Қазақстан – көпұлтты мемлекет

1.Кіріспе
Ұлттың негізгі белгілері
2.Негізгі бөлім
Көші.қонның ұлттық құрамға әсері
3.Қорытынды
Қазақстан . көпұлтты мемлекет

Дүние жүзінде әлеуметтік және экономикалық, мәдени дамып жатқан әртүрлі ұлттар мен ұлыстар орналасқан. Ортақ тілі мен ортақ мәдениеті бар, тарихи қалыптасқан адамдар жиынтығын этностар деп атайды.
Алғашқы қауымдық құрылыста этностардың жаң түрі – ұлт пайда болды. Бірінші ұлт өкілдері құлиеленушілік заманда өмір сүрген.
Ұлт өзінің аумағымен, экономикасымен, мәдениетімен ортақ тілімен, ұлттық көзқарасының ортақтылығымен ерекшеленеді.
Ұлттың негізгі белгілері:
1.Тіл – тарихтағы адам қоғамының ең негізгі белгісі. Тайпалардың тілі ақыр түбінде ұлттың тіліне айналып, дамуында маңызды рөл атқарады.
2.Мемлекеттің жалпы ұлттық негізі олардың ортақ аумағы болмаса, ортақ тілі де қалыптаспайтын еді.
3. Дамыған және тұрақты өмірдің экономикалыық қоғамы ұлттың негізгі белгісі. Ол осы негізгі белгілер негізінде қалыптасқан.
4. Психикалық ойыны ортақ болуы, мәдениетінің де ортақ болуы – ұлттың қалыптасуының тағы бір шарты.
Халықтардың психикалық ойы оның тұрмысында байқалады және де оны түсіну, білу қажет. Сондқтан да, әр ұлттың өз көзқарасы бойынша үйін, киімін және басқа да тұрмыс заттарын өз стильдерімен әшекейлейді. Әр ұлттың өз салт –дәстүрі, сенім-наымы болады.
Бір ұлттың мәдениетіне басқа ұлттардың мідениетінің әсерінен ұқсас ортақ мәдени даму құбылысы байқалады. Этностық қоғамның да дамуына әсер ететін негізгі факторлар консолидация мен ассимиляция процестері. Консолидация деп бірнеше халық топтарының бірігіп, бір ұлт болып қалыптасу процесін айтады. Ал ассимиляция қалыптасқан ұлттардың өзара этностық әсерлесуін айтады.
Ұлттың этностық шекарасы саяси шекарасымен сәйкес келетін болса, онда бірұлтты мемлекет болып саналады. Көпұлтты және екіұлтты мемлекеттерде ұлтаралық қатынас проблемасы туады.
Қазақстан – унитарлы ұлттық мемлекет. Мұнда байырғы қазақ ұлты және 120-дан астам ұлттың өкілі тұрады. Қазақтар саны 1999-жылғы халық санағы бойынша, 7985,0 адам болды, яғни ел халқының 53,4 %-ын құрады. Қазақтар еуропоид пен Оңтүстік Сібірлік моғолоид нәсілі аралығында өтпелі орын алады.Қазақ халқының ата-бабалары қазіргіҚазақстанның аумағында біздің заманымызға дейінгі бірінші ғасырда қоныстанған. 15-ғасырдың ортасында олар жеке этностық топ ретінде қалыптасып, 16-ғасырдың ортасында біртұтас хандық (мемлекет) құрды. Қазақтар еуропалық-азиялық субконтиненттің көшпелі-мәдени өркениетінің тұңғыш мұрагерлері болып табылады. 1917-жылғы төңкеріске дейін қазақтар саны 6,2 млн.ға жеткен еді. Ол түркі тілдес ұлттардың ең ірісі болған. Әлем халықтары арасында саны жағынан қазақтпр 70-орын алады. Тілдік тұрғыда олар алта тілдік әулетінің түркі тобына, діни нанымы жөнінен исламның суннит бағытына жатады. Елдегі орыс ұлтының өкілдері – 30%, украиндар – 3,7%, өзбектер – 2,5%, немістер – 2,4%, татарар – 1,7%, беларустар – 1,1%. Салыстырмалы түрде ұйғыр, корей, дүнгендер аз емес.

1.Қазақстан. Ұлттық энциклопедия. 3-т. 495-б.
2. Қазақстан тарихы. 3-т. Алматы, 2002. 495-б.
3. Миграция населения. Итоги переписи населения 1999 года. Алматы, 2000, сс. 70-71.
4. 2000 жылғы қаңтар-желтоқсандағы Қазақстан Республикасы халқының көші-қоны. Алматы, ҚР Статистика жөніндегі агенттігі, 2001, 17-б.
5. Всесоюзная перепись населения 1926 г. Т. 25. М., 1929 г. с.16.
6. Итоги Всесоюзной переписи населения на 15 января 1959 г. Население Казахской ССР. Алма-Ата, 1960, С. 186.
7. Қазақстан Республикасы халқының ұлттық құрамы. 4-т., 2-бөлім, Алматы, 2001ж.6-б.
8. «Халықтар географиясы»;Г.Н Нүсіпова; Алматы «Қазақ Университеті», 2005ж.