Бекітілген үтірлі сандарды тура кодада көбейту
Кіріспе
1 Операция орындау микропрограммасының жете зерттелуі
1.1 Екілік санау жүйесінде сандарды көбейту
1.2 Операциялық автоматтың құрылымы
1.3 Машиналық алгоритмнің жете зерттелуі
1 Операция орындау микропрограммасының жете зерттелуі
1.1 Екілік санау жүйесінде сандарды көбейту
1.2 Операциялық автоматтың құрылымы
1.3 Машиналық алгоритмнің жете зерттелуі
Берілген курстық жобаның негізгі мақсаты Цифрлық автоматтардың қолданбалы теориясының негізгі теориялық ережелерін игеру, цифрлық есептеуіш техникасында арифметикалық операциялардың орындалу алгоритмдерін практика жүзінде жасалуының тәсілдерін, практикалық дағдылар алуды басқару, цифрлы автоматты құру және оны басқаруды үйрену. Сандарды көбейткенде оларды тура кодта көрсетеді. Мұндай жағдайда сандардың таңбасы қандай болса да, көбейтіңді модулін - көбейгіш модулін көбейткіштің барлық разрядтарына көбейтіп, одан соң оларды қосындылау арқылы табады. Көбейтінді таңбасы көбейткіштердің таңбаларын 2 модулі бойынша қосу арқылы анықталады. Көбейтінді алу процесі А көбейгішін В көбейткішінің әрбір bi цифрына көбейтуге келтіріледі. Сонда біртіндеп алынатын көбейтінді бөліктері Abi бір-бірімен bi цифрының салмағына байланысты болады. Барлық көбейтінді бөліктерінің қосындысы толық көбейтінді береді.
ЭЕМ-де көбейту операциясы қосу және жылжыту операциялары арқылы орындалады. Жылжыту операциясы көбейтінді бөліктерінің аттас разрядтарына бірдей салмақ беру үшін орындалады. Әрқайсысы разрядты екі санды көбейткенде 2n разрядты көбейтінді алынады. Көбейгішті көбейткіштің ең төменгі, не ең жоғарғы разрядтарынан бастап көбейтуге болады. Көбейту үстінде көбейгіш, не көбейтінді бөліктерінің қосындысы (КБҚ) жылжытылады.
ЭЕМ-де көбейту операциясы қосу және жылжыту операциялары арқылы орындалады. Жылжыту операциясы көбейтінді бөліктерінің аттас разрядтарына бірдей салмақ беру үшін орындалады. Әрқайсысы разрядты екі санды көбейткенде 2n разрядты көбейтінді алынады. Көбейгішті көбейткіштің ең төменгі, не ең жоғарғы разрядтарынан бастап көбейтуге болады. Көбейту үстінде көбейгіш, не көбейтінді бөліктерінің қосындысы (КБҚ) жылжытылады.
Курстық жұмысты орындауға тапсырма
Студент: _______________________
Тақырыбы: Бекітілген үтірлі сандарды тура кодада көбейту.
Аяқталған жұмысты тапсыру уақыты: __________________
Жұмыс барысында қолданылатын бастапқы мәліметтер
(Мазмұны, кіріспе, жұмысты сипаттайтын негізгі бөлім,
қорытынды).
Сызба материалдар саны: _______
Жұмыс жетекшісі: __________________________
Кіріспе
Берілген курстық жобаның негізгі мақсаты Цифрлық автоматтардың
қолданбалы теориясының негізгі теориялық ережелерін игеру, цифрлық
есептеуіш техникасында арифметикалық операциялардың орындалу алгоритмдерін
практика жүзінде жасалуының тәсілдерін, практикалық дағдылар алуды басқару,
цифрлы автоматты құру және оны басқаруды үйрену.
1 Операция орындау микропрограммасының жете зерттелуі
1.1 Екілік санау жүйесінде сандарды көбейту
Сандарды көбейткенде оларды тура кодта көрсетеді. Мұндай жағдайда
сандардың таңбасы қандай болса да, көбейтіңді модулін - көбейгіш модулін
көбейткіштің барлық разрядтарына көбейтіп, одан соң оларды қосындылау
арқылы табады. Көбейтінді таңбасы көбейткіштердің таңбаларын 2 модулі
бойынша қосу арқылы анықталады. Көбейтінді алу процесі А көбейгішін В
көбейткішінің әрбір bi цифрына көбейтуге келтіріледі. Сонда біртіндеп
алынатын көбейтінді бөліктері Abi бір-бірімен bi цифрының салмағына
байланысты болады. Барлық көбейтінді бөліктерінің қосындысы толық
көбейтінді береді.
ЭЕМ-де көбейту операциясы қосу және жылжыту операциялары арқылы
орындалады. Жылжыту операциясы көбейтінді бөліктерінің аттас разрядтарына
бірдей салмақ беру үшін орындалады. Әрқайсысы разрядты екі санды
көбейткенде 2n разрядты көбейтінді алынады. Көбейгішті көбейткіштің ең
төменгі, не ең жоғарғы разрядтарынан бастап көбейтуге болады. Көбейту
үстінде көбейгіш, не көбейтінді бөліктерінің қосындысы (КБҚ) жылжытылады.
Осы мүмкідіктерді қарастырып көбейтдің негізгі төрт тәсілін аламыз.
1. Көбейткіштің төменгі разрядтарынан бастап, көбейгішті жылжытпай,
КБҚ-ны оңға жылжыта көбейту.
2. Көбейткіштің төменгі разрядтарынан бастап, көбейгішті солға
жылжытып, КБҚ-ны жылжытпай көбейту.
3. Көбейткіштің жоғарғы разрядынан бастап, көбейгішті жылжытпай, КБҚ-
ны солға жылжыта көбейту.
4. Көбейткіштің жоғарғы разрядынан бастап, көбейгішті оңға жылжытып,
КБҚ-ны жылжытпай көбейту.
3-Тәсіл:
A=0, a1,a2...an – Көбейткіш B=0,b1,b2...bn – Көбейгіш болсын.
Горнер методын қолданып көбегішті былай жазуға болады:
B= 2-n(b1*2n-1 + b2*2n-2 + ...+ bn-1*21 + bn*20) =
=2-n(...(b1*21 + b2)*21 + ...+ bn-1*21 + bn).
Осы жағдайда
C = AB = 2-n (b1*0, a1 a2...an + (21*0, a1 a2...an) bn-1+...+ +(2n-1*0,
a1,a2...an)*b1)
Бұл: көбейту процессі кіші разрядтан басталып әр такт сайын көбейтінді
бөліктерінің қосындысы бір разрядқа солға жылжиды. Көбейту құрылғысының
схемасы 1-сурете көрсетілген.
1-сурет. Көбейгіш құрылғысының структуралық схемасы
Тура кодта өрнектелген А мен В екілік сандарын көбейткенде олардың
модульдері көбейтіледі. Көбейткіштің жоғарғы разрядынан бастап көбейткенде
егер көбейткіштің кезекті разряды 1 болса, онда көбейгіш жиналған аралық
КБҚ-ға қосылады. Алынған кезекті қосынды бір разрядқа солға жылжытылады,
одан кейін көбейткіштің келесі разрядын талдауға етеміз. Егер көбейткіштің
келесі талданатын разряды 0 болса, онда аралық КБҚ-ға көбейгіш қосылмайды,
тек КБҚ бір разрядқа солға қарай жылжытылады. Көбейтінді таңбасы
көбейгіштер таңбаларының 2 модулі бойынша қосындысы ретінде анықталады.
1-Мысал: Көбетудің 3-ші тәсілін қолданып А=15 санын В=13 санына тура
кодта көбейту керек.
Шешуі: Бірінші көбейтінді таңбасын анықтайық │TZ│:TZ=TA+TB=0+0=0;
│A│=1111; │B│=1101;
Бастапқы ҚБК 0000 0000 Көбейткіш 1101
+ 1111 1
1-ҚБК 0000 1111
Жылыжыту 0001 1110
+ 1111 1
2-ҚБК 0010 1101
Жылыжыту 0101 1010
Жылыжыту 1011 0100 0
+ 1111 1
3-ҚБК 1100 0011
Соңғы ... жалғасы
Студент: _______________________
Тақырыбы: Бекітілген үтірлі сандарды тура кодада көбейту.
Аяқталған жұмысты тапсыру уақыты: __________________
Жұмыс барысында қолданылатын бастапқы мәліметтер
(Мазмұны, кіріспе, жұмысты сипаттайтын негізгі бөлім,
қорытынды).
Сызба материалдар саны: _______
Жұмыс жетекшісі: __________________________
Кіріспе
Берілген курстық жобаның негізгі мақсаты Цифрлық автоматтардың
қолданбалы теориясының негізгі теориялық ережелерін игеру, цифрлық
есептеуіш техникасында арифметикалық операциялардың орындалу алгоритмдерін
практика жүзінде жасалуының тәсілдерін, практикалық дағдылар алуды басқару,
цифрлы автоматты құру және оны басқаруды үйрену.
1 Операция орындау микропрограммасының жете зерттелуі
1.1 Екілік санау жүйесінде сандарды көбейту
Сандарды көбейткенде оларды тура кодта көрсетеді. Мұндай жағдайда
сандардың таңбасы қандай болса да, көбейтіңді модулін - көбейгіш модулін
көбейткіштің барлық разрядтарына көбейтіп, одан соң оларды қосындылау
арқылы табады. Көбейтінді таңбасы көбейткіштердің таңбаларын 2 модулі
бойынша қосу арқылы анықталады. Көбейтінді алу процесі А көбейгішін В
көбейткішінің әрбір bi цифрына көбейтуге келтіріледі. Сонда біртіндеп
алынатын көбейтінді бөліктері Abi бір-бірімен bi цифрының салмағына
байланысты болады. Барлық көбейтінді бөліктерінің қосындысы толық
көбейтінді береді.
ЭЕМ-де көбейту операциясы қосу және жылжыту операциялары арқылы
орындалады. Жылжыту операциясы көбейтінді бөліктерінің аттас разрядтарына
бірдей салмақ беру үшін орындалады. Әрқайсысы разрядты екі санды
көбейткенде 2n разрядты көбейтінді алынады. Көбейгішті көбейткіштің ең
төменгі, не ең жоғарғы разрядтарынан бастап көбейтуге болады. Көбейту
үстінде көбейгіш, не көбейтінді бөліктерінің қосындысы (КБҚ) жылжытылады.
Осы мүмкідіктерді қарастырып көбейтдің негізгі төрт тәсілін аламыз.
1. Көбейткіштің төменгі разрядтарынан бастап, көбейгішті жылжытпай,
КБҚ-ны оңға жылжыта көбейту.
2. Көбейткіштің төменгі разрядтарынан бастап, көбейгішті солға
жылжытып, КБҚ-ны жылжытпай көбейту.
3. Көбейткіштің жоғарғы разрядынан бастап, көбейгішті жылжытпай, КБҚ-
ны солға жылжыта көбейту.
4. Көбейткіштің жоғарғы разрядынан бастап, көбейгішті оңға жылжытып,
КБҚ-ны жылжытпай көбейту.
3-Тәсіл:
A=0, a1,a2...an – Көбейткіш B=0,b1,b2...bn – Көбейгіш болсын.
Горнер методын қолданып көбегішті былай жазуға болады:
B= 2-n(b1*2n-1 + b2*2n-2 + ...+ bn-1*21 + bn*20) =
=2-n(...(b1*21 + b2)*21 + ...+ bn-1*21 + bn).
Осы жағдайда
C = AB = 2-n (b1*0, a1 a2...an + (21*0, a1 a2...an) bn-1+...+ +(2n-1*0,
a1,a2...an)*b1)
Бұл: көбейту процессі кіші разрядтан басталып әр такт сайын көбейтінді
бөліктерінің қосындысы бір разрядқа солға жылжиды. Көбейту құрылғысының
схемасы 1-сурете көрсетілген.
1-сурет. Көбейгіш құрылғысының структуралық схемасы
Тура кодта өрнектелген А мен В екілік сандарын көбейткенде олардың
модульдері көбейтіледі. Көбейткіштің жоғарғы разрядынан бастап көбейткенде
егер көбейткіштің кезекті разряды 1 болса, онда көбейгіш жиналған аралық
КБҚ-ға қосылады. Алынған кезекті қосынды бір разрядқа солға жылжытылады,
одан кейін көбейткіштің келесі разрядын талдауға етеміз. Егер көбейткіштің
келесі талданатын разряды 0 болса, онда аралық КБҚ-ға көбейгіш қосылмайды,
тек КБҚ бір разрядқа солға қарай жылжытылады. Көбейтінді таңбасы
көбейгіштер таңбаларының 2 модулі бойынша қосындысы ретінде анықталады.
1-Мысал: Көбетудің 3-ші тәсілін қолданып А=15 санын В=13 санына тура
кодта көбейту керек.
Шешуі: Бірінші көбейтінді таңбасын анықтайық │TZ│:TZ=TA+TB=0+0=0;
│A│=1111; │B│=1101;
Бастапқы ҚБК 0000 0000 Көбейткіш 1101
+ 1111 1
1-ҚБК 0000 1111
Жылыжыту 0001 1110
+ 1111 1
2-ҚБК 0010 1101
Жылыжыту 0101 1010
Жылыжыту 1011 0100 0
+ 1111 1
3-ҚБК 1100 0011
Соңғы ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz