Атбасар қаласын сумен жабдықтау жүйесі

МАЗМҰНЫ

АННОТАЦИЯ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

1 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.1 Сумен жабдықталатын мекен жайға сипаттама ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
1.2 Есепті шығындарды анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.2.1 Ауыз шаруашылық сулардың шығындары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
1.2.2 Суаруға кететін шығындарды анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
1.2.3 Ескермеген қажеттерге кететін су шығынын анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.2.4 Өндіріс өнеркәсіптік жұмысшыларының тұрмыстық қажетті
шығындарын анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
1.2.4.1 Су себер үшін шығындар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.2.5 Өртке қарсы су шығындары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.3 Арынды мұнараның және таза су резервуарының
сыйымдылығын анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
1.3.1 Арынды мұнараның көлемін анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.3.2 Таза су резервуарының көлемін анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
1.4 Су өткізу желісін гидравликалық есепке дайындау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.4.1 Жол жөнекей шығындарды анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
1.4.2 Су өткізу желісінің диаметрін қабылдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
1.4.3 Құбырдың диаметрін анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.4.4 Айналмалы торларды үйлестіру әдістері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
1.4.5 Су құбыр торабының гидравликалық есептеуі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.4.6 Су жеткізуші құбырлары және олардың бір.бірімен жалғау әдістері ... ... ...
1.5 Жер асты су көздерінен су алу олардың ғимараттарын жобалау, есептеу ... ...
1.5.1 Су алатын құдықтарды бұрғылау тәсілдері мен бұрғылайтын станоктарды
таңдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.5.2 Сүзгілердің түрін таңдау және сүзгілерді есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.5.3 Сорғышты таңдау және қосалқы құдықтардың санын анықтау ... ... ... ... ... .
1.5.4 Құдықтардың өз ара іс.әрекет жасау гидрогеологиялық есебі ... ... ... ... ... ...
1.5.5 Құбырлардың гидравликалық есебі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
1.5.6 Санитарлық қорғау аймағы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.5.7 Суды залалсыздандыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.6 Екінші көтеру сорғыш бекетінің жобасы және есептелнуі ... ... ... ... ... ... ... ...
1.6.1 Қажетті арынды таңдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
1.6.2 Бір сорғышқа есептелінетін өнімділікті анықтау және сорғыш таңдау ... ...
1.6.3 Су өткізгіштердің сипаттамасын құру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
1.6.4 Сорғыштық осінің белгісін таңдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.6.5 Қосалқы агрегаттардың санын анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.6.6 Вакуум сорғыш және дренаж сорғышты қабылдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
1.6.7 Жүк көтергіш құрал жабдықтарды таңдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.7 Суды жұмсарту ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

1.7.1 Na . катионды қондырғыны есептеу. Na . катионитті әдіспен суды
жұмсарту ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
1.7.2 Реагент шаруашылығындағы тұзды есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.7.3 Суды жұмсартудың әдістері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.8 Жаңартпашылық ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.8.1 Қазандықтарда қарсы ағысты регенерациялы натрий . катионитті әдіспен
суды дайындау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .

2 ҚҰРЛЫС ТЕХНОЛОГИЯСЫ ЖӘНЕ ҰЙЫМДАСТЫРУ ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.1 Салынатын мекен жайға сипаттама ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
2.2 Жер жұмыстарының көлемін анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
2.3 Жер қазу тасымалдау және жинақтау механизмдерін таңдау ... ... ... ... ... ... ...
2.4 Өзі жүретін жебелі механизмдердін, кранын таңдап алу ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.5 Техника . экономикалық салыстыру есебі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
2.6 Еңбек шығының калькуляциясын анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
2.7 Құрлыс машиналарға арналған жағар майдың есептік мөлшері ... ... ... ... ... ...
2.8 Жұмыс өндірісінің нұсқауы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
2.9 Қауіпсіз ережелер нұсқауы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

3 Жұмыс өндірісінің күнтізбелік жоспары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
3 ҚҰРЛЫС ЭКОНОМИКА БӨЛІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
3.1 1м3 судың құнын анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
3.2 Сумен жабдықтау жүйесінің сметалық құнының есебі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..

4 ЖОБАНЫҢ ЭКОЛОГИЯСЫ ЖӘНЕ ҚАУІПСІЗДІГІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
4.1 Санитарлық қорғау аймақтары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
4.2 Санитарлық қорғау аймақтарының шекаралары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
4.2.1 Жер асты суларымен қамту ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
4.2.2 Ауыз суын хлормен залалсыздандыру. Хлорды сақтау кезіндегі
қауіпсіздік ережелері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..

АННОТАЦИЯ

Дипломдық жобаның мазмұны оқу бағдарламаның нақтылы негізгі бөлімнен тұрады.
Бұл жобада Атбасар қаласын сумен жабдықтау жүйесі қарастырылып, қаладағы жылыту электр орталығының қазандығындағы берілетін суды натрий – катионитті әдіспен жұмсарту жүргізілген.
Сумен жабдықтау жүйесінің құбыр торап желілерімен, су алу ғимараттарының гидравликалық есептеулері толық жасалған. Есептеулер арқылы ғимараттардың жұмыстау қызмет көрсету тәсілдемесі графикалық бөлімінде көрсетілген.
Қала тұрғындары мен өндіріс орындарының сенімді, үзіліссіз сумен қамтамасыз ету, пайдалану ерекшеліктері ҚМ және Е бойынша жасалды.
Құрлыс технологиясы және ұйымдастыру бөлімінде қолданылу аймағының жер жұмыстары, көлемі анықталынып, еңбек шығының калькуляциясы, еңбек өндірісінің графигі, күнтізбелік жоспар жасалынды. Негізгі жұмыстар сызбасы графикалық бөлімінде толығымен көрсетілген. Технико – экономикалық көрсеткіштер есептелініп, жұмыстың пайдалану ведомості толтырылды. Қауіпсіздік және жұмыс өндірісінің нұсқауы жазылды.
Экономика бөлімінде судың 1 м3 өзіндік құны анықталып, жергілікті және құрлыс сметалық құн анықталды.
Жобаның экологиясы мен қауіпсіздігі бөлімінде санитарлық қорғау аймақтары, жер астынан су алу көздерінің экологиясы қарастырылды. Ауыз суын хлор реагентімен залалсыздандыру және хлорды сақтау кезіндегі қауіпсіздік ережелері қарастырылған.

КІРІСПЕ

Адамзат қоғамы дамыған сайын суды көп қажет етеді. Ғылыми техникалық прогресс сусыз ілгері басуы мүмкін емес. Тұрғындарды сапалы және таза сумен қамтамасыз ету үлкен гигиеналық орын алады. Су, адамдар мен жануарлардың организіміне еніп, онда болатын зат және энергия айналымына тікелей қатысады. Сондықтан су-өмір негізі.
Дамыған елдердің барлығына суды тиімді пайдаланып, оны ластанудан қорғауға бірінші кезекте көңіл бөліп отыр. Егер су тазалығын сақтамасақ неше түрлі індеттер көзіне тез айналады. Судың табиғи қоры шектеулі болғандықтан, оны дұрыс пайдалана біліп, су қорын сақтап келешек ұрпақ үшін сақтап қалу міндет. Оған үлкен үлес қосып, сақтап қалуымыз қажет.
Елді мекенді және өнеркәсіп орындарын сумен қамтамасыз ету үшін табиғи су көздерін дұрыс таңдай білу қажет, өйткені ол тек сумен жабдықтау жүйесі жұмысының сипатына ғана емес, сонымен қатар жүйе құрамындағы ғимараттар санына әсерін тигізеді.
Сумен қамтамасыз етуде пайдалануға болатын табиғи су көздері екі топқа жіктеледі. Жер беті және жер асты су көздері.
Қазақстандағы негізгі жер беті су көздері-ол өзендер мен көлдер. Өзендер құрлық бетінде табиғи сумен тұрақты немесе жыл маусымдарының көпшілік уақытында ағатын су ағыны.
Қазақстанда көптеген қалалар мен елді мекендер жер асты сулармен қамтамасыз етіліп келеді. Жер асты сулары жер қыртысын құрайтын, тау жынстарының ішіндегі сулар.
Жер асты сулары кейбір айпаттарда, құмшағылдарда, көл, теңіз бойларында, өзен арналарында, сай-саларда тау мен қырат беттерінде 0,1-1 м тереңдікте, платформалық жазықтарда 15-20 км, не одан да тереңдікте жатады. Жер асты суларының негізгі қоры-өзен, көл, теңізсуларының және қар мен жауын суларының сіңуі нәтижесінде қалыптасады.
Жер асты суларының сапасы, минералдығы, химиялық құрамы әр түрлі болып келеді. Әр түрлі химиялық элементтермен қатар, жер асты суларының құрамында еріген газдар болады. Олардың ішінде көп тарағандары:оттегі, азот,күкіртті сутек, көмір қышқыл газы, метан.
Халықтың ауыз су қажеттілігіне, шаруашылығына жұмсалатын су таза, мөлдір болуы тиіс. Оның құрамында жұқпалы аурулар тарататын бактериялар, зиянды заттар және дәмі мен иісі жағымсыз болмауы тиіс.
Кейбір өнеркәсіп, жылу орталығы сияқты өнеркәсіптерде, буландыру қазандықтарында қатты су қолданылмайды, өйткені құрамында кальций және магний тұздары қазандық қабырғаларына жабысып, оның пайдалы әсер коэффицентін төмендетіп жібереді.
Жалпы айтқанда, өнеркәсіп орындарының талаптарына сай келетін бірде-бір табиғи су көздерін табу қиын.

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР

1. СНиП 2.04.02-84 «Водоснабжение, наружные сети» Москва 1985г.
2. Абрамов Н.Н «Водоснабжение» - учебник для вузов-3е издание М:
Стройиздат 1982-440б.
3. Шевелев Ф.А., Шевелев А.Ф. «Таблицы для гидравлического расчета .
водопроводных труб» М: Стройиздат 1984г.
4. Сироткин В.П. «Схемы и расчет водоводов и водопроводных сетей» -
учебник для вузов 2-е издание М: 1968г.
5. Под редакцией А.К Перешивкина «Монтаж систем внешнего
водоснабжения и канализаций» Справочник строителя М: Стройиздат
1988г.
6. Под редакцией А.С. Москвитина «Оборудование водопроводно-
канализационных сооружений» М: Стройиздат 1979г.
7. Жұмағұлов «Сумен жабдықтау» Алматы:1995ж.
8. Белан А.С., Хоружии В.Д., «Проектирование и расчет устройства
водоснабжения» Киев: 1981г.
9. Кожинов В.Ф., «Очистка питьевой и технической воды» примеры и
расчеты М: Стройиздат 1971г.
10.Николадзе Г.И., Минц Д.М., Кастальский А.А., «Подготовка воды для
питьевого и промышленного водоснабжения» Москва: Высшая школа
1984г.
11.Опыт применения технологий противоточного натрий – катионирования в
котельных / Амосова Э.Г., Долгополов П.И., Потапова Н.В., // Сантехника.
2003 №2
12.Турк В.И., Минаев А.В., Карелин В.Я. «Насосы и насосная станция»
М: 1981г.
13.Карасев Б.В. «Насосные и воздуходувные станций» Минск: Высшая
школа 1990г.
14.Гаевой А.Ф. Курсовые и дипломное проектирование
15.Хамзин С.Қ., Жанаев А.Б., «Құрлыс өндірісінің технологиясы» Алматы
1995ж.
16. Киселев М.М . «Топливо – смазочные материалы для смазочных машин».
М. 1988г.
17. Хамзин С.Х. Тәженов А.Б. «Құрлыс өндірісінің технологиясы». Курстық
және дипломдық жобалау.
18. Методикалық нұсқаулар жұмыстар үшін «Жер жұмыстарын шығару».
Өскемен 1987ж.
19. ЕНиР сборник 2. Механикалық және қолды жер жұмыстары. М. 1973ж
20. Дикман Л.Г «Организация и управление строительным производством». М.
1982г.
21. Порядок определения сметной стоймости строительства в РК.СНРК 8.02-
02-2002г. Астана, 2003г.
22. Сборник сметных норм и расценок на стройтельные работы. Земленые
работы СН.РК 8.02-05-2002 Астана, 2003г.
23. Сборник сметных норм и расценок на стройтельные работы. Водопровод
– наружные сети. СН.РК 8.02-05-2002 Астана, 2003г.
24. Орлов Г.Г «Охрана труда в строительстве». Высшая шола 1984г.
25. Торочешников Н.С., Родионов А.И., Кельцев Н.В., Клушин В.Н., «Техника
защиты окружающей среды». Москва: 1981г.
26. Үпішев Е.М., Мұқаұлы С., «Табиғатты пайдалану және қоршаған ортаны
қорғау». Алматы 2006ж.
27. Асқарова Ұ.Б. «Экология және қоршаған ортаны қорғау». Алматы 2004ж.
28. Дукенбаев К. «Қазақстан энергетикасы». Алматы 1998ж.

Пән: Автоматтандыру, Техника
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 52 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ
АННОТАЦИЯ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ
БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ...
1.1 Сумен жабдықталатын мекен жайға
сипаттама ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.2 Есепті шығындарды
анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ..
1.2.1 Ауыз шаруашылық сулардың
шығындары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.2.2 Суаруға кететін шығындарды
анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
1.2.3 Ескермеген қажеттерге кететін су шығынын
анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.2.4 Өндіріс өнеркәсіптік жұмысшыларының тұрмыстық қажетті
шығындарын
анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ...
1.2.4.1 Су себер үшін
шығындар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ...
1.2.5 Өртке қарсы су
шығындары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ...
1.3 Арынды мұнараның және таза су резервуарының
сыйымдылығын
анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ...
1.3.1 Арынды мұнараның көлемін
анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.3.2 Таза су резервуарының көлемін
анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
1.4 Су өткізу желісін гидравликалық есепке
дайындау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.4.1 Жол жөнекей шығындарды
анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
1.4.2 Су өткізу желісінің диаметрін
қабылдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.4.3 Құбырдың диаметрін
анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... .
1.4.4 Айналмалы торларды үйлестіру
әдістері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.4.5 Су құбыр торабының гидравликалық
есептеуі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
1.4.6 Су жеткізуші құбырлары және олардың бір-бірімен жалғау
әдістері ... ... ...
1.5 Жер асты су көздерінен су алу олардың ғимараттарын жобалау,
есептеу ... ...
1.5.1 Су алатын құдықтарды бұрғылау тәсілдері мен бұрғылайтын
станоктарды

таңдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
1.5.2 Сүзгілердің түрін таңдау және сүзгілерді
есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.5.3 Сорғышты таңдау және қосалқы құдықтардың санын
анықтау ... ... ... ... ... .
1.5.4 Құдықтардың өз ара іс-әрекет жасау гидрогеологиялық
есебі ... ... ... ... ... ...
1.5.5 Құбырлардың гидравликалық
есебі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.5.6 Санитарлық қорғау
аймағы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... .
1.5.7 Суды
залалсыздандыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... .
1.6 Екінші көтеру сорғыш бекетінің жобасы және
есептелнуі ... ... ... ... ... ... . ... ...
1.6.1 Қажетті арынды
таңдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ...
1.6.2 Бір сорғышқа есептелінетін өнімділікті анықтау және сорғыш
таңдау ... ...
1.6.3 Су өткізгіштердің сипаттамасын
құру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.6.4 Сорғыштық осінің белгісін
таңдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
.
1.6.5 Қосалқы агрегаттардың санын
анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
1.6.6 Вакуум сорғыш және дренаж сорғышты
қабылдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
1.6.7 Жүк көтергіш құрал жабдықтарды
таңдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.7 Суды
жұмсарту ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

1.7.1 Na – катионды қондырғыны есептеу. Na – катионитті әдіспен суды

жұмсарту ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
1.7.2 Реагент шаруашылығындағы тұзды
есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.7.3 Суды жұмсартудың
әдістері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ..
1.8 Жаңартпашылық
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ..
1.8.1 Қазандықтарда қарсы ағысты регенерациялы натрий – катионитті
әдіспен
суды
дайындау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... .
2 ҚҰРЛЫС ТЕХНОЛОГИЯСЫ ЖӘНЕ
ҰЙЫМДАСТЫРУ ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
2.1 Салынатын мекен жайға
сипаттама ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... .
2.2 Жер жұмыстарының көлемін
анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
2.3 Жер қазу тасымалдау және жинақтау механизмдерін
таңдау ... ... ... ... ... ... ...
2.4 Өзі жүретін жебелі механизмдердін, кранын таңдап
алу ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.5 Техника – экономикалық салыстыру
есебі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.6 Еңбек шығының калькуляциясын
анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
2.7 Құрлыс машиналарға арналған жағар майдың есептік
мөлшері ... ... ... ... ... ...
2.8 Жұмыс өндірісінің
нұсқауы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ...
2.9 Қауіпсіз ережелер
нұсқауы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... .
3 Жұмыс өндірісінің күнтізбелік
жоспары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
3 ҚҰРЛЫС ЭКОНОМИКА
БӨЛІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ...
3.1 1м3 судың құнын
анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ...
3.2 Сумен жабдықтау жүйесінің сметалық құнының
есебі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
4 ЖОБАНЫҢ ЭКОЛОГИЯСЫ ЖӘНЕ
ҚАУІПСІЗДІГІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
4.1 Санитарлық қорғау
аймақтары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... .
4.2 Санитарлық қорғау аймақтарының
шекаралары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
4.2.1 Жер асты суларымен
қамту ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ...
4.2.2 Ауыз суын хлормен залалсыздандыру. Хлорды сақтау кезіндегі
қауіпсіздік
ережелері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ...
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
ҚОЛДАНЫЛҒАН
ӘДЕБИЕТТЕР ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ...

АННОТАЦИЯ

Дипломдық жобаның мазмұны оқу бағдарламаның нақтылы негізгі
бөлімнен тұрады.
Бұл жобада Атбасар қаласын сумен жабдықтау жүйесі қарастырылып,
қаладағы жылыту электр орталығының қазандығындағы берілетін суды натрий –
катионитті әдіспен жұмсарту жүргізілген.
Сумен жабдықтау жүйесінің құбыр торап желілерімен, су алу
ғимараттарының гидравликалық есептеулері толық жасалған. Есептеулер
арқылы ғимараттардың жұмыстау қызмет көрсету тәсілдемесі графикалық
бөлімінде көрсетілген.
Қала тұрғындары мен өндіріс орындарының сенімді, үзіліссіз сумен
қамтамасыз ету, пайдалану ерекшеліктері ҚМ және Е бойынша жасалды.
Құрлыс технологиясы және ұйымдастыру бөлімінде қолданылу
аймағының жер жұмыстары, көлемі анықталынып, еңбек шығының калькуляциясы,
еңбек өндірісінің графигі, күнтізбелік жоспар жасалынды. Негізгі жұмыстар
сызбасы графикалық бөлімінде толығымен көрсетілген. Технико –
экономикалық көрсеткіштер есептелініп, жұмыстың пайдалану ведомості
толтырылды. Қауіпсіздік және жұмыс өндірісінің нұсқауы жазылды.
Экономика бөлімінде судың 1 м3 өзіндік құны анықталып,
жергілікті және құрлыс сметалық құн анықталды.
Жобаның экологиясы мен қауіпсіздігі бөлімінде санитарлық қорғау
аймақтары, жер астынан су алу көздерінің экологиясы қарастырылды. Ауыз
суын хлор реагентімен залалсыздандыру және хлорды сақтау кезіндегі
қауіпсіздік ережелері қарастырылған.

КІРІСПЕ

Адамзат қоғамы дамыған сайын суды көп қажет етеді. Ғылыми
техникалық прогресс сусыз ілгері басуы мүмкін емес. Тұрғындарды сапалы
және таза сумен қамтамасыз ету үлкен гигиеналық орын алады. Су, адамдар
мен жануарлардың организіміне еніп, онда болатын зат және энергия
айналымына тікелей қатысады. Сондықтан су-өмір негізі.
Дамыған елдердің барлығына суды тиімді пайдаланып, оны
ластанудан қорғауға бірінші кезекте көңіл бөліп отыр. Егер су тазалығын
сақтамасақ неше түрлі індеттер көзіне тез айналады. Судың табиғи қоры
шектеулі болғандықтан, оны дұрыс пайдалана біліп, су қорын сақтап келешек
ұрпақ үшін сақтап қалу міндет. Оған үлкен үлес қосып, сақтап қалуымыз
қажет.
Елді мекенді және өнеркәсіп орындарын сумен қамтамасыз ету үшін
табиғи су көздерін дұрыс таңдай білу қажет, өйткені ол тек сумен
жабдықтау жүйесі жұмысының сипатына ғана емес, сонымен қатар жүйе
құрамындағы ғимараттар санына әсерін тигізеді.
Сумен қамтамасыз етуде пайдалануға болатын табиғи су көздері екі
топқа жіктеледі. Жер беті және жер асты су көздері.
Қазақстандағы негізгі жер беті су көздері-ол өзендер мен көлдер.
Өзендер құрлық бетінде табиғи сумен тұрақты немесе жыл маусымдарының
көпшілік уақытында ағатын су ағыны.
Қазақстанда көптеген қалалар мен елді мекендер жер асты сулармен
қамтамасыз етіліп келеді. Жер асты сулары жер қыртысын құрайтын, тау
жынстарының ішіндегі сулар.
Жер асты сулары кейбір айпаттарда, құмшағылдарда, көл, теңіз
бойларында, өзен арналарында, сай-саларда тау мен қырат беттерінде 0,1-1
м тереңдікте, платформалық жазықтарда 15-20 км, не одан да тереңдікте
жатады. Жер асты суларының негізгі қоры-өзен, көл, теңізсуларының және
қар мен жауын суларының сіңуі нәтижесінде қалыптасады.
Жер асты суларының сапасы, минералдығы, химиялық құрамы әр түрлі
болып келеді. Әр түрлі химиялық элементтермен қатар, жер асты суларының
құрамында еріген газдар болады. Олардың ішінде көп тарағандары:оттегі,
азот,күкіртті сутек, көмір қышқыл газы, метан.
Халықтың ауыз су қажеттілігіне, шаруашылығына жұмсалатын су таза,
мөлдір болуы тиіс. Оның құрамында жұқпалы аурулар тарататын бактериялар,
зиянды заттар және дәмі мен иісі жағымсыз болмауы тиіс.
Кейбір өнеркәсіп, жылу орталығы сияқты өнеркәсіптерде, буландыру
қазандықтарында қатты су қолданылмайды, өйткені құрамында кальций және
магний тұздары қазандық қабырғаларына жабысып, оның пайдалы әсер
коэффицентін төмендетіп жібереді.
Жалпы айтқанда, өнеркәсіп орындарының талаптарына сай келетін
бірде-бір табиғи су көздерін табу қиын.

1 ТЕХНОЛОГИЯ БӨЛІМІ

1.1 Сумен жабдықталатын мекен-жайға сипаттама

Атбасар қаласын сумен қамтамасыз ету көзі-жер асты сулары болып
келеді.
Халықтың саны 59265 адам болғандықтан, Атбасар қаласы 1-
категориялы су тұтынушыларға жатады. 1-ші ауданда -10 қабат үйлері бар. 2-
ші ауданда -6 қабат үйлері бар. Май, сүт өндеу зауты бар. Қаланың маңында
өндіріс орны болып жылыту электр орталығы орналастырылған.

1.2 Есепті шығындарды анықтау

Есепті шығындар келесі шығындардан тұрады:
1. Тұрғындардың ауыз су шаруашылық шығындары;
2. Суаруға кететін шығын;
3. Өрт сөндіруге кететін шығын;
4. Өндіріс өнеркәсіп орындардың ауыз шаруашылық және технологиялық.

1.2.1 Ауыз шаруашылық сулардың шығындары

Кесте 1.1- Тұрғындардың санын анықтау.
Ауданның № 1га келетін Аудан Адам саны. 1 кісіге 1 тәулікте
адам тығызд. F,га шығынданатын су
адамга мөлшері qж,лтәул.
1 8 190,5 34290 160
2 6 138,75 24975 160

Ауыз шаруашылық қажеттерге жұмсалатын судың есептік тәуліктік
шығынын келесі формула арқылы табамыз:

(1)
Мұндағы:
Qж- меншікті су тұтыну мөлшері 1 кестесі бойынша табылады;
Nж- есептік адам саны;
Тәулігіндегі су тұтынудың ең аз және ең көп тұтыну кезіндегі
есептік шығындарды төмендегі формулалар арқылы анықтаймыз:

(2)
Мұндағы:
- су тұтынудың бір қауіпсіздігін ескеретін коэффициент.

Бұл 1 ұсынысы бойынша шамаларында болады.
Есептік сағаттық шығындар келесі өрнек арқылы табылуы керек:

(3)

(4)

- тәулік бойындағы сағаттық бір қалыпсыздық коэффициенттері, оны
келесі өрнекпен анықтаймыз:

(5)

(6)

Мұндағы:
- ғимараттардың өркендеуін ескеретін, өнеркәсіп орындардың жұмыс
кестесін және басқа жергілікті шарттарды еске алатын коэффициент,

Кесте 1.2- есептік шығындарды анықтау.
АуданМеншік коэффициенттер шығындар
ның №су
тұтыну
мөлшері
qж,лтә
ул.,ада
м

Суық цех Ыстық цехСуық цех Ыстық цехСуық цех Ыстық цех
1 500 400 25 45 2,5 10

Ауыз- шаруашылық шығыны келесі формуламен анықталады:

(9)

Мұндағы:
Q-1 жұмысшының су тұтыну мөлшері, лауысым;
N- жұмысшылардың саны.
Әр ауысым үшін таратылады, бір қалыпты деп аламыз.

1.2.4.1 Су себер үшін шығындар.

Ерекше санитарлық режим сақтайтын өндіріс орындарында, бір су
себер торабына кететін су шығыны 500 лсағ деп алынады. Су себердің
пайдалану уақыты 45 мин.
Осы қажеттерге ауыз су пайдаланылады, сондықтан су ауылдық су
жүргізу желісінен алынады. Мына шығындар келесі өрнек арқылы табылады:

(9)
Мұндағы:
- 1 су себер торабы үшін сағаттық шығын, лсағ;
- су себер саны

(10)

- Cу себер пайдаланған адам саны

(11)

1.2.5 Өртке қарсы су шығындары

Осы су тұтынудың түрі ерекше болып келеді. Сумен жабдықтау
жүйесі әр уақытта қажетті көлемде су беру керек. Сумен қамтамасыз ету
жүйесін есептегенде өртке қарсы есептік су шығынын білу керек, яғни уақыт
бірлігінде өртке қарсы шығындалатын судың жалпы көлемін және өртті
сөндіруге кететін судың жалпы қорын келесі өрнекпен анықтаймыз:

(12)

Мұндағы:
nіш , nсырт – ішкі және сыртқы өрт саны;
qіш , qсырт - ішкі және сыртқы өрт сөндіруге кететін су шығыны, лс.

1.3 Арынды мұнараның және таза су резервуарының сыйымдылығын анықтау

1.3.1 Арынды мұнараның көлемін анықтау

Арынды мұнара жер бедерінің ең биік нүктесінде орналасады. Ол
су жүйесінің және II- ші көтеру сорғыш бекетінің жұмыстарын реттеуге
қолданады. Мұнараның көлемі пайдалы және 10 мин ішінде өрт сөндіуге
есептелген шығындардан тұрады. Оны келесі өрнекпен анықтаймыз:

WA..М = Wрет + Wорт.к , м3
(13)

Мұндағы:
Wрет – пайдалы шығынға есептелген көлем, м3
Wорт.к - өртке қарсы су шығынының көлемі, м3.
qсырт – сырттағы өрт сөндіруге шығындалатын су мөлшері, лс.

Wорт. к= м3
(14)

Реттеуші көлемді анықтау үшін сорғыштардың өнімділігін және
ауылдық су шығынын білу керек.

Кесте 1.4 – Мұнараның багіндегі қалдықты анықтау.
ТәуліктікСу Сорғыштардың Мұнараның Мұнараның Мұнараның
сағаттар тұтыну, су беруі багына су багінен су багіндегі
% құйу алу қалдық
1 2 3 4 5 6
0-1 3,1 3 0,1 1,73
1-2 3,1 3 0,1 0,53
2-3 3,1 3 0,1 0,43
3-4 3,07 3 0,07 0,36
4-5 3,07 3 0,07 0,29
5-6 4,03 4,24 0,21 0,44
6-7 4,3 4,24 0,06 0,5
7-8 4,6 4,24 0,36 0,86
8-9 5,1 4,24 0,86 0
9-10 4,1 4,24 0,14 0,14
10-11 4,08 4,24 0,16 0,3
11-12 4 4,24 0,24 0,54
12-13 4,8 5 0,2 0,74
13-14 4,7 5 0,3 1,04
14-15 4,9 5 0,1 1,14
15-16 4,9 5 0,1 1,24
16-17 4,9 5 0,1 1,34
17-18 4,62 5 0,38 1,44
18-19 4,65 5 0,35 1,82
19-20 4,58 5 0,42 2,24
20-21 4,57 5 0,43 2,67
21-22 4,5 4,24 0,26 2,41
22-23 3,4 3 0,4 2,01
23-24 3,38 3 0,38 1,63

Арынды мұнараны реттеу көлемі келесі өрнекпен анықталады.

Wрет = м3
(15)

Мұндағы:
А 1.4 – ші кестедегі максималды қалдықтың көлемі.

Wрет = м3

Сыйымдылығы 400 м3 арынды мұнара қабылдаймыз.

1.3.2 Таза су резервуарларының көлемін анықтау

Таза су резервуарлары I-ші және II-ші көтеру сорғыш бекеттердің
суды берулері арасында реттеу үшін және 3 сағаттық өрт сөндіру қорларын
сақтау үшін қолданылады.
Таза су резервуарының көлемі келесі өрнекпен анықталады:

WТ.С..Р = + Wорт + Wм.к , м3
(16)

Мұндағы:
- реттеу үшін қажетті көлем, м3 ;
Wорт - өрт сөндіру қорларын сақтау көлемі, м3
Wм.к – тәулік бойындағы ең жоғарғы су тұтыну шығынынан 3-4% пайыз
меншікті қажеттілікке қабылданатын су көлемі, м3

= м3

(17)

Мұндағы:
Б – таза су резервуарындағы ең көп қалдық, м3

= 3,13*11379100=356,16
м3

Өрт сөндіруге жұмсалатын 3 сағат кезіндегі сиымдылық
төмендегі өрнекпен анықталады:

, м3 (18)

Мұндағы:
nі,nсыр – ішкі және сыртқы бір мезеттегі өрт саны;
qі, qсыр - ішкі және сыртқы бір өртке кететін су шығыны п.2.12-2.17.5-
81 кесте арқылы анықтаймыз.
Wшар – техникалық шаруашылық қор су сиымдылығы. (өндірістік, абаттандыру,
душтарға кететін) 4-кесте 21-ші бағаннан қабылдаймыз.
QI - максималдық () кезіндегі шығыннан 3-4% пайыз меншікті
қажеттілікке қабылданатын су көлемі.

Wорт = м3

Wмк , м3 – тәулік бойындағы ең жоғарғы су тұтыну шығынынан 3-4% пайыз
меншікті қажеттілікке қабылданатын су көлемі.
Wмк = м3
(19)
м3
м3
Кесте 1.5- Таза су резервуарындағы қалдықты анықтау.
ТәуліктікI-ші көтеру II-ші көтеру Ағым Шығын Қалдық
сағаттар сорғыш сорғыш Т.С.Р.-на Т.С.Р.-нан
бекетінің бекетінің
жұмыс істеу жұмыс істеу
режимі режимі
1 2 3 4 5 6
0-1 4,17 3,03 1,14 4,57
1-2 4,17 3,03 1,14 3,42
2-3 4,17 3,03 1,14 2,28
3-4 4,17 3,03 1,14 1,14
4-5 4,17 3,03 1,14 0
5-6 4,17 4,24 0,07 0,07
6-7 4,17 4,24 0,07 0,14
7-8 4,17 4,24 0,07 0,21
8-9 4,17 4,24 0,07 0,28
9-10 4,17 4,24 0,07 0,35
10-11 4,17 4,24 0,07 0,42
11-12 4,17 4,24 0,07 0,49
12-13 4,17 5 0,83 1,32
13-14 4,17 5 0,83 2,15
14-15 4,17 5 0,83 2,98
15-16 4,17 5 0,83 3,81
16-17 4,17 5 0,83 4,64
17-18 4,17 5 0,83 5,47
18-19 4,17 5 0,83 6,3
19-20 4,17 5 0,83 7,13
20-21 4,17 5 0,83 7,96
21-22 4,17 4,24 0,07 8,03
22-23 4,17 3,01 1,16 6,87
23-24 4,09 3,01 1,16 5,71

м3

м3

Көлемі 1000 м3 екі типті Т.С.Р қабылдап аламыз.

1.4 Су өткізу желісін гидравликалық есепке дайындау

1.4.1 Жол жөнекей шығындарды анықтау

Таратушы тордың бір учаскесінен өтетін судың мөлшерін анықтау
кезінде оған әр көлемде (q1,q2...qn) су алатын үйлер қосылатын және олардың
алатын су мөлшері тәулік сағат сайын өзгеріп отыратынын ескерген жөн.
Қала су құбырларынжобалаған кезде құбырларға берілетін су құбыр ұзындығы
бойынша жеке учаскелердегі су шығыны бір қалыпты шығындалады деп
есептелінеді. Әр учаскіден бөлініп шығатын су көлемі оның ұзындығына
пропорционал болады болады. Бұл жағдайда бір метрге қатысылы меншікті
шығын келесі формуламен анықталынады.

Меншікті су шығыны келесі түрде анықталады:

I – ші аудан үшін (20)

II – ші аудан үшін (21)

Мұндағы
- Қала бойынша ауыз-су тұтыну, лс
- Магистральдардың ұзындығы, м
Жол жөнекей шығындарды есептеу үшін әр жағдай кезінде шығындарды білу
қажет.
Жол-жөнекей шығындарды келесі өрнек арқылы есептейміз.

(22)

Мұндағы
L-желі ұзындығы, м
Барлық есептеулерді кесте түрінде есептелген.
Кесте 1.6 – Есептеулер нәтижелері.
Есептік
жол
1 2 3 4 5 6 7
Мах су тұт. 200 187,95 17,4 - 5,4 -
Мах.өткелді 200 222,85 - 17,4 - -
Мах су 200 242,95 17,4 - - 55
тұт.орт

Кесте 1.7 – Максималды су тұтыну.
Есептік L,м Мах су тұтыну сағ Мах өткелді сағ
Үлескі
№

1 2 3 4 5 6
I - аудан
1-2 800 0,02 16 0,01 8
2-3 800 16 8
3-4 800 16 8
4-5 800 16 8
1-10 400 8 4
5-6 400 8 4
6-7 400 8 4
7-8 400 8 4
8-9 400 8 4
9-10 600 12 6
116 58
II - аудан
10-11 600 0,02 12 0,01 6
11-12 800 16 8
12-13 800 16 8
13-14 800 16 8
14-15 600 12 6
15-6 600 12 6
6-7 400 8 4
7-8 400 8 4
8-9 400 8 4
9-10 400 8 4
116 58

Кесте 1.8 – Жол жөнекей шығын.
Түйін Үлескі Мах су тұтыну, Мах өткелді, сағ Мах су тұт.Мах өтк.
№ № сағ сағ сағ

1 2 3 4 5 6
1 1-2 16 12 8 6
1-10 8 4
2 1-2 16 16 8 8
2-3 16 8
3 2-3 16 16 8 8
3-4 16 8
4 3-4 16 16 8 8
4-5 16 8
5 4-5 16 12 8 6
5-6 8 4
6 5-6 8 14 4 7
6-7 8 4
6-15 12 6
7 6-7 8 8 4 4
7-8 8 4
8 7-8 8 8 4 4
8-9 8 4
9 8-9 8 10 4 4
9-10 12 4
10 9-10 12 16 4 7
1-10 8 4
10-11 12 6
11 10-11 12 14 6 7
11-12 16 8
12 11-12 16 16 8 8
12-13 16 8
13 12-13 16 16 8 8
13-14 16 8
14 13-14 16 14 8 7
14-15 12 6
15 14-15 12 12 6 6
6-15 12 6

Меншікті, жол-жөнекей және түйінді шығындар барлық есептеу
тәртібі үшін есептелінеді (Өрт сөндіруден басқа жағдайда). Су құбыры
торабындағы су тұтыну мен су беру тепе-теңдігі мұнаралы желі үшін соңында
келесі өрнекпен анықталады.
Тұтынушылардың ең көп су пайдалану кезегіндегі режимі.

(23)

Ағынды мұнараға ең көп судың өткелді өткізу режимі.

(24)

Тұтынушылардың ең көп су пайдалану және өрт кезегіндегі режимі.

(25)

Есептік жағдайдың әр жағдайында жеке-жеке енгізе отырып
желі үлгісін құру керек.

1.4.2 Су өткізу желісінің диаметрін қабылдау.

Алғашқы арын таратудан кейін, шекті шығындар кестелерін қолданып,
су өткізетін сызықтардың экономикалық тиімді диаметірін қабылдап алады.
Біз шойын құбырлар таңдаймыз.
Экономикалық дерек керекті жағдай келтірілген өрнек бойынша
есептелінеді. Шойын құбырлар үшін осы өрнек мына түрде болады:

(26)

Мұндағы:
-1 квт*сағ электр энергиясының құны, теңге;
- сорғыш бекетінің пайдалы әсерінің коэффициенті, 0,7-0,8
- құбырлар түріне байланысты болатын, су өткізу желісінің және су
өткізгіштердің құрылыс құнын анықтайтын коэффициент, шойын құбырлар үшін
=130:
- электр энергиясының шығындарының бірқалыпсыздығының коэффициенті.
Ол төменгі формуламен есептеледі:

(27)

Мұндағы:
- су өткізгіштің есептік жұмыс істеу мерзімінде жылдар бойынша су
тұтынуды ескеретін коэффициент, =1,01...1,03;
-тәуліктік бірқалыпсыздық коэффициент (1,1-1,3), алдын-ала
жүргізілген өзіміздің есептер бойынша алынады;
- су тұтынудың бірқалыпсыздығының коэффициенті.

3 бойынша, егер , онда
- кесте бойынша алынған экономикалық дерек.
Экономикалық тиімді диаметрді мына өрнекпен анықтауға болады.
Учаскедегі шығындарды анықтау үшін төменгі өрнекті пайдаланамыз.

(28)

- экономикалық фактор.
- экономикалық фактор құрылыс қағидалары шығын бойынша.
=0,5;0,75;1 тең.
- жалпы шығын сорғышпен құбыр торабына берілетін толық шығын, лс
- қарастырылатын учаскенің есептік шығыны.
- су тарату кезінде электр қуатын шығындаудағы учаскенің ролін
білдіретін коэффициент.

(29)

Мұндағы:
- қиып өтетін магистралдар саны.

Кесте 1.9- Максималды су тұтыну жағдайы үшін шекті шығындарды және
диаметрлерді анықтау.
Шығын Есептік Диаметр
ауданның №шығын Д, мм

1 2 3 4 5 6 7
1-2 78,97 1 2,3 1,3 102,66 300
2-3 62,97 1 2,9 1,4 88,15 250
3-4 46,97 1 4 1,5 70,45 200
4-5 30,97 0,5 3,03 1,4 43,35 200
1-10 90 1 2 1,2 108 300
5-6 18,97 0,5 4,9 1,6 30,3 175
6-7 3 1 62,65 3,9 11,7 100
7-8 11 0,5 8,5 2 22 150
8-9 19 1 9,8 2,1 39,9 200
9-10 29 0,5 3,2 1,4 40,6 200
10-11 45 0,5 2 1,2 54 250
11-12 31 1 6 1,8 55,8 250
12-13 15 0,33 4,1 1,6 24 100
13-14 1 0,5 93,9 4,5 4,5 50
14-15 14 0,5 6,7 1,88 26,32 150
15-16 7,97 0,5 11,7 2,2 16,94 150

Кесте 1.10- Максималды су өту жағдайы үшін шекті шығындарды және
диаметрлерді анықтау.
Шығын Есептік Диаметр
ауданның №шығын Д, мм

1 2 3 4 5 6 7
1-2 99,42 1 2,2 1,3 129,24 350
2-3 78,02 1 2,8 1,4 109,22 350
3-4 62,02 1 3,5 1,5 93,03 250
4-5 46 0,5 2,4 1,3 59,8 250
1-10 11,42 1 19,5 2,6 29,7 200
5-6 34 0,5 3,2 1,4 47,6 200
6-7 13,71 1 16,2 2,5 34,3 200
7-8 21,71 0,5 5,1 1,7 37 200
8-9 29,71 1 7,5 1,9 56,4 250
9-10 39,71 0,5 2,8 1,4 55,5 250
10-11 55,71 0,5 2 1,2 66,8 300
11-12 41,71 1 5,3 1,7 70,9 300
12-13 25,71 0,33 2,8 1,4 35,9 200
13-14 9,71 0,5 11,4 2,2 21,3 200
14-15 4,26 0,5 26,1 2,9 12,3 125
15-6 33,71 0,5 3,3 1,4 47,19 200

Кесте 1.11- Максималды су өту жағдайы және өрт жағдайы үшін шекті
шығындарды және диаметрлерді анықтау.
Шығын Есептік Диаметр
ауданның №шығын Д, мм

1 2 3 4 5 6 7
1-2 109,48 1 2,2 1,3 142,3 400
2-3 88,07 1 2,7 1,3 114,5 400
3-4 72,07 1 3,3 1,4 100 400
4-5 31,07 0,5 3,9 1,5 46,6 350
1-10 121,47 1 2 1,2 145,7 400
5-6 19 0,5 6,3 1,8 34,2 250
6-7 16 1 15,1 2,4 38,4 250
7-8 24,2 0,5 5 1,7 41,1 250
8-9 32,2 1 7,5 1,9 61,1 250
9-10 42,23 0,5 2,8 1,4 59,1 250
10-11 60,74 0,5 1,99 1,2 72,8 250
11-12 46,74 1 5,1 1,7 79,4 300
12-13 5,74 0,33 13,9 2,4 13,7 125
13-14 10,26 0,5 11,8 2,2 22,5 150
14-15 43,74 0,5 2,7 1,3 56,8 250
15-6 18,7 0,5 6,4 1,8 33,6 200

1.4.3 Құбырдың диаметрін анықтау.

Су құбыр торабының жеке учаскелерінің диаметрлері сол
учаскелерден өтетін есепті шығындарға лайықтап алынуы керек.

Кесте 1.12-Құбырлар диаметрлері.
Шығын аумақ №Максималды суМаксималды суОрт жағдай Алынған
тұтыну өту жағдайы үшін алынған диаметрлер
кезіндегі үшін алынған диаметрлер
алынған диаметрлер
диаметрлер

1 2 3 4 5
1-2 300 350 400 400
2-3 250 350 400 400
3-4 200 250 400 400
4-5 200 250 350 250
1-10 300 200 400 300
5-6 175 200 250 200
6-7 100 200 250 250
7-8 150 200 250 200
8-9 200 250 250 250
9-10 200 250 250 250
10-11 250 300 250 300
11-12 250 300 300 300
12-13 100 200 125 200
13-14 50 200 150 150
14-15 150 125 250 250
15-6 150 200 200 200

1.4.6 Су жеткізуші құбырлары және олардың бір – бірімен жалғау әдістері.

Арынды су жеткізу құбырлары және арынды шойын желілер үшін
құбырларды МЕСТ 21053-75 ұсынысы бойынша қабылдаймыз.
Қазіргі кезде су жүйелерінде шойын құбырлар жиі қолданылады.
Шойын құбырлардың зауытта шығарар алдында мүжілуден сақтау мақсатында
ішкі және сыртқы қабаттарын мұнайдың қалдығымен майлайды.
Құбырлардың қосылатын жері (қонышқа кірген жері) берік және су
өткізбейтін болуы тиіс және жүргізілген құбырлардың жапсарлары иілу
қабілетіне ие болуы шарт. Бұл көршілес жатқан құбырлардың өсті бойлап
жылжымауына, беріктілігіне себеп болады.
Берілген жапсарлар жеткілікті дәрежеде иілгіш және тербетуші
күштерге төзімді болуы тиіс. Дегенмен, қосылыстардың беріктілігі
құбырлардыкіндей болмайтындықтан су тораптарындағы апаттар көбінесе осы
түйіскен жердің осалдығынан болады. Шойын құбырлары су жүйесінің
тораптарын фосонды бөлшектер көмегімен құрастырады. Фасонды бөлшектер
құбырдың бағыты мен диаметрін өзгертуге, құбырларды арматуралармен қосуға
мүмкіндік береді.
Диаметрі 300 мм дейінгі сақиналы құбырларды резеңке сақиналар
көмегімен қосуға болады. Ал үлкен диаметрлі құбырларды резеңкемен қосуға
бұрандалы ілмекті муфта арқылы жалғауға болады.

1.5 Жер асты су көздерінен су алу ғимараттарын жобалау және есептеу

1.5.1 Су алатын құдықтарды бұрғылау тәсілдері мен бұрғылайтын станоктарды
таңдау.

Бұрғылау тәсілін таңдау кезінде геологиялық құрлысы және
гидрогеологиялық жағайын ескере отырып, құдықтың тереңдігі әр түрлі
болған жағдайда қолданылатын роторлы бұрғылау тәсілін қолданамыз.
3 21- ші кестенің ұсынысы бойынша сары топырақ ерітіндісімен
тікелей жуылатын моторлы бұрғылау тәсілін қабылдаумыз. Және қабылдап
алынған бұрғылау қондырғының түрі – УРБ – 2а.
Осы тәсілді және осы қондырғыны сумен және сапалы сары топырақпен
қамтамасыз ету мүмкіндік болғанда қолданады.

1.5.2 Сүзгінің түрін таңдау және сүзгілерді есептеу.

8 25 – ші кесте бойынша су жүретін қабаттар жынысы ұсақ тас
және жұмыр тас болғандықтан біз санаулы сүзгіні таңдап аламыз.

Санаулы сүзгілер үшін сүзілу жылдамдығы келесі өрнепен табылады:

(30)
Мұндағы:
- сүзілу коэффициенті, мтәул.
Гидрогеологиялық мәліметтер бойынша

Сүзгінің сүзу бетінің ауданы келесі формула бойынша анықталады:

(31)
Мұндағы:
-сүзгінің диаметрі,м;
-сүзгініңжұмысшы бөлігінің ұындығы,м.

Сүзгінің диаметрі келесі формула бойынша анықталады:

(32)
Мұндағы:
- ұнғымадан алатын максималды тәуліктік шығын,м3тәул

-келесі формуламен анықталады:

(33)

Мұндағы:
-коэффициент, 0,5-0,8;
-қабаттық қуат,м.

(34)

Ұңғымадан алынатын судың максималды шығыны келесі өрнекпен
анықталады:

(35)

Мұндағы:
-сүзілу жылдамдығы,мтәул;
сүзу бетінің ауданы,м2

1.5.3 Сорғышты таңдау және қосалқы ұнғымаларды санын анықтау.

6V.26 кестесі бойынша ЭЦВ 12-255-30Г маркалы сорғыш таңдаймыз,
оның өнімділігі 255м3сағ, арыны Н=30м, айналым саны 2950 айнмин.
Сорғыштардың жалпы саны келесі өрнекпен анықталады:

(36)

Мұндағы:
ұнғымадан алатын есептік шығыны,
- бір ұнғыманың шығыны,
Бір ұнғыманың шығының келесі формуламен есептейміз.

(37)

Мұндағы:
ұнғыманың салыстырмалы дебиті.
судың статикалық деңгейінің мүмкіндік төмендеу шамасы

8 23 – шы кесте бойынша қосалқы ұнғымаларды анықтаймыз. 1-ші
категория үшін ол 20% ұнғымалардың жалпы санынан алынады.
Біздің жағдайымызда 2 қосалқы ұнғыма болады. Сонымен
ұнғымалардың саны-7. Құдықтардың арасындағы арақашықтық – 150м тең.
Берілген су шығынының көмегі бойынша
гидравликалық есептеулер жүргізіледі. Су көтергіш қондырғыларға
сорғыштар, эрлифтер, гидравликалық тарандар жатады. Сумен жабдықтау
жүйелерінде сорғыштар жиірек қолданылады.
Сорғыш бекеттерінде жұмыс жағдайы мен пайдалану ерекшеліктеріне
қарай бірінші және екінші көтеру сорғыш бекеттері болып бөлінеді. Сорғыш
бекеттерінде саны мен түріне сорғыш қондырғыларын құрастыру және
пайдалану жағдайларына қарай әр түрлі орналасады.
Берілген су шығынының көлемі бойынша гидравликалық есептеу арқылы
құдықтар мен сорғыштар санын анықтаймыз.
Құдыққа орналасқан сорғыштың су беру өнімділігі Qн сүзіштің
есепті өткізгіштік қаблетіне көп болмау керек. Сүзгіштік сорғыштың
өнімділігін жалпы өнімділікке сәйкес таңдаған жөн. Тұтыну арыны бойынша
ЭЦВ 12-255-30Г маркалы сорғыш қабылдауға болады.
Ұнғымадан сорғышпен алынатын есептік шығын келесі формуламен
анықтаймыз.

(38)
Мұндағы:
- тұтынушыларға берілетін жалпы өнімділігі, м3сағ
- таңдап алынған сорғыштың өнімділігі, м3сағ

Ұнғымада жұмыс істейтін сорғыштардың санын берілген өнімділікке
байланысты анықтауға болады.

(39)

1.5.4 Құдықтардың өз ара іс - әрекет жасау гидрогеологиялық есебі

Құдықтағы судың деңгейінің төмендеуін келесі өрнек бойынша анықтаймыз.

(40)
Мұндағы:
- су пайдалану шығыны, м3тәул;
- сүзілу коэффициенті, м3тәул;
- қабаттың қуаты, м;
- гидравликалық кедергі.
келесі өрнекпен анықталады:

(41)
Мұндағы:
құдықтың нүктесіндегі гидравликалық кедергінің есебі;
қосыша кедергі.

(42)
Мұндағы:
сорғыш өнімділігі, м3тәул;
су пайдалану шығыны, м3тәул;

келесі өрнекпен анықталады:

(43)
Мұндағы:
құдықтардың қатарының ұзындығының жартысы, м;
өзендегі судың деңгейі аз шетке келгендегі судың қимасына дейінгі
арақашықтық;
құдықтың сүзгішінің радиусы, м;
жұмысшы құдықтардың саны.

Судың төмендеуінің шекті деңгейін табамыз.

(44)

Мұндағы:
құдыққа кірген кездегі судың сүзілу кезіндегі арын жоғалуы, м

(45)

құдықтағы жер астындағы судың алғашқы тереңдігі, м

(46)

Мұндағы:
судың тұрақты деңгейінің абсолюттік белгісі;
судың тереңдігі, м.

осымен есептеу аяқталады. Жобаланған деп, жеткілікті деп
есептелінеді.
0,3м4,3м
1.5.5 Құбырлардың гидравликалық есебі

Қажетті арын келесі өрнекпен анықталады:

(47)

Мұндағы:
геометриялық биіктік;
арын жоғалу
құдықтағы есептік шығын кезіндегі судың статикалық деңгейінің
есептік төмендеуі, м

(48)
Мұндағы:
резервуардағы судың деңгейі;
құдықтағы судың тұрақты деңгейі

Сорғышты толық қажетті арыны есептелгеннен кейін ЭЦВ 12-375-30
маркалы сорғыш қабылдаймыз.

Q=375 м3сағ
H=30 м
N=45 кВт
n=2900 айнмин
КПД=76

1.5.6 Санитарлық қорғау аймағы

Жер асты сумен жабдықтау көздері міндетті түрде санитарлық
қорғау аймақтарына алыну керек. Санитарлық қорғау аймағы үш белдеуден
тұрады.
Бірінші белдеу жер асты су көздеріне егер құдық жалғыз болса,
радиусы 30м жерді қамтиды. Ал егер ұнғыма топтасқан болса, онда осы
алынған қашықтықтар соңғы құдықтан бастап ары қарай алынады.
Екінші белдеу кірлеуші дақтың 100 немесе 400 тәулікте құдыққа
жету уақытын есептеу арқылы белгіленеді.

1.5.7 Суды залалсыздандыру

Ауыз су мұқтажына берілген су құрамында адамдар денсаулығына
зиянды заттар әсіресе ауыр қоздырушы микроорганизмдер болмауы керек.
Тұндырғыш пен сүзгілерден өтетін су құрамы едәуір бактериялардан
ажыратылады, дегенмен қалған бактериялар денсаулыққа қауіпті болғандықтан
суды елді – мекенге жіберер алдында залалсыздандырады. Залалсыздандыру
сұйық хлор, азон әк сүттерін пайдалануға болады. Біздің жағдайымызда
хлормен залалсыздандырамыз. Хлорды суға қосқанда хлор органикалық
заттарға әсерін тигізіп бактерияларды өлтіреді. Хлор аз болғанда сапасы
жақсармайды. Ал көп болып кеткенде жағымсыз иіс пайда болатынын естен
шығармауы керек. Залалсыздандыруға жұмсалатын хлордың мөлшерін. Жер асты
сулары үшін хлор мөлшері 0,71,0.
Хлор суға таза су резеруарына түсер алдында беріледі.
Хлордың шығыны келесі өрнекпен есептелді:

(49)
Мұндағы:
q – су шығыны, м3 сағ;
Дх – хлор мөлшері.

Суды залалсыздандырадыру үшін хлорлау бөлмесіне ЛОНИИ – 100 К
маркалы хлоратор орналастырамыз. Хлоратор саны екеу, біреуі жұмысшы,
екіншісі қосалқы.

1.6 Екінші көтеру сорғыш бекетінің жобасы және есептелінуі

1.6.1 Қажетті арынды анықтау

Сорғыштардың арыны келесі өрнекпен анықталады.

(50)
Мұндағы:
Судың геометриялық белгісі, м
мұнараның биіктігі, м
мұнара багінің биіктігі,м
- сору құбырының арын жоғалуы, м
- арынды құбырдың арын жоғалуы, м
геометриялық биіктік үлгі, м.

(51)
Мұндағы:
- арынды мұнараның багындағы судың ең жоғарғы деңгейінің абсолюттік
белгісі, м;
- таза су резервуарындағы судың минималды белгісі, м.

Арынды су өткізгіштердің ұзындығы 1000м сору өткізгіштердің
ұзындығы 500м. 1 ұсынысы бойынша сенімділіктің II категориясында 1 су
өткізгіш екінші су өткізгіш апатқа ұшырағанда судың 70% өткізу керек.
3 II-ші кестесі бойынша сору құбырларының диаметрі d=400, жылдамдық
V=0,715 іс; 1000і=2,21.
Арынды құбырлар үшін 3 II-ші кестесі бойынша шойын құбырлар
үшін d=400ii, V=0.59ic, 1000i=1.38.
Сору құбырларындағы арын жоғалу келесі өрнекпен есептеледі:

(52)
Мұндағы:
- ұзындық бойынша арын жоғалу,м
- жергілікті арын жоғалулар,м

(53)
Мұндағы:
l-су өткізгіштің ұзындығы,м.

(54)

Мұндағы:
-фасонды бөлшектердің жерінен пайда болатын, арын жоғалу (иін 2
дана, үштармақ 3 дана, ысырма 3 дана) .

Арынды су өткізгіштердің арын жоғалулары келесі өрнекпен
есептеледі:

(55)

1.6.2 Бір сорғышқа есептелінетін өнімділікті анықтау және сорғышты
таңдау.

1 сорғыштың өнімділігі келесі формуламен анықталады.

(56)
Мұндағы:
-сорғыш бекетінің өнімділігі; м3тәул
-параллельдік коэфициенті;

1 32 кесте бойынша 2 жұмысшы, 2 резервті сорғыш аламыз.
Сорғыштар каталогы бойынша Д 500-36 маркалы сорғыш таңдаймыз Q=500
м3сағ, Н=35м.

Кесте 1.14-Есептелген шамалар.
Сору құбыры
Қалыпты жағдай Аппатты жағдай
Q1лс d,мм 1000i V,мс Q1лс d,мм 1000i V,мс
74 400 2,21 0,715 533 400 4,23 1,1
Арынды құбырлар
Q1лс d,мм 1000i V,мс Q1лс d,мм 1000i V,мс
148 400 1,38 0,59 373 400 2,51 0,82

1.6.3 Су өткізгіштердің сипаттамасын құру

Су өткізгіштердің сипаттамасы мына теңдеумен көрсетіледі.

(57)

Мұндағы:
S-құбырдың кедергісі;
Q-бір су өткізгішке кететін судың есептік шығыны, м3сағ.

(58)
Мұндағы:
-есепті шығын кезіндегі арынды және сору құбырындағы арын
жоғалулардың қосындысы,м.
Нәтижелері кестеге енгізіледі.

Кесте 1.15-Құбрлардың сипаттамасын құру үшін қажетті есептер.
Q Q2 S SQ2 H=Hг+ SQ2
1 2 3 4 5
80 6400 0,00043 2,75 17,75
160 25600 0,000108 2,76 17,76
240 57600 0,000048 2,76 17,76
320 102400 0,000027 2,78 17,78
400 160000 0,000017 2,78 17,78
480 230400 0,000012 2,78 17,78
560 313600 0,0000088 2,78 17,78
640 409600 0,00000678 2,78 17,78
720 518400 0,00001195 6,194 21
800 640000 0,0000096 6,1 21
880 774400 0,000008 6,1 21
960 921600 0,0000067 6,1 21
1040 1081600 0,000006732 7,2 21
1120 1254400 0,0000049 6,1 21
1200 1440000 0,0000043 6,1 21
1280 1638400 0,00000378 6,1 21
1360 1904400 0,00000325 6,1 21

Су өткізгіштердің сипаттамасы қосымшада Б көрсетілген.

1.6.4 Сорғыштық осінің белгісін таңдау

Сорғыштық осінің таза су резервуарындағы судың минималды
деңгейінен жоғарлауын келесі формуламен табамыз.

(59)
Мұндағы:
сорғыштық сору ауаның биіктігі,м

(60)

Сорғыштың ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.