Нәрсені қарау. Әңгімелесу.
құмыра мен алманың пішінін, Сыйқырлы қылқалам сұрақтары
салыстырмалы өлшемдерін, - әр түрлі түстерді қалай
түстерін ажыратып, аламыз? (бояуларды араласу).
қарандашпен жылдам да Өз жұмысын бағалау. Нәрсемен
біркелкі жіңішке сызықтарменсалыстыру.
кескінді түзетіп, сурет
пішінің келтіруге үйрету.
Нәрсе түсін дұрыс таңдап алу
және бояу.
5Қамзолды Қарапайым қазақ оюларының Ұлттық киім үлгілерін қарау.
безендір элементтерін салып үйрену: Ойын "Ою элементтерін таны".
малып алу тәсілі арқылы құс Қазақ оюларының элементтерін
қанаттары мен қызғалдақ, салу әдістерін түсіндіру..
үшжапырақ салу. Оюларды Талдау: ұлттық киім тігу
салуда түстердің үйлесуін шеберханасы.
қолдану: сары мен қызыл,
қызыл мен қара, сары мен
қоңыр.
6Мен бала Күрделі суретте нәрселер Әңгімелесу "Бала бақшаға
бақшаға арасындағы пропорцияны, баратын жолым". Геометриялық
барамын нәрселердің бірінің артында фигуралармен жұмыс. Осы
бірі орналасуын, сурет фигуралар көмегімен қағаз
сюжетін құру үшін сызбаны бетінде үйлердің,
пайдалануға үйрету. автобустың, ағаштардың
орналасуын көрсету. Қағаз
бетінде нәрселердің орналасу
ретінің сызбасын құру. Сызба
бойынша әңгімелесу. Сызба
бойынша сурет салу. Сурет
салу кезінде педагог
сызбадағы нәрселердің
орналасуына, деңгейіне
(жоғғары, төмен), үйлердің
сәулетіне назар аударады,
қажет болса, үйлердің
суреттерін көрсетеді.
Суреттерді көше шамдарымен,
бұталармен толықтыруға
болады. Талдау. Балалар өз
суреттерін сипаттайды.
Приглашает Қалғандары өз
бағаларын айтады: барлығы
нәрселерді сызба бойынша
орналастыра алды ма, күүннің
батуы өңінде сурет әдемі
бола ма т.б.
7Бөлме Балалар кітабынан ақ-қара Нәрсеге ұқсас жұмысты тап..
өсімдігі түсті суретті қарау. Көлеңкелері, жапырақтың
-хлорофитум Өсімдіктің ерекшеліктерін, ақшыл және күңгірт бөліктері
жапырақтарының ақшыл, жақсы салынған суреттерді
күңгірт бөліктерін айқындау.ата.
Қарандашпен қалай салуға
болатындығын еске түсіріп,
балаларды көсетуге шақыру.
Талдау кезінде ең сәтті
суретті балаларға таңдату.
8Күз сыйлығы Балаларды ересектер жұмысын Шишкиннің "Сұлы" картинасын
сыйлауға баулу, қоршаған қарау. Саяжайдағы, егіс
ортаның әр алуандығын даласындағы жұмыстар туралы
жеткізе білу (машиналар әңгімелесу. Көкөніс,
астық, көкөніс, жемістер жемістер туралы жұмбақтар.
тасып жатыр). Қарандашпен Еңбек туралы мақал-мәтелдер,
сурет салу білігін өз тақпақтар айту. Сурет салар
бетімен қолдану. алдында әр түрлі пішіндегі,
түстегі және өлшемдегі жүк
машиналарын иллюстрациялау.
Машинаны сатылап салуды
көрсету. Жұмысты талдау-
машиналар тізбегі күз
тартуын әкеледі.

Қазан

№ Сабақ тақырыбыБағдарламалық мазмұны Әдістемелік тәсілдер
9 Мысық Балаларды жануарларды жақсы Мысық туралы жұмбақ.
көруге тәрбиелеу, олардың Мысықты бақылау, сыртқы
ерекшеліктерін анықтау түрі мен ерекшеліктерін,
(ойынқұмар, үлпілдек, жақсы мінез-құлқын, қимылын
көру). Анималистика жанрыменескеру. Иллюстрация қарау
таныстыру. Мысықты сатылап - мысық отыр, жатыр, бүк
салу. түсіп жатыр, арқасын доға
жасап тұр. Мысықты салу
техникасын көрсету
(сатылап, штрих).
10Торсыктар. Қазақ юлараның элементтерін Ағаштан істелген қымыз
салы үйреету: қошқар мүйі, жабдығын көрсету. Ойын "Ою
көбелек қанаты, с - тәрізді элементтерін таны, ата".
орам. Элементтерді орысша, Тәрбиешінің түрту,
қазақша айта білу. Сурет шиыршықталған қағазбен
салу техникасын үйрету сурет салу техникасын
(түрту, шиыршықталған көрсетуі. Талдау - ұлттық
қағазбен). Жұмысқа ыдыс дизайны. Саапшы
шығармашылықпен көзқарасқа Тәрбиеші сарапшы болады.
тәрбиелеу.
11Көбелек Контурын сала отырып, Айналадағы симметриялы
(симметриялы көбелек суретін аяқтау нәрселерді қарау (құмыра,
суретті білігін бекіту. Негізгі алма, т.б.). Бала
аяқтау) түстер туралы білімін өз суретінен симметриялы
бетімен жетілдіру, реңдерді мүшелерін табу. Монотипия
айыру, бояуларды араластыра техникасын көрсету.
білуге назар аудару. Бояуларды араластыру.
Монотипия техникасын Түстерді өздігінен таңдап
қолдануға үйрету алу. Жұмысты өзіндік
талдау.
12Бұйра қайың. Қайыңның өзіндік Тәрбиеші қайың суретін
ерекшеліктерін сала білуге тақтаға теріс қаратып
үйрету (ақ діңінде қара іліп, балаларға: "Қазір
дақтар бар, жіңішке майысқарбұл суреттегі ағашты
бұтақтар, жеңіл тәж), күүзгісаламыз. Қандай ағаш
бояулары; жартылай құрғақ екендігін жұмбақты
қатты қылқаламмен шешсеңдер
жапырақтарын тік салу, білесіңдер"-дейді. Қайың
діңіндегі қара дақтарды суретін көрсетіп: "Суретші
көлденең жүргізу.; қылқалам қандай қайың салған?"-деп
ұшымен қисық сызықтар салу сұрайды. Қайыңның
дағдысын бекіту; жұмбақтар, қасиеттерін балалармен
иллюстрация, суреттер арқылыбірге атайды. Діңі ақ,
балаларда ақ қайың образын ұзын, қара дақтары бар,
қалыптастыру. бұтақтары майысқан,
сарғайған жапырақты тәжі
бар. "Бүгін суретші
бейнелегендей, жұмбақта
шешкендей, серуенде
көргендей қайың суретін
саламыз"-дейді. Тәрбиеші
қайың бұтақтарын қалай
салу керектігін
түсіндіреді. Қатты
қылқаламмен жапырақтарын
тік жағу арқылы салуға
үйретеді. Тәрбиеші суретті
қосымша элементтермен
(құстар, саңырауқұлақ,
орындық, күн т.б.)
толықтырған балаларды
мақтайды. Қатты
қылқаламмен штрихтар
арқылы шоптер салуға бола
ма деп сұрайды. Сабақ
соңында бұтақтары әдемі
салынған 3-4 суретті
көрмеге қояды. Педаогог
тағы бір жұмбақ жасырып,
суреттердің қайсысы осы
жұмбаққа дәлірек
келетіндігін сұрайды. Ақ
көйлекті бикеш. Алаңқайда
тұр.
13Жайлаудағы Балаларда қазақ халқының Суретшілер Ғалымбаев,
киіз үй. өмірі мен тұрмысы туралы Мамбаев, Қастеев
түсінік қалыптастыру. суреттерін қарау. Қазақтың
Халықтық дәстүрлерге ұлттық саздарын тыңдау.
сыйластықпен қарауға Суреттер бойынша
тәрбиелеу. Дәл сөздер мен әңгімелесу. Жайлаудағы
образдық сөз тіркестерін киіз үй сюжетін құру.
қолданып байланыстыра сөйлейТалдау. Көңілді, көңілсіз,
білуге баулу. Киіз үй сабырлы көңіл-күй
салуға, оны ұлттық туғғызатын суреттерді
өрнектермен безендіруге таңдап алу.
үйрету.
14Түрлі-түсті Балалардың шығармашылық Левитанның "алтын күз"
күз (ылғал қабілетін дамыту. (ұсынылғансуретін қарау.
қабатта) тақырып бойынша сурет Дидактикалық ойын
мазмұнын, бейнелеу және "Суретшіге бояу таңдап
техникалық біліктері); береміз". Тәрбиешінің
Көркем ой құра білу. үйеңкі, қайың, қараағаш
Бейнелеу материалдарымен өсіп тұрған күзгі орманды
(бояу, субояқ, бояу салған суретші туралы
қарандаштар, фломастерлер) әңгімесі. Орманның қасында
жұмыс істей білу, сурет салуөнімін жинап алып, бос
техникасын (ылғал бетте, қалған егіс даласы.
қылқалам қырымен, суретті Балалар бояуларды
аяқтау) қолдана білу. суретшіге таңдап беріп,
қай нәрсені қандай түспен
бояу керектігін айтады.
Тәрбиеші жартылай құрғақ
қылқаламмен жапырақтарды
қалай салуға болатындығын
көрсетеді. Сабақ соңында
балалар суреттерін күз
кезеңдеріне сәйкес
топтайды.
15Алып емен Суретте алып еменді қайың, Ойын "Силуэтіне қарап
үйеңкі, шырша ағаштарымен ағаштың атын тап",
салыстыра отырып, құрылымын "Жапырақ тәжіне қарап
аша кескіндеуге үйрету. ағаштың атын тап". Жапырақ
Ағаштарды кең жерде ара тәжін салу техникасы.
қашықтығын (алыста, жақында)Алдын ала өң берілген
сақтай отырып салу, параққа тапсырманы
балалардың көркемдік орындау: үштен бірін жер
талғамын (ашық, күңгірт (шөп) алады, үштен екісін
бояуларды пайдалана отырып - кешкі немесе таңғы
пейзаж әсемдігінашып шапақпен боялған аспан;
көрсету); қылқаламмен жұмыс субояқ, жұмсақ, қатты
дағдысын бекіту (шырша қылқаламдар, газет қағазы
тікендерін көлбеу ұстаған (артық бояуды сүртуге).
қылқаламмен салу), суретке Талдау. Ең әдемі бояу.
мазмұнын ашатындай қосымша Толықтырылған суреттер. Ең
элементтер енгізу. қызықтыларын, өзгешелерін
атап өту.
16Біздің көше Анықтап салу құралдарын Туған қаламыз туралы
үйлері қолдана отырып, нәрселер ментақпақтар оқи отырып, қала
құбылыстарды кескіндеу сурет-слайдтарын көрсету,
машығын жетілдіру. Алдыңғы, саз үзінділерін тыңдау.
орта және алыс днелерді Әңгімелесу кезінде "сәулет
жоспарлап, композициялау. ескерткіші" ұғымын енгізу.
Сәулет, сәулетші түсінігіменГеометриялық фигуралармен
таныстыру. "Суретіңнің сызбасын
құрастыр" ойыны. Талдау
"Өз қалаңның көшесін таны"
- суреттер бойынша
дидактикалық ойын.

Қараша

№ Сабақ тақырыбы Бағдарламалық мазмұны Әдістемелік тәсілдер
17Тірі дақ Бейнелеу техникаларыменБалалардан бұлттардың неге
(кляксография танысуды жалғастыру ұқсайтынын сұрау. Тушьпен
"Ояну") (кляксография). Қиялын жұмыс. Дақтар жасау. Дақтар
дамытып, сезімін кепкенше "Теңіз фигурасы
бейнелеуге үйрету. тоқтай қал" ойынын ойнау.
Дақтарды қарап, ұқсас Ойланып, фигураларға ат
образдар табуға, дақты қою. Дақты суретке
"оятуға", толықтыруға толықтыру.
үйрету.
18"Біздің жирен Сайқымазақ образын Иллюстрацияларды қарап,
сайқымазақ" құру. Қозғалысты қуыршақ театырының
жеткізе білуге қойылымынан үзінді
тәрбиелеу. Көңілді тамашалау. Көңілді адамның
(күлкілі, мейірімді, қай жерде болатындығы
алажабақ киімді) туралы әңгімелесу ("Цирк",
қуыршақты салғанда "мерекеле"). Түсіндіру және
композиция, қиялдау, ішінара көрсету.
көру арқылы еске сақтауҚозғалыстағы адам.
қабілетін дамыту және Сайқымазақтың бет көрінісі
өзіндік, шығармашылық (көңілсіз, көңілді,
белсенділік көрсету. мейірімді т.б.). талдау
Қолдың ұсақ моторикасын"менің сайқымазағым - ол
қалыптастыру. Ізгілік қандай?". Өз суреті бойынша
бастамасын әңгіме.
қалыптастыру.
19Дымков ойыншығы Декоративтік композицияДымков бұйымдарының
құруға үйрету: қағаз көрмесін ұйымдастыру.
бетіне бикештерді Дымков бикештерін қарау:
орналастырып, пішіні пішіндерін, өрнектерінің
мен пропорциясы туралы түсін анықтау. Дымков
айт. Қарандашпен сурет ойыншықтары мен шеберлері
салып, бояу машығын туралы тәрбиешінің
жетілдіру, дымков әңгімесі.
өрнегін салу.
20Басқұр Матаға өрнек салып Тұрмыстық жабдықтарды
үйрету. Қошқармүйіздің қарау. Киіз үй өрнектерінің
жаңа қолданылуын фрагменттері. Ойын "Оюды
көрсету. Жолақта көзбентаны" және матаны өрнектеу
мөлшерлеуге үйрету. Ою ("басқұр"). Талдау. "Киіз
элементтерін әдемі үй иесі" ойыны түрінде.
орналастырып,
кезектестіру.
Әдемілікті сезінуге
тәрбиелеу, қылқаламды
бояумен қанықтыру.
21Қазақстан Балаларды қазақ Балалар кілем үстіне
халқының өнерімен және отырады. Кілем ортасына
тұрмыс -салтымен киіз үй макеті және оның
таныстыру. Басқа ұлт жабдықтары орналастырылған.
өкілдерімен достық Қасында ұлттық киім киген
қарым - қатынас екі қуыршақ. Әңгімені қазақ
тәрбиелеу. Халықтық тілін жақсы білетін, алдын
өнер туындылары бойыншаала дайындалған бала
өрнектер құра білуге бастайды. Балалар киіз үй
баулу. Кейбір тұрмыстықжәне жабдықтарымен
бұйымдарды еске сақтау:таныстыратын "үй иесімен"
кесе, көрпе, киіз үй, амандасады. Алдар Көсе
табақ, торсық, сырмақ, қағаздан қиылған киімдер
текемет, кебеже, силуэті мен өрнекті
алтыбакан. Қазақ кілемдер, ыдыстар алып
халқының ұлттық өнерінекеледі. Қарау барысында
сүйіспеншілік көзқарас өрнек элементтері
қалыптастыру. (қошқармүйіз, қызғалдақ,
бота көз) аталады. Тәрбиеші
қазақтардың қонақжайлығын
атап өтеді - Алдар Көсеге
сый ретінде сырмақ,
текеметті, кесені
безендіруге тапсырма
береді.
22Ботақан Қазақстан жануарларыменА.Дузелхановтың,
таныстықты жалғастыру К,Барановтың,
(түйе). Қарау барысындаК.Болатбаевтің түйелерді
ерекшеліктеріне назар салған суреттерін қарау.
аудару. Сатылап сурет Тәрбиешінің түйелер туралы
салу. Жануарларды әңгімесі. У.Турманпаяновтың
салуға, суретін салуға "Ақ бота" өлеңінен үзінді.
баулу. Ботақанды сатылап салуды
түсіндіру.
23Батыр қораз Иллюстратор-суретші Кітаптар үшін суреттер
(Ю.Васнецовтың Ю.Васнецова салатын суретшілерді қалай
"Түлкі, қоян және шығармашы-лығымен атайтындығын сұрайды.
қораз" ертегісіне таныстыру. Баллалардың "Түлкі, қоян және ораз"
иллюстрация қиялын, өздігінен суретертегісі бойынша сурет сал
бойынша) эпизодын құруға баулу. десе, жұмысты неден бастар
Ертегі бойынша сурет едіңіздер?"-деп сұрайды.
салуға үйрету. Балалар жауаптарын тыңдап,
жүйелейді. Ертегімен танысу
керек, кейіпкерлері қандай
екендігін анықтаймыз:
мейірімді әлде мейірімсіз,
қорқақ әлде батыр, сыртқы
түрін көзге елестету;
Ертеде адамдар қалай
киінгенін, қандай
құрал-саймандарды
қолданғанын, немен
жүргенін, үйлері қандай
болғанын еске түсіріп,
сурет салуға кірісу керек.
"Түлкі, қоян және қораз"
ертегісіне иллюстрация
жасау тапсырылады.
Иллюстрацияларды қарағанда
негізгі - тұтас параққа,
толық екі бетке (кіта п
ортасына) деп
бөледі.Тәрбиеші қызықты
детальдарды байқаған
балаларды атап өтеді. Сурет
колориті туралы сұралады.
Балалар иллюстрациялауға
кіріседі.

Желтоқсан

№ Сабақ тақырыбы Бағдарламалық мазмұны Әдістемелік тәсілдер
24Ғажайып ағаш Қиялды дамытып, суретте Чуковскийдің "Ғажайып
өзінің көңіл-күйін ағаш" ертегісінен үзінді
бейнелеу. Сурет салғанда, оқу. Тек өмірде бар ғана
безендіргенде түсті емес, боллмайтын
борларды, субояқ, нәрселерді сала білетін
қарандаштады пайдалану суретші туралы әңгіме.
машығын жетілдіру. Бұл қиялдауға түрткі
болады. "Біз қиял
әлемінде" ойыны. Балалар
көздерін жұмып,
қиялдайды. Саз ойналады.
"Көзіңе елестеткен
бейнені сал".
25Қазақ биі Барлық пропорцияны қолдана"Қозғалыстағы адам"
отырып, қозғалыстағы альбомын қарау. Қазақтың
адамды салу. Суретте танысұлттық би қозғалыстарын
ұлттық ою элементтерін көрсету. "Биші қыз"
киімдерді безендіруге (ұлттық киімдегі)
қолдану. суретін қарау. Суретті
орындау тізбектілігін
түсіндіру, Монотипия
тәсілі бойынша қағазды
көлденең бүктеу. Екінші
жартысында сурет
жұғындысын алу, контурын
жүргізу. Қағазға рең
беру. Балалар суретінен
көрме ұйымдастыру.
26"Жидек бұтағы" Нәрсені айқын кескіндеуге Терезеден жидек ағашын
(табиғи нәрседен)үйрету (бүршіктерді, бақылау (қар өңінде;
бұтақтарды салу). Штрихтауаспан өңінде; басқа
әдісін қолдану. ағаштар өңінде; әр түрлі
Қызығушылығы мен қоршаған бұрышпен). Балалармен
ортаны қабылдауын бірлесе нәрсе өңін,
жетілдіру. жарықтануын таңдап алу.
Суретті өзіндік талдау.
27"Менің Отаным - Қазақ халқының Қазақстан туралы
Қазақстан" салт-дәстүріміен, тақпақтар. Ұлттық
Тәуелсіздік күні - ұлттық киімдегі қуыршақтың
мерекесімен таныстыруды қонаққа келуі. Ойын
жалғастыру. Тұрмыстық "Қонақтың атын тап"
жабдықтарды бейнелеуде (Қазақ тілінде қыздың
композицияны өзінше таңдайаты нені білдіреді).
білу білігін жетілдіру пиктограмма "Көңіл-күй"
(өрнек элементін таңдау, (мерекелік). Қазақстан
құрылым композициясы). туралы сурет салу, көңіл
күй туғызуға ұлттық саз
көмектеседі. Талдау.
Қонаққа Тәуелсіздік
күніне сыйлық беру.
28Қар ұлпалары Балаларды шығармашылыққа, Шілтерлерді қарау. Ойын
(Вологда шілтері)өрнектер ойлап табуға "Неге ұқсайды?". Шілтер
баулу. Вологда шілтері элементтерінің кестесі.
өнерімен таныстыру (тор, Салу тәсілдерін көрсету.
өрмекші, сүзгі, су). Осы Қар ұлпаларын талдау. Ең
элементтерді пайдалана әдемі қар ұлпасын таңдап
отырып, қар ұлпасын салу. алу, қасиеттерін
Қылқалам ұшымен жұмыс бағалау. Бала қандай
істеуге жаттығулар. тәсілдерді
пайдаланғанын, қандай
бояулар қолданғанын
айту.
29Одоевскийдің "АязБалалардың қиялын, "Аяз" ертегісінен үзінді
Иванович" ертегіні, Аяз Иванович оқу. Иллюстрациялар
ертегісі бойынша образын қабылдауын дамыту.қарау. Педагог ертегінің
сабақ Қарандашпен нобайын салып,бір эпизодын, мысалы,
бояу арқылы суретті Аяз Ивановичтің сарайын
аяқтауға үйрету. Негізгі (салқын реңді мұздан
ойға сәйкес суретті істелген) салуды немесе
бағалау. Бояу, жаңа түс сарайға төселетін кілем
алу машықтарын дамыту. суретін салуға тапсырма
береді. Талдау. Суреттің
айқындығы туралы әңгіме
ұйымдастыру.
30Аяз Ата мен Қозғалыстағы адамды "Шыршаға шақыру"
Ақшақар (ұжымдық)кескіндеуге үйрету. ашықхатын қарау. 60 х
Мерекелік киімдегі Аяз Ата120 см қағазда
мен Ақшақар. Кескіндерді балалармен бірге
жалпақ жолақта бейнелеу. кескіндердің орналасуын
Қуанышты көңіл күй үшін келісу, яғни бірлесе
ашық бояулар алынады. композиция құру.
Іс-әрекеттерді Шашырату, өң беру,
жолдастарымен келісіп алу,трафарет, "саусақ"
дәстүрлі сурет салу мен әртехникаларын қолдана
түрлі техникаларды отырып, салу ретін
ұштастыру. анықтау.
31Жаңа Жыл сұлуы. Балаларды назарын суреттіңСурет бойынша әңгіме
Шишкиннің "Тағы өмірмен ұқсастығын, қысқы (суретшінің табиғатқа
солтүстікте" табиғат көрінісін көзқарасы, табиғат
суретінің бейнелеуде суретшінің сұлулығы, оны қорғау).
репродукциясын шеберлігіне аудару. Жаңа "Жаңа Жыл мерекесі -
қарау Жыл мерекесінің тамашалығыжақсы ма, әлде жаман
туралы еске алу. ба?" жағдайын талдау.
Жаңажылдық шыршаны Шешім - жасанды шырша.
безендіруге тапсырма. Шыршаны салу тәсілдерін
Табиғатқа махаббат, қорғайкөрсету.
білу сезіміне тәрбиелеу.

Қаңтар

№ Сабақ тақырыбы Бағдарламалық мазмұны Әдістемелік тәсілдер
32Бала бақшадағы Мерекелік көңіл-күй Жаңа жылдық ашықхаттарды
Жаңа Жыл туғызу; суретте қарау, тақпақтар оқу,
мерекесі. көңіл-күйді бере білу жұмбақтар айту, мерекені
(түс, пішін, өлшем қалай өткізгені туралы
арқылы). Қарандаш, әңгімелеу. Ойын "Бояумен
қылқалам, фломастермен көңіл-күйіңді кескінде".
жұмыс істеу машығын Тәрбиешінің қағазға суретті
жетілдіру. орналастыру ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.