Африка халықтары



1.Кіріспе

2.Негізгі бөлім

2.1 Солтүстік Африка халықтары
2.2 Солтүстік.Шығыс Африка халықтары
2.3 Батыс Тропиктік Африка халықтары
2.4 Орталық Шығыс және Оңтүстік Африка халықтары
2.5 Койсан халықтары. Пигмейлер
2.6 Мадагаскар халқы

3.Қорытынды
Солтүстік және Солтүстік-Шығыс Африканың бір бөлігін көбіне Араб Африкасы деп атайды, өйткені оның тұрғындарының көпшілігі араб тілінде сөйлейді. Бұлар –Магриб, Египет және Судан Демократиялық республикасының солтүстік бөлігіндегі елдер-оларға көбіне Батыс Сахара мен Мавританияны жатқызады.
Арабтар мен берберлердің топтасуы, европа отаршылдарына қарсы ұлт-азаттық қозғалыстың тездетілуі Магриб елдеріндегі египет, ливия, тунис, алжир, марокка сияқты ірі-ірі ұлттардың қалыптасу процесіне жағдай жасады. Этникалық құрамы аса күрделі Судан Демократиялық республикасында судан ұлтына араб тілдес халықтар шоғырланды,алайда, онда сондай-ақ шығу тегі әр түрлі жекелеген негроид халықтары да тұрады
Ніл ойпаты сарқылмас құнарға ие, өйткені ол жыл сайын судың тасу кезінде өте зор мөлшерде лай тұнбасын алып келетін өзен суларымен тыңайтылады және суарылады. Су егін егер алдында топырақтағы керексіз нәрселерді өңдей отырып, жер қыртысын жұмсартады. Бұл аймақтағы егіншілік өте ежелгі заманда басталған, адамдар дәнді дақылдардың дәнін ылғалды лай тұнбасына жай ғана тастай салған да соңынан өз бетімен өсетін өнімді күтіп отыра берген.Б.э.д 4 мың жылдардан бастап, ежелгі египеттіктер жерді ең қарапайым қолдан суландыруды және кетпениен өңдеуді іске асыра бастады. Жеңіл табансыз плугтың енгізіле бастауы туралы алғашқы мәліметтер б.э.д. 3 мың жылдарына жатады. Келесі мың жылдарда батпақты жерлерді өңдеуге қажетті берік табанды плуг шыға бастады. Осы кезде биіктегі егістікті суландыратын суландыру жүйесі- каналдардың тығыз торы жасалған.
1.Этнография
Редакциясын басқарғандар Ю.В.Бромлей мен Г.Е.Марков


2.Азия және Африка тарихы


3.Брайант А.Т. Зулусский народ до прихода европейцев. М., 1953.

Пән: География
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:   
Жоспар
1.Кіріспе

2.Негізгі бөлім

2.1 Солтүстік Африка халықтары
2.2 Солтүстік-Шығыс Африка халықтары
2.3 Батыс Тропиктік Африка халықтары
2.4 Орталық Шығыс және Оңтүстік Африка халықтары
2.5 Койсан халықтары. Пигмейлер
2.6 Мадагаскар халқы

3.Қорытынды

Солтүстік және Солтүстік-Шығыс Африканың бір бөлігін көбіне Араб
Африкасы деп атайды, өйткені оның тұрғындарының көпшілігі араб
тілінде сөйлейді. Бұлар –Магриб, Египет және Судан Демократиялық
республикасының солтүстік бөлігіндегі елдер-оларға көбіне Батыс
Сахара мен Мавританияны жатқызады.
Арабтар мен берберлердің топтасуы, европа отаршылдарына қарсы ұлт-
азаттық қозғалыстың тездетілуі Магриб елдеріндегі египет, ливия,
тунис, алжир, марокка сияқты ірі-ірі ұлттардың қалыптасу процесіне
жағдай жасады. Этникалық құрамы аса күрделі Судан Демократиялық
республикасында судан ұлтына араб тілдес халықтар шоғырланды,алайда,
онда сондай-ақ шығу тегі әр түрлі жекелеген негроид халықтары да
тұрады
Ніл ойпаты сарқылмас құнарға ие, өйткені ол жыл сайын судың
тасу кезінде өте зор мөлшерде лай тұнбасын алып келетін өзен
суларымен тыңайтылады және суарылады. Су егін егер алдында
топырақтағы керексіз нәрселерді өңдей отырып, жер қыртысын
жұмсартады. Бұл аймақтағы егіншілік өте ежелгі заманда басталған,
адамдар дәнді дақылдардың дәнін ылғалды лай тұнбасына жай ғана
тастай салған да соңынан өз бетімен өсетін өнімді күтіп отыра
берген.Б.э.д 4 мың жылдардан бастап, ежелгі египеттіктер жерді ең
қарапайым қолдан суландыруды және кетпениен өңдеуді іске асыра
бастады. Жеңіл табансыз плугтың енгізіле бастауы туралы алғашқы
мәліметтер б.э.д. 3 мың жылдарына жатады. Келесі мың жылдарда
батпақты жерлерді өңдеуге қажетті берік табанды плуг шыға бастады.
Осы кезде биіктегі егістікті суландыратын суландыру жүйесі-
каналдардың тығыз торы жасалған.
Египет шаруаларының қазіргі егін шаруашылығы көп жағынан
егіншіліктің осы ежелгі жүйесін қайталайды. Египетте ауыл
шаруашылығының бір жылы үш маусымға – қысқы, жазғы, күзгі
маусымдарға бөлінеді.Піскен астықты орақпен орады немесе сабағын
тамырымен бірге жұлып алады. Астықты бастыру үшін цеп немесе қос
өгіз жегілетін металл дөңгелегі не тас тегістері бар бастырма
тақтай- нурег қолданылады
Египетте жайылымның жоқтығынан мал шаруашылығы жеткілдікті дами
алмады. Онда негізінен жұмыс малын өсіреді, алайда ол да көп емес,
себебі топырақты өңдеудің қарапайым техникасы кезінде, егісті баптау
мен егін жинауда жұмыс малына деген қажеттілік біршама аз. Араб-
бербер егіншілері- тәжірибелі бағбандар. Олар теңіз жағалауына жүзім,
цитрус, інжір, бадам және басқаларын өсіреді. Тунисте зәйтүн дақылы
кең тарагған. Солтүстік Африкада село халқы шикі материалдарды үйде
өңдеудің әр алуан түрлерімен және ұсақ қолөнерімен- қолдан балшық
ыдыстар, қыш құмыралар жасаумен, бойра тоқумен және басқаларымен
айналысады.Малшылар жүн және тері өңдеу, кілем тоқу,шатыр,ер мен
әбзел үшін жүн маталары мен жабулар, былғары аяқ киім дайындаумен
шұғылданады. Егіншілер мен малшылар арасында үй өнімдері бұйымдарын
айырбастау ежелден- ақ бар.
Феллахтың дәстүрлік костюмі мақта- матадан тігілген шалбардан және
ұзын жіңді көйлектен тұрады- ауа райының салқын кездері түйе жүн
шекпен киеді.Қала тұрғындары бұл киімді беліне кең мата белбеу
буынатын шекпенмен және шапанмен толықтырады. Дегенмен, қалаларда
европалық костюм әдетке айналған.Магриб халқының үштен бір бөлігінен
астамы қалаларда тұрады.Ішкі аудандарда тар, қисық- қисық көшелері
бар, шығар есігі аулаға қаратылған, ал көше жаққа тек есік-терезесіз
бітеу қабырғасы шығарылған, бір неекі қабаттан тұратын орта ғасыр
сипатындағы мұсылман қалалары әлі күнге дейін сақталған. Қаланың
ортасына міндетті түрде базар орналасқан, ол- қолөнер өндірісінің
түйіні.
19-20 ғасырларда европалық державалардың отаршылдық үстемдігі
орнауымен бірге Солтүстік Африка елдерінде капиталистік қатынастар
дами бастайды, бірақ ол капиталистік қоғамға дейінгі экономикалық
және жеке тәуелділік қатынастарын тогығымен жоя алмады.Африка
континентінің Солтүстік-Шығыс шеті- Эфиопия таулы қыраты мен Африка
Мүйізі түбегінде бір-бірімен тарихи жағынан байланысты, семит-хамит
семьясының туыс тілдерінде сөйлейтін мәдениеттерінде көптеген ортақ
сипаттары бар халықтар қоныстанған.Эфиопия этнографиялық жағынан
басқа, Африка елдерінің ішінде бастауы ең алдымен сонау 4 ғасырда
пайда болған Аксум мемлекетіне барып тіркелетін бай мәдени
дәстүрімен ерекшеленеді. Сол кезден бастап мұнда хрисиан діні
нығайды. Аксумдықтардың буындық жазуы, олардың жоғары дамыған
қолданбалы өнері 15-16 ғасырларда мемлекет ретінде қалыптасқан
деодалдық Эфиопия халықтарына мұра болып қалды. Бұл кезде ежелгі
эфиоп тілінде жазылған гезз, өзіндік әдебиет қалыптасты,соның
негізінде қазіргі эфиоп жазуы дамыды.Шындығында Эфиопия егіншілік
мәдениетінің ең ежелгі орталықтарының бірі және әр түрлі дәнді
дақылдардың, сондай-ақ кофенің отаны болып есептеледі.Эфирптар төзімді
әрі әсем маталар дайындайтын мақта дақылы кең тараған.Кофелік ірі
бұршақтарды жабайы күйінде теріп алады.Өркендеген қолөнері бола
тұрса да Эфиопия фабрика- завод өнеркәсібі енді ғана алғашқы қадам
жасап отырған ел болып қалуда.Көптеген өнеркәсіп товарлары
жергілікті шеберлердің бұйымдарын ығыстыра отырып, шетелдерден
әкелінеді.Эфиопияның солтүстік және шығыс аудандарының халықтары
тұрғын үйдің қабырғаларын тік бұрышты планмен саз, топытақ және
сиыр қиы араластырылған тастан немесе қиыршық тастан салып, үйдің
төбесін ағашпен, топырақпен жайпақ етіп жабады.Эфирпия халқы
негізінен дәстүрлі үлгідегі киім киеді. Еркектерде- бұл ұзын жіне өте
тар мақта-мата шалбар, сыртынан астары шаммасы бар арнайы жамылғы
киетін тік жағалы ұзын көйлек, ал суық кездері-қара жүн матасынан
тігілген күләпарасы бар қосымша бурнус.Эфиопия әйелдері жеңі тар
жіне етегі көмкерілген ұзын көйлек, шамма жіне бурнус киеді.Шаруа
әйелдері жалаң аяқ, жалаңбас жүреді, кей жағдайда орамал орайды.
Қала әйелдерінде фетр қалпақ, сандал, европалық аяқ киім пайда
бола бастады.
Гвинея жағалауы мен Батыс Судан едәуір этникалық ала-
құлалықтарымен ерекшеленеді, бірақ тарихи жіне этнографиялық көзқарас
тұрғысынан оларды бірыңғай тарихи-этнографиялық аймақ ретінде
қарастыруға болады.Батыс ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Африка халықтары жайлы
Африканың табиғаты, елдері мен халықтары
«Этнология» пәнінен дәрістер
Африка халықтарының этникалық-лингвистикалық құрамы
Шетел Азиясының халықтары
Африка елдері жайлы
Антропогендік табиғат комплекстері
Африка континенті
Африка жайлы
Орта ғасырлардағы Африка елдері (Судан, Эфиопия, Шығыс және Тропикалық Азия)
Пәндер