Жер сілкінісі туралы

1. Кіріспе
А) Жер сілкінісіне түсініктеме.

Ә) Жер сілкінісінің түрлері.

2. Негізгі бөлім
А) Жер сілкінісіне себептері.
Ә) Жер сілкінісінің пайда болу ошақтары.

3.Қортынды бөлім
Жер сілкінісі кезіндегі сақтану, қорғану шаралары.
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

Жер сілкінісі кенеттен пайда болады және қасқағым сәтте өтеді. Жер сілкінісі- бұл жер қыртысында немесе мантияның үстіңгі бөлігінде кенеттен болған қозғалыспен жарылыс нәтижесінде пайда болған және елеулі ауытқу түрінде үлкен қашықтыққа таралатын жер асты дүмпуі мен жер асты қозғалады. Жер қыртысының траекториялық қозғалысын тудыратын жер сілкінісі өте жойқын болып келеді. Жер сілкінісінің барысыеда адамдар қаза болады, үйлер, жолдар, адамдар , көпірлер, каналдар тоғандар мен басқа да инжинерлік ғимараттар, су құбырлары,канализация, электр беру жүйесі қирайды, байланыс бұзылыды.
Тау жыныстарынан тау құлайды, адамдарды үрей билейді. Су асты және су жағалауындағы жер сілкінісі кезіндегі теңіз түбінен қозғалыс нәтижесіндегі теңіздің гравитациялық толқындары цунами пайда болып, құрылысқа үлкен бүлінушілік жасайды.
Жер сілкінісінің жойқын күші оның әсерінен болатын апаттар көпшілікке мәлім. Өйткені Қазақстанның 450 мың шаршы киломертр аумағында жер сілкіну қаупі бар.Бұл аумақта алты млн. халық тұрады.27 қала,400 ден астам елді мекендер бар. Еліміздің қырық процентке жуық өндірістік патенциалы осы аумаққа шоғырланған.
Шығыс Қазақстан, Алматы, Жамбыл, Оңтүстік Қазақстан, Қызылорда, Маңғыстау облыстары мен Алматы қаласы сейсмо қауіпті аймақта орналасқан. Онда өнеркәсіптің негізгі қорының отыз проценті шоғырланып, тұрғын үй қорының отыз бестен аса проценті орналасқан. Республика халқының қырық проценті тұрады. Жер сілкінісі қауіпті аумақтарда ірі қалалар мен елді мекендер, гидротехникалық ғимараттар мен зиянды өндірісті өнеркәсіп орындары, жасанды су қоймалары, жарылыс қаупі бар және улы материалдар қоймасы орналасқан.

1.Егемен Қазақстан «Жер сілкінісі» 2007 жыл. З қараша.
2. Жас Алаш «Жер сілкінісінің кәзіргі жағдайы»
2006 жыл 2З қараша.
3. Нұрмұхамбетов Ә. «Жер сілкінісінің ошақтары»
4. Егемен Қазақстан «Жер сілкінісінің сақтану шаралары»
2007 жыл. 28 наурыз.
5. Төтенше жағдайлар жөніндегі агенттік. Алматы 2003жыл.