Германиядағы «ескі» және «жаңа» мектептердің қалыптасуы

Германиядағы буржуазиялық саяси экономияның дамуы өзінің ерекшеліктерімен өзгешеленеді. Англия мен Францияға қарағанда мұнда классикалық саяси экономия өкілдері болған жоқ. Өнеркәсіптік даму жағынан да өзінің қарсыластары осы екі елге қарағанда артта қалды. Капиталистік өндірісті дамытушы өнеркәсіптік төңкеріс Германияда тек ХІХ ғ. 40-60 жылдарында ғана болды.
Германияда нарықтық шаруашылықтың дамуы франкопруссия соғысынан кейін орын алды. Бұл кезде Германия өзіне Эльзас пен Лотарингияның өнеркәсібі дамыған аймақтары мен жерлерін қосып алған болатын. Дегенмен, осы кезеңде экономикалық дағдарыстардың жиі-жиі қайталануы себепті, экономикалық өсуде кедергілер көп болды, жұмыссыздық өсті, мүліктік, әлеуметтік теңсіздіктер, кәсіпорындардың мнонполилануы орын алды.
Міне осындай жағдайда, ХІХ ғ. 40-шы жылдар Германияда тарихи мектеп қалыптасты. Тарихи мектеп өзінің даму жолында екі кезеңнен өтті. Сондықтан оны «ескі» (ХІХ ғ.-40-60 жж.) және «жаңа (ХІХ ғ.-70 ж, ХХ ғ.-20 ж) тарихи мектеп деп ажыратады.
Фридрих Лист (1789-1846) ХІХ ғ. Алғашқы жартысындағы неміс буржуазиясының идеологы. Ол оңтүстік Германияның Рейтлинген қаласында қолөнерші отбасында дүниеге келген. Өзінің негізгі еңбегі «Саяси экономияның ұлттық жүйесі» (1841( еңбегінде, ол жекелеген елдердің экономикасы өз заңдарына сәйкес дамиды, сондықтан әрбір ұлттық өндіргіш күштердің дамуына тиімді жағдай жасайтын «ұлттық саяси экономиясы», өздерінің экономикалық даму жолы, экономикалық саясаты болуы тиіс дегенді айтады. Осы пайымдамаға сәйкес барлық мүшелерін патриоттық байланыс арқылы біріктіретін ұлт дербес экономикалық субъект бола алады.
Лист ұлттық экономияны біртұтас «органикалық» жүйе тұрғысынан зерттеуді ұсынды. Бұл макроэкономикалық зерттеу тәсілін енгізуді білдірді.