Қор биржасы мәні, міндеттері және операциялары туралы ақпарат

Пән: Экономика
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 33 бет
Таңдаулыға:

ӘЛ-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

Экономика және бизнес факультеті

Қаржы кафедрасы

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы: Қор биржасы:мәні, міндеттері және операциялары

ЖОСПАРЫ

Кіріспе

1. Қор биржасының теориялық негіздері

Қор биржасының мәні мен міндеттері, оның құрылымы мен қызметі
Қо биржасындағы мәміле түрлері мен операциялар

2. ҚР-дағы қор биржаларының операцияларын талау

Компанияның бәсекеге қабілеттілігін арттыру үшін қор биржасының мүмкіндіктері
Қазақстан қор биржасында жүргізілген операциялардың ағымдық жағдайы

3. Әемдік тәжірибе және Қазақстандық қо биржасының даму тенденциялары

АҚШ - тың бағалы қағаздар нарығы мен қор биржасын құрылымдық талдау.
Қазақстандық қор биржасының жаңа листингтік талаптарына шолу

Қорытынды

Пайдалынған әдебиеттер

Кіріспе

Қазіргі кезде Қазақстан экономикасын жақсартып, бекіту үшін қор биржасын дамыту керек және де қор нарығы әр түрлі меншік нысандарының және кәсіпкерліктің еркін қызметін қамту керек.

Экономикасы дамыған мемлекеттерде бағалы қағаздар нарығы үлкен орын алады, ол капиталдың қозғалысын реттеп және оның өзін өзі реттеу жағдайларын жасай отырып, олар сонымен қатар портфельді инвестициялар ағымы арқылы дамуына ықпал етеді. Бағалы қағаздар нарығының дамуы -ақша массасының өсуін шектейтін, несие-ақшалай институтарының баланстарының заңдылығын қолдайтын және мемлекет бюджетінің дефицитін қаржыландыратын қайнар көзі.

Қазақстанның қор биржасы өзін инвестициялық механизм ретінде әлі де көрсете алған жоқ. Республиканың елбасы Н. Ә. Назарбаев қаржы секторы реформасын аяқтап жэне бағалы қағаздар нарығын шығаруға шақырады және де оны реттеуде мемлекеттің үлкен ролін айтады. Мемлекет мүнда екі түрлі қатысады: берілген қызметтің заңдылығын қанағаттандыратын гарант ролінде жэне дербес қатысушы-эмитент ретінде. Қор нарығында мемлекеттің кәсіби жэне реттеу қызметін біріктіру - бұл көрініс әлемде көп, бірақ бағалы қағаздар нарығының басқа қатысушылардың дамымауына байланысты үкіметтің дүрыс есептелмеген қадамы нарықтың жалпы стагнациясына әкелуі мүмкін.

. Қор нарығы нарықтық экономикада ерекше бөлінеді, ал қор нарығының ең маңызды бөлігі қор биржасы, сондықтан да қор биржасына ерекше көңіл бөлу керек. Бұл нарықтың сату-сатып алуының объектісі арнайы тауар - бағалы қағаздар.

Қазір қалыптасып келе жатқан мемлекттік бағалы қағаздар және жаңа эмитеттерінің агрессиялық әсері бар, көп жағдайда шынайы активтері жоқ мемлеттік нарықтың орнына кәсіпкерлік, тұрғын, кәсіпорындардың құрылысындағы инвестициялық проекттерге қызмет көрсететін қор биржасы пайда болу керек.

Қазақстанда қор биржасы жекешелендіру процесінің логикалық элемент ретінде қалыптасты, мүнда мемлекеттік реттеу үлкен роль ойнайды. Зейнетақы реформасы, массалық жекешелендіру - бұндай барлық ұйымдастырулар бағалы қағаздар нарығына тікелей ықпал етеді, сонымен қатар бұндай тығыз байланыс бір элементтің дұрыс жүзеге асуы үшін басқа элементті дүрыстап шығару керек. 1998 жылға дейін қор нарығы көбінесе жекешелендіру процестеріне қызмет көрсетті, бағалы қағаздарға спекулянттық салымдар салды. Акционерлеу арқылы бірінші рет акцияларды орналастыру жүргізілді.

Корпоративті облигациялар нарығының дауына объективті себептер бар. Бағалы қағаздар нарығының дамуы анализі арқылы қор нарығы дамуындағы жиналған тәжірибені бағалауға, қазіргі жағдайында өткендегі қателерін ескере отырып, үлттық экономиканың ерекшеліктерін, нарық экономикасы бар мемлекеттер тәжірибесіне критикалық қарауға, берілген нарықтың даму жолындағы болашақ мақсаттарды және оларға жету жолдарын қарастыруға мүмкіндік аламыз.

Бағалы қағаздар нарығын мемлекеттік басқару ғылыми дәлеледенген және дұрыс жасалған, болып жатқан жағдайларды ескеретін экономикалық өсу мақсаттарына сай келетін концепцияға сүйену керек.

Әлемдік тәжірибеде бағалы қағаздар нарығында мемлекеттік реттеу белгілі органдардың тікелей не жанама түрде нарық қызметіне араласуы. Тікелей мемлекеттің араласуына мемлекеттік органдардың заң шығармашылық қызметінің комплексі жэне бағалы қағаздар нарығының проблемалары бойынша орындайтын өкімет органдары кіреді. Қор нарығының негізігі заңы инфрақүрылысына ҚР елбасының «Бағалы қағаздар

мен қор биржасы» туралы заңы күші бар жарлығы (21/04/95ж. ) Жанама әсер ететін жүйеге кіретіндер:
мемлекеттің салық саясаты;
депозит, займ, несие бойынша үкіметтің гарантиясы;
айналымдағы ақша массасын жэне қарыз пайыз тарапынан әсер етіп берілген несиені бақылау;
қарыз капитал нарығына мемлекеттің шығуы, бәсекелес жасу мақсатында;
мемлекеттің сыртқы экономикалық саясаты;

Курстық жұмыстың мақсаты - нарықтық экономикада ерекше категория болып саналатын бағалы қағаздар нарығының маңызды бөлігі қор биржасының мәнін, оның операциялары мен мәмілелерін маңызды екенін жеткізе білу. Осы мақсатқа қарай бізде нақты 3 міндет туындайды. Олар:

1 Қор биржасының экономикадағы орны мен қызметін талдау;

2 Қазақстандық қор биржасының негізгі операцияларын талдау,

3 Даму тенденцияларына баға беру.

I бөлім. Қор биржасының теориялық негіздері

1. 1 Қор биржасының мәні мен міндеттері, оның

құрылымы мен қызметтері

Қор биржасы - бұл бағалы қағаздар сатып алынатын жэне сатылатын негізгі орталандырылған, тіркелген сату орны бар нарық. Қор биржаларында ірі банктер қожалық етеді. «Биржа» деген терминнің шығуы туралы көптеген болжамдар бар. Соның бірі ежелгі грек сөзі XVI ғасырда пайда болған, ол Голландиядағы Брюге қаласындағы алаңнан шыққан; бұл алаңда XIII ғасырда көпестердің жиналыстары өтетін болған. Шамамен 100 жыл өткеннен кейін, XVII ғасырда, биржалар Америка құрлығында да пайда бола бастады. Алғашқы қор биржасы XVII ғасырда Голландияда бағалы қағаздарды шығару және сату үшін пайда болған. Ал XVII ғасырда биржалар тауар және қор биржасы болып бөліне бастайды. Қор биржаларының ең кең дамыған кезі - капитализмнің монополизм сатысына өту кезеңі, яғни XX ғасырдың басы. Ол уақытта қор биржаларының негізгі операциялары өндіріс кәсіпорындарының акцияларын шығару және жалпы елдің экономикасы мен саясатындағы өзгерістерді қадағалап отыратын барометр сияқты. Сондықтан қор биржасы өнеркәсіптің өрістеу фазасында экономиканың өсуіне, ал дағдарыс фазасында баяулауына себепші болады. /7/

Экономикасы дамыған мемлекеттерде биржалар бірнеше түрге бөлінеді, олар сатылатын тауарға байланысты: қор биржасы, валюта биржасы, тауар биржасы, еңбек биржасы. /6/

Сонымен, биржа - нарықтың ұйымдасқан түрі, онда сұраным мен ұсыным негізінде тауармен, бағалы қағаздармен сауда жасалады және қызметкерлер жалданады. Ол - сатушылар мен сатып алушылар келсімге келу үшін кездесетін орын. /5/

Қор биржасы - құнды қағаздармен басқа да қаржы құралдарының ұйымдастырылған, тұрақты жұмыс істейтін нарығы. Ұйымдастыру -құқықтық тұрғыдан қор биржасы дегеніміз ресми бекітілген ережелер бойынша, биржалық делдалдардың қатысуымен қор құндылықтарын сатушылар мен сатып алушылар арасындағы сауда мәмілелері жүзеге

асырылатын, жұмыс тәртібі реттелген қаржылық делдал мекеме болып табылады. Мұндағы ережелер мемлекет заңдарымен және биржа заңдарымен белгіленеді. /3/

Қор биржасы мен оның қызметкерлерінің құнды қағаздармен тікелей еш мәміле жүргізбейтінін айта кеткен жөн. Қор биржасы осындай мәмілелерді өткізуге жағдай жасайды, қызмет көрсетіп, сатушы мен сатып алушыны байланыстырады, оларға орын беріп, кеңестік және арбитраждық қызмет көрсетеді, технологиялық қызмет ұйымдастырып, сол мәмілені жүзеге асыру үшін бәрін жасайды. /1/

Әлемде 200-ге жуық қор биржалары бар. Бірқатар елдерде өздерінің ұлттық тарихи қалыптасқан қор биржалары жүйесі бар. Құқықтық мәртебесі тұрғысынан алғанда әлемде қор биржасының үш түрін кездестіруге болады: бұқаралық құқықтық, жекеменшік және аралас.

Бұқаралық - құқықтық типтегі қор биржалары тұрақты мемлекет қадағалауында болады (Германия, Франция) . Мемлекет биржа сауда ережелерін құруға қатысады және олардың орындалуын қадағалайды, сауда кезіндегі құқық тәртібінің сақталуын қамтамасыз етеді, биржа маклерлерін тағайындап, оларды жұмыстан босатады.

Жекеменшік компаниялары ретінде қор биржалары (Англия мен АҚШ) акционерлік қоғамдар түрінде құрылады. Мұндай биржалар мүлдем өз бетінше қызмет жасайтын органдар. Биржадағы барлық мәмілелер елдің заңдарына сәйкес жүзеге асырылады, оны бұзу құқықтық жауапкершілікті талап етеді. Биржалық сауда тұрақтылығын қамтамасыз ету және сауда мәмілелерінің тәуекелін төмендету бойынша мемлекет өзіне еш кепілдік бере алмайды.

Егер қор биржалары акционерлік қоғам ретінде құрылып, бірақ олардың капиталының кем дегенде 50%-ы мемлекетке тиесілі болса, олар аралас ұйымдар типіне жатады. Мүндай биржалар көшінің басында сайланбалы биржалық комиссар биржа қызметін қадағалап, биржалық курсты ресми түрде тіркеп отырады. /7/

Бір орталықта (моноцентрлік) және көп орталықты (полицентрлік) биржалық жүйелерді айырады. Бір орталықты биржалық жүйе жағдайында (Франция мен Жапония) басты орында елдің қаржы орталығында орналасқан бір биржа болады, ал қалған биржалар жергілікті маңыз алады. (Лондон халықаралық қаржы биржасы) . Көп орталықта жүйе жағдайында елде басты қор биржасынан басқа бір неше ірі қор биржалары қызмет етуі мүмкін (Канада биржалар) . АҚШ-та биржалық сауданың дамуы бір орталықты жүйеге де, көп орталықты жүйеге де жатқызуға келмейтін ерекше қор биржаларының жүйесінің пайда болуына алып келеді. Бұл елде Нью-Йорк қор биржасының сәтсіз басымдығына қарамастан, аймақтық биржалық институттар оның қосалқы бөліміне айналмай, өз дербестігін сақтап, жалпы мемелекеттік биржа жүйесі шегінде қызмет жүргізіп келеді. /1/

Қор биржасы қаржы нарығын реттеушілердің бірі болып табылады. Биржаның негізгі рөлі қаржы жэне несиелік капитал қозғалысына қызмет көрсетуде: бір жағынан бұл капиталды жинақтап, шоғырландырса, екінші жағынан мемлекет пен түрлі субъектілеріне несие беріп, қаржыландырады. Қор биржасының ел экономикасындағы ролі меншіктің мемлекет тарапынан кету дәрежесімен, дәлірек айтсақ, жалпы ішкі өнім өндірісіндегі акционерлік меншіктің үлесімен анықталады. Сондай-ақ биржа ролі түтасымен алғанда құнды қағаздар нарығының даму деңгейіне байланысты. /2/

Қор биржасы құнды қағаздардың екінші нарығын ұйымдастырушы болып табылады. Биржадан тыс нарық әлбетте құнды қағаздардың жаңа шығарылымдарын қамтиды. Онда несие-қаржы институттары тұлғасында ұжымдық салушы іс-қимыл жасайды. Биржадан тыс нарықта, көбінесе, облигациялардың үлкен бөлігі орналастырылады. Биржада керісінше құнды қағаздардың бұрынғы шығарылымдарының, негізінен акционерлік қоғам акциясының бағасы белгіленеді.

Қор биржасы жабық және кемінде 3 мүшесі болуы тиіс. Тек, қор биржасының акционерлері ғана оның мүшелері болады. Ол коммерциялық

емес ұйым, оның мақсаты пайда табу емес, өзін-өзі өтеуге негізделген және өз қызметінен өзінің мүшелеріне табыс төлемейді. Қор биржасының ең аз жарғы капиталы заң жүзінде белгіленеді. Қор биржасы инвестиция институты қызметімен шұғылданбайды, бірақ биржаға мүше болуға құқық беретін өз акцияларын шығарып, сата алады.

Қор биржасы кәсіпорындар туралы заңға сәйкес тіркеліп, Қаржы министрлігінде құнды қағаздармен биржа жұмысын жүргізуге лицензия алады.

Құнды қағаздар операцияларын тауар және биржалардың қор бөлімдерінде де лицензиясы бар болса, жүргізе алады.

Қор биржасы мен басқа биржалардың қор бөлімінде заң тәртібімен бекітілген ереже, биржа жарғысы, құнды қағаздармен жасалынатын мәмілелердің ішкі ережесі негізінде жұмыс істейді.

Қор биржасының қаржы қызметі мыналардың есебінен жүзеге асырылуы мүмкін:

қор биржасының оған мүшелікке енуге құқығын беретін акцияларынсату;

қор биржасы мүшелерінен мүшелік жарналары;

биржада жасалынған әрбір мәміледен алынатын биржа алымы;
биржа қызметіне түсетін басқа табыстар;

Биржаның табыстары оның қызмет ауқымын ұлғайту мен жетілдіруіне байланысты шығындарды жабуға жүмсалады.

Қор биржасы қаржы министрлігімен келісе отырып құнды қағазды саудаға жіберу - листинг, сондай-ақ оларды шығару делистинг ережелерін белгілейді. /5/

Қор биржасының негізгі қызметі (функциялары) :

Бос ақшалай капиталдар мен жинақтарды құнды қағаздар сатуарқылы шоғарландыру;
Мемлекет жэне басқа шаруашылық ұйымдарды, олардың құндықағаздарын сатып алу арқылы несиелеу, қаржыландыру;

- Құнды қағаздарға салынған салымдардың кері қайтарымының жоғарғы деңгейін қамтамасыз ету. /7/ Қор биржасының жүмысын қамтамасыз етіп, оның міндетін атқаратын кәсіби мамандар, яғни делдалдар. Ол жұмыс баға белгілеу үшін және қажетті хабарларды тарататын компьютерлік техникасын қажет етеді. Ол үшін қазіргі уақытқа сай нарыққа әдейі дайындалған кәсіби мамандар қажет. Олардың жалпы экономикалық, техникалық және кейбір күтпеген жағдайды шешетін психологиялық дайындықтары болуы шарт. Сонымен бірге қор биржасының кәсіби мамандарының тәжірибесінің маңызы мен олардың сезімталдығын (интуиция) да бағалауға болмайды.

Бағалы қағаздар нарығының кәсіби мамандары:

1. Брокерлер - келісім жасаудағы делдалдар, клиенттердің
тапсырмасы бойынша жэне олардың есебінен, онысы үшін белгілі бір төлем
ала отырып, жүмыс істейді. Қазіргі жағдайда делдалдық операцияларды
банктермен тығыз байланысы бар брокерлік фирмалар (фирмалар жүйесін
қоса) жүргізеді.

2. Дилер құнды қағаздар сатып алу және сатумен өз атынан жэне өз
есебінен айналысады, бүлар: жеке фирмалар, банктер, жеке адамдар қор
биржасының мүшелері.

3. Джобберлер - нарық конъюктурасын бақылаушылар. /2/

Бағалы қағаздармен жасалынатын операцияларды жүзеге асыру -негізгі міндеттеріне кіретін инвестиция институттары, сондай-ақ мемлекеттік атқару органдары қор биржаларына мүше бола алады. Қор биржасындағы операцияларды оның мүшелері ғана асыра алады. Олардың тапсыруы бойынша құнды қағаздарды сатып алу жэне сатуды брокерлер мен диллер атқарады.

Қор биржасындағы брокерлер құқықтық тұлға ретінде тіркелген маманданған фирма қызметкерлері. Батыс Еуропа мемлекеттерінде олар не жеке фирма, не акционерлік қоғам ретінде құрылады. Жаңа егемен мемлекеттерде олар ЖШС мекемесі болып құрылған. Салық төлеуден жеңілдік алу мақсатында кіші кәсіпорын ретінде тіркелгендіктен олардың жарғылық қоры өте аз. Дегенмен, бұл фирмалар өз капиталымен қарызға алған капиталын өсіру мақсатында клиенттер санын көбейтуге ұмтылуда.

Құрылымы жөнінен брокерлік фирма дирекция, әкімшілік бөлім, кеңес беретін бөлім, бағалы қағаздарды сату бөлімі жэне хабарлама-техникалық бөлімінен түрады. Шамамен фирмада 15-25 адам қызмет етеді.

Брокерлік фирманың қызмет аясына мына міндеттер кіреді:

Консалтинг (кеңес беру) ;
Бағалы қағаздарды бірінші жэне екінші нарыққа орналастыру;
Инвестициялық қорларды құру жэне оны басқару және с. с. Бүларданбасқа брокерлер ақша нарығында бір сыпыра ерекше қызмет көрсетеді, атапайтқанда, банктік несие алушыларға делдалдық жасау және мәміленіқамсыздандыру, оның ішінде биржалық келісімді сақтандыру.

Брокерлер өз қызметінде мына түпкі бастамаларды басшылыққа алады:

1. Клиент брокерлік фирмамен шарт жасағанда барлық тапсырма
бойынша келісімге келеді, оның ішінде бағалы қағаздарды қайда сатып алу
жөнінде;

Брокер клиенттің белгілеген сомасы шамасында әрекет жасайды. Бірақ алған тапсырма көлемінде бағалы қағаздарды таңдауда өзқұқығын пайдаланылады;
Брокер тапсырмасын орындағаны туралы шартта көрсетілгенуақытта клиентке түскен қаржыны клиенттің есепшотына аударады;
Брокер мәмілені ерекше кітапқа тіркеуі қажет. Ол жөнінде клиенткешірме талап етуге құқығы бар;

5. Клиент брокерге барлық тапсырманы тоқтатуға үкім бере алады.
Сонымен бірге, брокерлік фирма мен клиент арасындағы келісім

алғашқыда ауызша болса, ол кейін жазбаша құжатта көрсетіліп, заңды күшіне енеді. /1/

Брокерлік фирма өз клиенттеріне тапсырма алғанда олардан кепілдік беруді талап етеді (әсіресе клиент сатып алушы болса) . Кепілдік ретінде

/~~

мыналар берілуі мүмкін:

Мәміледегі бүкіл сомаға вексель;
Мәміленің кемі 25%-тін немесе 100%-ін құрайтын сома брокердіңшотына түсірілу керек;
Брокердің атына ағымдағы шот ашулы мүмкін;
Брокерге сақтандыру полюсі жэне с. с кепілдіктер.

Осылар жөнінде брокерлер фирма клиентке хабарлап түру қажет. Сонымен қатар, брокерлік фирма клиентке несие беріп, бүкіл опирациаларды өз есебінен жүргізуі мүмкін. Бүл жағдайда брокерлік фирманың табысына делдалдық үшін сыйақы (комиссионные), несие үшін ақы кіреді. Алайда, бүл жағдайда брокерлік фирма тек делдалдық қызмет шегінен шығып, олардың іс-әрекеті дилерлік фирманың қызметіне ұқсайды.

Дилерлер - олар да делдалдар. Олардың брокерлерден айырмашылығы шарт жасасқанда өз капиталын жүмсайды. Дилердің қызметін мына мысалмен түсіндіруге болады. Мысалы, қалалық әкімшілік 100 теңгелік облигация шығаруға шешім қабылдады делік. Эмиссиямен шұғылданатын өз аппараты болмаған жағдайда әкімшілік дилерлер фирмасына тапсырма береді. Егер қалалық заем бірнеше миллион теңгеге шығарылатын болса, онда ондай үлкен іспен тек маманданған үлкен фирмалар, мысалы, комммерциялық банктер шүғылданады. Онда делдалдық механизмі төмендегідей:

Әкімшілік дилерге 100 теңгелік облигацияны кем бағамен (дисконтпен), мысалы, 98 теңгеге, яғни номиналынан 2 теңгеге кем сатады. Дилердің облигацияларды сатуға кеткен шығынмен одан түскен 2 теңгеден кем болмауы тиіс.

Бағалы қағаздар операциясына маманданған дилерлерді жауапкершілігі шектеулі дилер деп атайды. /2/

Мемелекеттік бақылау. Қазақстандық биржалар мемлекеттік басқару қол астында. "Бағалы қағаздар мен қор биржасы" туралы заңға сәйкес мемелекеттік басқару органдары келесідей іс-әрекет жасай алады:

Биржаларды ашуға рүқсат беру;
Бар биржаларды жаба алады;
Жасалынған Биржалық Кеңестің биржа Жарлығын жэне биржалықжинаулар ережелерін бекітіп, түзетулер де жасай алады;
Курстық маклерлерді жэне мемлекеттік комиссарларды шақыраалады;
Купстық жэне тэуелсіз маклерлерді бақылай алады;

> Биржадағы биржалық қүқықтың заңдылығын бақылау, т. б.
Биржаны қаржыландыру. Қазақстандық қор биржасы болашақтағы

техникалық жүйелерді және биржа аппаратын қолданылған үшін төлемдер арқылы биржаны қаржыландыруды жүзеге асыруды көздейді. Бүл қаржыларға биржалық лицензияларды сатудан түскен пайданы да қосуға болады.

Одан басқа, биржа биржадағы бағалы қағаздардың кірілуі және катировкасы үшін бэріне таныс қүқықтық сипаттағы ағымды жэне бер уақытта төленетін пошлина алады жэне биржалық сатуда фирмалардың, жеке биржевиктердің қатысқаны үшін де белгілі бір мөлшерде төлемдер төлейді. Осылайша биржа өзін-өзі қаржыландырады

1. 2 Қор биржасындағы мәміле түрлері мен операциялар

Негізгі биржалық операциялар мыналар: листинг, делистинг, бағалау, опционды, форвардтық жэне фыочерстік келісімдер жасау, есептесу, клиринг, консалтинг т. б.

Қор биржасы құнды қағаздардың сүранымы мен үсынысын шоғырландыруға, акционерлік капиталдың қызметінің тиімділік деңгейін көрсететін биржалық баға қалыптасу негізінде олардың теңестірілуін қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Барлық ресми тіркелген қор биржаларында қор қүндылықтарының айналу процесі арнайы биржалық процедура - листингте (сөзбе-сөз «тізімге қосу») табысты өткен қүнды қағаздар мен жүзеге асырыла алады. Қүнды қағаздардың нақты тирлерінің листингі, яғни олардың биржа тізімінде пайда болуы олардың саудаға қатысуына рүқсат етілгендігін білдіреді жэне де биржа саудасына араласып жүрген кез келген басқа құнда қағаздарға берілетін артықшылықтарды береді. Листинг артықшылықтарына ең алдымен мартабильділігінің жоғарлығын, сондай-ақ олардың бағасының түрақтылығынан түсетін пайдасының жоғарлығы жатады. Сол беттерде енгізілген қор қүндылықтарына қаражат салуды шешкен кез келген инвестор, солармен бірге қор биржалары ұсынатын барлық қорғау құралдары кешенін қосатын барлық артықшылықтарға ие болады. Бірақ қор биржасы листингтен өткен компания акцияларына салынған инвестициялардың кірістілігіне кепілдік бермейді. /6/

Биржа-акциялардың нарықтық құнын қолдау жүйесі. Компаниялардың бірігуі немесе бағалау акциялардың, әдетте төмен болатын кітаптық, баланстық қүнына емес, нарықтық курстық құнына сүйенеді. Бірқатар елдерде листинг компанияға салық салу кезінде елеулі шегерімдер беруге негіз болып табылады. Сондай-ақ мүндай нарықтарда түрған компанияларға қарыз немесе несие керек болған жағдайда банктер мен

қаржы институттарының сенімі мен жақсы қатынасына қол жеткізу жеңіл болады, сонымен қатар тізімдік (листингтік) акцияларға коньертанциялатын облигациялардың жаңа шығарымын орналастыруды жеңілдетеді. Сонымен, листинг - нарықты қолдау жүйесі, ол үйымдасқан нарық үшін қолайлы жағдай тудырып, ең сенімді және сапалы қүнды қағаздарды анықтауға мүмкіндік береді.

Батыста листинг тек өзінің акцияларын биржаға қойғысы келген кез келген эмитент өтуі тиіс формальді-заңды процедура ғана емес. Листинг -сыртқы инвесторға арналған белгі.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.