Индустриялық-инновациялық дамуда «Ұлттық инновациялық жүйенің» маңыздылығы
1. Кіріспе.
Индустриялық.инновациялық дамуда «Ұлттық инновациялық жүйенің» маңыздылығы.
2. Негізгі бөлім.
а) Индустриялық.инновациялық процестерге даңғыл жол. б) Дағдарысқа қарсы басқарудағы инновация.
в) Индустриялық инновация . экономикалық өсудегі негізгі қозғаушы күш.
3. Қорытынды.
Индустриялық.инновациялық дамуда «Ұлттық инновациялық жүйенің» маңыздылығы.
2. Негізгі бөлім.
а) Индустриялық.инновациялық процестерге даңғыл жол. б) Дағдарысқа қарсы басқарудағы инновация.
в) Индустриялық инновация . экономикалық өсудегі негізгі қозғаушы күш.
3. Қорытынды.
1997 жылы 10 қазанда Қазақстан Республикасының Президентінің «Қазақстан 2030 барлық қазақстандықтардың өсіп өркендеуі, қауіпсіздігі және әл-ауқатының артуы» атты Жолдауы жарияланған болатын, онда Қазақстанның 2030 жылға дейінгі ұзақ мерзімді даму стратегиясы белгіленді. Ұзақ мерзімді стратегияның алдын-ала кезеңін іске асыру мақсатында Президенттің 1998 жылы 28 қаңтардағы №3834 жарлығымен Қазақстан Республикасының 1998-2000 жылға арналған стратегиялық даму жоспары бекітілген болатын. Тұтастай алғанда үш жылдық Стратегиялық жоспар табыспен іске асырылады.
Қазақстан дамудың және қазіргі әлемдегі өз орны мен ролін сезінудің жаңа сатысына көттерілді. Елді жаңа нарықтық желіге салу жөніндегі негізгі шаралар жүзеге асырылды. Осыдан 9 жыл бұрын тәуелсіздікке ие болған сәтке қарағанда бүгінгі Қазақстан тәуелсіз экономикалық держава ретінде бәсекеге неғұрлым қабілетті әрі келешегі зор. Алайда, Қазақстанның өзіндік даму моделін іздестіру жалғасуда және жалғаса беруге тиіс, өйткені дүние шапшаң өзгеріп, күрделене түсуде. Мұндай ізденістің аса маңызды құралы Қазақстан 1997 жылы алғаш рет пайдаланған ел дамуын стратегиялық жоспарлар болып табыдады.
Қазақстан Республикасы ХХІ ғасырға күрделі өзгерістермен аяқ басты. Бұл мәселенің өзектілігі әлемдік экономикалық қауымдастықта еліміздің нарықтык бағытта дамушы ел деп танылуымен арта түсті. Себебі елбасымыз атап көрсеткендей «мемлекетіміз әлем таныған, алдыңғы қатарлы елдер қатарына қосылуы керек» деп атап көрсетті. Сондықтан болар бүгінгі күнгі экономикалық дамудың тиімді жолдарын табу туралы мәселелі сұрақтар кең түрде талқылауға түсіп отыр.
Егемендік алғаннан кейінгі макроэкономикалық көрсеткіштерге назар аударсақ ұлттық экономикада 1998 жылдан бастап, экономикалық өсуді байқалды. Тіпті соңғы екі-үш жылда ЖІӨ-нің өсіу деңгейі 10% көлемінде болып отыр. Бұл шама ел үшін жетістік яғни әлем бойынша ЖІӨ өсімі бойынша басты орындардамыз. Бірақта мұндай жетістіктерге жетуіміз жер қойнауымыздағы минералды қорымыздың бай болуымен соңғы жылдары мұнай мен металл бағасының өсуімен тікелей баланысты.
Қазақстанның өнеркәсіп өндірісі жылдар бойы күйзеліс-дағдарысқа ұшырап, құлдыраудан кейін 1999 жылдан бастап даму жолына түсті.Ал қай елде болмасын экономиканың даиуы өнеркәсіптің жағдайына байланысты болатыны белгілі. Кейінгі жылдары дами бастаған Қазақстанның өнеркәсібі – кен өндіру өнеркәсібінің, оның ішінде шикі мұнай өндіру есебінен өсуде. Сондықтан да оның сипаты шикізат өндіруші болып отыр. Бұл, әсіресе, экспорт және импорт құрамынан да көрінеді. Мәселен, 2003 жылы Қазақстанның құрамында минералдық өнімдердің үлес салмағы 65 %, жай минералдың үлесі 20%, осы екі шикізаттардан тұратын өнімдерді бірге алғанда, олардың үлесіне барлық экспорттың 85% келеді.
Қазақстан дамудың және қазіргі әлемдегі өз орны мен ролін сезінудің жаңа сатысына көттерілді. Елді жаңа нарықтық желіге салу жөніндегі негізгі шаралар жүзеге асырылды. Осыдан 9 жыл бұрын тәуелсіздікке ие болған сәтке қарағанда бүгінгі Қазақстан тәуелсіз экономикалық держава ретінде бәсекеге неғұрлым қабілетті әрі келешегі зор. Алайда, Қазақстанның өзіндік даму моделін іздестіру жалғасуда және жалғаса беруге тиіс, өйткені дүние шапшаң өзгеріп, күрделене түсуде. Мұндай ізденістің аса маңызды құралы Қазақстан 1997 жылы алғаш рет пайдаланған ел дамуын стратегиялық жоспарлар болып табыдады.
Қазақстан Республикасы ХХІ ғасырға күрделі өзгерістермен аяқ басты. Бұл мәселенің өзектілігі әлемдік экономикалық қауымдастықта еліміздің нарықтык бағытта дамушы ел деп танылуымен арта түсті. Себебі елбасымыз атап көрсеткендей «мемлекетіміз әлем таныған, алдыңғы қатарлы елдер қатарына қосылуы керек» деп атап көрсетті. Сондықтан болар бүгінгі күнгі экономикалық дамудың тиімді жолдарын табу туралы мәселелі сұрақтар кең түрде талқылауға түсіп отыр.
Егемендік алғаннан кейінгі макроэкономикалық көрсеткіштерге назар аударсақ ұлттық экономикада 1998 жылдан бастап, экономикалық өсуді байқалды. Тіпті соңғы екі-үш жылда ЖІӨ-нің өсіу деңгейі 10% көлемінде болып отыр. Бұл шама ел үшін жетістік яғни әлем бойынша ЖІӨ өсімі бойынша басты орындардамыз. Бірақта мұндай жетістіктерге жетуіміз жер қойнауымыздағы минералды қорымыздың бай болуымен соңғы жылдары мұнай мен металл бағасының өсуімен тікелей баланысты.
Қазақстанның өнеркәсіп өндірісі жылдар бойы күйзеліс-дағдарысқа ұшырап, құлдыраудан кейін 1999 жылдан бастап даму жолына түсті.Ал қай елде болмасын экономиканың даиуы өнеркәсіптің жағдайына байланысты болатыны белгілі. Кейінгі жылдары дами бастаған Қазақстанның өнеркәсібі – кен өндіру өнеркәсібінің, оның ішінде шикі мұнай өндіру есебінен өсуде. Сондықтан да оның сипаты шикізат өндіруші болып отыр. Бұл, әсіресе, экспорт және импорт құрамынан да көрінеді. Мәселен, 2003 жылы Қазақстанның құрамында минералдық өнімдердің үлес салмағы 65 %, жай минералдың үлесі 20%, осы екі шикізаттардан тұратын өнімдерді бірге алғанда, олардың үлесіне барлық экспорттың 85% келеді.
1. Қазақстан Республикасының индустриалды-инновация-лық дамуының теориялық және тәжірибелік аспектілері.
2. Қазақстан Республикасының әлеуметтік-экономикалық дамуының қазіргі кезеңдегі даму мәселелері.
3. Қазақстандағы экономика өсімі: көзі, факторлары, тенденциясы және болашаққа болжау.
4.Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік даму стратегиясы: теория және практикасы.
5. «Саясат» журналы 2004 жылы 20 қаңтар
6. «Ақиқат» газеті 2005 жылы 15 қараша
2. Қазақстан Республикасының әлеуметтік-экономикалық дамуының қазіргі кезеңдегі даму мәселелері.
3. Қазақстандағы экономика өсімі: көзі, факторлары, тенденциясы және болашаққа болжау.
4.Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік даму стратегиясы: теория және практикасы.
5. «Саясат» журналы 2004 жылы 20 қаңтар
6. «Ақиқат» газеті 2005 жылы 15 қараша
Жоспар:
1. Кіріспе.
Индустриялық-инновациялық дамуда Ұлттық инновациялық жүйенің
маңыздылығы.
2. Негізгі бөлім.
а) Индустриялық-инновациялық процестерге даңғыл жол.
б) Дағдарысқа қарсы басқарудағы инновация.
в) Индустриялық инновация – экономикалық өсудегі негізгі
қозғаушы күш.
3. Қорытынды.
1997 жылы 10 қазанда Қазақстан Республикасының Президентінің Қазақстан
2030 барлық қазақстандықтардың өсіп өркендеуі, қауіпсіздігі және әл-
ауқатының артуы атты Жолдауы жарияланған болатын, онда Қазақстанның 2030
жылға дейінгі ұзақ мерзімді даму стратегиясы белгіленді. Ұзақ мерзімді
стратегияның алдын-ала кезеңін іске асыру мақсатында Президенттің 1998 жылы
28 қаңтардағы №3834 жарлығымен Қазақстан Республикасының 1998-2000 жылға
арналған стратегиялық даму жоспары бекітілген болатын. Тұтастай алғанда үш
жылдық Стратегиялық жоспар табыспен іске асырылады.
Қазақстан дамудың және қазіргі әлемдегі өз орны мен ролін сезінудің
жаңа сатысына көттерілді. Елді жаңа нарықтық желіге салу жөніндегі негізгі
шаралар жүзеге асырылды. Осыдан 9 жыл бұрын тәуелсіздікке ие болған сәтке
қарағанда бүгінгі Қазақстан тәуелсіз экономикалық держава ретінде бәсекеге
неғұрлым қабілетті әрі келешегі зор. Алайда, Қазақстанның өзіндік даму
моделін іздестіру жалғасуда және жалғаса беруге тиіс, өйткені дүние шапшаң
өзгеріп, күрделене түсуде. Мұндай ізденістің аса маңызды құралы Қазақстан
1997 жылы алғаш рет пайдаланған ел дамуын стратегиялық жоспарлар болып
табыдады.
Қазақстан Республикасы ХХІ ғасырға күрделі өзгерістермен аяқ
басты. Бұл мәселенің өзектілігі әлемдік экономикалық қауымдастықта
еліміздің нарықтык бағытта дамушы ел деп танылуымен арта түсті. Себебі
елбасымыз атап көрсеткендей мемлекетіміз әлем таныған, алдыңғы қатарлы
елдер қатарына қосылуы керек деп атап көрсетті. Сондықтан болар бүгінгі
күнгі экономикалық дамудың тиімді жолдарын табу туралы мәселелі сұрақтар
кең түрде талқылауға түсіп отыр.
Егемендік алғаннан кейінгі макроэкономикалық көрсеткіштерге назар
аударсақ ұлттық экономикада 1998 жылдан бастап, экономикалық өсуді
байқалды. Тіпті соңғы екі-үш жылда ЖІӨ-нің өсіу деңгейі 10% көлемінде болып
отыр. Бұл шама ел үшін жетістік яғни әлем бойынша ЖІӨ өсімі бойынша басты
орындардамыз. Бірақта мұндай жетістіктерге жетуіміз жер қойнауымыздағы
минералды қорымыздың бай болуымен соңғы жылдары мұнай мен металл бағасының
өсуімен тікелей баланысты.
Қазақстанның өнеркәсіп өндірісі жылдар бойы күйзеліс-дағдарысқа ұшырап,
құлдыраудан кейін 1999 жылдан бастап даму жолына түсті.Ал қай елде болмасын
экономиканың даиуы өнеркәсіптің жағдайына байланысты болатыны белгілі.
Кейінгі жылдары дами бастаған Қазақстанның өнеркәсібі – кен өндіру
өнеркәсібінің, оның ішінде шикі мұнай өндіру есебінен өсуде. Сондықтан да
оның сипаты шикізат өндіруші болып отыр. Бұл, әсіресе, экспорт және импорт
құрамынан да көрінеді. Мәселен, 2003 жылы Қазақстанның құрамында минералдық
өнімдердің үлес салмағы 65 %, жай минералдың үлесі 20%, осы екі
шикізаттардан тұратын өнімдерді бірге алғанда, олардың үлесіне барлық
экспорттың 85% келеді.
Осы жағдайлар ескеріле отырып, экономиканы әртараптандыру және
жаңғырту негізінде елдің тұрақты дамуын қамтамасыз ету үшін Ел
президентінің 2003 ж 17 мамырдағы № 1096 жарлығымен Қазақстан
Республикасының Индустриялық- инновациялық дамуының 2003-2015 жылдарға
арналған стратегиясыбекітілгенді.
Көптеген себептерге байланысты Қазақстанда өнеркәсіп өндірісі 90-
жылдары үлкен күйзеліске ұшырап, аса қатты құлдырап кетені белгілі. 1999
жылдан бері оның көлемі жыл сайын өсіп келеді. 1999 жылғы өнеркәсіп
өндірісінің көлемі 1990 жылғы көлемнің жартысындай ғанаболса, 2002 ж ол
72,9%құрады. 2003 ж 1990 жылдың деңгейіне жақындай түсті. Енді 2003 ж
өнеркәсіп өндірісінің жағдайын нақты деректермен талдап көрелік. 2003 ж
Қазақстанның өнеркәсіп кәсіпорындарында қолданыстағы бағамен 2794,4 млрд.
теңгенің өнімі өндірілді, бұл оның алдыңғы жылғыдан 8,8 % көп. Соның ішінде
кен өндіру өнеркәсібінде 1360,4 млрд. теңгенің өнімі өндірілді, бұл 2002
жылғы деңгейден 8,8% жоғары. Ал өңдеу өнеркәсібінде 1207,9 млрд. теңгенің
өнімі өндірілді, бұл 2002 ж деңгейден8,9% көп.Өнеркәсіптің аталған басты
екі саласынан басқа электр энергиясын, газ бен суды өндіру және бөлу деп
аталатын үшінші салада 226,2 млрд теңгенің өнімі өндірілді, бұл 2002 ж
деңгейден 7,1% жоғары.
Өнеркәсіп өнімінің құрамындағы кен өндіру өнеркәсібінің үлес
салмағы 2003 жылы 48,7 %, өңдеу өнеркәсібінің үлес салмағы 43,2 % болды.
1998 жылы кен өндіру өнеркәсібінің үлес салмағы 24,3%, өңдеу өнеркәсібінің
36,1% дейін көтерілді, өңдеу өнеркәсібінің үлесі 50,6% дейін төмендеді,
1999 жылы бұл көрсеткіштер тиісінше 44,5 және 46,5 болды. Содан бері кен
өндіру өнеркәсібі алда келеді.
Кен өндіру өнеркәсібінің басты негізгі саласы отын- энергетикалық
пайдалы қазбаларды өндіру болып табылады, оның 2003 жылғы көлемі 1239,5
млрд. тенге, ал үлес салмағы 91,1% болды. Кен өндіру өнеркәсібінің бұдан
басқа салаларының көлемі 120,9 млрд. тенге немесе олардың үлесі 8,9% болды.
Отын-энергетикалық пайдалы қазбаларды өндіру өнеркәсібінің
ішінде шикі мұнай мен ілеспе газды өндірудің 2003 жылғы көлемі 1120,8 млрд.
тенге немесе оның үлес салмағы 90,4% болды. Шикі мұнай мен ілеспе газдың
бүкіл өнеркәсіп өндірісіндегі үлес салмағы 40,7%, кен өндіру өнеркәсібінің
үлес салмағы 82,4% жетті. Өндірілген көмірдің, магниттің және шымтезектің
көлемі 40,4 млрд. тенге немесе оның үлес салмағы 3,3% болды. Өндірілген
табиғи газдың көлемі 12,7 млрд. тенге немесе 1% болды.
Кен өндіру өнеркәсібінің отын энергетикалық пайдалы қазбалардан басқа
салаларының ішінде өндірілген металл кендерінің көлемі 98,9 млрд. тенге
болды немесе кен өндіру өнеркәсібінің 7,3% құрады, соның ішінде темір
кендерінің өндірідің көлемі 40,6 млрд. тенге, түсті металдар кендерін
өндіру – 58,2 млрд. тенге болды.
Енді өңдеу өнеркәсібінің жеке салаларының құн тұрғысынан алғандағы
көлемі мен үлес салмақтарына көз жіберейік. Өңдеу өнеркәсібінің құрамында
18 өнеркәсіп түрлері аталады. Оның басты үшеуін атап өткен жөн. Үлес
салмағы жөнінен бірінші орында 2003 жылғы деректер бойынша металлургия
өнеркәсібі және дайын металл бұйымдар өндіру (39,9%) тұр, екінші орында
темекі мен сусындарды қоса алғандағы тамақ өнеркәсібі (26,4%), үшінші
орында – кокс, ядролық материалдарды және мұнай өнімдерін өндіру (10,6%).
Машина жасау өнеркәсібінің үлесі 7,3%, тоқыма және тігін өнеркәсібінің
үлесіне 4,1%, химия өнеркәсібінің үлесіне 3,2% келеді.
Енді өнеркәсіптің жеке салалары бойынша өндірілетін өнімдердің
натуралды түрдегі көлеміне тоқталып, талдау жасап көрейік. Алдымен, әрине,
кен өндіру өнеркәсібінің ең басты саласы отын энергетикалық пайдалы
қазбаларды өндіруден бастайық. Шикі мұнай мен газ конденсатын 1990 жылы
25,8 млн. тоннадан 1995 жылы 20,6 млн. тоннаға дейін азайып, 2003 жылы 51,4
млн. тоннаға дейін өсті. Шикі мұнайдың өзі 1990 жылы 20,7 млн. тоннадан
1995 жылы 18,1 млн. тоннаға дейін азайып, 2003 жылы 45,3 млн. тоннаға дейін
артты.
Көмір өндірудің көлемі 1990 жылы 131,1 млн. тоннаға жетсе, ол 1999
жылы 58,4 млн. тоннаға дейін кеміп, 2003 жылы 89,7 млн. тоннаға дейін
көтерілді.
Тауарлы табиғи көлемі 1990 жылы 6,2 млрд. текше метрден 1995 жылы 4,2
млрд. текше метрге дейін азайып, 2003 жылы 7,2 млрд. текше метрге дейін
өсті.
Сөйтіп, мұнай, газ, көмірдің көлемі кейінгі кезде жыл сайын артып
келеді.
Қазақстан Республикасы ХХІ күрделі өзгерістермен аяқ басты. Бұл
мәселенің өзектілігі әлемдік экономикалық қауымдастықта еліміздің нарықтық
бағытта дамушы ел деп танылуымен арта түсті. Себебі Елбасымыз атап
көрсеткеніндей мемлекетіміз әлем таныған, алдыңғы қатарлы елдер қатарына
қосылуы керек деп атап көрсетті. Сондай-ақ ұлттық экономиканың тұрақты
дамуына және еліміздің әлем таныған алдыңғы қатарлы елдер санатына
қосылуына ең басты қажетті индустриялық-инновациялық қызмет болып табылады.
Осы оң шараларды жүзеге асыру үшін, ең алдымен ұлттық инновациялық
жүйенің қажеттілігі туып отыр. Міне, осы себептен соңғы 3-4 жылда
инновацияға деген көзқарас өзгерді. Елбасымыз Н.Ә. Назарбаев ұлттық
ғалымдармен кездесуінде атап өткендей, елімізде ұлттық инновациялық жүйе
құратын уақыт жетті деп атап көрсетті.
Бұл жүйеге инновацияны жүзеге асыру үшін оны мемлекеттік қолдайтын
құқықтық актілер, инновациялық қызметтердің іске асуы, оны қамтамасыз
ететін қаржылық институттар және нақты түрде қызмет ететін мекемелер, ҒЗТКЖ
ұйымдары кіреді. Бізге белгілі соңғы жылдары елімізде оң нәтижелі
экономикалық өсу орын алып отыр, оның үлесі ЖІӨ бойынша 10% шамасында
байқалуда. Осындай жетістіктерге жетуіміз жер қойнауымыздағы минералды
қорымыздың бай болуымен және соңғы жылдары мұнай ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
1. Кіріспе.
Индустриялық-инновациялық дамуда Ұлттық инновациялық жүйенің
маңыздылығы.
2. Негізгі бөлім.
а) Индустриялық-инновациялық процестерге даңғыл жол.
б) Дағдарысқа қарсы басқарудағы инновация.
в) Индустриялық инновация – экономикалық өсудегі негізгі
қозғаушы күш.
3. Қорытынды.
1997 жылы 10 қазанда Қазақстан Республикасының Президентінің Қазақстан
2030 барлық қазақстандықтардың өсіп өркендеуі, қауіпсіздігі және әл-
ауқатының артуы атты Жолдауы жарияланған болатын, онда Қазақстанның 2030
жылға дейінгі ұзақ мерзімді даму стратегиясы белгіленді. Ұзақ мерзімді
стратегияның алдын-ала кезеңін іске асыру мақсатында Президенттің 1998 жылы
28 қаңтардағы №3834 жарлығымен Қазақстан Республикасының 1998-2000 жылға
арналған стратегиялық даму жоспары бекітілген болатын. Тұтастай алғанда үш
жылдық Стратегиялық жоспар табыспен іске асырылады.
Қазақстан дамудың және қазіргі әлемдегі өз орны мен ролін сезінудің
жаңа сатысына көттерілді. Елді жаңа нарықтық желіге салу жөніндегі негізгі
шаралар жүзеге асырылды. Осыдан 9 жыл бұрын тәуелсіздікке ие болған сәтке
қарағанда бүгінгі Қазақстан тәуелсіз экономикалық держава ретінде бәсекеге
неғұрлым қабілетті әрі келешегі зор. Алайда, Қазақстанның өзіндік даму
моделін іздестіру жалғасуда және жалғаса беруге тиіс, өйткені дүние шапшаң
өзгеріп, күрделене түсуде. Мұндай ізденістің аса маңызды құралы Қазақстан
1997 жылы алғаш рет пайдаланған ел дамуын стратегиялық жоспарлар болып
табыдады.
Қазақстан Республикасы ХХІ ғасырға күрделі өзгерістермен аяқ
басты. Бұл мәселенің өзектілігі әлемдік экономикалық қауымдастықта
еліміздің нарықтык бағытта дамушы ел деп танылуымен арта түсті. Себебі
елбасымыз атап көрсеткендей мемлекетіміз әлем таныған, алдыңғы қатарлы
елдер қатарына қосылуы керек деп атап көрсетті. Сондықтан болар бүгінгі
күнгі экономикалық дамудың тиімді жолдарын табу туралы мәселелі сұрақтар
кең түрде талқылауға түсіп отыр.
Егемендік алғаннан кейінгі макроэкономикалық көрсеткіштерге назар
аударсақ ұлттық экономикада 1998 жылдан бастап, экономикалық өсуді
байқалды. Тіпті соңғы екі-үш жылда ЖІӨ-нің өсіу деңгейі 10% көлемінде болып
отыр. Бұл шама ел үшін жетістік яғни әлем бойынша ЖІӨ өсімі бойынша басты
орындардамыз. Бірақта мұндай жетістіктерге жетуіміз жер қойнауымыздағы
минералды қорымыздың бай болуымен соңғы жылдары мұнай мен металл бағасының
өсуімен тікелей баланысты.
Қазақстанның өнеркәсіп өндірісі жылдар бойы күйзеліс-дағдарысқа ұшырап,
құлдыраудан кейін 1999 жылдан бастап даму жолына түсті.Ал қай елде болмасын
экономиканың даиуы өнеркәсіптің жағдайына байланысты болатыны белгілі.
Кейінгі жылдары дами бастаған Қазақстанның өнеркәсібі – кен өндіру
өнеркәсібінің, оның ішінде шикі мұнай өндіру есебінен өсуде. Сондықтан да
оның сипаты шикізат өндіруші болып отыр. Бұл, әсіресе, экспорт және импорт
құрамынан да көрінеді. Мәселен, 2003 жылы Қазақстанның құрамында минералдық
өнімдердің үлес салмағы 65 %, жай минералдың үлесі 20%, осы екі
шикізаттардан тұратын өнімдерді бірге алғанда, олардың үлесіне барлық
экспорттың 85% келеді.
Осы жағдайлар ескеріле отырып, экономиканы әртараптандыру және
жаңғырту негізінде елдің тұрақты дамуын қамтамасыз ету үшін Ел
президентінің 2003 ж 17 мамырдағы № 1096 жарлығымен Қазақстан
Республикасының Индустриялық- инновациялық дамуының 2003-2015 жылдарға
арналған стратегиясыбекітілгенді.
Көптеген себептерге байланысты Қазақстанда өнеркәсіп өндірісі 90-
жылдары үлкен күйзеліске ұшырап, аса қатты құлдырап кетені белгілі. 1999
жылдан бері оның көлемі жыл сайын өсіп келеді. 1999 жылғы өнеркәсіп
өндірісінің көлемі 1990 жылғы көлемнің жартысындай ғанаболса, 2002 ж ол
72,9%құрады. 2003 ж 1990 жылдың деңгейіне жақындай түсті. Енді 2003 ж
өнеркәсіп өндірісінің жағдайын нақты деректермен талдап көрелік. 2003 ж
Қазақстанның өнеркәсіп кәсіпорындарында қолданыстағы бағамен 2794,4 млрд.
теңгенің өнімі өндірілді, бұл оның алдыңғы жылғыдан 8,8 % көп. Соның ішінде
кен өндіру өнеркәсібінде 1360,4 млрд. теңгенің өнімі өндірілді, бұл 2002
жылғы деңгейден 8,8% жоғары. Ал өңдеу өнеркәсібінде 1207,9 млрд. теңгенің
өнімі өндірілді, бұл 2002 ж деңгейден8,9% көп.Өнеркәсіптің аталған басты
екі саласынан басқа электр энергиясын, газ бен суды өндіру және бөлу деп
аталатын үшінші салада 226,2 млрд теңгенің өнімі өндірілді, бұл 2002 ж
деңгейден 7,1% жоғары.
Өнеркәсіп өнімінің құрамындағы кен өндіру өнеркәсібінің үлес
салмағы 2003 жылы 48,7 %, өңдеу өнеркәсібінің үлес салмағы 43,2 % болды.
1998 жылы кен өндіру өнеркәсібінің үлес салмағы 24,3%, өңдеу өнеркәсібінің
36,1% дейін көтерілді, өңдеу өнеркәсібінің үлесі 50,6% дейін төмендеді,
1999 жылы бұл көрсеткіштер тиісінше 44,5 және 46,5 болды. Содан бері кен
өндіру өнеркәсібі алда келеді.
Кен өндіру өнеркәсібінің басты негізгі саласы отын- энергетикалық
пайдалы қазбаларды өндіру болып табылады, оның 2003 жылғы көлемі 1239,5
млрд. тенге, ал үлес салмағы 91,1% болды. Кен өндіру өнеркәсібінің бұдан
басқа салаларының көлемі 120,9 млрд. тенге немесе олардың үлесі 8,9% болды.
Отын-энергетикалық пайдалы қазбаларды өндіру өнеркәсібінің
ішінде шикі мұнай мен ілеспе газды өндірудің 2003 жылғы көлемі 1120,8 млрд.
тенге немесе оның үлес салмағы 90,4% болды. Шикі мұнай мен ілеспе газдың
бүкіл өнеркәсіп өндірісіндегі үлес салмағы 40,7%, кен өндіру өнеркәсібінің
үлес салмағы 82,4% жетті. Өндірілген көмірдің, магниттің және шымтезектің
көлемі 40,4 млрд. тенге немесе оның үлес салмағы 3,3% болды. Өндірілген
табиғи газдың көлемі 12,7 млрд. тенге немесе 1% болды.
Кен өндіру өнеркәсібінің отын энергетикалық пайдалы қазбалардан басқа
салаларының ішінде өндірілген металл кендерінің көлемі 98,9 млрд. тенге
болды немесе кен өндіру өнеркәсібінің 7,3% құрады, соның ішінде темір
кендерінің өндірідің көлемі 40,6 млрд. тенге, түсті металдар кендерін
өндіру – 58,2 млрд. тенге болды.
Енді өңдеу өнеркәсібінің жеке салаларының құн тұрғысынан алғандағы
көлемі мен үлес салмақтарына көз жіберейік. Өңдеу өнеркәсібінің құрамында
18 өнеркәсіп түрлері аталады. Оның басты үшеуін атап өткен жөн. Үлес
салмағы жөнінен бірінші орында 2003 жылғы деректер бойынша металлургия
өнеркәсібі және дайын металл бұйымдар өндіру (39,9%) тұр, екінші орында
темекі мен сусындарды қоса алғандағы тамақ өнеркәсібі (26,4%), үшінші
орында – кокс, ядролық материалдарды және мұнай өнімдерін өндіру (10,6%).
Машина жасау өнеркәсібінің үлесі 7,3%, тоқыма және тігін өнеркәсібінің
үлесіне 4,1%, химия өнеркәсібінің үлесіне 3,2% келеді.
Енді өнеркәсіптің жеке салалары бойынша өндірілетін өнімдердің
натуралды түрдегі көлеміне тоқталып, талдау жасап көрейік. Алдымен, әрине,
кен өндіру өнеркәсібінің ең басты саласы отын энергетикалық пайдалы
қазбаларды өндіруден бастайық. Шикі мұнай мен газ конденсатын 1990 жылы
25,8 млн. тоннадан 1995 жылы 20,6 млн. тоннаға дейін азайып, 2003 жылы 51,4
млн. тоннаға дейін өсті. Шикі мұнайдың өзі 1990 жылы 20,7 млн. тоннадан
1995 жылы 18,1 млн. тоннаға дейін азайып, 2003 жылы 45,3 млн. тоннаға дейін
артты.
Көмір өндірудің көлемі 1990 жылы 131,1 млн. тоннаға жетсе, ол 1999
жылы 58,4 млн. тоннаға дейін кеміп, 2003 жылы 89,7 млн. тоннаға дейін
көтерілді.
Тауарлы табиғи көлемі 1990 жылы 6,2 млрд. текше метрден 1995 жылы 4,2
млрд. текше метрге дейін азайып, 2003 жылы 7,2 млрд. текше метрге дейін
өсті.
Сөйтіп, мұнай, газ, көмірдің көлемі кейінгі кезде жыл сайын артып
келеді.
Қазақстан Республикасы ХХІ күрделі өзгерістермен аяқ басты. Бұл
мәселенің өзектілігі әлемдік экономикалық қауымдастықта еліміздің нарықтық
бағытта дамушы ел деп танылуымен арта түсті. Себебі Елбасымыз атап
көрсеткеніндей мемлекетіміз әлем таныған, алдыңғы қатарлы елдер қатарына
қосылуы керек деп атап көрсетті. Сондай-ақ ұлттық экономиканың тұрақты
дамуына және еліміздің әлем таныған алдыңғы қатарлы елдер санатына
қосылуына ең басты қажетті индустриялық-инновациялық қызмет болып табылады.
Осы оң шараларды жүзеге асыру үшін, ең алдымен ұлттық инновациялық
жүйенің қажеттілігі туып отыр. Міне, осы себептен соңғы 3-4 жылда
инновацияға деген көзқарас өзгерді. Елбасымыз Н.Ә. Назарбаев ұлттық
ғалымдармен кездесуінде атап өткендей, елімізде ұлттық инновациялық жүйе
құратын уақыт жетті деп атап көрсетті.
Бұл жүйеге инновацияны жүзеге асыру үшін оны мемлекеттік қолдайтын
құқықтық актілер, инновациялық қызметтердің іске асуы, оны қамтамасыз
ететін қаржылық институттар және нақты түрде қызмет ететін мекемелер, ҒЗТКЖ
ұйымдары кіреді. Бізге белгілі соңғы жылдары елімізде оң нәтижелі
экономикалық өсу орын алып отыр, оның үлесі ЖІӨ бойынша 10% шамасында
байқалуда. Осындай жетістіктерге жетуіміз жер қойнауымыздағы минералды
қорымыздың бай болуымен және соңғы жылдары мұнай ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz