Биосфераның эвалюциясы

Пән: Экология, Қоршаған ортаны қорғау
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

Жоспар:

Кіріспе
Биосфераның эвалюциясы
Ноосфера - сана, ақыл-ой қабаты, экологияның төрт заңы.

Кіріспе

Жер бетіндегі органикалық дүниенің эвалюциясы бірнеше этаптардан өтті. Алғашқысы биосфера заттардың биологиялық айналымының пайда болуымен болуымен байланысты. Екінші этапта көп клеткалы организімдер түзілді, сөйтіп биосферанаң құрылымы күрделене түсті. Бұл екі этап биогенез ( грекшк bios - өмір, geneses -шығу тегі ) деп аталды. Үшінші этап адамзат қоғамының пайда болуымен байланысты . Осының әсерінен қазіргі таңда биосферанаң одан әрі дамуы және оның ақыл - ой қабаты - ноосфера ( грекше noos- ақыл- ой, sphaira - шар ) айналуы жүріп жатыр.

Ноосфера - адамның парасатты тіршілігі оның дамуын қамтамасыз ететін негізгі фатор болып табылатын биосфераның жаңа жай- күйі.

Биосфераның эвалюциясы

1926 жылы ленинград қаласында, үш жылдан соң парижде және кейінірек Берлинде В. И. Вернадскийдің “ Биосфера ” деген жалпы атпен “ Космостағы биосфера ”, “ Өмір аймағы ” атты очеркі жарық көрді.

В. И. Вернадский: “ Жердің келбеті кездейсоқ құбылыстардың нәтижесі емес, ол нақты шектелген геологиялық жер қабықшасы - биосфераға сәйкес келеді. Ол жер планетасынс тән белгілі бір құбылыстармен сипатталады. Бұл құрылымды онда жүретін геологияляқ геологиялық процестердің сипатына қарай ұйымдасқан деп атау дұрыс” - деп жазады. Өзінің өмірінің соңғы жылдарын В. И. Вернадский биосфераның ұйымдасуын сараптауға жұмсады. Бұл зерттеулердің нәтижелері бойынша ол “ жер биосфераның химиалық құрылысы мен оның қоршаған айналасы” еңбегін жазды. Бірақ ұлы ғалым атаған кітабын шығарып үлгермеді. Кітап ол өлгенннен соң 20 жылдан соң 1965 жылы жарық көрді.

“ Ноосфера ” терминін алғаш рет қолданғандар философ, математик, палеонтолог және антрополог Эдуард Леруа жәен палеонтолог Пьер Тейяр Шарден ( 1927 ж. ) болды. Ноосфера ұғымымен француз ғалымдары адамның санасы пайда болған кездегі табиғаттың эвалюциялық сатысын атады. П. Тейяр Шарден өзінің 1959 жылы жарық көрегн “ Адам феномені ” деген еңбегінде Ноосфераны “ жаңа қабат ”деп анықтады.

Верандский бойынша Ноосфера “ адам санасының рөлі және ол бағыттайтын адам еңбегі күшті, өсіп келе жатқан геологиялық күште ” айналатын биосфераның даму сатысы болып табылады.

Адам санасы мен ғылыми ойдың рөлін бағалай келе В. И. Вернадский мынадай қорытындылар жасады:

ғылыми шығармашылықтың дамуы адамның тұратын биосфераны өзгертетін күш болып табылады;
биосферанаң өзгерістері ғылыми ойдың өсуімен қатар жүретін құбылыстар;
биосфераның бұл өзгерістері адам еркінен тыс, стихиялы түрде, табиғи процесс ретінде дұреді;
тіршілік ортасы - биосфера планетасының ұйымдасқан қабықшасы болғандықтан, оның геологиялық тарихына да оны өзгертудің жаңа факторы - адамзаттың ғылыми жұмысының енуі биосфераның жаңа фазаға, жаңа күйге - ноосфераның өтуі табиғи процесс.

В. И. Верпнадскийдің “ Ноосфера туралы бірер сөз ” деген мақаасы 1944 жылы жарық көрген ең соңғы еңбегі болды.

Ноосфера - сана, ақыл-ой қабаты, экологияның төрт заңы. Ағылшын ғалымы Б. Коммонер (1947 жыл ) тірі және өлі табиғаттың арасынадғы барлық экологиялық өзара қарым-қатынастарды төрт заңға біріктірген.

Бірінші заң - барлығы барлығымен байланысты. Бұл заңның негізінде тірі табиғаттағы жалпы байланыстар принципі жатыр. Аталған принцип бойынша табиғатты күрделі трофтық немесе басқа да байланыстарда қандай да бір бөлігінің жойылуы күтпеген нәтижелерге әкеліп соқтыруы мүмкін. әрбір түр көптеген басқа түрлермен байланыста болады.

Адамнаң табиғатқа араласуы күтпеген қолайсыз жағдайларға әкеліп соқтыруы мүмкін. Мысалы, оңтүстік аралдың бірінде ДДТ препаратының көмегімен масаларға қарсы күрес жұргізілген . Масалар толық жойылды. Бірақ, біраз уақыттан соң осы бунақденелермен қоректенетін кесірткелер қырыла бастаған. Содан соң осы жорғалаушылармен қоректенетін жабайы мысықтардың саны кеми бастаған. Нәтижесінде тышқандардың саны күрт артып кеткен. Кесірткелердің жойылуы нәтижесінде термиттер көьейіп, үйлердің ағаш тіреулері зақымданған. Олай болса масалар да қалыптасқан экожүйенің маңызды құрам бөлігі болып табылады.

Экологияның екінші заң - материя жойылмайды, жоқтан пайда болмавйды, ол бір түрден екінші түрге өтеді. Кез келген табиғи жүйеде бір ағзалардың экскременттері мен қалдықтары екіншілері үшін азық болып табылады. Жануарлардың тыныс алуы нәтижесінде бөлініп шығатын қалдық көмірқышқыл газы жасыл өсімдіктер үшін керек. Өсімдіктер жануарлар тыныс алуы кезінде сіңіретін оттегі бөліп шығарады. Жануарлардың қалдықтары - оларды ыдырататын бунақденеліліер мен бакғтериялар үшін азық. Ал, олардың қалдықтары - бейорганикалық заттар ( азот, фосфор, калий, көмірқышқыл газы және т. б. ) - өсімдіктер үшін азық көзі болып табылады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.