Қаржы құқығының негіздері



1. Қаржылық және бюджеттік қатынастар
2. Салықтық құқық негіздері
a) Салық құқығы түсінігі
b) Салық түснігі, түрлері
3. Инвестициялық қатынастардың құқықтық негіздері
Қаржының негізгі мақсаты – мемлекетті ақша қаражатымен қамтамасыз ету. Мемлекеттің қаржылық қызметіне елдің ақша жүйесін ұйымдастыру, мемлекеттік ақша қорларын бөлу және пайдалану жатады.
Ақша қорларын жинау тәсілдері:
1. Иелерінен ақшаны міндетті түрде, қайтарымсыз алу(салықтар мен бюджетке төленетін міндетті төлемдер).
2. Міндетті – қайтарымды төлемдер(мемлекеттік заем).
3. Ерікті қайтарымсыз төлемдер және т.б.
Қаржылық құқық пәнінің, яғни құқық қатынастарының өздеріне тән айрықша белгілері болады. Олар келесідей:
1. Бұл қатынастар ақшалай және ақшаға байланысты қатынастар болып табылады.
2. Бұл қатынастар әрқашанда бөлу сипатында болады.
3. Бұл қатынастар мемлекеттің қаржылық қызметінің нәтижесі болып табылады.
4. Бұл қатынастар ақша түріндегі құнның бр жақты қозғалысын білдіреді.
5. Экономикалық қатынастардың бір түрі болғандықтан базистің құрамына жатады.
6. Бұл қатынастар әрдайым қаржылық – құқықтық қатынастар түрінде кездеседі.
Қаржылық құқық деп – мемлекеттің қаржыларын, яғни ақша қорларын қалыптастыру, бөлу және пайдалануды ұйымдастыру барысында туындайтын қоғамдық қатынастарды реттейтін құқықтық нормалардың жиынтығын айтамыз.
1. Баққұлов С. Құқық негіздері. Оқу құралы. Алматы 2001
2. Жамбылова Р. Заң терминдерінің қазақша – орысша, орысша – қазақша анықтамалық сөздігі. Алматы 2001
3. Найманбаев С. Салықтық құқық. Оқу құралы. Алматы 1996
4. Сапарғалиев Ғ. Заң терминдарінің түсіндірме сөздігі. Алматы 1995
5. Худяков А.И. финансовое право Республики Казахстан. Алматы 2001

Пән: Қаржы
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:   
Дәріс

Дәрістің тақырыбы:

Қаржы құқығының негіздері

Дәрістің міндеті: қаржы құқығын меңгеру, оның нормалары мен құқықтық
қатынастарын, қайнар көздерін ұғыну.

Дәрістің мақсаты:

- Қаржы құқығының түсінігін анықтау;

- Қаржы құқық нормаларымен реттелетін қатынастардың шегін анықтау;

- Қаржы құқығының пәні болып табылатын қатынастарды реттеп, бекітетін
амалдар мен әдістерді зерделеу;

- Қаржы құқығының қайнар көздерін анықтау.

Негізгі терминдер: қаржылық құқық, қаржы, салық құқығы, салықтар, банктік
бақылау, бюджеттік бақылау, салықтық бақылау, валюталық бақылау, алымдар,
төлемақылар, кедендік баж.

Жоспары:

1. Қаржылық және бюджеттік қатынастар

2. Салықтық құқық негіздері

a) Салық құқығы түсінігі

b) Салық түснігі, түрлері

3. Инвестициялық қатынастардың құқықтық негіздері

Қаржылық құқық негіздері

Қаржының негізгі мақсаты – мемлекетті ақша қаражатымен қамтамасыз ету.
Мемлекеттің қаржылық қызметіне елдің ақша жүйесін ұйымдастыру, мемлекеттік
ақша қорларын бөлу және пайдалану жатады.

Ақша қорларын жинау тәсілдері:

1. Иелерінен ақшаны міндетті түрде, қайтарымсыз алу(салықтар мен бюджетке
төленетін міндетті төлемдер).

2. Міндетті – қайтарымды төлемдер(мемлекеттік заем).

3. Ерікті қайтарымсыз төлемдер және т.б.

Қаржылық құқық пәнінің, яғни құқық қатынастарының өздеріне тән
айрықша белгілері болады. Олар келесідей:

1. Бұл қатынастар ақшалай және ақшаға байланысты қатынастар болып
табылады.

2. Бұл қатынастар әрқашанда бөлу сипатында болады.

3. Бұл қатынастар мемлекеттің қаржылық қызметінің нәтижесі болып
табылады.

4. Бұл қатынастар ақша түріндегі құнның бр жақты қозғалысын
білдіреді.

5. Экономикалық қатынастардың бір түрі болғандықтан базистің
құрамына жатады.

6. Бұл қатынастар әрдайым қаржылық – құқықтық қатынастар түрінде
кездеседі.

Қаржылық құқық деп – мемлекеттің қаржыларын, яғни ақша қорларын
қалыптастыру, бөлу және пайдалануды ұйымдастыру барысында туындайтын
қоғамдық қатынастарды реттейтін құқықтық нормалардың жиынтығын айтамыз.

Қаржылық құқықта қоғамдық қатынастарды құқықтық ретеудің екі әдісі
қолданылады:

1. Мемлекеттік – өктем, императивтік әдіс.

2. Қаржылық – шартты, диспозитивтік әдіс.

Қаржылық бақылаудың мына келесідей міндеттері болады:

➢ Қаржылық қызметтің барысында заңдылықтың сақталуын қамтамасыз ету;

➢ Мемлекеттің ақша қаражаттарының орынды және тиімді түрде пайдалануын
қамтамасыз етеді;

➢ Кәсіпорындар мен ұйымдардың мемлекет алдындағы қаржылық
міндеттемелерінің орындалуын тексеру;

➢ Мемлекеттік кәсіпорындар мен ұйымдардың қаржылық операцияларының
тиімді және белгілі мақсатқа сәйкес жүргізілуін тексеру;

➢ Мемлекеттік емес шаруашылық субъектілердің ақшалай операцияларының
заңды негізде жүзеге асырылуын тексеру;

➢ Қаржылық тәртіптің сақталуын қамтамасыз ету мақсатында қаржылық
тәртіп бұзушылықтың алдын алу және жою.

Қаржылық бақылау әр түрлі негіздері бойынша мынадай түрлерге бөлінеді:

1. Нысаны бойынша:

a) Тікелей бақлау нақты бақлау объектісінде алғашқы ақша құжаттарын
зерделеу және талдау, ақшаларды қайта есептеу, тауарлық – материалдық
құндылықтарды түгендеу арқылы жүргізіледі.

b) Жанама бақылау бойынша, бақылау субъектісі мен объектісі аумақ арқылы
бөлінетіндіктен олардың есеп беру және жоспарлау құжаттарын тексеру
сырттай сипатта жүзеге асырылады.

2. Жүзеге асыру уақыты бойынша:

a) Алдын ала қаржылық бақылау: қандайда болмасын қаржылық шараларды
жүргізгенге дейін жүзеге асырылатын ескертпе бақылау.

b) Ағымдағы қаржылық бақылау: қандай да болмасын қаржылық шараларды
жүргізу процесінде жүзеге асырылатын жедел бақылау.

c) Кейінгі қаржылық бақылау: қаржылық міндеттерін сапалы
орындалмағандарға және қаржылық құқық бұзушылық жасаған фактілерін
айғақтау мақсатында қаржылық шаралар жүргізілгеннен кейін жүзеге
асырылатын бақылау.

3. Субъектілері бойынша:

a) Арнайы.

b) Функциялық.

4. Қаржылық бақылау аясына байланысты:

a) Бюджеттік бақылау;

b) Банктік бақылау;

c) Сақтандыру бақылауы;

d) Валюталық бақылау;

e) Салықтық бақылау;

f) Қаржылық – шаруашылық бақылау болып бөлінді.

Қаржы құқығы дегеніміз – мемлекеттің қаржылық қызметін реттейтін құқықтық
нормалардың жиынтығы. Қаржы құқығының жүйесіне: ақша жүйесінің құқықтық
негіздері, қаржыны басқару, жоспарлау, бақылау, бюджеттік, салықтық
құқықтар кіреді.

Бюджеттік құқық, мемлекеттік бюджетті құру және бөлу процесінде пайда
болатын құқықтық қатынастарды реттейді.

Салықтық құқық негіздері

Салықтық құқық – заңды және жеке тұлғалардан біржақты өктем,
қайтарылмайтын негізде, заң жүзінде белгіленген салықтар мен басқа да
міндетті төлемдерді ақшалай түрде бюджетке алу кезінде туындайтын салықтық
қатынастарды реттейтін құқықтық нормалардың жиынтығы.

Оның пәні болып: мемлекеттің салықтық қызметінің барысында пайда болатын
қатынастар.

Салық қатынастары салықты және бюджетке төленетін басқа да міндетті
төлемдерді белгілеу, енгізу және есептеу мен төлеу тәртібі жөніндегі билік
қатынастарын, мемлекет пен салық төлеуші арасындағы салық міндеттемелерін
орындауға байланысты қатынастарды реттейді.

Осыған орай, қандай да болмасын мемлекеттің атқаратын қызметінің ең
маңызды, басты түрі – мемлекеттік кіріс. Осы мемлекеттік кірістердің ең
негізгілері: салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер.

Олар қлыптастыру және алыну тәртібіне байланысты төмендегі түрлерге
бөлінеді:

a) Салықтар.

b) Алымдар.

c) Төлемақылар.

d) Мемлекеттік баж.

e) Кеден төлемдері.

Салықтар дегеніміз – жалпы мемлекеттік қажеттіліктерді ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Құқық негіздері пәні бойынша ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕН
Мамандықтың пәндер каталогы
Қаржы құқығы пәнінен оқу - әдістемелік кешені
Мемлекет, құқық және мемлекеттік-құқықтық құбылыстар туралы негізгі ұғымдар туралы ақпарат
Бюджеттік құқықтың қаржылық құқықта алатын орны
Мемлекеттік қаржы қызмет
Құқық жүйесінің түсінігі және құқық жүйесінің құрылымдық элементтері
Мемлекет және құқық туралы негізгі ұғымдар
Азаматтық іс-жүргізу
Қазақстан Республикасының мемлекеттік басқару органдары
Пәндер