Денсаулықты шынықтыру
I КІРІСПЕ
II НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1) Денені суық сумен шынықтыру
2) Дене шынықтыру — денсаулық тірегі
III ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
II НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1) Денені суық сумен шынықтыру
2) Дене шынықтыру — денсаулық тірегі
III ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
Арнаулы турде жүргізілген ғылыми зерттеулердің қорытыңдыларына қарағанда, спортшылар әлемде кездеспейтін рекордтарды жасайды. Оның себебі арнаулы түрде жаттығу мен ағзаның ерекше әсерінен екені анықталды. Адам ағзасында шек жоқ екені байқалды. Әдетте жай уақытта жасай алмайтын нәрселерді қиналған, күйзелген кезде адам тез жасайды да өзі қайран қалады. Адам ағзасы –86 градусқа жететін суықтыққа –50 градус ыстыққа шыдай алады. Мұндай жағдайға шыдау үшін арнаулы жаттығулар жасау керек.
Денені шынықтыру дегеніміз ― кез келген физикалық жаттығу. Оның белгілі заңдылықтары мен принциптері болады. Осы принциптер мен заңдылықты сақтай отырып, адам айналаны қоршаған сыртқы орта факторларының зиянды әрекетін жеңе алады.
Денені шынықтыру адамның күш-жігер қабілетін дамытып,денсаулығын жақсартады. Денені шынықтыруға дене тәрбиесі, арнаулы ғылыми білім, спорттағы табыстар жүйесі енеді. Денені шынықтыру еңбек пен тұрмыс гигиенасы, демалыс және еңбектің дұрыс режимін, сонымен бірге денсаулықты нығайтып, шынықтыру үшін күн мен ауаны және суды тиімді пайдалану тәсілдерін қамтиды.
Денені шынықтырудағы мазмұны мен қолдану әдістері қоғамдық қатынастардың өзгеруіне тікелей байланысты. Республикамызда көптеген дене шынықтыру орындары бар. Экономикалық жағдайымыз жақсара түсуіне байланысты дене шынықтыру орындары жылдан-жылға көбейе түсуі сөзсіз. Өйткені спортқа деген құмарлық өте көп. Осыған орай Қазақстан Республикасы мектептерінде валеология пәні міндетті түрде жүргізіле бастады. Денені шынықтыру валеология ғылымының ең бір көрнекті саласының бірі.
Дене шынықтыру мәселесімен айналысқан оқушылар әрқашанда мемлекет тарапынан қолдау табады.
Қазақстан Республикасында дене шынықтыру кадрларын дайындайтын университет бар. Бірнеше техникумдар мен арнайы факультеттер жұмыс жасайды. Мемлекетіміз дене шынықтыру ұйымдары халықтары, федерацияларымен , олимпиадалық ұйымдармен тығыз байланыс жасап отырады. Елімізде қандай да болмасын қиыншылық болғанымен, дене шынықтыру жұмысын күн тәртібінен бірде-бір уақыт тыс қалдырған емес .
Денені шынықтыру дегеніміз ― кез келген физикалық жаттығу. Оның белгілі заңдылықтары мен принциптері болады. Осы принциптер мен заңдылықты сақтай отырып, адам айналаны қоршаған сыртқы орта факторларының зиянды әрекетін жеңе алады.
Денені шынықтыру адамның күш-жігер қабілетін дамытып,денсаулығын жақсартады. Денені шынықтыруға дене тәрбиесі, арнаулы ғылыми білім, спорттағы табыстар жүйесі енеді. Денені шынықтыру еңбек пен тұрмыс гигиенасы, демалыс және еңбектің дұрыс режимін, сонымен бірге денсаулықты нығайтып, шынықтыру үшін күн мен ауаны және суды тиімді пайдалану тәсілдерін қамтиды.
Денені шынықтырудағы мазмұны мен қолдану әдістері қоғамдық қатынастардың өзгеруіне тікелей байланысты. Республикамызда көптеген дене шынықтыру орындары бар. Экономикалық жағдайымыз жақсара түсуіне байланысты дене шынықтыру орындары жылдан-жылға көбейе түсуі сөзсіз. Өйткені спортқа деген құмарлық өте көп. Осыған орай Қазақстан Республикасы мектептерінде валеология пәні міндетті түрде жүргізіле бастады. Денені шынықтыру валеология ғылымының ең бір көрнекті саласының бірі.
Дене шынықтыру мәселесімен айналысқан оқушылар әрқашанда мемлекет тарапынан қолдау табады.
Қазақстан Республикасында дене шынықтыру кадрларын дайындайтын университет бар. Бірнеше техникумдар мен арнайы факультеттер жұмыс жасайды. Мемлекетіміз дене шынықтыру ұйымдары халықтары, федерацияларымен , олимпиадалық ұйымдармен тығыз байланыс жасап отырады. Елімізде қандай да болмасын қиыншылық болғанымен, дене шынықтыру жұмысын күн тәртібінен бірде-бір уақыт тыс қалдырған емес .
1. «ДЕНСАУЛЫҚ» журналы. АЛМАТЫ 2007
2. Ж. Жатқанбаев “ВАЛЕОЛОГИЯ”. АЛМАТЫ 2004
2. Ж. Жатқанбаев “ВАЛЕОЛОГИЯ”. АЛМАТЫ 2004
Тақырыбы: Денсаулықты шынықтыру
МАЗМҰНЫ
I КІРІСПЕ
II НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1) Денені суық сумен шынықтыру
2) Дене шынықтыру — денсаулық тірегі
III ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
КІРІСПЕ
Арнаулы турде жүргізілген ғылыми зерттеулердің қорытыңдыларына
қарағанда, спортшылар әлемде кездеспейтін рекордтарды жасайды. Оның себебі
арнаулы түрде жаттығу мен ағзаның ерекше әсерінен екені анықталды. Адам
ағзасында шек жоқ екені байқалды. Әдетте жай уақытта жасай алмайтын
нәрселерді қиналған, күйзелген кезде адам тез жасайды да өзі қайран қалады.
Адам ағзасы –86 градусқа жететін суықтыққа –50 градус ыстыққа шыдай
алады. Мұндай жағдайға шыдау үшін арнаулы жаттығулар жасау керек.
Денені шынықтыру дегеніміз ― кез келген физикалық жаттығу. Оның
белгілі заңдылықтары мен принциптері болады. Осы принциптер мен заңдылықты
сақтай отырып, адам айналаны қоршаған сыртқы орта факторларының зиянды
әрекетін жеңе алады.;
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
Денені шынықтыру адамның күш-жігер қабілетін дамытып,
денсаулығын жақсартады. Денені шынықтыруға дене тәрбиесі, арнаулы ғылыми
білім, спорттағы табыстар жүйесі енеді. Денені шынықтыру еңбек пен тұрмыс
гигиенасы, демалыс және еңбектің дұрыс режимін, сонымен бірге денсаулықты
нығайтып, шынықтыру үшін күн мен ауаны және суды тиімді пайдалану
тәсілдерін қамтиды.
Денені шынықтырудағы мазмұны мен қолдану әдістері қоғамдық
қатынастардың өзгеруіне тікелей байланысты. Республикамызда көптеген дене
шынықтыру орындары бар. Экономикалық жағдайымыз жақсара түсуіне байланысты
дене шынықтыру орындары жылдан-жылға көбейе түсуі сөзсіз. Өйткені спортқа
деген құмарлық өте көп. Осыған орай Қазақстан Республикасы мектептерінде
валеология пәні міндетті түрде жүргізіле бастады. Денені шынықтыру
валеология ғылымының ең бір көрнекті саласының бірі.
Дене шынықтыру мәселесімен айналысқан оқушылар әрқашанда мемлекет
тарапынан қолдау табады.
Қазақстан Республикасында дене шынықтыру кадрларын дайындайтын
университет бар. Бірнеше техникумдар мен арнайы факультеттер жұмыс жасайды.
Мемлекетіміз дене шынықтыру ұйымдары халықтары, федерацияларымен ,
олимпиадалық ұйымдармен тығыз байланыс жасап отырады. Елімізде қандай да
болмасын қиыншылық болғанымен, дене шынықтыру жұмысын күн тәртібінен бірде-
бір уақыт тыс қалдырған емес .
1 Денені суық сумен шынықтыру
Табиғаттағы суық сумен дене шынықтыру ежелден келе жатқан әдістердің
бірі. Суық суды бірнеше зорлық пен зомбылыққа пайдаланғаны туралы қолымызда
ғылыми деректер бар. Орыс патшасы Иван Грозный Еділ өзенінің бойындағы
татарларды Еділдің мұздай суына шомылдырып христиан дініне бағындырған
деседі.
Денені сумен шынықтырудың жодары өте көп (сүртіну, шомылу, суға түсу,
қыста суға түсу, морждану, душ, монша,
П.К. Ивановтың “Қарғаш” сауықтыру жүиесі). Мұздай суға түсу осы шараның
қағидаларын ескереді. Практикалық ұсынылымдар мен сілтемелерді бұлжытпай
қатаң түрде орындау керек. Егер олар дұрыс орындалса онда ағзадағы
өзгерістер қалыпты мөлшерде өтеді. Сондай ақ, өкпенің тіршілік ету аймағы
кеңейеді, шеттік қандағы эритроциттер мен лейкоцидтердің саныменсапасы
артады. Жүрек бұлшық еттің қабілеті жақсарады. Бір минут ішінде жүрек
арқылы өтетін қан мөлшері көбейеді. Қыс айларында суық суға түсу адамның
психикалық қызметіне де үлкен психикалық әсерін тигізеді, осының
нәтижесінде адамның ақылы өседі. Еске сақтау үрдісі қыйсапсыз көп мөлшерде
артады. Адамның көңіл күйі арта түседі.
Шынығудың физиологиялық-биологиялық негізі ағзаның айналаны
қоршаған сыртқы ортаның факторларына сай икемділік мүмкіндіктерін
белсенді түрде дамытады. Шынығу кезінде ағзаның біріншіден айналаны
қоршаған сыртқы орта факторлары мен арадағы биологиялық тепе-
теңдікке жету, екіншіден, ағза ішіндегі физиологиялық-биохимиялық
үрдістер арасындағы бұзылмаған қалыпты сақтау. Айналаны қоршаған
сыртқы орта факторларымен
қашан да, қай мезгілд, жыл маусымдарында болмасын ағза биологиялық
тепе-теңдікті сақтай алса, онда ол өмір сүреді. Ғұмыры ұзақ болады.
Ал егер биологиялық тепе-теңдік бұзылған кезде адам ұзақ , онда
адам тіршілік үрдісін тоқтатады. Тіпті қалыпты жағдайдың өзінде де
ағзада қалыптан тыс ауытқулардың үзіліссіз өзара ықпал әрекеттері
өтіп отырады. Олардың керекті ағзаның икемдегіш типтік-тегершіктермен
жедел жөнге келтіріліп отырады. Бұл табиғат күшіне байланысты
жүреді. Салауатты өмір сүру деңгейі мен салауатты өмір сүру сапасы
эквипотенциалды болып келеді. Сондықтан да, адам денсаулығының жақсы және
жаман болуы салауатты өмір сүру стиліне байланысты болады. Ал, салауатты
өмір сүру тарихи және ұлттық дағды, дәстүрлер арқылы қалыптасады. Сондай-ақ
тұлғаның бейімділігіне байланысты болады.
Адамның жүріс-тұрысы оның тіршілікке қажетті заттарын
пайдалануға қарай дамиды.
Адам өзінің жеке басының ерекшелігіне сәйкеc өмір сүреді.
Белгілі бір ұжымдарға қалыптасып, сол қжым мүшесі болып сіңіп
кетеді. Қызмет еткен ұжым мүшелерімен бірге өсіп , біте қайнасып
кетеді . Адам бір-біріне көмекке келеді. Адамның басына түскен ауыр
жағдайлармен бөліседі. Адамның жүріс-тұрысы біркелкі емес. Ол
тәрбиеге байланысты болады. Тәрбиелі үйлердің балалары сүйкімді
тәртіпті келеді. Үлкенді аға, кішіні іні деп ерекше көзге түсіп
тұрады. Жақсы тәрбие көрген балаларды педагогтар бірде тани
кетеді. Ал тәрбиені аз көрген балаларды бірден ажыратуға болады.
Тәжірибелі мұғалім , адам оларды бірден байқап отырады. Жалпы
қазақ елін ежелден салауатты өмір сүрудің салтының символы деп
есептеуге болады. "Ұяда не көрсең, ұшқанда соны ілесің" деп
егде адамдар өзінің ұрпақтарына үйретіп отырады. Өмір сүру
салты мен денсаулықтың ара қатынасына салауатты өмір
сүру салты туындайды . Салауатты өмір сүру салты адамның
профессионалды іс-әрекетінің, қоғамдық қызметімен күнделікті
тіршілік ету функцияларымен дамып отырады . Бұлар
денсаулықтың қалыптасуына және оның сақталуына , мықты болып
бекінуіне жәрдемдеседі. Осыдан келіп қоғамдық денсаулық
қалыптасады. Жалпы алғанда адамның денсаулығы бірінші орында
болуы қажет . Бірақ жас жеткіншектер өздерінің денсаулығына онша
мән бермейді. Ол жастық өмірдің белгісі, тәрбие жұмыстарының
әлсіздігі. Сондықтан да балаларды жас кезінен бастап денсаулығын
сақтай ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
МАЗМҰНЫ
I КІРІСПЕ
II НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1) Денені суық сумен шынықтыру
2) Дене шынықтыру — денсаулық тірегі
III ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
КІРІСПЕ
Арнаулы турде жүргізілген ғылыми зерттеулердің қорытыңдыларына
қарағанда, спортшылар әлемде кездеспейтін рекордтарды жасайды. Оның себебі
арнаулы түрде жаттығу мен ағзаның ерекше әсерінен екені анықталды. Адам
ағзасында шек жоқ екені байқалды. Әдетте жай уақытта жасай алмайтын
нәрселерді қиналған, күйзелген кезде адам тез жасайды да өзі қайран қалады.
Адам ағзасы –86 градусқа жететін суықтыққа –50 градус ыстыққа шыдай
алады. Мұндай жағдайға шыдау үшін арнаулы жаттығулар жасау керек.
Денені шынықтыру дегеніміз ― кез келген физикалық жаттығу. Оның
белгілі заңдылықтары мен принциптері болады. Осы принциптер мен заңдылықты
сақтай отырып, адам айналаны қоршаған сыртқы орта факторларының зиянды
әрекетін жеңе алады.;
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
Денені шынықтыру адамның күш-жігер қабілетін дамытып,
денсаулығын жақсартады. Денені шынықтыруға дене тәрбиесі, арнаулы ғылыми
білім, спорттағы табыстар жүйесі енеді. Денені шынықтыру еңбек пен тұрмыс
гигиенасы, демалыс және еңбектің дұрыс режимін, сонымен бірге денсаулықты
нығайтып, шынықтыру үшін күн мен ауаны және суды тиімді пайдалану
тәсілдерін қамтиды.
Денені шынықтырудағы мазмұны мен қолдану әдістері қоғамдық
қатынастардың өзгеруіне тікелей байланысты. Республикамызда көптеген дене
шынықтыру орындары бар. Экономикалық жағдайымыз жақсара түсуіне байланысты
дене шынықтыру орындары жылдан-жылға көбейе түсуі сөзсіз. Өйткені спортқа
деген құмарлық өте көп. Осыған орай Қазақстан Республикасы мектептерінде
валеология пәні міндетті түрде жүргізіле бастады. Денені шынықтыру
валеология ғылымының ең бір көрнекті саласының бірі.
Дене шынықтыру мәселесімен айналысқан оқушылар әрқашанда мемлекет
тарапынан қолдау табады.
Қазақстан Республикасында дене шынықтыру кадрларын дайындайтын
университет бар. Бірнеше техникумдар мен арнайы факультеттер жұмыс жасайды.
Мемлекетіміз дене шынықтыру ұйымдары халықтары, федерацияларымен ,
олимпиадалық ұйымдармен тығыз байланыс жасап отырады. Елімізде қандай да
болмасын қиыншылық болғанымен, дене шынықтыру жұмысын күн тәртібінен бірде-
бір уақыт тыс қалдырған емес .
1 Денені суық сумен шынықтыру
Табиғаттағы суық сумен дене шынықтыру ежелден келе жатқан әдістердің
бірі. Суық суды бірнеше зорлық пен зомбылыққа пайдаланғаны туралы қолымызда
ғылыми деректер бар. Орыс патшасы Иван Грозный Еділ өзенінің бойындағы
татарларды Еділдің мұздай суына шомылдырып христиан дініне бағындырған
деседі.
Денені сумен шынықтырудың жодары өте көп (сүртіну, шомылу, суға түсу,
қыста суға түсу, морждану, душ, монша,
П.К. Ивановтың “Қарғаш” сауықтыру жүиесі). Мұздай суға түсу осы шараның
қағидаларын ескереді. Практикалық ұсынылымдар мен сілтемелерді бұлжытпай
қатаң түрде орындау керек. Егер олар дұрыс орындалса онда ағзадағы
өзгерістер қалыпты мөлшерде өтеді. Сондай ақ, өкпенің тіршілік ету аймағы
кеңейеді, шеттік қандағы эритроциттер мен лейкоцидтердің саныменсапасы
артады. Жүрек бұлшық еттің қабілеті жақсарады. Бір минут ішінде жүрек
арқылы өтетін қан мөлшері көбейеді. Қыс айларында суық суға түсу адамның
психикалық қызметіне де үлкен психикалық әсерін тигізеді, осының
нәтижесінде адамның ақылы өседі. Еске сақтау үрдісі қыйсапсыз көп мөлшерде
артады. Адамның көңіл күйі арта түседі.
Шынығудың физиологиялық-биологиялық негізі ағзаның айналаны
қоршаған сыртқы ортаның факторларына сай икемділік мүмкіндіктерін
белсенді түрде дамытады. Шынығу кезінде ағзаның біріншіден айналаны
қоршаған сыртқы орта факторлары мен арадағы биологиялық тепе-
теңдікке жету, екіншіден, ағза ішіндегі физиологиялық-биохимиялық
үрдістер арасындағы бұзылмаған қалыпты сақтау. Айналаны қоршаған
сыртқы орта факторларымен
қашан да, қай мезгілд, жыл маусымдарында болмасын ағза биологиялық
тепе-теңдікті сақтай алса, онда ол өмір сүреді. Ғұмыры ұзақ болады.
Ал егер биологиялық тепе-теңдік бұзылған кезде адам ұзақ , онда
адам тіршілік үрдісін тоқтатады. Тіпті қалыпты жағдайдың өзінде де
ағзада қалыптан тыс ауытқулардың үзіліссіз өзара ықпал әрекеттері
өтіп отырады. Олардың керекті ағзаның икемдегіш типтік-тегершіктермен
жедел жөнге келтіріліп отырады. Бұл табиғат күшіне байланысты
жүреді. Салауатты өмір сүру деңгейі мен салауатты өмір сүру сапасы
эквипотенциалды болып келеді. Сондықтан да, адам денсаулығының жақсы және
жаман болуы салауатты өмір сүру стиліне байланысты болады. Ал, салауатты
өмір сүру тарихи және ұлттық дағды, дәстүрлер арқылы қалыптасады. Сондай-ақ
тұлғаның бейімділігіне байланысты болады.
Адамның жүріс-тұрысы оның тіршілікке қажетті заттарын
пайдалануға қарай дамиды.
Адам өзінің жеке басының ерекшелігіне сәйкеc өмір сүреді.
Белгілі бір ұжымдарға қалыптасып, сол қжым мүшесі болып сіңіп
кетеді. Қызмет еткен ұжым мүшелерімен бірге өсіп , біте қайнасып
кетеді . Адам бір-біріне көмекке келеді. Адамның басына түскен ауыр
жағдайлармен бөліседі. Адамның жүріс-тұрысы біркелкі емес. Ол
тәрбиеге байланысты болады. Тәрбиелі үйлердің балалары сүйкімді
тәртіпті келеді. Үлкенді аға, кішіні іні деп ерекше көзге түсіп
тұрады. Жақсы тәрбие көрген балаларды педагогтар бірде тани
кетеді. Ал тәрбиені аз көрген балаларды бірден ажыратуға болады.
Тәжірибелі мұғалім , адам оларды бірден байқап отырады. Жалпы
қазақ елін ежелден салауатты өмір сүрудің салтының символы деп
есептеуге болады. "Ұяда не көрсең, ұшқанда соны ілесің" деп
егде адамдар өзінің ұрпақтарына үйретіп отырады. Өмір сүру
салты мен денсаулықтың ара қатынасына салауатты өмір
сүру салты туындайды . Салауатты өмір сүру салты адамның
профессионалды іс-әрекетінің, қоғамдық қызметімен күнделікті
тіршілік ету функцияларымен дамып отырады . Бұлар
денсаулықтың қалыптасуына және оның сақталуына , мықты болып
бекінуіне жәрдемдеседі. Осыдан келіп қоғамдық денсаулық
қалыптасады. Жалпы алғанда адамның денсаулығы бірінші орында
болуы қажет . Бірақ жас жеткіншектер өздерінің денсаулығына онша
мән бермейді. Ол жастық өмірдің белгісі, тәрбие жұмыстарының
әлсіздігі. Сондықтан да балаларды жас кезінен бастап денсаулығын
сақтай ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz