Атмосфералық ауаның ластану көздері

Кіріспе
Атмосфералық ауаның ластану көздері
Негізгі бөлім
а) Атмосфераны ластайтын заттарды классификациялау.
б) Ластаушы көздер.
Атмосферада ластауыш заттардың торлауы.
Ауаны ластаушы заттардың әуе кеңістігіне өзгеріске ұшырауы.
Қорытынды
Атмосфераны ластаушы заттар.

Атмосфераның ластануы деп адам денсаулығына жануар- ларға, өсімдіктерге негативті әсер ететіндей оның құрам-ының кез-келген өсімдіктерді айтады. Атмосфераның ластау көздеріне мұнай, газ транспорт жатады. Атмосфера қауіпті ластанудың бірі,ауаның жер бетіндегі қабатын ластайды. Қоршаған табиғи ортаның саниторлық гигенаның жағдайына шектелген руқсат еткен. Бүгінгі таңда атмосфера ауасының тазалық сапасы бұрынғы кезден нашарлауда. Оның негізгі себептері-ауаға адамның іс-әрекетінен болатын әртүрлі газдардың шығарылуы. Оларды біз ластағыш заттар дейміз.
Атмосфера ауасының сапалық күйінің көрсеткіштері оның ластану дәрежесі болып саналады. Егер атмосфера ауасында ластағыш заттардың шекті мөлшерлі концен-трациясы қалыпты құрамнан асып кетсе, онда ауаны ластанған деп санайды. Ластағыш заттардың негізгі көздері-өнеркәсіп, автокөліктер, зауыт, жылу энергиясы, соғыс қаруларын сынау, космос корабльдері мен ұшақтар т.б.Жоғарыда аталған объектілерден атмосфераға түскен заттар ауа құрамындағы компоненттерінің қатысуы мен химиялық немесе фотохимиялық өзгерістерге ұшырайды. Содан соң пайда болған химиялық өнімдер суға, жерге түсіп, барлық тірі организмдерді, ғимараттарды, құрылыс материалдарын бүлдіреді. Атмосфера құрамындағы оттегі мен көмірқышқыл газының тұрақты болуы жалпы ауа бассейінінің тепе-теңдігіне әсер етеді. Көмірқышқыл газ-ының да ауадағы шекті мөлшері көбейсе адамдар мен жануарлардың тыныс алуы нашарлайды.Сондықтан ауа құрамындағы негізгі екі газдың тепе-теңдік мөлшері қатаң сақталуы тиіс. Міне осы жағдайлардан бүкіл әлемдік атмосфера экологиялық дағдарысқа ұшырап отыр. Ауаны ластауға жер шарындағы мемелекеттер өзінің экономикалықдаму деңгейіне қарай түрліше үлес қосып отыр.
Біздің республикамызда атмосфера шығарылатын зия-ды заттар мен газдар т.б бөгде химиялық қосылыстар Қаз-гидромент ғылыми зерттеу институтының үнемі бақылау-ында болып отырады.Атмосфераның ластану индекісін (АЛИ) бағалау бойынша 1999-2000 жылдар аралығында ауасы ең көп ластанатын қалаларға (Лениногор, Зырян, Өскемен, Жезқазған, Балқаш, Қарағанды, Павлодар, Екібастұз, Теміртау, Алматы қалалары жатады. Мәселен, 1995 жылдары ең көп ластанған қалалардан бірінші орынға Жезқазған Балқаш қалалары шықса, ал 1999-2000 жылдары Лениногор мен Өскемен шығып отыр. Республика жағдайында атмосфераның ластануына өнер-кәсіптердің техникалық жағынан мамандануы нашар.

1.Асқарова»Экология және қоршаған ортаны қорғау» А.2007ж
2.Бейсенова,А.Самақова,Ж.Шілдебаев»Экология және табиғатты тиімді пайдалану.»
3.Сағымбаев»Экология негіздері»2003А

Пән: Экология, Қоршаған ортаны қорғау
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Жоспар:
Кіріспе
Атмосфералық ауаның ластану көздері
Негізгі бөлім
а) Атмосфераны ластайтын заттарды классификациялау.
б) Ластаушы көздер.
Атмосферада ластауыш заттардың торлауы.
Ауаны ластаушы заттардың әуе кеңістігіне өзгеріске ұшырауы.
Қорытынды
Атмосфераны ластаушы заттар.

Атмосфералық ауаның ластану көздері.
Атмосфераның ластануы деп адам денсаулығына жануар- ларға,
өсімдіктерге негативті әсер ететіндей оның құрам-ының кез-келген
өсімдіктерді айтады. Атмосфераның ластау көздеріне мұнай, газ транспорт
жатады. Атмосфера қауіпті ластанудың бірі,ауаның жер бетіндегі қабатын
ластайды. Қоршаған табиғи ортаның саниторлық гигенаның жағдайына шектелген
руқсат еткен. Бүгінгі таңда атмосфера ауасының тазалық сапасы бұрынғы
кезден нашарлауда. Оның негізгі себептері-ауаға адамның іс-әрекетінен
болатын әртүрлі газдардың шығарылуы. Оларды біз ластағыш заттар дейміз.
Атмосфера ауасының сапалық күйінің көрсеткіштері оның ластану дәрежесі
болып саналады. Егер атмосфера ауасында ластағыш заттардың шекті мөлшерлі
концен-трациясы қалыпты құрамнан асып кетсе, онда ауаны ластанған деп
санайды. Ластағыш заттардың негізгі көздері-өнеркәсіп, автокөліктер, зауыт,
жылу энергиясы, соғыс қаруларын сынау, космос корабльдері мен ұшақтар
т.б.Жоғарыда аталған объектілерден атмосфераға түскен заттар ауа
құрамындағы компоненттерінің қатысуы мен химиялық немесе фотохимиялық
өзгерістерге ұшырайды. Содан соң пайда болған химиялық өнімдер суға, жерге
түсіп, барлық тірі организмдерді, ғимараттарды, құрылыс материалдарын
бүлдіреді. Атмосфера құрамындағы оттегі мен көмірқышқыл газының тұрақты
болуы жалпы ауа бассейінінің тепе-теңдігіне әсер етеді. Көмірқышқыл газ-
ының да ауадағы шекті мөлшері көбейсе адамдар мен жануарлардың тыныс алуы
нашарлайды.Сондықтан ауа құрамындағы негізгі екі газдың тепе-теңдік мөлшері
қатаң сақталуы тиіс. Міне осы жағдайлардан бүкіл әлемдік атмосфера
экологиялық дағдарысқа ұшырап отыр. Ауаны ластауға жер шарындағы
мемелекеттер өзінің экономикалықдаму деңгейіне қарай түрліше үлес қосып
отыр.
Біздің республикамызда атмосфера шығарылатын зия-ды заттар мен газдар
т.б бөгде химиялық қосылыстар Қаз-гидромент ғылыми зерттеу институтының
үнемі бақылау-ында болып отырады.Атмосфераның ластану индекісін (АЛИ)
бағалау бойынша 1999-2000 жылдар аралығында ауасы ең көп ластанатын
қалаларға (Лениногор, Зырян, Өскемен, Жезқазған, Балқаш, Қарағанды,
Павлодар, Екібастұз, Теміртау, Алматы қалалары жатады. Мәселен, 1995
жылдары ең көп ластанған қалалардан бірінші орынға Жезқазған Балқаш
қалалары шықса, ал 1999-2000 жылдары Лениногор мен Өскемен шығып отыр.
Республика жағдайында атмосфераның ластануына өнер-кәсіптердің техникалық
жағынан мамандануы нашар.

Атмосфераны ластайтын заттарды классификация-лау.Агрегаттық күйіне қарай,
атмосфераны ластайтын заттарды төрт топқа бөледі; қатты, сұйық, газ және
аралас. Сонымен қатар, өндіріс қалдықтарының атмосфераға тарайтын бөлігін
төмендегідкй етіп те топтайды.
1.Шығару және бақылау жүйелерін үйлестіру бойынша;
2.Ластаушы затты шығару режимі бойынша (үздіксіз – периодты);
3.Температура бойынша (газ-тозаңды қоспаның температурасы ауа
температурасынан жоғары және төмен болады;
4.Шоғырландыру бойынша (негізгі, көмекші өндіріс немесе қосалқы өндіріс);

5.Тазалау сипаты не тәсілдері бойынша (ауаға тазаламай бірден шығарылатын
және тазалауға жіберілетін заттар);

Ауа құрамы
Құрайтын заттар Құрамы
Масса % Күлемдік %
Азот 75,52 78,09
Оттегі 23,15 20,94
Көмір қышқыл газы 1,28 0,93
Неон 0,046 0,093
Гелий 1,2*10 108
Крипон 7.2*10 5,2
Ксенон 3.3*10 1
Азот тотығы 3.9*10 8
Сутегі 2.5*10 2,5
Метан 3.5*10 5
Азот қос тотығы 0,8*10 1,5
Озон 10*10 1,5
Күкіртті ангидрид - 2
Иіс газы - 2
Аммиак - 1
1

Ластаушы көздер.Атмосфера құрамын ластаушы жүйелер –табиғи және
жасанды (антропегенді) деп екіге бөлінеді.Өнеркәсіп қалдықтарының
атмосфералық әуе кеңістігін ластаушы көздерін төмендегідей етіп топоауға
болады.
Арнаулы сипаттағы
а) белгілі сүзгі, қондырғылардан, сіңірілуден өткен газдар, аппараттарды
үрлеуден босанған газдар.
ә) желдеткіш жүйелерінен, газ алмасу барысында шығатын газдар.
2.Орналасу жағдайы бойынша.
а) ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.