Мемлекеттік салықтық бақылаудың құқықтық негіздері: құқықтық институт ретінде мән-жайы,мақсат міндеттері,қағидаттары
I. Кіріспе бөлім
II. Негізгі бөлім
А) Салықтық бақылаудың түсінігі, түрлері,элементтері.
Б) Құқықтық институт ретінде мән.жайы.
В) Мақсат.міндеттері,қағидаттары.
Г) Салықтық бақылауды ұйымдастыруды жүргізу.
III. Қорытыңды бөлім
Пайдаланған әдебиеттер
II. Негізгі бөлім
А) Салықтық бақылаудың түсінігі, түрлері,элементтері.
Б) Құқықтық институт ретінде мән.жайы.
В) Мақсат.міндеттері,қағидаттары.
Г) Салықтық бақылауды ұйымдастыруды жүргізу.
III. Қорытыңды бөлім
Пайдаланған әдебиеттер
Салық мемлекеттің өмір сүруінің негізгі қайнар көзі болып келеді, сондықтан да нормативтік құқықтық актілердің дұрыс және тиісті түрде қолданылғаның сұрайды. Ол тек тиісті мөлшерде және мерзімде төлеген салық төлеушіге ғана тиісті емес, басқа да түрлі қиын операцияларды жүзеге асырған тұлғаларға тиесілі. Мысалы, мемлекеттік салық агенті, банктер, басқа да салық органдар.
Кең мағынада салық бақылауы ол салық заңын орындалуына бақылау болып табылады. Сондықтан салық бақылауын толық және мерзімде төленуін жүзеге асыру ол қате болатын еді.
Келесідей біз салық бақылауына мынадай белгісін келтіреміз, ол салық заңын бұзбауды, оны алдын алуды бақылау.
Олай болса салық заңнамасын бұзбау, ол тек мемлекеттік органның емес, бүкіл мемлекеттің қызметі есептеледі. Мемлекет саясат жүйесінің субьектісі ретінде келеді. Осы бақылау арқылы мемлекет заңның бұзылмауын жүзеге асырады.
Осы жерде мемлекет салықтық құқықтық қатынасқа ие және салық заңын шығаруымен субьект болып келеді.
Сонымен салық бақылауы жақсы ұйымдастырылған мемлекеттік орган. Салық бақылауын, мысалы, басқа мемлекеттік бақылаулармен салыстыруға болмайды, олар экологиялық, не санитарлық болсың.
Салық бақылаудың келесідей белгілері бар:
Біріншіден, салық бақылауы мемлекеттік бақылаудың бір түрі. Ол мемлекеттік органмен ұйымдастырылады, мемлекеттік бақылау жүйесін жүзеге асыратын орган.
Екіншіден, салық бақылауы қаржылық бақылаудың бір түрі. Осыдан, Қаржылық бақылау да бұл қызметке кіріседі, пайданы жинау.
Үшіншіден, салық бақылауы арнайы мемлекеттік бақылауға кіреді. Салық бақылауын тек құқығы бар органдар ғана жүзеге асырады. Мысалы, заңда былай жазылған, салық төлеудің дұрыс және тиісті мерзімде орындалуын тек салық органдар ғана бақылау жүргізе алады.
Төртіншіден, ол салық бақылаудың жүйесі. Демек, салық бақылауы өзінің қызметінен тыс шыға алмайды.
Салық бақылауы жүйесінің келесідей негізгі элементтері бар:
- бақылау субьектісі
- обьект
- пәні
- мақсаты
- әдістері.
Салық бақылауының субьектілері мемлекеттік салық қызметінің органдары.
Обьектілері салық заңнамасымен берілген тұлғаға заңды міндеттемелер. Салық төлеушілер, мемлекеттік салық агенті, банктер, салық төлеушілер туралы хабар бар тұлғалар.
Салық бақылаудың пәні болып,өз міндеті бойынша бақылауды жүргізуші тұлғаның қызметі.
Кең мағынада салық бақылауы ол салық заңын орындалуына бақылау болып табылады. Сондықтан салық бақылауын толық және мерзімде төленуін жүзеге асыру ол қате болатын еді.
Келесідей біз салық бақылауына мынадай белгісін келтіреміз, ол салық заңын бұзбауды, оны алдын алуды бақылау.
Олай болса салық заңнамасын бұзбау, ол тек мемлекеттік органның емес, бүкіл мемлекеттің қызметі есептеледі. Мемлекет саясат жүйесінің субьектісі ретінде келеді. Осы бақылау арқылы мемлекет заңның бұзылмауын жүзеге асырады.
Осы жерде мемлекет салықтық құқықтық қатынасқа ие және салық заңын шығаруымен субьект болып келеді.
Сонымен салық бақылауы жақсы ұйымдастырылған мемлекеттік орган. Салық бақылауын, мысалы, басқа мемлекеттік бақылаулармен салыстыруға болмайды, олар экологиялық, не санитарлық болсың.
Салық бақылаудың келесідей белгілері бар:
Біріншіден, салық бақылауы мемлекеттік бақылаудың бір түрі. Ол мемлекеттік органмен ұйымдастырылады, мемлекеттік бақылау жүйесін жүзеге асыратын орган.
Екіншіден, салық бақылауы қаржылық бақылаудың бір түрі. Осыдан, Қаржылық бақылау да бұл қызметке кіріседі, пайданы жинау.
Үшіншіден, салық бақылауы арнайы мемлекеттік бақылауға кіреді. Салық бақылауын тек құқығы бар органдар ғана жүзеге асырады. Мысалы, заңда былай жазылған, салық төлеудің дұрыс және тиісті мерзімде орындалуын тек салық органдар ғана бақылау жүргізе алады.
Төртіншіден, ол салық бақылаудың жүйесі. Демек, салық бақылауы өзінің қызметінен тыс шыға алмайды.
Салық бақылауы жүйесінің келесідей негізгі элементтері бар:
- бақылау субьектісі
- обьект
- пәні
- мақсаты
- әдістері.
Салық бақылауының субьектілері мемлекеттік салық қызметінің органдары.
Обьектілері салық заңнамасымен берілген тұлғаға заңды міндеттемелер. Салық төлеушілер, мемлекеттік салық агенті, банктер, салық төлеушілер туралы хабар бар тұлғалар.
Салық бақылаудың пәні болып,өз міндеті бойынша бақылауды жүргізуші тұлғаның қызметі.
1 Қазақстан Республикасының Салық Кодексі
2 Қазақстан Республикасының Салық құқығы
2 Қазақстан Республикасының Салық құқығы
Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Министрлігі
әл-Фараби атыңдағы Қазақ Ұлттық Университеті
Заң Факультеті
СӨЖ
Тақырыбы: Мемлекеттік салықтық бақылаудың құқықтық негіздері: құқықтық
институт ретінде мән-жайы,мақсат міндеттері,қағидаттары
Орындаған: ЮП-02-06 студенті Жунусбеков А.
Тексерген:з.ғ.қ.,доцент Е.К.Қаржаубаев
Алматы-2009ж.
Жоспар:
I. Кіріспе бөлім
II. Негізгі бөлім
А) Салықтық бақылаудың түсінігі, түрлері,элементтері.
Б) Құқықтық институт ретінде мән-жайы.
В) Мақсат-міндеттері,қағидаттары.
Г) Салықтық бақылауды ұйымдастыруды жүргізу.
III. Қорытыңды бөлім
Пайдаланған әдебиеттер
I. Кіріспе бөлім
Салық мемлекеттің өмір сүруінің негізгі қайнар көзі болып келеді,
сондықтан да нормативтік құқықтық актілердің дұрыс және тиісті түрде
қолданылғаның сұрайды. Ол тек тиісті мөлшерде және мерзімде төлеген
салық төлеушіге ғана тиісті емес, басқа да түрлі қиын операцияларды
жүзеге асырған тұлғаларға тиесілі. Мысалы, мемлекеттік салық агенті,
банктер, басқа да салық органдар.
Кең мағынада салық бақылауы ол салық заңын орындалуына бақылау болып
табылады. Сондықтан салық бақылауын толық және мерзімде төленуін жүзеге
асыру ол қате болатын еді.
Келесідей біз салық бақылауына мынадай белгісін келтіреміз, ол салық
заңын бұзбауды, оны алдын алуды бақылау.
Олай болса салық заңнамасын бұзбау, ол тек мемлекеттік органның
емес, бүкіл мемлекеттің қызметі есептеледі. Мемлекет саясат жүйесінің
субьектісі ретінде келеді. Осы бақылау арқылы мемлекет заңның
бұзылмауын жүзеге асырады.
Осы жерде мемлекет салықтық құқықтық қатынасқа ие және салық заңын
шығаруымен субьект болып келеді.
Сонымен салық бақылауы жақсы ұйымдастырылған мемлекеттік орган.
Салық бақылауын, мысалы, басқа мемлекеттік бақылаулармен салыстыруға
болмайды, олар экологиялық, не санитарлық болсың.
Салық бақылаудың келесідей белгілері бар:
Біріншіден, салық бақылауы мемлекеттік бақылаудың бір түрі. Ол
мемлекеттік органмен ұйымдастырылады, мемлекеттік бақылау жүйесін
жүзеге асыратын орган.
Екіншіден, салық бақылауы қаржылық бақылаудың бір түрі. Осыдан,
Қаржылық бақылау да бұл қызметке кіріседі, пайданы жинау.
Үшіншіден, салық бақылауы арнайы мемлекеттік бақылауға кіреді. Салық
бақылауын тек құқығы бар органдар ғана жүзеге асырады. Мысалы, заңда
былай жазылған, салық төлеудің дұрыс және тиісті мерзімде орындалуын
тек салық органдар ғана бақылау жүргізе алады.
Төртіншіден, ол салық бақылаудың жүйесі. Демек, салық бақылауы
өзінің қызметінен тыс шыға алмайды.
Салық бақылауы жүйесінің келесідей негізгі элементтері бар:
- бақылау субьектісі
- обьект
- пәні
- мақсаты
- әдістері.
Салық бақылауының субьектілері мемлекеттік салық қызметінің
органдары.
Обьектілері салық заңнамасымен берілген тұлғаға заңды міндеттемелер.
Салық төлеушілер, мемлекеттік салық агенті, банктер, салық төлеушілер
туралы хабар бар тұлғалар.
Салық бақылаудың пәні болып,өз міндеті бойынша бақылауды жүргізуші
тұлғаның қызметі.
Салық бақылаудың мақсаты:
- салық заңнамасының бұзылуының фактілері анықталуын, салық құқықтық
қатынастарға қатысушы тұлғалардың өз міндеттерін дұрыс орындамауын;
- куәларды табу, оларды жауапкершілікке тарту;
- салық заңнамасының бұзылуын алдын алу;
- мемлекеттің материалдық ынталандыруды қорғау;
- салық заңнамасының бұзылуын ескерту.
Салық бақылауын әр түрлі классификациялауға болады:
Формасы бойынша, тікелей және жанама.
Тікелей салық бақылауы ол тексеру бақылаудың обьектісінде болады,
тексеруші тұлғалар бірінші құжаттарды анализдейді және қарайды салық
учетіне қараған.
Жанама салық бақылауы ол субьект пен обьект екеуі бір бірімен жанама
контакте болмайды. Демек, тексеру сырттай болады. Тексеруші тұлғалар
салық қызметі органың қызметшілері, негізгі түрде құжаттардың отчетімен
жүзеге асырады.
Мерзімі бойынша салық бақылауы: алғашқы, қазіргі және кейінгі болып
бөлінеді.
Алғашқы салық бақылауы салық шарасына дейін пайда болады. Осыдан
заңды қозғалыс болады ма болмайды ма сол анықталады. Осы бақылау түрі
негізгі бақылаудың дұрыс орындалуын қамтамасыз етеді.
Қазіргі, яғни негізгі салық бақылауы қаржылық іс шараның процессі
өтіп жатқанда жүзеге асырылады. Осыдан жүргізілген опреация заңды ма
сол анықталады.
Кейінгі салық бақылауы мерзімі аяқталғаннан пайда болған тексеру
болып табылады. Міндеті орындалды ма сол анықталады.
Алдынғы салық бақылауы кей жағдайда ғана жүргізіледі. Осы бақылау
мысалы, заңды және жеке тұлғалардың кәсіпкерлік қызметпен айналысуының
салық органның қызметімен байланыста болған жағдайда.
Қазіргі салық бақылауы да кей жағдайда қолданылады, банкілік
операцияларды жүзеге асыру. Бұл жерде бір жағынан банк тұлғаның есеп
айырысу шотын жүзеге асыруды қамтамасыз етеді, басқа жерінен осы
заңнаманың дұрыс орындалуын қамтамасыз етеді. Салық комитеті банкке
салықтық котролер функциясын енгізуді жүзеге асырып жатыр.
Кейінгі салық бақылауы негізгі және туынды тексерулер болып табылады.
Салық бақылауы ішкі және сыртқы болып бөлінеді.
Ішкі салық бақылауы субьект пен обьект бір мекемелік жүйесін
құрайтын болады.
Сыртқы салық бақылауы мекемелік субьектілер бағынбайтының жүзеге
асырылуы. Бұл салық бақылауы салық комитетімен жүзеге асырылады.
Сақтандыру дегеніміз заңды және жеке тұлғалардың экономикалық, қаржылық,
құқықтық мүліктік және басқа да мүдделері сақтаумен болуы мүмкін қауіпті
жағдайлардың алдын алумен байланысты экономикалық қатынастардың жиыңтығы.
Экономикалық категория ретінде сақтандыру дегеніміз әр түрлі тәуекелдер
туындаған кезде заңды және жеке тұлғалардың шығындарын өтеу мақсатында ақша
қаражаттарының арнайы қорларын құру, жинақтау және пйдаланудың әдістері мен
нысандарының жиынтығын қамтитын экономикалық қатынастар жүйесі болып
табылады.
Сақтандырудың экономикалық мәні:
1) Жеке тұлғалар мен шаруашылық жүргізуші субьектілердің әл-ауқатын
(потенциалын) қорғау құралы.
2) Табыс әкелетін іс әрекеттің бір түрі.
Сақтандыру ұйымдарының табыстарының көздері:
1) Сақтандыру жарналарынан (взнос)
2) Бағалы қағаздармен сауда
3) Тұрақсыздық айыппұлдар
4) Инвестиция
5) Банк депозиттерінен түскен табыс
Сақтандыру функциялары өз алдына жалпы және арнайы сақтандыру қорын құру.
Ол екі түрде қолданылады:
1) Ақша қаражатының арнайы сақтандыру қорын құру. Ол екі түрде құрылады:
- Ерікті
- Міндетті
Бұл функцияның жұмыс жасауы мына жағдайда көрініс табады:
А) банктік
Қаржылық және басқа да коммерциялық құрылымдарға бос ақша қаражаттарын
инвестицияландыру барысында.
Б) Жылжымайтын мүліктері қаражат салу барысында.
В) Бағалы қағаздарға ие болу барысныда.
2) Сақтандыру оқиғасын алдын алу және шығынды төмендету. Бұл функция
табиғи апаттар (жер сілкінісі, су тасқыны), өндірістік техногендік
сипаттағы жағдайлардың жағымсыз салдарын азайту, алдын алу болдырмау
саласындағы іс шараларды қаржыландыруды қамтитын іс әрекеттердің жиынтығын
көрсетеді. Осы функцияны іске асыру мақсатында сақтндыру төлемдері саласы
есебінен арнайы ақша қоры құрылады және жұмыс істейді.
3) Заңды және жеке тұлғалардың шығындарының қаржыландырылуы және
залалдардың орнына толтырылуы. Бұл функцияға сәйкес сақтандырылған заңды
және жеке тұлға шығындарының орнын толтыруды талап етуге құқылы.
Арнайы функция:
1) Ескерту
2) Жинақтау
3) Бақылау
4) Тәуекел
Ескерту функциясы сақтандыру тәуекелінің салдарының төмендеріне және
сақтандыру қоры қаражатының ұтымды қолданылуымен байланысты сипатталады.
Жинақтау функциясы негізінен жеке тұлғалардың сақтандыру көмегімен ақша
салаларын жинақтау барысында көрінеді.
Бақылау функциясы сақтандыру қорын міндетті құру және оның қаражаттарын
ұтымды пайдаланудағы сақтандыру категорисының категорисын көрсетеді.
Тәуекел функциясы маңызды функция. Сақтандыруға қамтылған обьектілердің
құрамы мен құрылымы, сақтандыру сомасы, сақтандыру тарифтері барысында
сипатталады.
Сақтандыру қағидалары:
1) Міндеттілігі
2) Айқындылық
3) Біртұтастылық
4) Нақтылық
Экономикалық категория ретінде сақтандыру экономикалық қажеттілігі
келесідей ерекшілік белгілермен сипатталды:
1) Табиғи апаттардың өндірістік техногендік жағдайлардың кездейсоқтылығы.
2) Шығынның (залалдың) натуралды және ақшалай нысандағы көрінісі.
3) Шығындарды өтеудің обьективтік қажеттігі.
4) Нақты оқиғалардың алдын алу және болдырмау бойынша іс шараларды
ұйымдастыру және өткізу.
ҚР-ның қолданыстағы сақтандыру заңнамасына сәйкес сақтандыру дегеніміз
сақтандыру ұйымының активтері есебінен сақтандыру төлемдері арқылы
сақтандыру келісімде белгіленген сақтандыру оқиғаларының пайда болуы
жағдайында жеке және заңды тұлғаларды және олардың құқықтық, мүліктік
мүдделерін қорғауға байланысты туындайтын кешенді қатынастардың жиынтығы.
Сақтандырудың обьективтік қажеттілігі сақтандыру ұйымдармен заңды және жеке
тұлғалар арасындағы құқықтық, мүліктік мүдделердің туындауына байланысты
орын алатын экономикалық қатыстардың жиынтығымен анықталады.
Сақтандырудың сыныпталу негіздері:
Сақтандырудың сыныпталуы – сақтандырудың қызмет ету салалары, ішкі сала,
түрлері, бөлімдері бойынша жіктелуінің ғылыми жүйесі б.т. ұйымдастыру
нысанына сақтандыру мынадай түрлерге бөлеміз:
1) мемлекеттік
2) акционерлік
3) өзара кооперативтік
4) медициналық
Мемлекеттік сақтандыруда арнайы өкілеттілікпен сақтандырушы ретінде
мемлекеттік қатынасады.
Акционерлік сақтандыру салыстырмалы шектеулі қаражаттар мөлшерінде заңды
және жеке тұлғаларының мемлекеттік емес сақтандыру қоғамына қатынасуы.
Өзара сақтандыру коммерциялық емес типтегі сақтандыру ұйымы болып табылатын
қоғамға заңды және жеке тұлғалар пайлық үлеспен қатынасады. Пайлық үлестің
минималды сомасы өзара сақтандыру қоғамының жарғысымен анықталады. Өзара
сақтандыру қоғамы заңды тұлға болып танылады, оның қатынасушылары өз
міндеттемелері бойынша барлық мүліктеріне жауап береді, әрбір сақтандыруды
осы аталған қоғамының пайлық үлесі бар мүшесі болып танылады. Өзара
сақтандыру қоғамы аймақтық, ұлттық, және халықаралық сақтандыру
нарықтарында жұмыс істейді және негізінен су көлік құралдарын және олардың
иелерінің жауапкершілігін сақтандырумен айналысады.
Кооперативтік сақтандыру мемлекеттік емес сақтандыру ұйымының нысаны.
Бұрыңғы КСРО аумағында 1918-1988ж.ж. аралығында қызмет жасады. 1988ж.
қабылдаған ''кооперация туралы Заң'' негізінде кооперативтік сақтандыру
жеке меншік субьектілері б.т. және азаматтырының құқықтық мүліктік мүддесін
сақтандырумен айналысты.
Медициналық халықтың деңсаулығын сақтаудағы әлеуметтік мүддені қорғау
нысаны болып саналады. Оның мақсаттары:
1) сақтандыру оқиғасы пайда болу жағдайда сақтандырылған азаматтар
есебінен медициналық көмек алуға кепілдік беру.
2) Профилактикалық іс шараларды қаржыландыруды
Медициналық сақтандыруға қатынасушылар:
1) Сақтанушы азамат
2) Сақтандырушы тұлға
3) Сақтандырылушы
4) Медициналық мекеме
Сақтандыру обьектілерінің экономикалық сипаты бойынша сақтандыру мынандай
түрлерге бөлінеді:
1) Жеке басты сақтандыру
2) Мүлікті сақтандыру
3) Жауапкершілікті сақтандыру
4) Тәекелді сақтандыру
Жеке басты сақтандыру өз алдына 2 ішкі түрге бөлінеді:
1) Өмірді сақтандыру
2) Жазатайым жағдайлардан сақтандыру
Жеке басты сақтандырудың обьектісі ретінде адам өмірі, деңсаулығы және
еңбекке қабілеттілігі қаралады.
Мүліктік сақтандыру құқықтық қатынастардың обьектісі ретінде ... жалғасы
әл-Фараби атыңдағы Қазақ Ұлттық Университеті
Заң Факультеті
СӨЖ
Тақырыбы: Мемлекеттік салықтық бақылаудың құқықтық негіздері: құқықтық
институт ретінде мән-жайы,мақсат міндеттері,қағидаттары
Орындаған: ЮП-02-06 студенті Жунусбеков А.
Тексерген:з.ғ.қ.,доцент Е.К.Қаржаубаев
Алматы-2009ж.
Жоспар:
I. Кіріспе бөлім
II. Негізгі бөлім
А) Салықтық бақылаудың түсінігі, түрлері,элементтері.
Б) Құқықтық институт ретінде мән-жайы.
В) Мақсат-міндеттері,қағидаттары.
Г) Салықтық бақылауды ұйымдастыруды жүргізу.
III. Қорытыңды бөлім
Пайдаланған әдебиеттер
I. Кіріспе бөлім
Салық мемлекеттің өмір сүруінің негізгі қайнар көзі болып келеді,
сондықтан да нормативтік құқықтық актілердің дұрыс және тиісті түрде
қолданылғаның сұрайды. Ол тек тиісті мөлшерде және мерзімде төлеген
салық төлеушіге ғана тиісті емес, басқа да түрлі қиын операцияларды
жүзеге асырған тұлғаларға тиесілі. Мысалы, мемлекеттік салық агенті,
банктер, басқа да салық органдар.
Кең мағынада салық бақылауы ол салық заңын орындалуына бақылау болып
табылады. Сондықтан салық бақылауын толық және мерзімде төленуін жүзеге
асыру ол қате болатын еді.
Келесідей біз салық бақылауына мынадай белгісін келтіреміз, ол салық
заңын бұзбауды, оны алдын алуды бақылау.
Олай болса салық заңнамасын бұзбау, ол тек мемлекеттік органның
емес, бүкіл мемлекеттің қызметі есептеледі. Мемлекет саясат жүйесінің
субьектісі ретінде келеді. Осы бақылау арқылы мемлекет заңның
бұзылмауын жүзеге асырады.
Осы жерде мемлекет салықтық құқықтық қатынасқа ие және салық заңын
шығаруымен субьект болып келеді.
Сонымен салық бақылауы жақсы ұйымдастырылған мемлекеттік орган.
Салық бақылауын, мысалы, басқа мемлекеттік бақылаулармен салыстыруға
болмайды, олар экологиялық, не санитарлық болсың.
Салық бақылаудың келесідей белгілері бар:
Біріншіден, салық бақылауы мемлекеттік бақылаудың бір түрі. Ол
мемлекеттік органмен ұйымдастырылады, мемлекеттік бақылау жүйесін
жүзеге асыратын орган.
Екіншіден, салық бақылауы қаржылық бақылаудың бір түрі. Осыдан,
Қаржылық бақылау да бұл қызметке кіріседі, пайданы жинау.
Үшіншіден, салық бақылауы арнайы мемлекеттік бақылауға кіреді. Салық
бақылауын тек құқығы бар органдар ғана жүзеге асырады. Мысалы, заңда
былай жазылған, салық төлеудің дұрыс және тиісті мерзімде орындалуын
тек салық органдар ғана бақылау жүргізе алады.
Төртіншіден, ол салық бақылаудың жүйесі. Демек, салық бақылауы
өзінің қызметінен тыс шыға алмайды.
Салық бақылауы жүйесінің келесідей негізгі элементтері бар:
- бақылау субьектісі
- обьект
- пәні
- мақсаты
- әдістері.
Салық бақылауының субьектілері мемлекеттік салық қызметінің
органдары.
Обьектілері салық заңнамасымен берілген тұлғаға заңды міндеттемелер.
Салық төлеушілер, мемлекеттік салық агенті, банктер, салық төлеушілер
туралы хабар бар тұлғалар.
Салық бақылаудың пәні болып,өз міндеті бойынша бақылауды жүргізуші
тұлғаның қызметі.
Салық бақылаудың мақсаты:
- салық заңнамасының бұзылуының фактілері анықталуын, салық құқықтық
қатынастарға қатысушы тұлғалардың өз міндеттерін дұрыс орындамауын;
- куәларды табу, оларды жауапкершілікке тарту;
- салық заңнамасының бұзылуын алдын алу;
- мемлекеттің материалдық ынталандыруды қорғау;
- салық заңнамасының бұзылуын ескерту.
Салық бақылауын әр түрлі классификациялауға болады:
Формасы бойынша, тікелей және жанама.
Тікелей салық бақылауы ол тексеру бақылаудың обьектісінде болады,
тексеруші тұлғалар бірінші құжаттарды анализдейді және қарайды салық
учетіне қараған.
Жанама салық бақылауы ол субьект пен обьект екеуі бір бірімен жанама
контакте болмайды. Демек, тексеру сырттай болады. Тексеруші тұлғалар
салық қызметі органың қызметшілері, негізгі түрде құжаттардың отчетімен
жүзеге асырады.
Мерзімі бойынша салық бақылауы: алғашқы, қазіргі және кейінгі болып
бөлінеді.
Алғашқы салық бақылауы салық шарасына дейін пайда болады. Осыдан
заңды қозғалыс болады ма болмайды ма сол анықталады. Осы бақылау түрі
негізгі бақылаудың дұрыс орындалуын қамтамасыз етеді.
Қазіргі, яғни негізгі салық бақылауы қаржылық іс шараның процессі
өтіп жатқанда жүзеге асырылады. Осыдан жүргізілген опреация заңды ма
сол анықталады.
Кейінгі салық бақылауы мерзімі аяқталғаннан пайда болған тексеру
болып табылады. Міндеті орындалды ма сол анықталады.
Алдынғы салық бақылауы кей жағдайда ғана жүргізіледі. Осы бақылау
мысалы, заңды және жеке тұлғалардың кәсіпкерлік қызметпен айналысуының
салық органның қызметімен байланыста болған жағдайда.
Қазіргі салық бақылауы да кей жағдайда қолданылады, банкілік
операцияларды жүзеге асыру. Бұл жерде бір жағынан банк тұлғаның есеп
айырысу шотын жүзеге асыруды қамтамасыз етеді, басқа жерінен осы
заңнаманың дұрыс орындалуын қамтамасыз етеді. Салық комитеті банкке
салықтық котролер функциясын енгізуді жүзеге асырып жатыр.
Кейінгі салық бақылауы негізгі және туынды тексерулер болып табылады.
Салық бақылауы ішкі және сыртқы болып бөлінеді.
Ішкі салық бақылауы субьект пен обьект бір мекемелік жүйесін
құрайтын болады.
Сыртқы салық бақылауы мекемелік субьектілер бағынбайтының жүзеге
асырылуы. Бұл салық бақылауы салық комитетімен жүзеге асырылады.
Сақтандыру дегеніміз заңды және жеке тұлғалардың экономикалық, қаржылық,
құқықтық мүліктік және басқа да мүдделері сақтаумен болуы мүмкін қауіпті
жағдайлардың алдын алумен байланысты экономикалық қатынастардың жиыңтығы.
Экономикалық категория ретінде сақтандыру дегеніміз әр түрлі тәуекелдер
туындаған кезде заңды және жеке тұлғалардың шығындарын өтеу мақсатында ақша
қаражаттарының арнайы қорларын құру, жинақтау және пйдаланудың әдістері мен
нысандарының жиынтығын қамтитын экономикалық қатынастар жүйесі болып
табылады.
Сақтандырудың экономикалық мәні:
1) Жеке тұлғалар мен шаруашылық жүргізуші субьектілердің әл-ауқатын
(потенциалын) қорғау құралы.
2) Табыс әкелетін іс әрекеттің бір түрі.
Сақтандыру ұйымдарының табыстарының көздері:
1) Сақтандыру жарналарынан (взнос)
2) Бағалы қағаздармен сауда
3) Тұрақсыздық айыппұлдар
4) Инвестиция
5) Банк депозиттерінен түскен табыс
Сақтандыру функциялары өз алдына жалпы және арнайы сақтандыру қорын құру.
Ол екі түрде қолданылады:
1) Ақша қаражатының арнайы сақтандыру қорын құру. Ол екі түрде құрылады:
- Ерікті
- Міндетті
Бұл функцияның жұмыс жасауы мына жағдайда көрініс табады:
А) банктік
Қаржылық және басқа да коммерциялық құрылымдарға бос ақша қаражаттарын
инвестицияландыру барысында.
Б) Жылжымайтын мүліктері қаражат салу барысында.
В) Бағалы қағаздарға ие болу барысныда.
2) Сақтандыру оқиғасын алдын алу және шығынды төмендету. Бұл функция
табиғи апаттар (жер сілкінісі, су тасқыны), өндірістік техногендік
сипаттағы жағдайлардың жағымсыз салдарын азайту, алдын алу болдырмау
саласындағы іс шараларды қаржыландыруды қамтитын іс әрекеттердің жиынтығын
көрсетеді. Осы функцияны іске асыру мақсатында сақтндыру төлемдері саласы
есебінен арнайы ақша қоры құрылады және жұмыс істейді.
3) Заңды және жеке тұлғалардың шығындарының қаржыландырылуы және
залалдардың орнына толтырылуы. Бұл функцияға сәйкес сақтандырылған заңды
және жеке тұлға шығындарының орнын толтыруды талап етуге құқылы.
Арнайы функция:
1) Ескерту
2) Жинақтау
3) Бақылау
4) Тәуекел
Ескерту функциясы сақтандыру тәуекелінің салдарының төмендеріне және
сақтандыру қоры қаражатының ұтымды қолданылуымен байланысты сипатталады.
Жинақтау функциясы негізінен жеке тұлғалардың сақтандыру көмегімен ақша
салаларын жинақтау барысында көрінеді.
Бақылау функциясы сақтандыру қорын міндетті құру және оның қаражаттарын
ұтымды пайдаланудағы сақтандыру категорисының категорисын көрсетеді.
Тәуекел функциясы маңызды функция. Сақтандыруға қамтылған обьектілердің
құрамы мен құрылымы, сақтандыру сомасы, сақтандыру тарифтері барысында
сипатталады.
Сақтандыру қағидалары:
1) Міндеттілігі
2) Айқындылық
3) Біртұтастылық
4) Нақтылық
Экономикалық категория ретінде сақтандыру экономикалық қажеттілігі
келесідей ерекшілік белгілермен сипатталды:
1) Табиғи апаттардың өндірістік техногендік жағдайлардың кездейсоқтылығы.
2) Шығынның (залалдың) натуралды және ақшалай нысандағы көрінісі.
3) Шығындарды өтеудің обьективтік қажеттігі.
4) Нақты оқиғалардың алдын алу және болдырмау бойынша іс шараларды
ұйымдастыру және өткізу.
ҚР-ның қолданыстағы сақтандыру заңнамасына сәйкес сақтандыру дегеніміз
сақтандыру ұйымының активтері есебінен сақтандыру төлемдері арқылы
сақтандыру келісімде белгіленген сақтандыру оқиғаларының пайда болуы
жағдайында жеке және заңды тұлғаларды және олардың құқықтық, мүліктік
мүдделерін қорғауға байланысты туындайтын кешенді қатынастардың жиынтығы.
Сақтандырудың обьективтік қажеттілігі сақтандыру ұйымдармен заңды және жеке
тұлғалар арасындағы құқықтық, мүліктік мүдделердің туындауына байланысты
орын алатын экономикалық қатыстардың жиынтығымен анықталады.
Сақтандырудың сыныпталу негіздері:
Сақтандырудың сыныпталуы – сақтандырудың қызмет ету салалары, ішкі сала,
түрлері, бөлімдері бойынша жіктелуінің ғылыми жүйесі б.т. ұйымдастыру
нысанына сақтандыру мынадай түрлерге бөлеміз:
1) мемлекеттік
2) акционерлік
3) өзара кооперативтік
4) медициналық
Мемлекеттік сақтандыруда арнайы өкілеттілікпен сақтандырушы ретінде
мемлекеттік қатынасады.
Акционерлік сақтандыру салыстырмалы шектеулі қаражаттар мөлшерінде заңды
және жеке тұлғаларының мемлекеттік емес сақтандыру қоғамына қатынасуы.
Өзара сақтандыру коммерциялық емес типтегі сақтандыру ұйымы болып табылатын
қоғамға заңды және жеке тұлғалар пайлық үлеспен қатынасады. Пайлық үлестің
минималды сомасы өзара сақтандыру қоғамының жарғысымен анықталады. Өзара
сақтандыру қоғамы заңды тұлға болып танылады, оның қатынасушылары өз
міндеттемелері бойынша барлық мүліктеріне жауап береді, әрбір сақтандыруды
осы аталған қоғамының пайлық үлесі бар мүшесі болып танылады. Өзара
сақтандыру қоғамы аймақтық, ұлттық, және халықаралық сақтандыру
нарықтарында жұмыс істейді және негізінен су көлік құралдарын және олардың
иелерінің жауапкершілігін сақтандырумен айналысады.
Кооперативтік сақтандыру мемлекеттік емес сақтандыру ұйымының нысаны.
Бұрыңғы КСРО аумағында 1918-1988ж.ж. аралығында қызмет жасады. 1988ж.
қабылдаған ''кооперация туралы Заң'' негізінде кооперативтік сақтандыру
жеке меншік субьектілері б.т. және азаматтырының құқықтық мүліктік мүддесін
сақтандырумен айналысты.
Медициналық халықтың деңсаулығын сақтаудағы әлеуметтік мүддені қорғау
нысаны болып саналады. Оның мақсаттары:
1) сақтандыру оқиғасы пайда болу жағдайда сақтандырылған азаматтар
есебінен медициналық көмек алуға кепілдік беру.
2) Профилактикалық іс шараларды қаржыландыруды
Медициналық сақтандыруға қатынасушылар:
1) Сақтанушы азамат
2) Сақтандырушы тұлға
3) Сақтандырылушы
4) Медициналық мекеме
Сақтандыру обьектілерінің экономикалық сипаты бойынша сақтандыру мынандай
түрлерге бөлінеді:
1) Жеке басты сақтандыру
2) Мүлікті сақтандыру
3) Жауапкершілікті сақтандыру
4) Тәекелді сақтандыру
Жеке басты сақтандыру өз алдына 2 ішкі түрге бөлінеді:
1) Өмірді сақтандыру
2) Жазатайым жағдайлардан сақтандыру
Жеке басты сақтандырудың обьектісі ретінде адам өмірі, деңсаулығы және
еңбекке қабілеттілігі қаралады.
Мүліктік сақтандыру құқықтық қатынастардың обьектісі ретінде ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz