Қазақстанда тұқы балық өсірудің қазіргі жағдайы



Кіріспе
1. Қазақстанда балық өсірудің қазіргі жағдайы
2. Тұқының систематикасы және таралуы
3. Тұқының биологиялық сипаттамасы
4. ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Адам қолымен су организмдерін немесе гидробионттарды өсіру тарихы өте ерте заманнан бері басталады. Балықтарды жасанды өсіру антикалық дәуірден басталған. Балық өсіруді арнайы жәшіктерде, бассейндерде, шарбақтарда жүзеге асырған. Бірақ балық өсіру тек бай, ауқатты адамдарға ғана тән болған және бұл көп күтімді талап ететін қымбат және қиын кәсіп болды. Одан кейн де балық өсіру кең таралған жоқ. Тек 19-20 ғасырларда балық өсіру саласы жаңадан дамып, үлкен жаңалықтар ашыла бастады. Балықтан алынатын өнімнің көлемдері жылдан-жылға өсе берді.
Балық аулаудың тоқырауы тұсында тауарлық аквакультураны дамыту жалпы әлемдік тенденция болып келеді. Сондықтан Қазақстан Республикасының агроөндірістік кешенін 2006-2010 жылдары қалыпты дамытудың негізгі міндеттерінің бірі-республикада тауарлы аквакультураны дамыту қажеттігі болып табылады [1]. Қазақстанның табиғи-климаттық жағдайлары тауарлы аквакультураның әр түрлі бағыттарын дамытуға мүмкіндік береді: тоғандық бағыты (оңтүстік және оңтүстік-шығыс Қазақстан), көл-тауарлы бағыт (солтүстік, оңтүстік және шығыс Қазақстан) және индустриялық бағыт (жылы су ресурстары немесе геотермальді суларының ресурстары бар кәсіптік мекемелердің бейімделген су қоймалары). Республикада тоған шаруашылығында тұқы, ақ дөңмаңдай және ақ амурды өсіруге бағытталған дәстүрлік технология пайдаланылады.
Қазіргі кезде тұқы балықтарын жасанды өсіру Қазақстанның бірнеше аудандарында жүзеге асырылады. Соның бірі – Шелек тоған шаруашылығы. Бұл шаруашылықта тұқы балықтарын өсімдік жегіш балықтармен біріктіріп, поликультура әдісімен тауарлы балықтарды өсіреді.
Аквакультураның жағымды қасиеті ретінде келесі көрсеткіштерді айтуға болады:
- балық өсіру үшін жер бетінің кез-келген учаскесі жарамды бола береді, мысалы, тасты карьерлер немесе тау су қоймалары, бұл жерде ауылшаруашылық саламен айналысу мүмкін емес, ал балықтарды өсіруге әбден болады;
1. О Концепции развития рыбного хозяйства Республики Казахстан на 2007-2015 годы Постановление Правительства Республики Казахстан от 6 октября 2006 года N 963
2. Аквакультура.-М.: КолосС, 2006.-445 с.
3. Пономарев С.В., Грозеску Ю.Н. Курс лекций по дисциплине “Индустриальное рыбоводство”. –Астрахань, 2003. –С .7-12.
4. Мухачев И.С. Озерное рыбоводство.-М.: Агропромиздат, 1989.-161 с.
5. Галущак С.С. 2008. Наша марка - «Чиликский». в интернет сайте: www. mail.ru.

Пән: Өнеркәсіп, Өндіріс
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:   
Кіріспе

Адам қолымен су организмдерін немесе гидробионттарды өсіру тарихы өте
ерте заманнан бері басталады. Балықтарды жасанды өсіру антикалық дәуірден
басталған. Балық өсіруді арнайы жәшіктерде, бассейндерде, шарбақтарда
жүзеге асырған. Бірақ балық өсіру тек бай, ауқатты адамдарға ғана тән
болған және бұл көп күтімді талап ететін қымбат және қиын кәсіп болды. Одан
кейн де балық өсіру кең таралған жоқ. Тек 19-20 ғасырларда балық өсіру
саласы жаңадан дамып, үлкен жаңалықтар ашыла бастады. Балықтан алынатын
өнімнің көлемдері жылдан-жылға өсе берді.
Балық аулаудың тоқырауы тұсында тауарлық аквакультураны дамыту жалпы
әлемдік тенденция болып келеді. Сондықтан Қазақстан Республикасының
агроөндірістік кешенін 2006-2010 жылдары қалыпты дамытудың негізгі
міндеттерінің бірі-республикада тауарлы аквакультураны дамыту қажеттігі
болып табылады [1]. Қазақстанның табиғи-климаттық жағдайлары тауарлы
аквакультураның әр түрлі бағыттарын дамытуға мүмкіндік береді: тоғандық
бағыты (оңтүстік және оңтүстік-шығыс Қазақстан), көл-тауарлы бағыт
(солтүстік, оңтүстік және шығыс Қазақстан) және индустриялық бағыт (жылы су
ресурстары немесе геотермальді суларының ресурстары бар кәсіптік
мекемелердің бейімделген су қоймалары). Республикада тоған шаруашылығында
тұқы, ақ дөңмаңдай және ақ амурды өсіруге бағытталған дәстүрлік технология
пайдаланылады.
Қазіргі кезде тұқы балықтарын жасанды өсіру Қазақстанның бірнеше
аудандарында жүзеге асырылады. Соның бірі – Шелек тоған шаруашылығы. Бұл
шаруашылықта тұқы балықтарын өсімдік жегіш балықтармен біріктіріп,
поликультура әдісімен тауарлы балықтарды өсіреді.
Аквакультураның жағымды қасиеті ретінде келесі көрсеткіштерді айтуға
болады:
- балық өсіру үшін жер бетінің кез-келген учаскесі жарамды бола береді,
мысалы, тасты карьерлер немесе тау су қоймалары, бұл жерде ауылшаруашылық
саламен айналысу мүмкін емес, ал балықтарды өсіруге әбден болады;
- аквакультура ауыл шаруашылығымен салыстырғанда жыл бойы шығынды қажет
етпейді, тек су қойманы ұйымдастыруға қажетті алдын-ала шығындар қажет
болады;
- аквакультура объектілері жануарлар тәрізді көп күтімді қажет етпейді;
- гидробионттарды жыл он екі ай бойы азықтандырмаса болады, тек кейбір
балық түрлері қыста жем іздеп су түбінде өзіне қажетті қоректік
организмдерді тауып ала-алады;

аквакультура өнімдерін жыл бойы жинақтауға болады, яғни жыл мерзіміне
байланысты; -балықтарды және су әлемінің басқа да өкілдерімен
біріктіріп өсіретін жағдай бар.

Қазақстанда балық өсірудің қазіргі жағдайы

Қазіргі уақытта аквакультураның жаңа дәуірге сәйкес құрылысы да
біршама өзгерген. Егер байырғы заманда балықтарды тек таға ретінде әркім
өз алдына жеке өсірсе, қазіргі уақытта балықтарды тек тағамға емес, сәндік
объект ретінде жәнее үлкен кәсіпорындарда, зауыттарда өсіреді.
Аквакультураны бірнеше бағыттарға бөлуге болады:
1. Тауарлық аквакультура. 2 Әсемдік аквакультура. 3 Марикультура. Соның
ішінде тауарлық аквакультураны балық өсіру технологиясының ерекшелігіне,
технологиясына байланысты бірнеше бағыттарға бөліп қарастыруға болады.
• тоғанда балық өсіру;
• көлде тауарлы балық өсіру;
• индустриялық балық өсіру [2].
Тоғанда балық өсіру технологиясы екі типке бөлінеді:
1. жылысудағы тоған шаруашылықтары,
2. салқынсудағы бахтақ шаруашылықтары.
Бөлінудің негізгі принциптері өсірілетін объектілердің биологиясына
байланысты. Жылы судағы тоған шаруашылықтарында жылыусүйгіш тұқы
балықтарын, ал салқын суларда құбылмалы бахтақты өсіреді.
Индустриялық балық өсіру әдісі пайдаланатын технологияға байланысты үш
әдіске бөлінеді:
1. бассейндік балық өсіру
2. шарбақта балық өсіру.
3. тұйық жүйелі қондырғыларды балық өсіру[3] .
Көл –тауарлы балық өсіру - табиғи суларда балық өсіру бағытына жатады.
Тауарлы балық өсіру үшін бос жастқан немесе, ихтиофаунасы аз, кішігірім
көлдерді балық өсіруге пайдаланады [4].
Қазақстандағы аквакультураның Қытай, Жапония немесе Ресеймен
салыстырғанда ондай терең тарихы жоқ. 65 жыл даму үстінде отандық балық
өсіру саласы маңызды сала ретінде қалыптасқан жоқ.. Ең өнімді, жақсы
кезеңдерде балық өнімі тек 10-15 пайызға тең болды. Бұл мәселе Қазақстанға
шет елдерден әкелінетін арзан балықтардың шамадан тыс көп сатылуына, балық
өнімдерінің елімізде үлкен сұраныстарға ие еместігіне де байланысты.
1962 жылға дейін Қазақстанда тек 1 ғана тоған шаруашылығы жэұмыс істеді.
Оның бастапқы жалпы тоғандарының ауданы 112 га-ға тең болды. Бұл Алматы
тоған шаруашылығы болған еді. Қазіргі кезде бұл шаруашылық АҚ “БЕНТ”
ұжымының қармағында жұмыс істейді [5]. Ал негізгі тоған шаруашылықтардың
жаппай салынуы 1960-1970 жылдары жақсы байқалды. Себебі бұл сол кездегі ОК
КОКП “О мерах ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Қазақстанда балық өсірудің қазіргі жағдайы
КӨЛ ТАУАРЛЫ БАЛЫҚ ӨСІРУ КӨЛДЕРДІҢ ЖІКТЕЛУІ
Қазақстан суларынан кәсіптік мақсатта ауланатын балықтар және оларды қолдан өсіру
Тауарлы балық шаруашылығы
ИНДУСТРИАЛДЫҚ БАЛЫҚ ШАРУАШЫЛЫҒЫ
Балық және балық өнімінің қауіпсіздігі туралы
Тауарлық балықтарды өсіру
Тұқы балығын қолдан өсіру
Қопа көлінің қазіргі экологиялық жағдайына сипаттама беру
Өсімдік қоректі балықтар өте бағалы, зор кәсіпшілік маңызы бар балық
Пәндер